بازار؛ گروه استانها: وقتی کمی از مناطق بالادستی مشهد فاصله گرفته و به مناطق کمتر توسعه‌یافته می‌رسیم نوع ساخت‌وسازها و آشفتگی آن‌ها گواه می‌دهد که هیچ ناظری برای احداث آن‌ها نظارتی نداشته است و احتمال هنوز گذر مأموران شهرداری به مناطق نیفتاده و یا اگر هم افتاده چاره‌ساز نبوده است.
کوچه‌های باریک و بسیار کم‌عرض که حتی خودروها را هم در خود نمی‌پذیرد هزاران خانواده را در این هزارتوی پیچیده در خود ساکن کرده است و به‌نوعی به قوانین شهرسازی و شهرداری در حال دهن‌کجی است!
اگرچه در مناطق پائین‌شهر این مشکل بیشتر به چشم می‌خورد ولی بدان معنا نیست که بالای شهر بر اصل و نظام شهرسازی استوار است بلکه اگر سری به محل نهضت در قاسم‌آباد و منطقه ۱۲ شهری و جدید شهر مشهد بزنید تمامی توصیف به کارشده از بی‌نظمی و بی‌قانونی را با چشم خود مشاهده می‌کنید که نمی‌دانم چرا از چشم متولیان شهر پنهان مانده است!
ساخت‌وسازهای غیرمجاز و بدون توجه به قانون نه اینکه محصول گرانی این روزها باشد بلکه از قدیم در مشهد جریان داشته و البته این روزها با شدت بیشتری در جریان است و حتی قیمت این خانه‌ها را در مناطق مانند بلوار موسوی قوچانی و خیام و هم‌چنین بزرگراه امام علی(ع) به متری شش الی هفت میلیون تومان رسانده است!
بنا بر گفته یکی از صاحبان املاک در منطقه نهضت دیگر روی زمین جا برای فقیر و بیچاره‌هایی مثل ما نیست والان پشت‌بام هم به قیمت ارزان گیر نمی‌آید.
در این مناطق به دلیل اینکه قطعات زمین کوچک‌تر است، هیچ‌کدام از خانه‌ها سند ندارد و به‌راحتی می‌توانند یک طبقه کم‌وزیاد کنند و شهرداری هم تا زمانی که به خودش بیاید، این افراد شبانه یک طبقه زیاد می‌کنند.
در این مناطق ظاهراً قوانین تعبیر و تفسیر دیگری دارد و بام‌فروشی و خانه‌های هوایی برای خودش بازار داغ و پرمشتری بازکرده است؟
یک مویز چهل قلندر
در همین رابطه رئیس اتحادیه املاک مشهد بابیان آنکه متأسفانه باید هر چه زودتر مقابل این ساخت‌وسازهای غیرمجاز و دردسرساز را گرفت می‌گوید: وقتی شهرداری برای یک‌خانه متری یک‌میلیون تومان پروانه می‌گیرد لذا بسیاری از اقشار ضعیف چنین توانی را برای پرداخت هزینه نداشته و لذا شبانه شروع به ساخت کرده و یا بام خانه خود را به دیگران می‌فروشند.
مراد زاده به اشاره به بیشتر این‌گونه تخلفات در مناطق دو تا هفت مشهد رایج است ابراز می‌کند: از جاده قدیم قوچان در بلوار توس تا جاده رسالت و جاده سیمان، اواخر طلاب، محدوده بلوار پنج‌تن و خیابان سرخس، قلعه ساختمان و تا منطقه سیدی تا چشم کار می‌کند شاهد ساخت‌وسازهای این‌چنینی هستیم.
وقتی شهرداری برای یک‌خانه متری یک‌میلیون تومان پروانه می‌گیرد لذا بسیاری از اقشار ضعیف چنین توانی را برای پرداخت هزینه نداشته و لذا شبانه شروع به ساخت کرده و یا بام خانه خود را به دیگران می‌فروشند
وی بیان می‌کند: افرادی که بام‌پوش می‌کنند معمولاً وضع مالی خوبی ندارند و قوانین سفت‌وسخت شهرداری بابت اخذ پروانه، این افراد را به ساخت خانه‌های هوایی تشویق می‌کند.
مراد زاده می افزاید: مردم بابت هر واحد به شهرداری و نظام‌مهندسی پول نمی‌دهند و با همان پول به‌طور شبانه خانه می‌سازند به‌عنوان‌مثال یک فرد پشت‌بام خانه‌ای را 40 میلیون تومان می‌خرد و با ۶۰ میلیون هم یک‌خانه می‌سازد اما اگر بخواهد پروانه بگیرد، هزینه‌های نظام‌مهندسی را پرداخت کند و اصولی بسازد، ۱۰۰ میلیون هزینه دارد.
خلأهای قانونی
رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر مشهد در گفت‌وگو با بازار پیرامون واکاوی پدیده بام فروشی اظهار می‌کند: شدت گرفتن پدیده بام فروشی و ساخت‌وسازهای غیرمجاز شبانه ابتدا به گرانی مسکن و زمین برمی گرد.
محمدهادی مهدی نیا می‌افزاید: هنگامی‌که قیمت مسکن و زمین شهری افزایش پیدا می‌کند پدیده بام فروشی هم در شهر سرعت می‌گیرد.
وی نبود سند رسمی و تصاحب برخی از زمین‌ها را خارج از محدوده قانون به‌عنوان یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار دانسته و ابراز می‌کند: بسیاری از این اراضی و خانه‌ها چون قولنامه‌ای هستند در فرآیند رسمی صدور پروانه جای نمی‌گیرند لذا خشت اول با رفتار غیرقانونی بنانهاده می‌شود و لذا ساخت طبقات و حتی پشت‌بام و فروش واحدهای احداثی همگی غیرقانونی پیش می‌روند که جایی برای ورود شهرداری نمی‌گذارد.
ضوابط شهرسازی یکی دیگر از مشکلات
رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر مشهد یکی دیگر از مشکلات را در ضوابط شهرسازی عنوان کرده و می‌گوید: ضوابط ما متأسفانه ترجمه‌ای از ضوابط غربی و خیلی ایده آلیستی است که این موضوع خود به عنوان مشکل بروز کرده است.
مهدی نیا می افزاید: به‌عنوان‌مثال درجایی که قالب زمین‌ها زیر صدمتر تفکیک می‌شود و مردم در همین قطعات ریزدانه زندگی می‌کنند حداقل تفکیکی که من قانون‌گذار به آن مجوز می‌دهم ۱۵۰ متراست.
وی توضیح می دهد: متأسفانه این ضابطه موجب می شود تا افراد متقاضی در آن منطقه و بدنه شهرداری که مجری ضوابط شهرسازی است موفق به ورود پرونده به سیکل رسمی و قانونی نشده و لذا نخستین اقدامی که می‌کنند می‌گویند شما حد تفکیک ندارید ونمی توانیم به شما پاسخ دهیم پس شهروند می‌رود و تخلفات ادامه‌دار می‌شود و این اشکال در ضوابط ماست.
رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر مشهد عنوان می کند: تراکم زمین ما به‌صورت سنتی درگذشته انجام‌شده و تراکم‌پذیری زمین‌ها را وابسته به سرانه‌های خدماتی کرده‌ایم لذا ما در اغلب نقاط شهر با استانداردهایی که از اروپا ترجمه می‌کنیم برای آموزش پرورش برای کاربری‌های بهداشتی برای سایر موارد این مناطق بشدت کسری کاربری‌های خدماتی داریم و به‌این‌علت ما استفاده اجازه از تراکم را به آن‌ها نمی‌دهیم و می‌گوییم نهایت باید دو الی سه‌طبقه بسازند.
مهدی نیا ابراز می‌کند: زمین مالک ازلحاظ اقتصادی توجیه دارد که بیش از این بسازد و لذا وقتی می‌بیند از طریق شهرداری پاسخ نمی‌گیرد از طریق غیررسمی اقدام به این کار می‌کند.
وی بیان می‌کند: ازآنجاکه شهرداری‌ها آن‌قدر توان ندارند که تمامی احکام ماده ۱۰۰ و قلع بنا را اجرا کنند لذا بسیاری از مالکان از این خلأ استفاده کرده و به‌صورت غیررسمی اقدام به ساخت طبقات مازاد به‌صورت شبانه کرده و لذا مجموعه این عوامل باعث پدیده‌ای به نام بام فروشی می‌شود.
۲۰ هزار مسکن غیرمجاز در مشهد
رئیس کمیسیون شهرسازی شورای شهر مشهد ضمن اشاره به این موضوع که آمار ساختمان های نیاز به قلع بنا در شهر مشهد از رقم ۲۰ هزار عدد نیز فراتر رفته است می افزاید: در حال حاضر بین ۱۵ هزار تا ۲۰ هزار رای قلع بنا در کمیسیون‌های ماده ۱۰۰ مشهد صادر شده است که در سنوات گذشته اجرایی نشده‌اند.
مهدی‌نیا با بیان اینکه قلع با این تعداد ساختمان غیر ممکن و دارای تبعات اجتماعی بسیاری است بیان کرد: در گذشته به این مناطق، مناطق حاشیه‌نشین گفته می‌شد، چرا که در بیرون از محدوده شهر بودند، اما امروزه حاشیه‌نشین نیستند و در داخل محدوده شهر هستند.
وی با بیان اینکه علت این موضوع را باید در وضعیت اقتصادی جست و جو کرد، ادامه داد: قطعات زمین در این مناطق کوچک است و متاسفانه تفکیک‌های غیراستاندارد و غیرمجاز در این مناطق با تخلفات بی شمار چهره ناموزونی به این مناطق داده است.
نظر شما