بازار؛ گروه فارکس/بورس: پایگاه آمریکایی «پراجکت سیندیکت» در مقالهای به قلم «کنت روگاف» به تحلیل دلایل ثبات قیمت جهانی دلار در ماههای اخیر پرداخت و نوشت: نرخ ارز اصلی دلار تاکنون به طرز شگفت انگیزی در طی همه گیری کرونا ثابت بوده است که به احتمال زیاد به این دلیل که سیاستهای نرخ بهره بانکهای مرکزی اصلی به طور مؤثری در صفر یا نزدیک به آن ثابت ماندهاند.
اما اگرچه سکون فعلی میتواند مدتی طول بکشد، اما برای همیشه ادامه نخواهد داشت. با رونق داراییهای جایگزین مانند طلا و بیت کوین در همه گیری کرونا ویروس، برخی از اقتصاددانان برجسته پیش بینی سقوط شدید دلار آمریکا را دارند. این امر هنوز ممکن است اتفاق بیفتد.
اما نرخ اصلی ارز دلار تاکنون، علی رغم مدیریت نامطلوب همه گیری کرونا در ایالات متحده، کسری هزینههای کاهش فاجعه اقتصادی و تسهیل پولی که جروم پاول رئیس فدرال رزرو گفته "از بسیاری از خطوط قرمز عبور کرده"، به طور عجیبی بدون تغییر و آرام بوده است. حتی تحولات و اتفاقات انتخابات در حال انجام آمریکا نیز تأثیر چندانی بر نرخ دلار نداشته است.
تاجران و روزنامه نگاران ممکن است در مورد مشکلات روزمره بازار بورس اوراق بهادار یا بازار ارز کار کنند، اما برای آن دسته از ما که روندهای طولانی مدت نرخ ارز را مطالعه میکنیم، واکنشهای آنها تا به امروز هیاهوی بسیار برای هیچ بوده است.
مطمئناً یورو در سال ۲۰۲۰ تاکنون تقریباً ۶ درصد در برابر دلار گرانتر شده است، اما این میزان در مقایسه با افزایش وحشتناکی که پس از بحران مالی ۲۰۰۸ اتفاق افتاد، زمانی که دلار بین ۱.۵۸ تا ۱.۰۷ دلار در برابر یورو در نوسان بود بسیار ناچیز است. به همین ترتیب، نرخ ارز ین و دلار در طی همه گیری ویروس کرونا آنچنان تغییری نکرده است، اما در رکود بزرگ بین ۹۰ تا ۱۲۳ ین به دلار متغیر بود.
و یک شاخص گسترده نرخ دلار در برابر همه شرکای تجاری ایالات متحده در حال حاضر تقریباً در همان سطح اواسط ماه فوریه قرار دارد.این ثبات با توجه به اینکه نوسانات نرخ ارز به طور معمول در دوران رکود اقتصادی ایالات متحده به طور قابل توجهی افزایش مییابد، تعجبآور است.
همانطور که «ایتان ایلزتزکی» از دانشکده اقتصاد لندن و کارمن راینهارت از بانک جهانی در مطالعه اخیر خود مطرح کردهاند،, واکنش ضعیف و خاموش نرخهای اصلی ارز یکی از معماهای بزرگ اقتصاد کلان دوران همه گیری ویروس کرونا بوده است.
پیچیده شدن تحلیل ارزهای جهانی
اقتصاددانان برای دهههاست که میدانند توضیح تحرکات ارزی بسیار دشوار است. با این وجود، پیش فرض معمول این است که در یک فضای عدم قطعیت اقتصاد کلان جهانی بیشتر از آنچه بسیاری از ما در طول زندگی خود دیدهایم، نرخ ارز باید به شدت تغییر کند.
اما حتی در حالی که موج دوم بیماری کووید-۱۹ اروپا را در بهت و حیرت فرو برده است، یورو تنها چند درصد کاهش یافته است که از نظر نوسانات قیمت داراییها به مثابه قطرهای از دریاست. و با اینکه عدم قطعیت انتخابات در آمریکا همچنان ادامه دارد، جنگهای سیاستی بزرگ تری در پیش است. هرچند تاکنون، هرگونه واکنش نرخ ارز نسبتاً ناچیز بوده است. هیچ کس به طور حتم نمیداند چه عواملی ممکن است باعث کنترل حرکات ارزی شود. توضیحات احتمالی شامل شوکهای معمول، تأمین سخاوتمندانه بانک فدرال از خطوط مبادله دلار و واکنشهای گسترده مالی دولت در سراسر جهان میشود.
اما قابل قبولترین دلیل، فلج شدن سیاست پولی متعارف است. نرخ بهره همه بانکهای اصلی مرکزی در مرز و حدود صفر قرار دارد، و پیش بینی کنندگان برجسته معتقدند که این نرخ برای سال های زیادی حتی در یک سناریوی رشد خوشبینانه در آنجا باقی خواهد ماند. اگر حد پایین نزدیک به صفر نبود، در حال حاضر اکثر بانکهای مرکزی نرخهای بهره را بسیار کمتر از صفر تنظیم میکردند، مثلاً منهای ۳ تا ۴ درصد.
این نشان میدهد که حتی با بهبود اقتصاد، مدت زیادی طول میکشد تا سیاست گذاران مایل به "افزایش دادان " از صفر و افزایش نرخها به مناطق مثبت باشند. نرخ بهره به سختی تنها محرک احتمالی نرخ ارز است. عوامل دیگر، مانند عدم تعادل تجاری و ریسک نیز مهم هستند. و البته، بانکهای مرکزی درگیر فعالیتهای شبه مالی مختلفی از جمله تسهیل کمی هستند. اما با توجه به اینکه نرخ بهره اساساً در انجماد است، شاید تنها بزرگترین منبع عدم قطعیت از بین رفته باشد.
در حقیقت، همانطور که ایلزتزکی و راینهارت نشان میدهند، نوسانات نرخ ارز اصلی مدتها قبل از همه گیری کرونا رو به کاهش بود، به خصوص که بانکهای مرکزی یکی پس از دیگری از مرز صفر خودداری میکردند/
بیماری کووید-۱۹ از آن زمان این نرخهای بهره بسیار پایین را تثبیت بخشیده است. اما ایستایی و سکون فعلی برای همیشه ادامه نخواهد داشت. با کنترل نرخ تورم نسبی، ارزش واقعی یک شاخص گسترده دلار تقریباً برای یک دهه روند صعودی داشته است و در برخی موارد احتمالاً تا حدی به میانگین برمیگردد (همانطور که در اوایل دهه ۲۰۰۰ اتفاق افتاد).
دلار می تواند افزایشی باشد؟
موج دوم ویروس در حال حاضر بیشتر از ایالات متحده به اروپا ضربه میزند، اما این الگو ممکن است به زودی و با شروع زمستان تغییر کند، به ویژه اگر دوره انتقال قدرت پس از انتخابات آمریکا هم سلامت و هم سیاست اقتصادی کلان را فلج کند.
و اگرچه ایالات متحده هنوز ظرفیت عظیمی برای جبران خسارت و زیان مورد نیاز کارگران سخت و مشاغل کوچک دارد، سهم روزافزون بدهی عمومی و شرکتی ایالات متحده در بازارهای جهانی نشان دهنده آسیبپذیریهای طولانی مدتتر است.
به بیان ساده، در طولانی مدت بین سهم روزافزون بدهی ایالات متحده در بازارهای جهانی و سهم رو به کاهش تولید آمریکا در اقتصاد جهانی یک تناقض اساسی وجود دارد. (صندوق بینالمللی پول انتظار دارد اقتصاد چین در پایان سال ۲۰۲۱ میلادی ۱۰ درصد بیشتر از پایان سال ۲۰۱۹ باشد.) یک مشکل موازی سرانجام منجر به شکست سیستم نرخ ارز ثابت پس از جنگ برتون وودز شد، یک دهه پس از آنکه رابرت تریفین، اقتصاددان دانشگاه ییل آمریکا، آن را در اوایل دهه ۱۹۶۰ شناسایی کرد.
دلار در کوتاه مدت و میان مدت مطمئناً میتواند بیشتر افزایش یابد - به ویژه اگر موجهای بیشتری از کووید-۱۹ بازارهای مالی را تحت فشار قرار دهد. و عدم قطعیت نرخ ارز به کنار، پیشبینی میشود که دلار احتمالا در سال ۲۰۳۰ همچنان ارز برتر و مسلط باشد و همچنان سلطنت کند. اما لازم به یادآوری است که آسیبهای اقتصادی مانند آنچه ما اکنون در حال تجربه آن هستیم ثابت کردهاند که اغلب نقاط عطفی دردناک هستند.
نظر شما