بازار؛ گروه انرژی: ائتلاف اوپک پلاس مذاکرات غیررسمی و غیرحضوری خود را امروز آغاز کرده و هفته آینده هم اوپک اجلاس ۱۸۰ ام خود را برگزار خواهد کرد. اعضای ائتلاف اوپک پلاس از امروز درمورد افزایش تولید از اول ژانویه سال آینده میلادی یا ادامه کاهش تولید در بحبوحه ضعف تقاضا و رکود ناشی از همه گیری ویروس کرونا مذاکره می‌کنند. بازار جهانی نفت که سال پر فراز و نشیبی را سپری کرده، حالا چشم به نتیجه این اجلاس ها دوخته است. قیمت هر بشکه نفت خام حالا در محدوده ۴۸ دلار است و برای رسیدن به این قله، نفت در سال ۲۰۲۰ مسیر سختی را طی کرده است. برخی از کشورها اخبار امیدوار کننده کشف واکسن ویروس کرونا را روزنه امیدی برای افزایش تولید نفت می دانند و برخی دیگر معتقدند که بازار هنوز برای عرضه بیشتر آماده نیست. قرار بود این گروه از اول ژانویه سال آینده میلادی، تولید خود را دو میلیون بشکه در روز معادل دو درصد مصرف جهانی نفت افزایش دهد، ولی ضعف تقاضا برای سوخت به خاطر موج دوم همه‌گیری ویروس کرونا باعث شده اوپک پلاس به فکر به تعویق انداختن این تصمیم و حتی کاهش بیشتر تولید باشد.
حمید حسینی کارشناس بازار انرژی که شرایط را برای افزایش سطح تولید نفت مناسب نمی داند، به بازار می گوید: حتی اگر همه واکسن‌های آزمایش شده موثر باشند، بازهم چندین ماه طول خواهد کشید تا افراد به طور کامل از این واکسن‌ها بهره‌مند شوند و تاثیر آن دیده شود. تا آن زمان، انواع محدودیت‌هایی که تقاضای نفت را در سال جاری کاهش داده‌اند همچنان پابرجا می‌ماند و این مشکل بزرگی برای تولیدکنندگان است.
آژانس بین‌المللی انرژی هم در آخرین گزارش ماهانه خود که به تازگی منتشر شد، اعلام کرد که هرچند انتظار می‌رود پالایشگاه‌های آسیا سال آینده در سطح نزدیک به ۲۰۱۹ کار کنند، اما پالایش در حوزه اقیانوس اطلس (بیشتر اروپا و آمریکا) به مدت دو دهه در پایین‌ترین سطح خود باقی خواهد ماند. درواقع این پالایشگاه‌ها هستند که مشتری‌های اصلی تولیدکنندگان نفت به شمار می‌روند، نه رانندگان. بنابراین تعجب‌آور نیست که گروه اوپک پلاس نگران شده است.
قرار بود اوپک پلاس از اول ژانویه سال آینده میلادی، تولید خود را دو میلیون بشکه در روز معادل دو درصد مصرف جهانی نفت افزایش دهد، ولی ضعف تقاضا برای سوخت به خاطر موج دوم همه‌گیری ویروس کرونا باعث شده اوپک پلاس به فکر به تعویق انداختن این تصمیم و حتی کاهش بیشتر تولید باشد
موافقان و مخالفان تمدید توافق چه کسانی هستند؟
بر اساس توافق قبلی اعضای اوپک پلاس مجاز هستند که ۲.۱ میلیون بشکه از کاهش تولید خود بکاهند. اما به نظر می رسد بازار جهانی نفت که در ماه های گذشته با افزایش ۱.۲ میلیون بشکه ای نفت لیبی مواجه بوده و بار دیگر محدودیت های قرنطینه ای را تجربه می کند، دیگر تاب افزایش تولید و عرضه بیشتر را ندارد. حالا این احتمال می رود که اعضای اوپک و اوپک پلاس سقف ۷.۷ میلیون بشکه ای کاهش تولید خود را دوباره تمدید کنند. البته این تصمیم هم موافقان و مخالفان خود را دارد.
الجزایر که در حال حاضر ریاست دوره‌ای اوپک را برعهده دارد اعلام کرده که هر گونه تلاش برای تغییر سهمیه کاهش تولید باعث سقوط بازار نفت می‌شود. ریاض و مسکو هم پیشتر اعلام کرده بودند که که با ادامه روند شیوع ویروس کرونا، آمادگی دارند تا افزایش تولید را به تأخیر بیندازند. اما نظرات امارات متحده عربی از همسایه خلیج‌فارس خود و رهبر فعلی سازمان کشورهای صادرکننده نفت یعنی عربستان فاصله دارد.
درحالی‌که ریاض گفته است این گروه باید فعال و آماده عمل باشد، سهیل المزروعی وزیر انرژی امارات متحده عربی احتیاط بیشتری به خرج داد و گفت همه ابتدا باید به لزوم تأخیر در افزایش تولید که در ژانویه ۲۰۲۱ برنامه‌ریزی شده بود اطمینان پیدا کنند، بعد تصمیم بگیرند.
الجزایر، عربستان و روسیه از موافقان اصلی تمدید دوباره کاهش تولید نفت هستند و معتقدند هر گونه تلاش برای سهمیه کاهش تولید باعث سقوط آزاد قیمت نفت می شوند. در مقابل امارات، عراق و نیجریه به دنبال افزایش سهمیه تولید نفت خود هستند
اما عراق دیگر کشوری است که به نظر می‌رسد تمایل چندانی به پایین نگه داشتن سقف تولید نفت ندارد. این کشور عربی که از همان ابتدای توافق خیلی به تعهدات خود پایبند نبوده از ژوئن ۲۰۲۰ به طور متوسط ۳.۸ ممیلیون بشکه نفت در روز تولید کرده است. عراق حالا به دنبال معافیت از کاهش تولید در سال ۲۰۲۱ است.
نیجریه که هیچگاه نتوانسته به قرارداد کاهش تولید پایبند بماند هم سهمیه بیشتری می‌خواهد. محمدوبوهاری، رئیس جمهور نیجریه در روز پنج شنبه گفت کشورش برای حمایت از اقتصاد و ایجاد زیرساخت‌های مناسب برای جمعیت آن که بسیاری در فقر به سر می برند، نیاز به افزایش تولید دارد.
حسینی کارشناس انرژی : حتی اگر همه واکسن‌های آزمایش شده موثر باشند، بازهم چندین ماه طول خواهد کشید تا افراد به‌طور کامل از این واکسن‌ها بهره‌مند شوند و تاثیر آن دیده شود. تا آن زمان، انواع محدودیت‌هایی که تقاضای نفت را در سال جاری کاهش داده‌اند همچنان پابرجا می‌ماند و این مشکل بزرگی برای تولیدکنندگان است
کدام کشورها بیشتر آسیب دیدند؟
افت قیمتها در ۲۰۲۰ خسارت سنگینی را به تمام ۲۳ کشور حاضر در توافق کاهش تولید اوپک پلاس وارد کرده است. در این میان کشورهای تولید کننده عمده نفت از جمله عربستان و روسیه و تولیدکننده نفت غیرمتعارف مانند امریکا و کانادا، شرایط دشوارتری را داشته‌اند. محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان در جدیدترین آمار و ارقام از میزان خسارات ناشی از کرونا به صنایع نفتی عربستان اعلام کرد که پایین آمدن قیمت نفت باعث شده است تا این کشور از حدود ۲۷.۵ میلیارد دلار از درآمدهای نفتی سالانه خود محروم شده و در نتیجه فشار مضاعفی به این کشور برای تامین کسری بودجه خود وارد شود. میزان کنونی درآمدهای این کشور حتی برای تامین ۵۰۴ میلیارد ریال حقوق و دستمزد کارمندان کافی نیست چه رسد به تامین مالی سایر بخش‌ها.
آژانس بین المللی انرژی از احتمال کاهش ۴۵ درصدی در سرمایه گذاری شرکت‌های نفتی شیل ایالات متحده در سال جاری را همراه با جهش ۵۰ درصدی در هزینه‌های مالی این غول نفتی خبر داده است.
روسیه اما سومین تولیدکننده بزرگ نفت در دنیا است که روزانه ۱۱.۴۹ میلیون بشکه نفت تولید می‌کند و سهم ۱۱ درصدی از کل بازار تولید نفت در دنیا دارد. در شش ماه اول امسال تولید نفت در روسیه ۲۰ درصد نسبت به سال قبل کاهش یافت که این سیاست همسو با سیاست کاهش تولید در اوپک اجرا شد.
اویل پراس همچنین در گزارشی از کاهش ۵۴ درصدی سرمایه گذاری در صنعت نفت و گار کانادا خبر داده بود. بر اساس آمار موجود کانادا چهارمین کشور بزرگ تولیدکننده نفت در دنیا است و هم‌اکنون روزانه ۵.۵ میلیون بشکه نفت تولید می‌کند. این در حالی است که همه‌گیری کرونا آسیب زیادی به صنعت نفت و اقتصاد کانادا وارد کرده است. طبق اعلام رگولاتور انرژی کانادا، تولیدکنندگان در بهار که قیمتها به رکورد پایینی سقوط کرده بود، تولیدشان را ۹۷۲ هزار بشکه در روز کاهش داده و به حدود چهار میلیون بشکه در روز رساندند. از آن زمان عمده کاهش تولید احیا شده و محدودیت تولید به ۲۷۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
اما لیبی و ایران دو کشور معاف از کاهش سقف تولیدات نفتی بودند. لیبی توانسته تولید خود را از ۹۰ هزار بشکه به ۱.۲ میلیون بشکه افزایش دهد. مسئولین ایران هم متوسط صادرات نفت در یک سال گذشته را حدود ۷۰۰ هزار بشکه در روز اعلام می کنند. شاید بتوان گفت که در میان ۲۳ کشور حاضر در توافق کاهش تولید اوپک پلاس، کمترین آسیب از کاهش تقاضا در نتیجه شیوع ویروس کرونا و افت قیمت نفت مربوط به ایران و لیبی بوده است.
نظر شما