بازار؛ گروه بین الملل: تغییرات جوی یکی از مهمترین معضلات دنیای ما است. مجمع جهانی اقتصاد در گزارش اخیر خود اعلام کرد طی ۱۰ سال گذشته هزینه آسیبهایی که مستقیما در نتیجه حوادث طبیعی به اقتصاد دنیا وارد شده است بالغ بر ۱.۳ هزار میلیارد دلار بود که رقمی برابر با ۰.۲ درصد ارزش تولید ناخالص داخلی دنیا در هر سال است. این هزینه شامل از بین رفتن انسانها و از بین رفتن زیرساختها و سرمایه های فیزیکی بود.
مجمع جهانی اقتصاد در این گزارش تاکید کرد هر ساله بلایای طبیعی باعث از بین رفتن شمار زیادی از انسانها و تحمیل هزینه های زیاد به اقتصاد می شود.از بین رفتن بخش زیادی از محصولات کشاورزی در جریان حوادث طبیعی و افزایش دمای زمین که کشت را در بسیاری از کشورها غیر ممکن می کند، می تواند به عنوان بخشی از این بحران های طبیعی معرفی شود. از طرف دیگر بخش زیادی از زیرساختهای شهری و صنعتی از بین می رود و این آسیب ها می تواند چند هفته تا چند ماه انجام عادی امور را به تاخیر بیاندازد. این شرایط باعث شده است تا تغییرات جوی و اثرات اقتصادی آن به عنوان معضلی جدی برای اقتصاد دنیا معرفی شود و تلاش برای برطرف کردن این معضل یا مقابله با آن افزایش یابد.
از مدتها قبل در مورد این بحران هشدار داده شده است
دانشمندان هشدار داده اند گرمایش زمین و تداوم انتشار گازهای گلخانه ای باعث می شود تا تعداد دفعاتی که این بحران های طبیعی اتفاق بیفتد افزایش پیدا کند و شدت این بلایای طبیعی هم بیشتر شود. صندوق بین المللی پول در گزارش ثبات مالی خود به تاثیرات منفی بحران های جوی روی اقتصاد دنیا اشاره کرد و نوشت: «هزینه هایی که این بحران های طبیعی ایجاد می کند بسیار زیاد است و باید فعالان بازارهای مالی این فاکتور را در براورد ریسک سرمایه گذاری خود در نظر بگیرند. همه گیری کرونا به ما نشان داد که این بحران ها چه دامنه وسیعی می توانند داشته باشند و با چه سرعتی می توانند ساختار اقتصادی دنیا را ویران کنند. بنابراین در نظر گرفتن این فاکتور در ارزیابی ریسک سرمایه گذاریها ضروری است.»
در این شرایط باید تمامی دنیا در جهت مقابله با بحران های زیست محیطی وارد عمل شوند و در نظر داشته باشند هزینه ای که اقتصاد دنیا برای مقابله با این بحران باید متحمل شود کمتر از هزینه ای است که در صورت مواجهه با حوادث مرگبار طبیعی باید با آن روبرو شود. پس بهتر است هشدارهای دانشمندان در این زمینه جدی گرفته شود و فعالیتهای اقتصادی متناسب با شرایط محیط زیست و با توجه به سیاستهای دوستدار محیط زیست طراحی شود.
دنیا مدتها است که با این معضل روبرو است
بازار سهام نقشی مهمی در اقتصاد و در سیستم مالی دارد و می توان از عملکرد بازار سهام به عنوان ابزاری برای تحلیل رویکردهای ثبات مالی در شرایط مختلف استفاده کرد. مجمع جهانی اقتصاد نوشت: «طی ۵۰ سال گذشته ۳۵۰ حادثه طبیعی بزرگ در دنیا اتفاق افتاد که دلیل ایجاد این حوادث تغییرات جوی و افزایش سطح آلاینده ها در دنیا است. این حوادث طبیعی در ۶۸ کشور اتفاق افتاده است که این کشورها در مجموع سازنده ۹۵ درصد تولیدناخالص داخلی دنیا هستند.»
مطالعات نشان داده است تاثیر این حوادث روی عملکرد بازار سهام چندان زیاد نبود و به طور متوسط باعث افت یک درصدی ارزش سهام در بازارهای بزرگ دنیا شد ولی تاثیر آن روی سهام بانکها بیشتر بود و بالغ بر ۲ درصد ارزیابی شد. در ده درصد از این حوادث، تاثیر این بحران روی عملکرد بازار سهام بالغ بر ۱۴ درصد گزارش شده است و این مطالعه اثبات کرد که برخی از حوادث طبیعی می تواند روی بازار مالی تاثیر بسزایی بگذاری و شاخص های مهمی را تحت تاثیر قرار دهد. به عنوان مثال در حادثه طوفان کاترینا در سال ۲۰۰۵ که بیشترین آسیب به اقتصاد وارد شده است (آسیب وارد شده در اثر این حادثه بیش از ۱ درصد تولید ناخالص داخلی کشور امریکا بود)، تاثیری روی بازارهای مالی مشاهده نشد در مقابل سیل تایلند در سال ۲۰۱۱ باعث شد تا ظرف ۴۰ روز ارزش سهام در این کشور بیش از ۳۰ درصد تنزل پیداکند.
چه راهکارهایی باید به کار گرفت
پاندمی کنونی به ما یادآوری کرد باید همیشه برای مواجهه با بحران ها آمادگی داشته باشیم و توجه به مساله تاب آوری برای مدیریت ریسک به خصوص در دوره هایی که بحران های زیادی وجود دارد و بی ثباتی در اقتصاد حاکم است اهمیت زیادی دارد. باید در نظر داشت اگر برای مواجهه با بحران ها آماده نباشیم در شرایط سخت زیست محیطی و در زمانی که حوادث طبیعی زندگی ما را تحت تاثیر قرار می دهد، بیشترین هزینه انسانی و اقتصادی را تحمل خواهیم کرد.
یکی از سیاستهایی که دولتها در تمامی کشورها باید در نظر بگیرند افزایش پوشش بیمه در کشورها است. در روزگاری که تغییرات جوی باعث می شود تا بخش زیادی از جامعه با بحران های زیاد روبرو شود، بیمه می تواند بخشی از معضلات را برطرف کند و از تشدید بحران ها جلوگیری کند.
از طرف دیگر دولتها باید برای مواجهه با شرایط غیر قابل پیش بینی آمادگی داشته باشند و برای این کار باید تا حدامکان بدهی های دولتی تقلیل پیدا کند. کاهش بدهی های دولتی به دولت امکان می دهد تا بتواند در شرایط سخت به حمایت مالی از اقتصاد و مردم بپردازد و از باز مشکلات اقتصادی کشور بکاهد.
نظر شما