بازار؛ گروه استانها: در حالی که سال ۹۹ به عنوان سال جهش تولید نام گرفته است اما متاسفانه روند ورشکستگی گلخانه های تولید گل در استان خراسان رضوی شتاب گرفته است.
با تعطیلی تالارهای عروسی و عزا و هم‌چنین قطع شدن دیدوبازدیدهای عید و ایجاد فاصله اجتماعی در نوروز امسال و هم چنین تداوم محدودیت های کرونایی دیگر هیچ شخصی به سراغ گل‌فروشان و تولیدکنندگان نرفت و تولیدات این صنف در سایه کرونا خشکید و پژمرده شد.
اگر بخواهم از احوالات پرورش‌دهندگان گل و گیاه در مشهد بنویسم همین بس که بگویم حال‌وروز خوبی ندارند و تا مرز ورشکستگی پیشرفته‌اند.
مهدی سمنگانی رئیس انجمن گل رز ایران و رئیس اتحادیه گلخانه داران خراسان رضوی بهترین مرجعی است که می‌توان برای جویا شدن از اوضاع افراد شاغل در این صنف با او به گفت‌وگو نشست لذا بی‌محابا از وی سؤال می‌پرسیم و او نیز بدون پرده پاسخ می‌دهد.
* وضعیت گلخانه داران چگونه است؟
متأسفانه در کانالی که تولیدکنندگان گل در آن گرد هم آمده‌اند بحث هرروز ما اعلام ورشکستگی است. گلخانه داران ازنظر روحی و روانی نیز در شرایط بسیار بدی به سر می‌برند و کار به‌جایی رسیده است که یک کارآفرین برای تأمین هزینه‌های جاری خود با مشکل مواجه می‌شود و ۲۵ درصد این افراد در حال حاضر کار خود را تعطیل کرده‌اند.
کرونا ازیک‌طرف فروش گل و گیاه و صادران آن را به صفر رساند و از طرف دیگر افزایش لجام‌گسیخته نرخ ارز موجب شد تا قیمت نهاده‌های تولید چندین برابر شود.
متأسفانه تمام افرادی که در این حوزه فعالیت دارند با افزایش نرخ ارز دچار مشکل شدند و تاکنون حمایتی برای حفظ این حرفه از طرف دولتمردان انجام نپذیرفته است.
* در حال حاضر با چه مشکلاتی روبرو هستید؟
مشکل بزرگی که گریبان گیر تولیدکنندگان این حرفه شده است معوق ماندن اقساط بانکی، ناتوانی در پرداخت هزینه‌های تولید، نبود بازار فروش، بی‌توجهی دولت و نبود حامی از افراد شاغل در این حرفه است.
متأسفانه کارگرها تعدیل نیرو شده‌اند و کیفیت تولیدات بسیار کاهش‌یافته چون تولیدکننده نتوانسته به آن رسیدگی کند و لذا گیاه خود تبدیل به علف شده است.
* نتیجه این مشکلات چه تبعاتی داشته است؟
تعدادی از گلخانه داران به سمت تغییر کاربری روی آورده‌اند لذا بسیاری افراد ترجیح می‌دهند تا زمین خود را تغییر کاربری داده و به باغ ویلا تبدیل کنند.
من به‌شخصه گلخانه داری را می‌شناسم که دریکی از مناطق ییلاقی مشهد گلخانه بسیار خوبی داشت و از ابتدای سال که مشکلات شروع شد گلخانه را از وسط دیوارکشی و تغییر کاربری داده است چون باغ ویلا بدون هیچ زحمتی سود بیشتری نصیبش کرده است.
از طرف دیگر گلخانه داری نیز هست که زمین و دارایی خود را فروخته و برای تأمین هزینه‌های گلخانه خود صرف کرده است و کود و سم خریده و متأسفانه در حال حاضر پشیمان است که چرا این کار را کرده است.
* جهاد کشاورزی حمایتی از شما نمی‌کند؟
متأسفانه مشکل بزرگ‌تر ما این است که اصلاً دیده نمی‌شویم.بنده به‌عنوان رئیس انجمن تولیدکنندگان گل رز ایران با وزارت جهاد کشاورزی مکاتبه و نامه‌نگاری‌های زیادی داشتم اما مسئولان خیلی راحت نامه می‌زنند که منابع نداریم.
جای تعجب اینجاست که چگونه اگر فردی بدون هیچ آشنایی همین حالا در یک زمین تصمیم به احداث گلخانه بگیرد و ۲۰ هکتار گلخانه احداث کند بودجه وجود دارد اما برای افرادی که در این کار حضور دارند و ظرفیت بالفعل شناخته می‌شوند بودجه‌ای وجود ندارد!
* به نظر شما چه باید کرد؟
بنده این پیشنهاد را مطرح کردم که حداقل در سال جاری، به‌جای توسعه برون بخشی و حضور افراد جدید در این کار، به حفظ افراد موجود بپردازیم و به سمت توسعه درون بخشی گام برداریم .
به‌طور مثال احداث یک هکتار گلخانه جدید حدود ۱۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری نیاز دارد اما حفظ یک هکتار گلخانه را با یک میلیارد و نیم یعنی تنها ۱۵ درصد منابع می‌توان آن را حفظ و نگهداری کرد .
سیاست‌گذارهای ما به‌جای اینکه فقط به فکر توسعه عددی باشند، چون هدف از توسعه برون بخشی دادن گزارش‌های آماری از فعالیت‌های انجام‌شده و مجوزهای صادرشده است به فکر حفظ واقعی ظرفیت‌ها باشند، گلخانه یک هکتاری که تعطیل می‌شود ۱۵ نفر کارگر زیرمجموعه خود دارد که بیکار می‌شوند.
* از دولت چه انتظاری دارید؟
بارها در جلسات گلخانه داران اعلام کردند که گلخانه‌های خود را تعطیل کنیم و کارگران را نیز تعدیل کنیم تا بتوانند بیمه بیکاری بگیرند اما واقعیت این است که این کار، بار مالی بسیاری را بر دولت تحمیل می‌کند و ازنظر من این کار لجبازی با دولت است.
به دلیل شیوع بیماری کرونا و نبود حمایت لازم از این حرفه قریب به‌اتفاق همکاران ما دارایی‌ها و سرمایه خود را برای حفظ گلخانه‌ها به حراج گذاشتند و درحالی‌که بسیاری از افراد سرمایه خود را صرف خرید سکه، ارز و طلا کردند اما گلخانه داران سرمایه‌های خود را برای تأمین هزینه‌های جاری گلخانه‌ها فروختند و صرف پول کارگر، کود و سم کردند تا بتوانند تولید و اشتغال خود را حفظ کنند.
ما هم می‌دانیم دولت شاید منابع کافی برای حمایت را در اختیار نداشته باشد لذا در عوض دولت می‌تواند یک سری حمایت‌های جانبی از این حرفه به عمل بیاورد به‌طور مثال دولتمردان می‌توانند اقساط بانکی را به تعویق انداخته و یا هزینه‌های تأمین اجتماعی را ۶ ماه به تأخیر بیندازند و از شرکت‌های گاز و برق بخواهند تا بدهی آن‌ها سال بعد تسویه شود.
متأسفانه انشعاب گاز واحدهای گلخانه‌ای به دلیل بدهی قطع می‌شود و ادامه این روند موجب نابودی این حرفه در استان خواهد شد.
تقاضای من از مسئولان این است که به کشاورزی به چشم توسعه نگاه کنند و کشاورزی را جزو اولویت‌های قرار دهند زیرا به فرموده حضرت امام (ره) کشاورزی محور توسعه است.
* فعالیت چند درصد گلخانه‌ها متوقف‌شده است ؟
۲۵ درصد یعنی یک‌چهارم ظرفیت گلخانه‌های ما از ورشکستگی رد شده و سایرین نیز به خاطر شرایط فعلی امکان اعلام ورشکستگی را ندارند.
مالکان بسیاری از این واحدها در بازار چک داده‌اند و کود و سم خریده‌اند و از طرفی اجناس خود را به‌صورت چک فروخته‌اند و لذا در صورت اعلام ورشکستگی نه می‌توانند پول خود را دریافت کنند و از طرفی طلبکاران نیز پیگیر مطالبات خود می‌شوند لذا در وضعیتی بلاتکلیف و اسفناک گرفتار شدند.
* نتیجه تداوم تعطیلی‌ها و محدودیت‌های کرونایی برای حرفه شما چیست؟
ما دو مناسبت در بهمن‌ماه داریم که روز مادر و دوم روز «ولنتاین» است که البته در ایران به‌صورت رسمی شناخته نمی‌شود و امید گلخانه داران به این دو مناسبت است و در حال حاضر سختی‌ها را تحمل می‌کنند اما کافی است که در این ماه، مانند اوایل امسال کرونا شرایطی را به وجود بیاورد که موجب تعطیلی برنامه‌ها و قرنطینه افراد و کسب‌وکارها شود و من با اطمینان به شما می‌گویم در صورت بروز چنین اتفاقی، ۵۰ درصد گلخانه‌های ما به‌طور کامل تعطیل می‌شوند و این حرفه نیز کاملاً راکد می‌شود.
* آیا صادرات می‌تواند مشکل شما را حل کند؟
سال گذشته که یک ماه از سال را نیز به دلیل کرونا از دست دادیم بالغ‌بر پنج میلیون دلار از محل صادرات گل درآمد داشتیم.
تا قبل از شیوع کرونا کشورهای ترکمنستان، افغانستان از طریق مرزهای خود استان صادرات انجام می‌گرفت، گرجستان، ارمنستان، روسیه نیز از طریق فرودگاه امام در تهران صادرمی شد و عراق و سلیمانیه و عراق نیز ازجمله کشورهایی است که ما صادرات داشتیم اما متاسفانه این روند در حال حاضر به دلیل کرونا دچار آسیب شده است.
نظر شما