بازار؛ گروه استانها: وقتی رهبر معظم انقلاب اسلامی شعار سالجاری را جهش تولید داخلی نهادند بارقه امید در دل های هزاران تولید کننده استان سمنان روشن شد اما سیاست های دولتی به گونه ای پیش رفته که پس از هفت ماه از سال باید گفت همچنان در عرصه حمایت داخلی مشکلاتی وجود دارد که نمونه آن در استان سمنان نیز مشاهده می شود.
در استان سمنان گویا حمایت از تولید داخلی فقط به اعطای تسهیلات بهین یاب به واحد های تولیدی و یا تسهیلات اشتغال زایی روستایی و عشایری محدود شده است حال آنکه از سوی دیگر واردات همچنان سایه گستر محصولاتی است که در داخل استان تولید می شوند. محصولاتی از جمله لوازم خانگی و شوینده و سیم و کابل تا قطعه خودرو و ...که هرکدامشان در داخل استان ظرفیت های خوبی محسوب می شوند اما تیغ واردات زیر گلویشان قرار دارد.
واردات بله یا خیر
اینکه واردات باید باشد یا خیر موضوعی است که بارها و بارها درباره آن صحبت شده است کارشناس اقتصادی درباره این امر می گوید: واردات محصولاتی که مشابه آن‌ها در استان تولید می‌شود امر طبیعی است و هیچ کار غیرقانونی در آن صورت نگرفته است.
محمد تقی میرزایی بیان کرد: امروز بسیاری از محصولات تولیدی در استان سمنان وارد هم می‌شوند. قطعات خودرو، کولر، پکیج و سیستم گرمایشی، یخچال و حتی یخچال ساید به ای ساید هم در استان سمنان تولید می‌شود اما واردات محصولات خانگی خارجی هم برحسب نیاز بازار صورت می‌گیرد و هیچ کار غیرقانونی هم رقم نخورده است.
وی افزود: برای اینکه تولیدکننده داخلی بتواند با واردات رقابت کند اما محصولات خارجی تعریف ۶۰ درصدی گمرک می‌پردازند که درازای آن تولیدکننده داخلی یا آن را نمی‌پردازد و یا در نمونه‌هایی که مونتاژ کالاهای خارجی در استان سمنان صورت می‌گیرد مثلاً موتور یخچال خارجی در این استان سرهم می‌شود، تعرفه بسیار کمتر از واردات کل مجموعه یک یخچال است که این امر توان رقابت‌پذیری را به تولیدکننده داخلی می‌دهد و این تعرفه‌های واردات باعث حمایت از او می‌شود.
واردات محصولاتی که مشابه آن‌ها در استان تولید می‌شود امر طبیعی است و هیچ کار غیرقانونی در آن صورت نگرفته است
این کارشناس اقتصادی ابراز کرد: متأسفانه قبول داریم که برخی اوقات حتی خود خودروسازان هم از چین قطعات وارد می‌کنند و دلیلشان هم شاید کاهش قیمت تولید در نمونه چینی و یا شاید مافیای موجود در مقوله قطعات خودرو باشد که این امر باوجود صنعت قطعه‌سازی در استان سمنان ضربه زننده است اما در سایر صنایع و تولیدات قانون‌گذار واردات هیچ محصولی را غیرقانونی نمی‌داند و تنها دولت را مکلف به حمایت از تولیدکننده کرده که در این راه اقدامات بسیار خوبی در استان سمنان صورت می‌گیرد.
حمایت از تولید و صادرات
مهدی سلامتی ، مدیرکل هماهنگی امور اقتصادی استانداری سمنان اما تقویت صادرات و تولید را راه کار کاهش نیاز به خارج و واردات دانست و تصریح کرد: نیاز است تا از اینگونه تفاهمنامه ها و قرارداد ها به منظور توسعه ظرفیت صادرات استان بهره مناسب ببریم در این زمینه باید گفت توسعه ۵ بازار صادراتی جدید در استان از سیاست های اقتصادی استان است که بازار روسیه نیز یکی از هدفگذاری ها در این حوزه می باشد.
وی با بیان اینکه شناسنامه آخرین وضعیت توانمندی ها و اقتصاد استان به روز آوری شده و در قالب فایلی به زبانی انگلیسی به منظور تکمیل پکیج کامل فرصت ها و پتانسیل های استان، آماده شود، ابراز کرد: شرکت های دارای توان صدور خدمات فنی و مهندسی در استان، شناسایی شود.
تراز واردات و صادرات
تراز واردات و صادرات ما در استان سمنان چه میزان است؟ علی سعدالدین مدیرکل گمرک استان سمنان به خبرنگار بازار، می گوید: در شش ماهه نخست سال ۹۹، پنج هزار و ۵۱۷ تن کالا به ارزش ۲۴ میلیون و ۳۰۰ هزار دلار از نقاط مختلف جهان به به مقصد استان سمنان وارد شده است.
وی افزود: کالاهای وارداتی به استان سمنان در ۶ ماهه نخست امسال از نظر ارزش دلاری و وزنی به ترتیب چهار و ۲۹ درصد به نسبت مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است.
عمده کالاهای وارداتی به استان سمنان شامل ماشین‌آلات خط تولید و اجزا و قطعات آن‌ها، مواد اولیه کارخانه‌ها، قطعات منفصله برای تولید اتومبیل، اجزا قطعات ترانسفورماتورها، ماشین‌های تزریق و ... است که از ۱۸ کشور جهان واردشده است.
ارزش وارداتی ها زیاد است
موضوع اما اینجا است که ارزش هرتن کالای صادراتی در استان سمنان سال ۹۷ تقریباً ۴۶۰ دلار محاسبه بود اما ارزش هر تن کالای وارداتی بیش از ۲۳۰۰ دلار محاسبه می شد و در سال گذشته نیز شرایط مشابه بود یعنی شاهد هستیم که میزان واردات در دو الی سه سال اخیر کاهش چشم گیری یافته اما ارزش کالاهای وارداتی هنوز نسبت به صادراتی ها زیاد است.
نباید به راحتی از کنار میزان صادرات نیز گذشت. رئیس صمت استان سمنان درباره مهمترین کالاهای صادراتی به خبرنگار بازار می گوید: بیشترین کالاهای صادراتی استان شامل پودرهای شوینده، سرب، ظروف یک‌بارمصرف، سود سوزآور، کولرآبی، آلایش غیرخوراکی دام، هیدروکربن سبک و ... است که به بیش از ۴۰ کشور جهان از قبیل کشورهای افغانستان، عراق، امارات، ترکیه، پاکستان، چین، انگلستان، هند، کرواسی، صربستان هنگ‌کنگ، ارمنستان، آذربایجان، ایتالیا و ...صادرشده است.
یشترین کالاهای صادراتی استان شامل پودرهای شوینده، سرب، ظروف یک‌بارمصرف، سود سوزآور، کولرآبی، آلایش غیرخوراکی دام، هیدروکربن سبک و ... است
کاهش واردات
دیگر کارشناس اقتصادی اما معتقد است: طبق آماری که مسئولان استان سمنان می دهند در کنار صادرات محصولات تولیدی استان باید به این نکته توجه داشت که مواد اولیه برخی از کارخانه‌ها از خارج مرزها فراهم می‌شود که اگر این مواد تهیه نشود در تولید با مشکل مواجه خواهند شد.
محمد عمودی با بیان اینکه عمده کالاهای وارداتی ماشین‌آلات خط تولید، اجزا و قطعات و مواد اولیه کارخانه‌ها را شامل می‌شود لذا ایجاد شرایطی برای ترخیص مواد اولیه کارخانه‌ها می‌تواند به صادرات بیشتر محصولات تولیدی را به دنبال داشته باشد.
وی بابیان اینکه برای افزایش صادرات باید به دنبال تأمین مواد اولیه کارخانه‌ها نیز بود، تصریح کرد: در شرایط تحریم‌های پیش رو تنها با وحدت و انسجام می‌توانیم به بهبود شرایط اقتصادی امیدوار بود لذا در سال حمایت از کالای ایرانی باید بیش‌ازپیش بر روی ظرفیت‌های موجود تمرکز کنیم به این نحو که با رفع مشکلات واحدهای تولیدی و صنعتی شرایط را برای صادرات محصولات فراهم کنیم.
واردات شود تولید ورشکست خواهد شد
اکبری راد، رئیس هیات مدیره گروه تولیدی و صنعتی عقاب افشان سمنان با بیان اینکه متاسفانه علی رغم تحریم های شدید اقتصادی خارجی توسط دشمنان، همراهی و مساعدت داخلی نیز برای تقویت از تولیدات داخلی ضعیف است، گفت: به هیچ عنوان نباید اجازه دهیم تا با توجه به ظرفیت بسیار بالای تولید اتوبوس و محصولات مرتبط با حمل و نقل مسافری، واردات اتوبوس انجام شود.
وی با بیان ایکه صنعت اتوبوس سازی، رفاه را در جامعه قشر آسیب پذیر توسعه داده و ایجاد فرصت شغلی پایدار خواهد کرد که از این رو این صنعت، یک صنعت استراتژیک است، افزود: شرکت تولیدی عقاب افشان تولید کننده محصولات با کیفیت ۴ ستاره است و سالانه ظرفیت تولید ۱۰ هزار دستگاه اتوبوس را دارد در حالیکه نیاز سالانه کشور چیزی حدود ۳ هزار دستگاه است.
وی با بیان اینکه ۵۲ درصد از تولیدات ما با استفاده از صنعت و تجهیزات داخلی و ملی است، افزود: ما به عنوان تولید کننده علی رغم مشکلات موجود، با قدرت به تولید ادامه داده و حتی یک روز تعطیلی نداشتیم. ظرفیت بسیار مطلوبی در این گروه صنعتی وجود دارد و آماده ایم تمام نیاز کشور را در حوزه حمل و نقل مسافری و تولیدات محصولات مرتبط با این حوزه، تامین کنیم.
مدیران توجیه نکنند
یک کارشناس مسائل اقتصادی اما در گفتگو با خبرنگار بازار، توجیه مسئولان نسبت به نیاز استان به مواد اولیه و کالاهای خانگی را درست نمی‌داند و می‌گوید: اینکه بگوییم چون درخواست برای یخچال خارجی وجود دارد پس وارد کنیم بجای آن تعرفه گمرکی وضع کنیم که تولیدکننده بتواند رقابت کند درست نیست.
سید مصطفی طباطبایی بیان کرد: مسئولان استان سمنان بجای این امر باید بگویید درزمینهٔ ارتقای تولیدات داخلی استان سمنان چه کرده اند که تولیدکننده حمایت شود؟ آیا تولیدکننده بازار فروشی هم برای محصول خود دارد؟ شما که همین استان محل سکونت وی را نیز با یخچال‌های خارجی پرکرده‌اید!
وی بیان می‌کند: به عقیده من باید محاسن تولید و مزیت‌های واردات را در دو کفه ترازو گذاشت و بررسی کرد من معتقد هستم تعرفه گمرکی ۶۰ درصد به بازار محیا و تمام‌نشدنی کالاهای خارجی جبران می‌شود از سوی دیگر چه می‌ماند؟
این کارشناس گفت: یک برند خارجی سرشناس در تولید یخچال در برابر تولیدکننده داخلی استان سمنان که شاید همسایه خودش هم نام برند خارجی را ترجیح می‌دهد. این نمی‌شود که مسئولان بگویند تعرفه گذاشته‌ایم تا واردکننده رقابت کند امروز اصلاً توان رقابت در تولیدکننده داخلی وجود ندارد.
صادرات راهی برای کاهش واردات
برخی کارشناسان معتقد هستند که راه کاهش واردات این است که ما صادرات را افزایش دهیم تا در نتیجه آن هم کیفیت مان ارتقا یابد و هم درآمد هایمان؛ پس این امر به تولید بیشتر و بی نیازی از واردات منجر می شود.
از سوی دیگر مسئولان گمرک می‌گویند تقویت واحدهای تولیدی در دستور کار گمرک قرار دارد تا کالاهای بومی کشور به‌خصوص استان سمنان بتوانند تولیداتشان را با نمونه‌های خارجی رقابت دهند چرا که امروز واحدهای تولیدی که مشکلات نقدی دارند مسئولان گمرک می گویند می‌توانند کالای خود را به‌صورت نسیه ترخیص کرده و یا با تودیع ضمانت‌نامه بانکی از گمرکات خارج کنند تا به تولید در استان سمنان کمک خوبی کرده باشیم و تولیدکننده داخلی بتواند توان رقابت‌پذیری‌اش را افزایش دهد.
یک برند خارجی سرشناس در تولید یخچال در برابر تولیدکننده داخلی استان سمنان که شاید همسایه خودش هم نام برند خارجی را ترجیح می‌دهد. این نمی‌شود که مسئولان بگویند تعرفه گذاشته‌ایم تا واردکننده رقابت کند امروز اصلاً توان رقابت در تولیدکننده داخلی وجود ندارد.
یکی از سیاست‌های گمرک در دو سال اخیر حداقل این بوده که تولیدکنندگان پیش‌ازاین در حقوق ورودی با ارائه ضمانت‌نامه می‌توانستند کالایشان را به‌طور نسیه از گمرک ترخیص کنند اما ازاین‌پس نه‌تنها در حقوق ورودی که در مالیات بر ارزش‌افزوده هم می‌توانند از ضمانت‌نامه بانکی بهره جسته و تولیدکنندگانی که مشکلات کمبود نقدینگی دارند بتوانند از آن استفاده کنند.
گمرک می گوید که واحدهای تولیدی می‌توانند انبار اختصاصی در محل تولیدشان داشته باشند و محموله‌های وارداتی خود را از هر مرز گمرکی که وارد می‌شود به این انبارها که به خودشان اختصاص دارد اما تحت نظارت گمرک است انتقال دهند.
راهکار مسئولان عملی باشد
علیرضا صالحیان کارشناس اقتصادی اما می گوید: مطالبی که مسئولان می‌گویند سرجمع به دو بخش اشاره می‌کند نخست واردات اجتناب‌ناپذیر است چراکه بازارش وجود دارد و مردم را نمی‌توان مجبور به خرید کالای ایرانی کرد دوم با تقویت صادرات می‌توان رونق اقتصادی را به واحدهای تولیدی بازگرداند و مردم هم اقبال بیشتری از کالاهای تولیدی استان سمنان خواهند داشت و سه اینکه وضع قوانین گمرکی شرایط را برای واردات سخت و برای صادرات تسهیل می‌کند پس جای نگرانی درزمینهٔ کالاهایی که در استان تولید می‌شوند اما نمونه‌های مشابه آن‌ها وارد می‌شوند، نیست.
وی می‌گوید: این مطالب بر روی کاغذ شیک و درست هستند اما در عمل چه؟ مگر می‌توان دست مافیای کود شیمایی را از گمرک استان سمنان قطع کرد؟ مگر مافیای قطعه سازان اجازه می‌دهد کارخانه تولید قطعه سمنان نفس بکشد؟ مگر واردات شکر در خوزستان و چای و برنج در شمال دست مردم عادی است که بتوان با وضع دو قانون توازن آن را به نفع تولیدکننده بر هم زد؟ ای‌کاش مسئولان درباره این امر هم پاسخ می‌دادند.
کالاهایی که امروز در استان سمنان بی‌دریغ و با زحمت فراوان، بدون آب و زیرساخت‌ها، با بدهی‌های معوقه بانکی و مشکلات عدیده کارگری و همچنین بدون پشتوانه بازار تولید می شوند به امید اینکه راهی برای یافتن بازار پیدا کنند اما همچنان از این موضوع محروم هستند لذا باید دید در آینده چه میزان از این کارخانه ها در این هزارتوی مافیا و مشکلات اقتصادی و بی توجهی و قوانین عجیب و غریب پیروز خواهند شد و چه عده دیگر ورشکست.
نظر شما