بازار؛ گروه کشاورزی: کشت درخت پالونیا اگرچه حواشی بسیاری دارد و هنوز هم بر سر ایمنی یا عدم ایمنی کشت آن در کشور اختلاف نظرات بسیاری وجود دارد اما محققان این بخش اذعان می دارند که مهاجم نبودن گونه فورتونی اثبات شده است و کشت آن بلامانع است. در راستای بررسی بیشتر آنچه پیرامون این گونه گیاهی می گذرد خبرنگار «بازار» گفت و گویی با «دکتر علیرضا علی عرب، عضو هیات علمی گروه جنگل شناسی و اکولوژی جنگل دانشگاه گرگان» انجام داده است که در ادامه می خوانید.
*عمده تحقیقات شما در مورد درخت پالونیا مربوط به چه حوزه ای بوده و است؟
بنده غالبا در مورد مقاومت نهال پالونیا نسبت به شرایط محیط تحقیقات کرده ام. همانطور که می دانید درخت پالونیا ۹ گونه دارد که یکی از آنها پالونیا فورتونی است و در گرگان سالها است کشت شده است.
پالونیا مناسب کشت تلفیقی است؛ یعنی همراه با محصول دیگر همچون ذرت، جو یا گندم کشت شود تا از مازاد آبیاری این محصولات استفاده کند
برای استقرار پالونیا در هر منطقه ای، کشاورز باید ابتدا یکسری اطلاعات در مورد کشت بداند از جمله میزان شوری، ایستابی آب، دمای هوا و غیره. یکی از نکات جالب توجه در مورد این درخت این است که پالونیا مناسب کشت تلفیقی است؛ یعنی کشت همراه با سایر موجودات زنده، زراعت، گیاهان علوفه ای، دامپروری، زنبورداری و غیره صورت بگیرد بهتر است. لذا هر جایی که شرایط محیطی برای استقرار این گونه فراهم باشد می توانیم توصیه کنیم که همراه یک محصول دیگر کشت شود.
*شرایط محیطی مناسب برای کشت این گونه گیاهی چست؟
این گیاه یکسری محدودیت‌ها نسبت به گرمای شدید، سرمای شدید، کاهش رطوبت، خشکی و دیگر موارد دارد. لذا ابتدای باید محدودیت ها شناسایی شود. مثلا گونه «فورتونی» در موطن اصلی اش، چین، بارندگی حداقل ۷۰۰ میلی متری را داشته است لذا این نیاز آبی گونه را نشان می دهد و به این معنا است که میزان بارندگی منطقه ای که قرار است کشت شود باید همین مقدار باشد. در غیر اینصورت گونه به آب زمینی و یا آبیاری ها متکی می شود. به همین دلیل در کشت تلفیقی انجام می شود تا به این ترتیب پالونیا از آب مازاد آبیاری کشت محصول دیگری مثل ذرت، گندم، جو که همراه با پالونیا کشت شده آبیاری شود.
*چوب پالونیا تا چه میزان در مصنوعات چوبی کاربرد دارد؟
پالونیا به طور خاص در بخش مصنوعات چوبی بسیار قدرتمند است. به عنوان مثال استفاده از چوب پالونیا در ساخت پارکت، دیوار کوب، سقف کاذب، انواع ابزار آلات، صنایع دستی، و غیره در دنیا شناخته شده است. الان نیز یکی از مشتریان پروپا قرص چوب پالونیا فعالان صنایع دستی هستند. از سوی دیگر یک قابلیت بسیار مهم که ما هنوز در کشور از آن استفاده نکرده ایم روکش گیری است. در حالی که پالونیا یک گونه بسیار مناسب برای روکش گیری و تولید تخته لایه است.
پالونیا به طور خاص در بخش مصنوعات چوبی بسیار قدرتمند است، از سوی دیگر الان یکی از مشتریان پروپا قرص چوب پالونیا فعالان صنایع دستی هستند
*آیا چوب پالونیا به عنوان چوب هیزمی هم کاربرد دارد؟
خیر! اگر بخواهیم چوب پالونیا را با چوب هیزمی که هر گیاه یا درختی تولید می کند مقایسه کنیم گونه پالونیا جایگاهی ندارد. چون جرم حجمی چوب پالونیا کم است وزن چوب خارج شده از مزرعه کاهش پیدا می کند و لذا درآمد حاصل از تولید چوب در مقایسه با صنوبر و اکالیپتوس در مزرعه کم می شود. به همین دلیل استفاده از چوب پالونیا به عنوان چوب هیزمی توصیه نمی شود. علاوه بر این برای تولید کاغذ نیز چندان مناسب نیست و به تنهایی کاربرد ندارد.
*در بحث استفاده از چوب پالونیا در صنایع مختلف آیا تکنولوژی مورد نیاز در کشور وجود دارد؟
اگر بخواهیم در مورد صنایع صحبت کنیم باید به این نکته توجه کنیم که تکنولوژی هایی که صنایع کشور دارند متاسفانه غالبا برای کاغذ سازی و تولید نئوپان توسعه پیدا کرده اند.
با این وجود اگر چوب پالونیا برای بحث روکش استفاده شود جا می افتد البته به دلیل عدم وجود چوب فکر نمی کنم فعلا در کشور انجام بگیرد و رونق بگیرد. چون تا چندسال پیش در مرحله آزمایش بود تا میزان سازگاری آن با محیط اثبات شود و لذا اجازه کشت به طور وسیع و خارج از محیط مشخص آزمایشگاهی داده نشده است. لذا بعد از آزمایشات سازگاری که کشت صورت گرفته جنگل کاری هایی که انجام شده هنوز جوان است و به حدی نیست که انبوه چوب پالونیا برای مصنوعات چوبی و غیره استفاده شود.
پالونیا به عنوان چوب هیزمی کاربرد ندارد چون جرم حجمی چوب پالونیا کم است وزن چوب خارج شده از مزرعه کاهش پیدا می کند و لذا درآمد حاصل از تولید چوب در مقایسه با صنوبر و اکالیپتوس در مزرعه کم می شود
با این وجود بهترین شکل تکنولوژی روکش گیری را در کشور داریم و کارخانجات چوبی که در مازنداران داریم می توانند روکش گیری را انجام دهند چون روکش گیری چوب پالونیا پخت لازم ندارد و به صورت تَر می توانند روکش گیری را انجام دهند. لذا نیاز به یک تکنولوژی ساده تر دارد که فراهم کردن آن سخت نیست.
*بعد از چند سال چوب پالونیا صنعتی می شود؟
سن اقتصادی بهره برداری حدود ۸ سال است و سن بهره برداری جنگلی پالونیا نیز حدود ۱۱ تا ۱۳ سال است. در حقیقت هر چقدر اقلیم خشک تر باشد سن بهره برداری اقتصادی بیشتر می شود.
*گردش مالی چوب پالونیا در بازارهای جهانی چقدر است؟
اطلاعات دقیق و به روز شده ای در این مورد ندارم اما چوب پالونیا نسبتا گران قیمت است منتها شرایط خاصی دارد. به طوری که همانطور که گفتم چوب هیزمی را حتی نمی توان براحتی در داخل فروخت اما الوار بلند آن مشتریان خاص خودش را دارد.
سن اقتصادی بهره برداری پالونیا حدود ۸ سال است و سن بهره برداری جنگلی پالونیا نیز حدود ۱۱ تا ۱۳ سال است؛ در حقیقت هرچقدر اقلیم خشک تر باشد سن بهره برداری اقتصادی بیشتر می شود
*پیش بینی شما در مورد آینده کشت پالونیا در کشور چیست؟
به نظر بنده در بخش خصوصی توسعه کشت پالونیا هم در قالب کشت های خالص و هم در قالب کشت های آمیخته افزایش پیدا می کند. لذا در چند سال آینده حداقل این چشم انداز را داریم که کشت آن توسعه یابد چون نهالستان ها در حال تولید هستند و یک شرکت دانش بنیان هم در گرگان وجود دارد که تولید گیاهچه های پالونیا را انجام می دهند.
به عبارت دیگر چون گیاهچه ها در کشور تولید می شود و وارد اراضی می شود قائدتا افزایش سطح زیر کشت این گونه را هم در استان گلستان و هم در خارج از استان داریم.
البته اجرای علمی این کار مستلزم این است که تعدادی از مزارع نمونه و کشت های قابل انجام در موطن مناسب در شهرستان های راه اندازی شود و نتایج حاصل از آنها، مخصوصا نتایج اقتصادی، ترویج شود تا کشاورزان ترغیب به کشت شوند در غیر این صورت روند توسعه کمی کند می شود.
نظر شما