بازار؛ گروه بین الملل: بایدن در مصاحبه ای که توماس فریدمن ستون نویس روزنامه نیویورک تایمز با وی انجام داد، در مورد مقاله ای که ۱۳ سپتامبر (۲۳ شهریور) در تارنمای سی ان ان در ارتباط با به بازگشت به برجام نوشته بود، سخن گفت.
بایدن در آن مقاله نوشته بود: اگر ایران به تعهدات برجامی اش بازگردد، آمریکا به این توافق می پیوندد و تحریم های ضد ایرانی را لغو می کند.
جمهوری اسلامی ایران نیز همواره اعلام کرده است در صورت بازگشت آمریکا به برجام و اجرای تعهدات برجامی از سوی دیگر طرف های این توافق بین المللی، گام های برداشته شده در مسیر کاهش تعهدات برجامی از سوی تهران به سرعت برگشت پذیر خواهد بود.
خبرنگار «بازار» در گفت و گو با پروفسور «پل پیلار» عضو شورای اطلاعات ملی آمریکا و استاد دانشگاه جرج تاون به بررسی این موضوع پرداخته است.
لازم به ذکر است که «پل پیلار» از اساتید دانشگاه «جرج تاون» آمریکا بوده و تاکنون مسئولیت‌های متعددی را بر عهده داشته که از جمله آنها می‌توان به ریاست واحد تحلیل عملیات‌های سازمان سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار همچنین سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی این شورا در کارنامه فعالیت خود دارد
*جو بایدن، رئیس‌جمهور منتخب ایالات‌متحده در گفت‌وگو با توماس فریدمن، ستون‌نویس سرشناس روزنامه نیویورک تایمز گفت: «بازگشت به برجام دشوار است؛ اما من همچنان به وعده‌ای که داده‌ام، پایبندم.» او پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری از بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای با ایران سخن گفته بود. او اکنون خواستار مذاکره جدید با ایران شده که محدود به موضوع هسته ای هم نیست. ارزیابی شما از سخنان جدید بایدن چیست و دلیل این چرخش چیست؟
در گفته های رئیس جمهور منتخب بایدن هیچ تناقضی وجود ندارد. او همیشه خواستار بازگشت زودهنگام به انطباق کامل با برجام بوده و هنوز هم خواستار آن است. در همین حال، انعقاد توافق نامه برجام هرگز به این معنی نیست که یک بار برای همیشه مورد مذاکره قرار گیرد و دیگر چیزی برای مذاکره بین ایالات متحده آمریکا و ایران باقی نماند. موضوعات مهم دیگری نیز وجود دارد که باید به صورت دیپلماتیک مورد بررسی قرار گیرد. بازگشت به انطباق کامل همه طرفها با برجام مرحله ضروری برای جلب اعتماد قبل از اقدام به رسیدگی به سایر مسائل خواهد بود.
*بایدن در این گفتگو گفته است که هرگاه ایران به طور کامل تعهدات و الزام‌های پیش‌بینی شده در برجام را رعایت کند، آمریکا به توافق هسته‌ای بازمی‌گردد و این نقطه آغازی است برای مذاکرات تکمیلی و رفع تحریم‌هایی که دولت ترامپ علیه ایران تعیین کرده است. از سوی دیگر ایران نیز بازگشت به تعهدات برجامی خود را مشروط به رفع تحریم‌ها کرده است. حال آنکه بایدن رفع تحریم‌ها را مشروط به پایبندی ایران به تعهدات کرده است. به نظر شما این پیچیدگی چگونه حل خواهد شد؟
توالی مراحل خاص برای ایران و ایالات متحده آمریکا جهت بازگشت به انطباق کامل با برجام باید موضوع مذاکرات باشد. هیچ یک از طرفین نمی تواند انتظار داشته باشد که طرف مقابل همه خواسته هایش را قبل از برداشتن گامی توسط خودش برآورده کند. راه حل نهایی مذاکره احتمالاً ایالات متحده آمریکا را ملزم می کند که اظهارنامه روشنی درباره بازگشت به توافقنامه ارائه دهد - در یک دوره چند هفته ای یا حتی چند ماهه که در آن ایالات متحده آمریکا به تدریج تحریم ها را بر می دارد، در حالی که ایران به تدریج برای انطباق با برنامه هسته ای خود گام برمی دارد.
*اعلام شده است که امارات و عربستان نیز ممکن است در مذاکرات جدید شرکت داده شوند. آیا بایدن چنین کاری را انجام خواهد داد؟ آیا حضور این کشورها به مذاکرات هسته ای روند آنرا با مشکلات بیشتر مواجه نخواهد ساخت؟
در واقع هیچ لزومی به مشارکت امارات و عربستان در مذاکرات مربوط به برنامه هسته ای ایران و برجام نخواهد بود. در مذاکرات بعدی در مورد سایر مسائل، مشارکت کشورهای عربی خلیج فارس ممکن است مهم باشد. این امر به ویژه در مورد مذاکره مربوط به موضوع موشکی ایران صادق خواهد بود. هر فرصتی برای محدود کردن برنامه موشکی ایران نیاز به تمرکز در سطح منطقه دارد. ایران بدون توجه به توانایی سایر کشورهای منطقه، با هیچ خواسته ای برای محدود کردن توانایی موشکی خود موافقت نخواهد کرد.
*به طور کلی آیا بایدن در ابتدا وارد برجام خواهد شد و بعد در مورد موضوعات دیگر مذاکره خواهد کرد یا همه موضوعات را به صورت پیوسته دنبال خواهد کرد؟
بایدن از تجربه خود به عنوان معاون رئیس جمهور در دولت اوباما و همچنین مشاهده شکست سیاست های ایالات متحده در قبال ایران می داند که تلاش برای تهیه یک دستور کار برای مذاکره واحد در مورد هر موضوع مورد بحث قطعاً به شکست انجامیده و از هرگونه محدودیت معنادار در برنامه هسته ای ایران جلوگیری می کند. قبل از مذاکره در مورد سایر مسائل ، مذاکره در مورد برجام باید در اولویت قرار گیرد.
نظر شما