بازار؛ گروه خودرو: خودروهای خودران، الکتریکی و غیره موضوعاتی هستند که مطالعاتی بر روی آن‌ها در ستاد توسعه فناوری‌های حمل و نقل پیشرفته معاونت علمی نهاد ریاست جمهوری انجام می شود تا با در نظر گرفتن زیرساخت‌های داخلی ضمن اینکه آینده صنعت خودرو ایران نقشه منسجم‌تری برای خود بیابد، برای کسب و کارهای نوینی برنامه ریزی کرد که می‌توانند سبب اشتغال‌زایی شوند.
در این راستا به سراغ مهدی اوجانی، معاون گروه خودرویی ستاد توسعه فناوری های حوزه فضایی و حمل و نقل های پیشرفته و مسئول دپارتمان توسعه کسب و کار و نوآوری شرکت دانش بنیان رهپویان دانش و فناوری فرا رفتیم که گفت و گوی بازار با وی را در ادامه خواهید خواند.
* مطالعاتی که ستاد توسعه فناوری‌های حمل و نقل پیشرفته برای آینده صنعت خودرو انجام می‌دهد تاکنون به نمونه‌سازی رسیده است؟ یا فعالیت‌های این بخش تنها در حد مطالعه بوده است؟ برای مطالعاتی که انجام می‌دهید چقدر از دانش کشورهای خارجی بهره می‌برید؟
در حال حاضر وارد فاز توسعه فناوری شده ایم. یعنی اگر بخشی از خروجی های از مدل های همکاری و اکوسیستمی بوده است اکنون برای استفاده از آن در آینده صنعت ورود کرده ایم.
بنابراین موضوعی که بخواهیم از آن به عنوان خروجی صحبت کنیم اتفاقی است که بحث توسعه سیستم عامل خودروهای هوشمند است. در این راستا در تمام دنیا برای پیشبرد اهداف ابتدا زیرساخت‌های سخت افزاری را ایجاد می‌کنند. خوشبختانه خیلی از خودروهای داخل کشور چنین ظرفیت تبدیل شده به خودرو هوشمند را دارند اما مساله ای که هست سیستم عامل یکی از نقاط کلیدی و گلوگاه های اساسی برای توسعه فناوری است.
نمی گویم حتما از این اطلاعات سو استفاده می شود اما به هرحال این اطلاعات ملی هستند و نباید از مرزهای کشور خارج شوند. بنابراین کاری که ضرورت پیدا کرد، سبب توسعه فناوری خواهد شد؛ بحث توسعه سیستم عاملی است که عملیات آن را شروع کردیم تا سیستم عامل بومی ایجاد شود
مثل همین گوشی ها و کامپیوترهایی که استفاده می کنیم. در خودرو به دلایلی می تواند از اهمیت بیشتری هم برخوردار شود بخاطر اینکه استفاده کردن از یک سیستم عاملی که کاملا ما را وابسته به منابع خارجی کند مثل سیستم عامل اندروید در صورت نیاز به استفاده در بلند مدت به طور قطع می تواند آسیب هایی را برای به همراه داشته باشد؛ یعنی خودمان را عملا به یک سیستم عاملی وابسته می کنیم و دیتای جابه جایی در خودروها، شهر و جاده ها را به راحتی در اختیار مجموعه هایی که در خارج از کشور هستند قرار می دهیم.
نمی گویم حتما از این اطلاعات سو استفاده می شود اما به هرحال این اطلاعات ملی هستند و نباید از مرزهای کشور خارج شوند. بنابراین کاری که ضرورت پیدا کرد و سبب توسعه فناوری خواهد شد؛ بحث توسعه سیستم عاملی است که عملیات آن شروع کردیم تا سیستم عامل بومی ایجاد شود.
البته بومی نه به این معنا که از ابتدا بخواهیم یک سیستم عامل را خودمان بنویسیم اما از سیستم عامل های موجودی که قابلیت سفارشی کردن را دارند، می توانند به شکل انحصاری در کشور قرار گیرند و هم بحث های امنیتی و هم زیرساختی های فنی را فراهم کنند استفاده خواهیم کرد.
در این راستا ازسیستم لینوکس بهره خواهیم برد که در دنیا توسعه داده شده و کلا به دلیل ماهیت تعمیر پذیر و منبع باز بودنش این قابلیت را دارد که بتوانیم آن را برای خودمان سفارشی کنیم و از نظر امنیتی نیز امنیتی که مورد نظر است را برایمان فراهم کند. درست است که پایه این فناوری در خارج از کشور توسعه داده شده است اما آن را به فناوری انحصاری که کاملا متناسب با نیازمندی های خودمان تنظیم شده باشد تبدیل خواهیم کرد.
* برای استاندارد و قانون خودروهای هوشمند و الکتریکی چه برنامه ریزی دارید؟
برای خودروهای هوشمند و الکتریکی سازمان استاندارد نیز فعالیت های خوبی داشته است. کمیته هایی در سازمان برای دنبال کردن این موضوع در نظر گرفته شده و در نشست‌هایی که حضور دارند مثبت و مناسبی نسبت به توسعه فناوری ارائه می‌دهند. همچنین سازمان استاندارد از این در این حوزه بی اطلاع نبوده و فعالیت های مطالعاتی داشته است. بنابراین تنظیم قوانین و مقررات مقداری فرایندی است که در یک اتفاق همکاری بین سازمان استاندارد و مجموعه های مختلف می تواند رخ دهد. در هر دو حوزه کارهایی شروع شده تا فعالیت هایی را انجام دهیم تا بتوانیم استانداردها و قوانین ویژه ای را داشته باشیم.
* در یکی از بخش های صحبتتان به بحث امنیت خودروهای خودران و هوشمند اشاره کردید؛ با توجه به اینکه شرکت خودروسازی تسلا هم با تمام سختگیری هایی که دارد باز هم هک می‌شود؛ فکر نمی کنید بهتر باشد در این زمینه با یک شرکت خارجی مثل زیمنس یا بوش دست همکاری دهیم تا محصول ایمن‌تری داشته باشیم؟
خیر، با این طرز تفکر که فکر کنیم شرکت‌های داخلی در تامین امنیت خودروهای آینده ناتوان هستند مخالف هستم. همین الان هم مهندسان توانایی بالایی برای ارتقا امنیت دارند.
* در حال حاضر برای تولید سخت افزار و نرم‌افزار قطعه مهم ECUدر کشور با مشکلات بسیاری مواجه هستیم؛ با این تفاسیر چطور می‌توانیم از مجموعه های داخلی انتظار تامین امنیت خودروهایی خودران آینده را داشته باشیم؟
بله این درست است که در بحث های کلیدی همچون ECU با مشکل مواجه هستیم و کسی هم نمی تواند این موضوع را کتمان کند. این را هم نمی گوییم که در همه حوزه ها چنان توانمند هستیم که در هیچ جایی به خارج از کشور نیازی نداریم اما نکته ای که عرض کردم مشخصا درباره یک لایه اتصال پذیری هوشمندی بود که سیستم عامل داشت.
موضوعی که در خصوص هک شدن به آن اشاره کردید احتمال آن وجود دارد. یعنی احتمال هک شدن و نفوذ به شبکه خودروهای هوشمند، لو رفتن اطلاعات و غیره وجود دارد. هرچند در تمام دنیا برای تامین امنیت خودروهای خودران مشکلات بسیاری وجود دارد و ایران هم از این ماجرا مستثنی نیست. اما می خواهیم این مساله را تا حدی حل کنیم. وقتی می گوییم پایه سیستم عامل از AGA لینوکس است، یعنی یک زیرساخت پیشرفته داریم که تعداد زیادی از شرکت های دنیا، هم شرکت های خودروسازی و هم شرکت های فعال در حوزه الکترونیک و کامپیوتر روی آن وقت گذاشته اند و آن را نوشته اند.
بنابراین اقداماتی که انجام شده و در آینده هم دنبال می شود نیاز اولیه برای همکاری با مجموعه خارجی را برطرف می کند. مساله الان اینجا است، یک سیستم عامل توسعه داده شده در دنیا داریم که می خواهیم به آنچه که خودمان نیاز داریم تبدیل کنیم. آن چیزی که می خواهیم با علم موجود در کشور علم کدنویسی است و در هسته سیستم عامل است، این اشراف در کشور وجود دارد و پیش از این هم سه توزیع کاملا فارسی از لینوکس داشتیم.
سه توزیع خیلی خوب که حداقل یکی دو مورد در رتبه بندی جهانی رتبه آورد. جالب اینجاست که اولین بار توضیح خط راست چین به چپ چین لینوکس در ایران اتفاق افتاد. بنابراین می توانیم از بسترهای موجود برای آنچه می خواهیم و نیاز داریم استفاده کنیم.
* آینده صنعت خودرو کشور را طی ۱۰ سال آینده به کدام سمت می بینید؟ به نظرتان آیا پیشرفتی در زمینه خودرو الکتریک و هوشمند ایجاد می شود؟
پاسخ به این سوال کمی سلیقه ای است. چرا که هر کسی از نقطه ای که در آن قرار دارد آن را تحلیل می کند و پاسخ می دهد. برای مثال افرادی که در یک مجموعه باتری سازی فعالیت و قصد تولید باتری برای خودروهای الکتریکی دارند یک رویکرد کاملا متفاوتی نسبت به کسی که در حوزه هوشمندسازی فعال است دارد. حتی افرادی که در بخش تحقیق و توسعه یکی از خودروسازی ها کار می کند نظر متفاوتی دارند.
برای همین پاسخ این سوال کاملا سلیقه ای است، با از همین رو به اعتقاد بنده در سال های آینده در حوزه خودروهای هوشمند، البته هوشمندی مراتبی دارد که مراتب نهایی آن خودروانی کامل است و الان در لایه های پایین صحبت می کنم؛ در سال های آتی می توانیم در لایه های هوشمندی فناوری به دستاوردهای خوبی برای خودروها برسیم.
اگر قرار باشد موفقیتی در حوزه خودرو الکتریکی داشته باشیم مسیر آن خودرو هیبرید است. باید در ۱۰ سال آینده وضعیت مطلوب ما تولید خودروهای هیبرید خوب باشد. برخی از خودروها را داریم که در سرعت‌های زیر ۳۰ کیلومتر که اکثر ترافیک شهری را تشکیل می دهد بدون آلودگی است
بنابراین این موضوع را دسترس پذیرتر از خودروهای الکتریکی می بینم. دسترس پذیر تر نه الزاما از نظر فناوری بلکه تجاری است. یعنی آن زمانی که نوآوری تبدیل به یک موضوع تجاری شد که بتوانیم از آن در خیابان استفاده کنیم. بنابراین لایه های هوشمندی را برای صنعت خودرو در دسترس تر می بینم و فکر می کنم اگر قرار باشد در برقی سازی موفق باشیم با توجه به تمام هزینه هایی که محصولات وارداتی برای ما خواهند داشت چه در باتری و غیره که نیاز خودرو الکتریکی است بنابراین اگر قرار باشد موفقیتی در حوزه خودرو الکتریکی داشته باشیم مسیر آن خودرو هیبرید است.
بایددر ۱۰ سال آینده وضعیت مطلوب ما تولید خودروهای هیبرید خوب باشد. برخی از خودروها را داریم که در سرعت زیر ۳۰ کیلومتر که اکثر ترافیک شهری را تشکیل می دهد بدون آلودگی است.
در عین حال یک خودرو الکتریکی ممکن است هیچ نیازی به زیرساخت شارژ نداشته باشد. ویژگی دیگر آن این است که درآمدهای نفتی را بالا می برد. در کل برای اینکه جواب شفافی داده باشم باید بگویم که برداشتم این است که می توانیم در خودروهای هیبرید پیشرفت محسوسی داشته باشیم. در مورد خودروهای هوشمند هم به نقطه مطلوبی برسیم که قابلیت و کاربرد آن در سطح جامعه برای تمام مردم امکان پذیر باشد.
بحث امنیت هم با توجه به اینکه هک شدن خودرو کاملا مبحث چالش برانگیزی است و یکی از دلایلی که می گوییم از سیستم عامل های خارجی استفاده نکنیم برای همین است. برای مثال تمام اطلاعات گوشی های اندروید به دارنده سیستم عامل ارسال می شود. بنابراین در مورد خودرو هوشمند و خودران نیز اطلاعات مهم اینکه هر فردی از کجا به کجا سفر می کند به راحتی در اختیارشان قرار می گیرد.
برای حل مساله امنیت علاوه بر داشتن رویکرد داخلی گام به گام جلو می رویم، شاید در گام های نخست بحث ارتباط با اینترنت را نیاوریم و خودرو یک سیستم عاملی داشته باشد که خودرو با خودرو ارتباط برقرار کند. به مرور که توانمندی هایمان بیشتر شد توسعه ارتباط با شبکه را هم ایجاد خواهیم کرد تا آن زمان زیرساخت های امنیتی را هم فراهم کنیم.
نظر شما