بار عدم افزایش قیمت بر دوش شناورداران هرمزگانی؛ معیشتی که به سختی تامین می شود

محمدامین عالی پور- زینب شکوه؛ بازار: صنعت دریانوردی برای هر کشوری از منفعت های بالایی برخودار بوده و این صنعت عظیم نیز برای کشورمان با وجود دریای خلیج همیشه فارس از اهمیت  زیادی برخودار است.

وجود بنادر تجاری و مسافری نه تنها باعث جابجایی مکانی می شود، بلکه در اقتصاد هر کشور نیز تاثیرات ویژه ای دارد.

کشورهایی که از صنعت دریایی برخودار هستند نیز در روند توسعه اقتصادی با توجه به ظرفیت های موجودشان و میزان استفاده از این منابع توانسته اند حرفی برای گفتن داشته باشند که البته موقعیت قرارگیری این کشورها در کره خاکی نیز حائز اهمیت می باشد.

جمهوری اسلامی ایران با داران بودن جزایر متعدد و شهرهای بندری مختلف نیز از این قائله مستثنی نبوده است و وجود خلیج نیگون همیشه فارس با داران بودن تنگه هرمز اهمیت ویژه ای را به میهن عزیزمان داده است.

اگر بخواهیم در این گزارش در خصوص اقتصاد دریایی صحبت کنیم حرف های زیادی در حوزه های مختلف برای گفتن می باشد اما برای اینکه بتوانیم حق مطلب را ادا کنیم به صورت اختصاصی به مساله خطوط مسافربری دریایی در صنعت دریایی پرداخته ایم.

خطوط دریایی هرمزگان از دیرباز تا کنون
وجود دریا در هرمزگان این استان را به قطب اقتصادی کشور تبدیل کرده است و این اقتصاد به گونه ای می باشد که در آمارهای کشوری نیمی از تامین اقتصاد کشور را به خود اختصاص می دهد.

در اقتصاد دریایی هرمزگان که بخش عظیمی از آن را صنعت صادرات و واردات با وجود اسکله های شهید رجایی،باهنر و همچنین اسکله های بنادر لنگه،خمیر، قشم و کیش شامل می شود جایگاه صنعت جابجایی خطوط مسافر نیز اهمیتی ویژه دارد

حضور شناورهای مسافربری در بنادر مسافری هرمزگان را می توان یک مزیت بالقوه در استان عنوان کرد چرا که با وجود جزایر متعدد در این استان که اکثر آنها جنبه سکونتی دارند معلوم نبود چگونه و با چه هزینه های سرسام آوری مردم به مکان های مختلف مورد نظرشان جابجایی داشته باشند.

شناورهای دریایی پیش تر به شکل قایق و سپس اتوبوس های دریایی فعالیت می کردند و پس از آن نیز نسل جدید از این شناورها رونمایی شد که قابلیت جابجایی هم زمان بیش از ۳۰۰ الی ۵۰۰ مسافر را نیز دارند.

قایق های مسافربری از رده خارج شدند
سال های گذشته را خیلی ها به خاطر دارند که توسعه اسکله های مسافربری استان هرمزگان به شکل کنونی نبود و مردم برای تردد به جزایر مجبور بودند از قایق های تشت کوچک که ظرفیت مناسب آنها بین ۱۰ تا ۱۵ نفر بود، استفاده کنند که در شرایط نامساعد جوی ،خطرات زیادی از جمله غرق شدن هم وطنانمان را در پی داشت.

اتوبوس های دریایی نیز هم زمان با قایق های معمولی فعالیت خود را آغاز کردند که شباهت زیادی به همان قایق های معمولی داشتند و تفاوت اصلیشان در میزان جذب مسافر با توجه به صندلی های موجود و همچنین داشتن فضای مسقف برای مقابله با خیس شدن مسافران در امواج دریا بود، که پس از سال ها فعالیت از رده خارج شدند و یکی از دلایل اصلی خروج این نوع از شناورهای سبک از ناوگان دریایی هرمزگان را می توان عدم تعادل آنها در شرایط بحرانی دریا عنوان کرد.

خاطرات تلخ بسیاری در دریای خلیج فارس برای مسافران و حتی مردم هرمزگان رقم خورده است چرا که با توجه به سبک بودن این نوع از شناورها و در طوفان های دریایی کنترل تعادلی این دسته از شناورها به سختی انجام می شود و هم وطنان زیادی در مسیر جابجایی بین بنادر جان خود را از دست دادند، که خاطره تلخ جان باختن یک خانواده مشهدی در سال های پیش هنوز در ذهن ها ماندگار است.

شناورهای نیمه سنگین و سنگین کلاس A جایگزین قایق های تندرو
با وجود مشکلاتی که مطرح شد، بنادر هرمزگان با تصمیم مسئولان شناورهای نسل جدید را به چهره دیدند که این نوع از شناورها اقتصاد مسافربری دریایی این استان را متحول ساخت.

وجود شناورهایی با ظرفیت پذیرش بالای مسافر و حصول اطمینان خاطر مسافران از سلامت جسمانی شان، باعث شد که در تمام بنادر استان هرمزگان از این نوع از شناورها استفاده شود.

شناورهایی که پیش تر در کشورهای حوزه خلیج فارس از آن استفاده می شد، هم اینک در قطب اقتصاد هرمزگان میزان کارایی و امنیت خود را به رخ می کشند.

نکته ای که نیاز است به آن اشاره شود، قیمت های میلیاردی چنین شناورهایی است که با قیمت های نجومی امروزی شاید دیگر کمتر کسی بتواند از این مدل شناورها را خریداری کند و به ناوگان حمل و نقل دریایی اضافه شود.

شرایط اقتصادی پس کرونا را اگر بخواهیم برای شناورداران استان هرمزگان ترسیم کنیم پر از رنج و مشقت های فراوان است، چرا که پس از کرونا اقتصاد کشورمان به یکباره به اغما فرو رفت و با هزنیه های سرسام آوری که به وجود آمد شناورداران را با مشکل مواجه کرد

شرایط اقتصادی پس از کرونا را اگر بخواهیم برای شناورداران استان هرمزگان ترسیم کنیم، پر از رنج و مشقت های فراوان است، چرا که پس از کرونا اقتصاد کشورمان به یکباره به اغما فرو رفت و با هزینههای سرسام آوری که به وجود آمد شناورداران را با مشکل مواجه کرد.

عدم افزایش قیمت متعارف بلیط شناورهای خطوط دریایی مسافری در استان هرمزگان علی الخصوص در مسیر «بندرعباس -قشم» و «بندرعباس- هرمز» و بالعکس و همچنین افزایش نجومی قیمت قطعات این شناورها باعث شده است که دیگر درآمد چندانی عاید شناورداران نباشد.

این گره بزرگ در صنعت دریانوردی استان هرمزگان است که تا کنون راه حلی اساسی برای آن اندیشه نشده است و تا جایی پیشرفت داشته که صدای شناوردان را  با اعتصاب در هفته گذشته درآورد.

به گفته شناوردان و خدمه این شناورها، هزینه هایی که از مسافران در خطوط دریایی دریافت می شود بیش از هزینه های جاری خود شناورها که شامل هزینه سوخت و تعمیر و تجهیز شناورها می باشد نیز نمی شود و برای معیشتمان نمی دانیم دست به چه کاری باید بزنیم.

خریداری قطعات و لوازم یدکی شناورها با ارز آزاد انجام می شود
اسحاق اصلاحی رئیس تعاونی شناورهای تندرو بندرعباس در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: خریداری قطعات و لوازم یدکی شناورها با ارز آزاد باعث شده است که آنها از این گرانی ها مستثنی نباشند و بالا رفتن ارز مزید بر این علت است.

تغییر نکردن نرخنامه طی یکسال گذشته، گرانی معشیت و خرج زندگی، تغییر ناگهانی دلار در هشت ماه گذشته و خرید لوازم تعمیرات با دلار باعث شده است شناوردارها فشار اقتصادی زیادی متحمل شوند و آنها ۸۰ درصد درگیر نرخ تورم شده اند، به طوری که قادر به پرداخت حقوق پرسنل خود نیستند

وی در خصوص عمده مشکلات شناوردارها سخن گفت و افزود: تغییر نکردن نرخنامه طی یکسال گذشته، گرانی معشیت و خرج زندگی، تغییر ناگهانی دلار در هشت ماه گذشته و خرید لوازم تعمیرات با دلار باعث شده است شناوردارها فشار اقتصادی زیادی متحمل شوند و آنها ۸۰ درصد درگیر نرخ تورم شده اند، به طوری که قادر به پرداخت حقوق پرسنل خود نیستند.

رئیس تعاونی شناورهای تندرو بندرعباس با اشاره به هزینه ها به خصوص شناورها ابراز داشت: این موضوع توسط کارشناسان و مسئولان در حال بررسی است و امیدواریم با افزایش حداقلی کرایه ها که فشار زیادی بر روی مردم نباشد و بتوانیم شناورها را در این خصوص حمایت کنیم و به یک جمع بندی مناسب رسید.

اصلاحی همچنین اضافه کرد: در حال حاضر ۴۲ فروند شناور داریم که به علت مسائل مختلف ۱۴ فروند از رده خارج شده است که درصورت تداوم این رویه تا ماه های آینده، شاهد خارج شدن تعدادی دیگر خواهیم بود و باید توجه داشت بر روی هر شناور ۱۲ نفر پرسنل مستقیم مشغول به کار هستند.

شرایط اقتصادی شناورداران و تورم را در نظر خواهیم گرفت
محمد احمدی زاده مدیر بندر مسافربری شهید حقانی بندرعباس در گفت و گو با خبرنگار بازار در خصوص اعتراض شناورهای مسافربری اظهار کرد: هم اکنون خدمات به مردم برای رفتن به جزایر در حال انجام است و برای استمرار آن باید شرایط اقتصادی شناورها و تورم پیش آمده را در نظر گرفت.

وی با بیان اینکه درخواستی با موضع آنالیز هزنیه ها به مسئولان داده شده است، افزود: این فرم آماری به گونه ای ارائه شده است که فشاری بر مردم نباشد و در عین حال کمکی به درآمد شناورها نیز شده باشد.

با توجه به هزینه بالای شناورها و تورم پیش آمده، دولت همانگونه که برای حمل و نقل ریلی و هوایی سوبسید در نظر دارد، باید در این مورد تصمیمی  اتخاذ کند و با حمایت خود کمکی به درآمد شناورها شود تا بتوان استمرار خدمات در حوزه بنادر شاهد باشیم

مدیر اسکله شهید حقانی بندرعباس ضمن اشاره به حمایت های دولت در این زمینه تصریح کرد: با توجه به هزینه بالای شناورها و تورم پیش آمده، دولت همانگونه که برای حمل و نقل ریلی و هوایی سوبسید در نظر دارد، باید در این مورد تصمیمی  اتخاذ کند و با حمایت خود کمکی به درآمد شناورها شود تا بتوان استمرار خدمات در حوزه بنادر شاهد باشیم.

احمدی زاده بیان کرد: رسالت سازمان بنادر در بحث نوسازی ناوگان استمرار داشته است و درحال حاضر کسی بخواهد از این وجوح استفاده کند، امکان آن فراهم است ولی با توجه به افزایش بی اندازه قیمت شناور و بلیط آن جذابیتی برای سرمایه گذار ندارد  که بیاید در این حوزه سرمایه گذاری کند. 

وی با بیان اینکه مسئولان و دولت باید ورود پیدا کرده و این مشکل اقتصادی حل شود، اظهار کرد: امیدواریم با فروکش کردن کرونا وضعیت اقتصادی کشور به ثبات برسد ولی شرایط فعلی و کاهش ۶۰ درصدی مسافر در هفت ماه گذاشته منجر به کاهش شدید درآمد شناورها شده است، باید چاره ای اندیشه شود که مسئولان مطلع و در حال پیگیری  هستندکه به نتیجه خوبی برسد  و شاهد خدمات بهینه ناوگان مسافری باشیم. 

اعتراض شناوردارها توقف و جابه جا نکردن مسافر نبوده است  بلکه من باب این بوده که با توجه به شرایط و گرانی، توان خدمات رسانی با این شرایط و با توجه هزینه بالای تعمیرات و خرید قطعات شناور را ندارند و در حال حاضر خدمات به مردم در حال انجام است

احمدی زاده با اشاره به تشکیل و بررسی مشکل پیش آمده گفت: در فرمانداری بندرعباس جلسه ای در این خصوص تشکیل شد و به این نتیجه رسیدیم که نه فشار بر مردم باشد و نه ناوگان حمل و نقل و بتوان منابع مالی این حوزه تامین شود.

وی در ادامه ابراز کرد: امیدواریم با حمایت دولت از خدمات ناوسازی و تعمیرات ناوگان مسافربری و بالا رفتن ایمنی سفرهای دریایی، در استمرار خدمات ما را یاری کنند.

احمدی زاده اظهار کرد: این موضوع توسط فرماندار بندرعباس، صنعت و معدن و ستاد تنظیم بازار استان در حال بررسی و پیگیری است و تعیین کننده نرخ نامه ما نیستیم.

با این حال علی رغم پیگیری خبرنگار میدانی بازار در بندرعباس و گفت و گوهای دو طرفه با رئیس تعاونی شناورهای تندرو بندرعباس به عنوان نماینده شناوردارهای بندرعباسی و همچنین مدیر بندر شهید حقانی بندرعباس، تصمیم بر آن شده است که با همفکری طرفین مشکل این عزیزان در مدتی کوتاه حل شود تا باری از مشکلات این شناورداران زحمت کش برداشته شود.

طبق آخرین اظهار نظرهایی که از سوی مسئولان مطرح شده است، احتمال می رود که با افزایش نرخ هزینه در مسیرهای بندری این استان شاهد رضایت شناورداران هرمزگانی باشیم که این تصمیم هنوز به درجه قطعیت نرسیده است.