بازار؛ گروه خودرو: هزار و ۲۱ واحد صنعتی در استان قم و شهرک‌های صنعتی آن مستقر هستند که از این تعداد تنها بخش کوچکی به صنعت قطعات خودرو اختصاص یافته اند؛ قطعه‌سازانی که با همان تعداد کم هم توانسته‌اند تحولی بزرگ ایجاد کنند و ۲۷ واحد آن‌ها نه تنها به صورت مستقیم با خودروسازان در ارتباط هستند بلکه با کمترین زمان نسبت به ارسال قطعات به تهران اقدام می کنند.
البته در بین آن‌ها واحدهایی هم هستند که به عنوان شرکت‌های دانش بنیان توانسته‌اند با تولیداتشان عمده قطعات مورد نیاز خودروهای گاز سوز را در کیت و مخزن تامین کنند. در این خصوص محمد آقاجانی، عضو هیات مدیره انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه سازی کشور و رئیس انجمن صنایع همگن استان قم در گفتگو با بازار توضیح می دهد.
* به عنوان رئیس انجمن صنایع همگن قطعه سازان استان قم بفرمایید این استان در صنعت قطعه سازی رتبه چند را به لحاظ تعداد واحد و شمار اشتغال‌زایی به خود اختصاص داده است؟
قم در بین قطعه سازان کشور استان خیلی بزرگی نیست، شاید بتوان از این استان در رتبه پنجم یا ششم نام برد. قطعه سازانی که در قم فعالیت دارند حدود ۲۷ شرکت هستند که عضو انجمن صنایع همگن قطعه سازان خودرو هستند که به صورت مستقیم قطعات خط تولید خودروسازان را تامین می کنند و با آن‌ها قرارداد مستقیم دارند. علاوه بر این، ۴۸ شرکت دیگر هم در زمینه تولیداتشان به بازار لوازم یدکی منتقل می کنند و با خودروسازان قرارداد مشترکی ندارند.
* به عنوان قطعه‌سازی که در استان قم فعالیت دارد، بفرمایید به نظرتان بزرگترین مزیت ایجاد واحدهای قطعه‌سازی در استان چیست؟
بزرگ ترین مزیت استان قم نزدیک بودن به دو شرکت بزرگ خودروساز است که دیگر نیاز به انبار قطعات در تهران یا در واحد خودروسازی را ندارد و بلافاصله بعد از هر سفارش و در کمتر از سه ساعت محموله را به شرکت های داخل تهران تحویل می دهند.
یکسری از مناطق استان قم به این دلیل که جزو مناطق محروم شناخته می شوند از تسهیلات ارزان قیمت و یکسری از مناطق نیز از معافیت مالیاتی دولت برخوردار هستند که کمک خیلی بزرگی به ادامه تولید قطعه سازان می کند، البته این مزیت‌ها را دولت ایجاد کرده است و خودروساز نقشی در آن‌ها ندارد و کمکی نکرده است
علاوه بر این یکسری از مناطق استان قم به این دلیل که جزو مناطق محروم شناخته می شوند از تسهیلات ارزان قیمت و یکسری از مناطق نیز از معافیت مالیاتی دولت برخوردار هستند که کمک خیلی بزرگی به ادامه تولید قطعه سازان می کند. البته این مزیت‌ها را دولت ایجاد کرده است و خودروساز نقشی در آن‌ها ندارد و کمکی نکرده است. هرچند انتظار چندانی از خودروسازان با توجه به اینکه درگیر سیاست‌های دولت هستند نیست.
* به مشکلات صنعت قطعه سازی در استان قم اشاره کردید، قطعه سازان این استان جدا از مشکلاتی که کل صنعت قطعه در کشور تحمل می کند با معضل دیگری مواجه هستند؟
مشکلات قطعه سازان استان قم بیشتر از معضلاتی نیست که کل صنعت قطعه با آن‌ها دست و پنجه نرم می کند. بنابراین می توان گفت مشکل خاصی در استان نداریم، اما همانطور که تمام قطعه سازان با معضل واردات مواد اولیه، تامین ارز و غیره مواجه هستند ما هم با آن‌ها روبه رو هستیم.
برای مثال برای تامین مواد اولیه از فولاد مبارکه و یا پتروشیمی ها با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستیم که تمام قطعه‌سازان کشور با آن‌ها مواجه هستند. در حال حاضر یکی از معضلاتی که با آن دست و پنجه نرم می کنیم این است که مواد اولیه راحت تر از خارج از کشور نسبت به داخل کشور تهیه می شود.
* اشاره کردید مواد اولیه مورد نیازتان را از خارج از کشور راحت تر از داخل کشور تهیه می‌کنید، تولیدکنندگان داخلی ظرفیت کافی ندارند یا نحوه سفارش پر پیچ و خم است؟
بله درست است، هرچند برای تامین مواد اولیه از خارج از کشور با مشکلاتی همچون تامین ارز و ثبت سفارش مواجه هستیم و از آن مهم تر مساله تحریم‌ها وجود دارد اما تامین ملزومات صنعت قطعه از خارج از کشور راحت تر از داخل است.
بنابراین برای رفع این معضلات نیازمند حمایت ویژه مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت هستیم تا مقداری در این شرایط که قطعه سازی از سوی خودروسازان به دلیل مشکلات مالی در فشار قرار گرفته است کمک کنند. در مورد اینکه تولید صنایع داخلی کفاف نیاز قطعه سازان را می دهد هم باید اشاره داشت که همین حالا هم اکثر قطعه سازان بخش عمده نیازشان را از بازار آزاد مواد اولیه داخلی تامین می کنند.
* تامین مواد اولیه داخلی از طریق بازار آزاد چند درصد به هزینه‌های تمام شده تولید اضافه می کند؟
در حال حاضر قیمت مواد اولیه ای که از بازار آزاد خریداری می کنیم ۳۵ درصد بیشتر از موادی است که در بورس تحویل داده می شود. دلیل این ماجرا هم این است که متاسفانه سهیه قطعه سازان را کاهش داده اند.
به عنوان قطعه سازی که با خودروسازان قرارداد دارم فقط در هر ماه ۲ هزار تن فقط فولاد از فولاد مبارکه خریداری می کردم که سهمیه را هم به ۲۰۰ تن کاهش داده اند. شرکتی که ۵۰۰ تن سهمیه داشت نیز اکنون همان ۲۰۰ تن را تحویل می گیرد که آن را هم تمام و کمال به ما تحویل می دهد
برای مثال به عنوان قطعه سازی که با خودروسازان قرارداد دارم فقط در هر ماه ۲ هزار تن فقط فولاد از فولاد مبارکه خریداری می کردم که سهمیه را هم به ۲۰۰ تن کاهش داده اند. شرکتی که ۵۰۰ تن سهمیه داشت نیز اکنون همان ۲۰۰ تن را تحویل می گیرد که آن را هم تمام و کمال به ما تحویل می دهد.
متاسفانه بدون در نظر گرفتن نیاز قطعه سازان به همه یک سهمیه ثابت می دهند و همین می شود که یک عده بدون زحمت با افزایش ۴۰ درصد قیمت مواد اولیه برای خود درآمدزایی می کنند و جالب اینجا است که از قطعه ساز نیز پول نقد دریافت می کنند. آن تحویل گیرنده مواد اولیه هم قطعه ساز نیست از فولاد مبارکه سهمیه می گیرد.
* در حال حاضر عمده قطعاتی که در استان قم تولید می شوند شامل چه گروه قطعاتی است و چه مقدار از نیاز خودروسازان را برطرف می کنند؟
بیشترین قطعه‌ای که به خودروسازان تهران تحویل داده می شود شلنگ های پلیمری خودرو است که از بین چهار تامین کننده بزرگ سه تامین کننده بزرگ کشور در استان قم حضور دارند و دست به تولید می زنند.
* در بین شرکت‌های مستقر در استان، شرکت دانش بنیان یا شرکت کننده در میزهای ساخت داخل هم داریم؟
بزرگترین تامین کننده کیت و مخازن خودروهای گازسوز در استان قم قرار دارد. شرکت های تولیدکننده قطعات گازسوز نیز به دلیل طرح های جدیدی که برای گاز سوز کردن خودروها انجام دادند اکنون به عنوان شرکت‌های دانش بنیان فعال هستند. همین قطعات گاز سوز در گذشته از خارج از کشور وارد می شدند، علاوه بر این قطعات پلیمری هم وارداتی بوده‌اند که داخلی سازی آن‌ها توانست کاهش ارز بری بالایی به همراه داشته باشد که هرچقدر تیراژ تولید خودروسازان افزایش یابد، نتیجه اقدامات آن‌ها نیز مشخص تر می شود.
نظر شما