تهمینه غمخوار؛ بازار: سال ۲۰۲۰ میلادی در حالی روزهای پایانی خود را به اتمام می رساند که پس از گذشت تنها دو ماه از آغاز سال، دنیا شاهد افزایش سطح تولید نفت خام از سوی عربستان و آغاز جنگ قیمت میان این کشور و روسیه برای تصاحب سهم بازار آن هم در شرایط کاهش شدید تقاضای جهانی نفت و در پی آن، سقوط آزاد قیمت نفت خام آن هم نسبت به ۱۷ سال گذشته، در بازارهای جهانی بود.
همزمانی جنگ قیمتها میان این دو کشور به همراه سرکوب تقاضای نفت به دلیل رکود ناشی از شیوع ویروس کرونا در کنار کاهش شدید رشد اقتصادی جهان، موجب شد تا عدم تعادل عرضه و تقاضا ابعاد گسترده ای به خود بگیرد.
در حالی که صنعت نفت به نوسانات و بالاترین و پایین ترین چرخه های قیمتی و اقتصادی عادت کرده است، اما به نظر می رسد این رکود و فشرده شدن ناشی از پاندمی کرونا، شبیه هیچ دوره ای نیست.
با بقا و سراپا ماندن برخی از شرکت های در معرض خطر، همراه با کاهش طولانی مدت تقاضای نفت، دهه آینده می تواند برای کل زنجیره ارزش بازار نفت و گاز از نظر کارشناسان مختلف این حوزه بسیار متفاوت به نظر برسد و این صنعت با چالش تحول روبرو شود. سال ۲۰۲۱ که چند روزی به آغاز آن باقی نمانده، برای بسیاری از افراد یا یک سال جهشی خواهد بود و یا یک تستی برای سنجش میزان مقاومت.
دکتر «ایمان ناصری»، مدیرعامل بخش خاورمیانه شرکت بین المللی FGE، شرکت مشاور برجسته انرژی جهانی و بازار نفت در خصوص چشم انداز بازار نفت ۲۰۲۱ و جهت گیری های این صنعت در سال آینده به خبرنگار بازار گفت: در خصوص روند کار بازار نفت و پیش بینی در رابطه با این بازار در سال ۲۰۲۱، از دیدگاه من پنج عدم قطعیت و موضوع اساسی وجود دارد که می‌تواند بازار جهانی نفت و صنعت نفت ایران را در سال آینده تحت تاثیر قرار دهد.
وی افزود: اولین موضوع مرتبط با روند ریکاوری یا به اصطلاح بازگشت از عمق ضربه‌ای که کووید_ ۱۹ به دنیا و صنعت نفت وارد کرده و همچنین نگرانی‌ها و ترس هایی که در روزها و هفته‌های اخیر در پی انتشار یک ویروس جدید که برخی از آن به عنوان کووید_۲۰ یاد می کنند، شکل گرفته، می باشد.
دکتر ایمان ناصری اضافه کرد: در سال ۲۰۲۰، دنیا در حدود ۹ میلیون بشکه در روز تقاضا را به طور متوسط نسبت به سال گذشته از دست داد. البته در سه ماهه دوم ما شاهد از دست دادن به طور میانگین ۱۵ میلیون بشکه در روز بودیم، اما میانگین کل سال ۹ میلیون بشکه در روز گزارش شد.
کارشناس بازار نفت و انرژی گفت: تا به امروز پیش‌بینی ما برای سال ۲۰۲۱ این است که از این ۹ میلیون بشکه در روز کاهش تقاضا، ۶/۵ میلیون بشکه در سال آینده باز گردد و این امر بدان معنا است که تقاضا در سال آینده به میزان ۲/۵ میلیون بشکه در روز زیر میزان تقاضا در سال ۲۰۱۹ خواهد بود.
وی تصریح کرد که علیرغم دسترسی به بهترین داده های موجود و پیش بینی های بازارهای دیگر و بخش درمان، پیش بینی ما همچنان منوط و با در نظر گرفتن وضعیت روند بهبود وضعیت دنیا در مقابله با ویروس و همچنین توزیع واکسن ها در کشورهای مختلف و با فرض عدم بازگشت محدودیت ها و قرنطینه های ملی و منطقه‌ای در سراسر دنیا باشد.
مدیرکل شرکت مشاور انرژی مستقر در لندن گفت: ما در روزهای اخیر شاهد این مسئله بودیم که به دلیل مشاهده ویروس جدید کرونا یا همان بیماری کوید_۱۹ با جهشی بالاتر در بریتانیا، بسیاری از ایرلاین ها با بستن خطوط پروازی خود حداقل برای مدت زمان دو هفته ممنوعیت پرواز به انگلیس را اعلام کرده اند.
دکتر ایمان ناصری افزود: در حال حاضر این مدت زمان برای مدت زمان کوتاه دو هفته ای اعلام شده اما اگر طولانی‌تر و یا گسترده رفت و آمد به بریتانیا شود، قطعاً می‌تواند وضعیت را از این چیزی که ما پیش بینی کرده ایم، تغییر دهد.
وی خاطرنشان کرد: در حالت فعلی ما پیش‌بینی می‌کنیم که در نیمه سال ۲۰۲۱ یعنی تا شش ماه آینده کشورهایی با مجموع تقاضای ۶۰ میلیون بشکه در روز، واکسن را دریافت می کنند. حدود ۲۰ میلیون بشکه در روز تقاضای نفت مربوط به کشورهایی است که تا سه ماه بعد یعنی تا پایان ۹ ماه از سال ۲۰۲۱، واکسن را دریافت می‌کنند که جمعا معادل ۸۰ میلیون بشکه در روز تقاضا را پوشش خواهد داد. حدود ۱۵ میلیون بشکه در روز تقاضای باقیمانده نفت هم تا پایان سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ واکسینه خواهند شد.
در نیمه سال ۲۰۲۱ یعنی تا شش ماه آینده کشورهایی با مجموع تقاضای ۶۰ میلیون بشکه در روز، واکسن را دریافت می کنند
مدیرعامل بخش خاورمیانه شرکت FGE اظهار کرد: بنابراین، اگر توزیع واکسن به این شکل باشد که تا پایان سه ماهه اول سال ۲۰۲۲ همه دنیا یا حداقل ۹۵ میلیون بشکه از تقاضای نفت مربوط به کشورهایی باشد که واکسن را دریافت می کنند، ما بازیابی و ریکاوری تقاضا را تا ۶.۵ میلیون بشکه در روز در سال آینده خواهیم داشت.
وی ادامه داد: عدم قطعیت دوم چگونگی تداوم توافق اوپک پلاس و احتمال از هم پاشیدگی این گروه در سال آینده است. در سال جاری در ماه نوامبر و دسامبر زمزمه نارضایتی ها از سوی برخی اعضا با هدف گیری آنها در جهت مخالفت با این تداوم وضعیت کاهش سقف تولید و همچنین تسریع بازگشت تولیدشان شنیده شد.
دکتر ایمان ناصری گفت: به نظر می آید این مسئله در سال آینده ادامه دار باشد و اگر ما شاهد این موضوع باشیم که توافق اوپک پلاس تا پایان سال آینده ادامه پیدا کند (زیرا این معاهده به شکل فعلی به گونه ای است که تا اواسط سال ۲۰۲۲ ادامه دارد)، خود این مسئله می تواند به پیش‌بینی های بعدی منجر شود.
وی اضافه کرد: اما اگر این تداوم صورت نگیرد، ممکن است این معاهده از هم بپاشد و چیزی شبیه آنچه در ماه آوریل ۲۰۲۰ بود، اتفاق بیافتد (که مازاد تولید بسیار زیاد در بازار قیمت ها را به ۱۸ دلار و قیمت قراردادهای آتی نفت در آمریکا را به زیر صفر رساند). بنابراین موضوع مهم تاثیرگذار بر بازار نفت، در واقع مسئله حفظ یا عدم حفظ یکپارچگی اوپک پلاس است.
موضوع مهم تاثیر گذار بر بازار نفت مسئله حفظ یا عدم حفظ یکپارچگی اوپک پلاس است
کارشناس بازار نفت و انرژی گفت: عدم قطعیت بعدی پیش روی بازار نفت به سیاست های دولت جدید آمریکا و رییس جمهور جدید، جو بایدن، در قبال بازار انرژی، به خصوص نفت و گاز بر می گردد که بر روی روند عرضه و تقاضا در آمریکا تاثیرگذار خواهد بود، البته این مسئله تاثیر کمی در سال آینده خواهد داشت ولی بار روانی زیادی را برای بازارها در سال آینده به همراه دارد.
وی ادامه داد: سیاست هایی که جو بایدن و دولت او در ماهها و سالهای اول در قبال انرژی های تجدیدپذیر و نفت و گاز و همچنین بخش سوخت و حمل و نقل (به دلیل آن که بخش خودرو و حمل و نقل بزرگترین بخش مصرف در آمریکا به شمار می رود) تاثیر زیادی بر روی بازار نفت ۲۰۲۱ قطعاً خواهد گذاشت.
مدیرعامل بخش خاورمیانه شرکت FGE از دولت جدید بایدن و جهت‌گیری و سرعت رسیدگی به جهت گیری های او در قبال تحریم های ایران و ونزوئلا به عنوان مورد چهارم عدم قطعیت ها یاد کرد.
دکتر ایمان ناصری افزود: پیش از بررسی سیاست بایدن در قبال تحریم های ایران و ونزوئلا، پیش بینی های فعلی ما ممکن است سمت و سوی متفاوتی پیدا کرده و یا حتی زمانبندی آن تغییر کند. اما در حال حاضر بر اساس پیش‌بینی فعلی شرکت FGE، دولت بایدن مجوزهایی را صادر می‌کند که به خریداران نفت اجازه می‌دهد تا سقف مثلاً یک میلیون بشکه در روز از ایران نفت خریداری نمایند.
بر اساس پیش‌بینی فعلی شرکت FGE، دولت بایدن مجوزهایی را صادر می‌کند که به خریداران نفت اجازه می‌دهد تا سقف مثلاً یک میلیون بشکه در روز از ایران نفت خریداری نمایند
این مدیر شرکت مشاور انرژی خاطر نشان کرد: در این خصوص، فرض ما براین است که این موضوع در سه ماهه پایانی سال ۲۰۲۱ رخ خواهد داد، اما اگر به هر دلیلی دولت بایدن در ماه‌های شروع کار خود و قبل از انتخابات ایران با دولت رییس جمهور روحانی به توافق برسد و این مجوز ها را صادر کند، ورود زودهنگام نفت ایران تاثیر بسزایی بر روی بازار نفت خواهد گذاشت.
ایمان ناصری تصریح کرد که علاوه بر آن، در خصوص رویکرد بایدن نسبت به ونزوئلا، فرض ما این است که جو بایدن همانند ترامپ با ونزوئلا برخورد خواهد کرد و سیاست فعلی را ادامه خواهد داد. اما اگر به هر دلیلی دولت بایدن یا ونزوئلا، به توافقی دست یابند که نفت ونزوئلا به بازار بازگردد، این مسئله می‌تواند تاثیر شایانی بر روی نفت از نقطه نظر عرضه بگذارد.
اگر به هر دلیلی دولت بایدن یا ونزوئلا، به توافقی دست یابند که نفت ونزوئلا به بازار بازگردد، این مسئله می‌تواند تاثیر شایانی بر روی نفت از نقطه نظر عرضه بگذارد
وی اظهار کرد: نکته پنجم در حقیقت مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال آینده است که می تواند رویکرد دولت جدید و همچنین سرعت مذاکرات با آمریکا و غرب را در خصوص تحریم ها تحت تاثیر قرار دهد.
مدیر عامل بخش خاورمیانه شرکت مشاور انرژی گفت: بنابراین مجموع این پنج عامل یا هر کدام از آن ها به تنهایی، تاثیرات زیادی را بر میزان عرضه و تقاضا گذاشته و به تبع آن گستره وسیعی را برای قیمت ها در سال آینده محتمل خواهد کرد.
ایمان ناصری گفت: در شرایط کنونی، پیش‌بینی ما با نگاهی دقیق به هرکدام از این پنج عامل یعنی با نگاهی از جزء به کل در زمینه تقاضا و عرضه، با در نظر گرفتن روند اجرای اوپک پلاس و آن چیزی که تصور می شود تا به اجرا درآورند، در کنار روند بهبود تقاضا و روند کاهش حجم نفت هایی که بر روی آب ذخیره شده (که تا پایان سال آینده روند نزولی خود را ادامه خواهند داد) این است که فشار رو به بالا بر قیمت نفت و در بدترین حالت تثبیت قیمت در سطح کنونی را موجب خواهد شد.
وی خاطر نشان کرد که به همین علت ما امروز شاهد قیمت نفت ۵۰ دلاری هستیم (به جای نفت ۴۰ دلاری) و پیش بینی ما این است که ادامه روند کاهش میزان ذخایر نفت در انبارهای تجاری در کشورهای سازمان همکاری اقتصادی قیمت را در سطح ۵۰ دلار در نیمه اول سال ۲۰۲۱ تضمین و روند فزاینده به سمت ۵۵ دلار تا پایان سال ۲۰۲۱ حفظ شود.
این کارشناس بازار نفت در پایان تصریح کرد که نگاه بازارهای آتی این است که قیمت ها در همین سطح ۵۰ دلار یا حتی اندکی زیر ۵۰ دلار باقی خواهند ماند، اما اگر پیش‌بینی های ما در رابطه با عرضه و تقاضا و زمان بندی آنها (بخصوص درباره روند بازیابی تقاضا و بازگشت نفت ایران به بازار و همینطور برنامه افزایش تولید نفت در اوپک پلاس) اتفاق بیفتد، قیمت می تواند تا ۵۵ دلار در نیمه دوم سال آینده تثبیت شود.
نظر شما