بازار؛ گروه فناوری: مدارس بازگشایی شده اند اما والدین از ابتلای دانش آموزان به کرونا در هراسند. از سویی دیگر وزارت آموزش و پرورش با همکاری وزارت ارتباطات سامانه شاد را راه اندازی کرده است. با این همه بر اساس آمارها ۳.۵ میلیون نفر از دانش آموزان به اینترنت دسترسی نداشته و بسیاری از خانواده ها قدرت خرید موبایل و تبلت را ندارند. این روزها با توجه به افزایش چشمگیر نرخ ارز، قیمت موبایل و تبلت به شدت گران شده است. با این همه بر اساس قانون اساسی، عدالت آموزشی باید رعایت شده و آموزش رایگان از سوی وزارت آموزش و پرورش باید در اختیار تمامی دانش آموزان قرار بگیرد. برخی از نمایندگان مجلس گفته اند که آموزش ها از طریق صدا و سیما نیز ارائه می شوند اما کیفیت و نحوه تولید این آموزش ها در هاله ای از ابهام قرار دارد.
حال پرسش اینجاست که چگونه می توان آموزش رایگان را در دسترس تمامی دانش آموزان قرار داد؟ حتی اگر آموزش هزینه هم داشته باشد باید با هزینه ای معقول ارائه شده و با توجه به امکانات استان های مختلف در دسترس عموم قرار بگیرد.
وزارت آموزش و پرورش، شیوه‌نامه بازگشایی مدارس برای سال تحصیلی جاری را منتشر کرد که در آن استان‌های کشور از نظر شیوع کرونا به سه دسته سفید، زرد و قرمز تقسیم‌بندی شده‌اند و در استان‌هایی که وضعیت قرمز دارند، آموزش‌ها به صورت کاملا غیرحضوری خواهد بود. این وزارتخانه تاکید کرده است آموزش مجازی تنها از طریق شبکه اجتماعی دانش‌آموزی «شاد» انجام خواهد شد.
در آستانه بازگشایی مدارس در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ وزارت آموزش پرورش اعلام کرد استان‌هایی که از نظر شیوع کرونا در وضعیت سفید قرار دارند، برنامه‌های آموزشی‌شان مانند سال‌های گذشته انجام می‌شود؛ اما استان‌های زرد به صورت نیمه‌حضوری و استان‌های قرمز کلا غیرحضوری خواهند بود. نحوه برنامه‌ریزی برای برگزاری کلاس‌ها و انجام آزمون‌ها در جداول این شیوه‌نامه آمده است.
مشکل اصلی در برنامه ریزی است
فرهاد ابی زاده، استاد اقتصاد در گفت و گو با «بازار» اظهار کرد: مشکل کار در برنامه ریزی فله ای است. می خواهند یک نسخه بپیچند که هم سرطان را درمان کند، هم آنفلوآنزا و هم دل درد را.
او افزود: باید شیوه آموزشی برای دانش آموزان مقاطع مختلف و در جغرافیای مختلف طبقه بندی شود. برنامه ریزی شبکه شاد یا آموزش آنلاین برای طیف های مختلف تحصیلی تاثیرات متفاوتی به همراه دارد و نتایج گوناگونی از گروه های مختلف سنی دارد.
ابی زاده با اشاره به این که زیرساخت ها به برنامه ریزی آموزشی مربوط نمی شود بیان کرد: باید متولیان صنعت، تکنولوژی و ارتباطات سخت افزارها، زیرساخت ها و امکانات مختلف را در اختیار دانش آموزان قرار دهند و این امر وظیفه وزارت آموزش و پرورش نیست. نرم افزارها و تولید محتوای آموزشی به وزارت آموزش و پرورش مرتبط است و نه سخت افزارها.
عدم هماهنگی نهادهای مختلف
او تاکید کرد: مشکل اصلی در هماهنگی نهادهای مختلف برای در اختیار گذاشتن امکانات برای دانش آموزان است. چه در مباحث اجتماعی چه اقتصادی و صنعتی زمانی که فعالیتی تک عاملی انجام می شود نتایج خوبی به همراه دارد اما اگر پروژه ها توسط نهادهای گوناگون صورت بگیرد در تعاملات با مشکل مواجه می شود.
ابی زاده گفت: مشکل دولت این است که نمی تواند برنامه ریزی یکپارچه ارائه کند. یکی از تفکیک هایی که باید صورت بگیرد توجه به طبقات اجتماعی گوناگون و مقاطع تحصیلی دانش آموزان است. در نظام آموزش شهری، بیشتر دانش آموزان در مقطع راهنمایی و مقاطع بالاتر موبایل دارند، با این همه دانش آموزان دوران ابتدایی حتی با وجود قدرت خرید بالای خانواده هایشان موبایل ندارند.
عدم تفکیک سنی دانش آموزان
او افزود: آموزش و پرورش تفکیک درستی از مخاطبان در گروه های سنی مختلف ندارد. البته این تفکیک ها باید با توجه به طبقه اجتماعی و محیط زندگی دانش آموزان نیز انجام شود؛ دانش آموز ابتدایی در یک کلان شهر را نباید با دانش آموز ابتدایی در روستا مقایسه کرد.
ابی زاده با تاکید بر این امر که دانش آموزان شهری امکاناتی دارند که دانش آموزان روستایی از آن ها بی بهره اند بیان کرد: نه تنها باید از تلویزیون برای آموزش دانش آموزان استفاده شود بلکه باید یک شبکه آموزشی مشخص نیز ایجاد شود؛ شبکه ای مانند شبکه های خانگی. این شبکه باید مختص مدارس باشد.
او افزود: اگر دانش آموزان موفق نشدند از طریق تلویزیون برنامه آموزشی مورد نظر را مشاهده کنند، می توانند از طریق شبکه خانگی کلاس مورد نظر را دانلود کنند. باید سیستمی طراحی شود که چند شبکه هماهنگ با یکدیگر به ارائه کلاس ها و درس های آموزشی مقاطع مختلف بپردازند؛ سامانه شاد، شبکه خانگی، صدا وسیما و آموزش های نیمه حضوری مدارس.
ابی زاده معتقد است که بهتر است هر مدرسه ای برای خود سیستم خاص خود را در نظر بگیرد. او افزود: باید شبکه هایی را طراحی کنیم که به طور مستقل به ارائه محتوای آموزشی بپردازند.
او معتقد است نه تنها زیرساخت ها ناقص بوده و امکانات برای دانش آموزان کشور کافی نیست بلکه شرایط اقتصادی و اجتماعی نیز اجازه هماهنگی و ارائه دوره های آموزشی مختلف را نمی دهد.
این استاد دانشگاه گفت: دانش آموزان در سوئد به راحتی با من چت می کنند؛ دوربین را در کلاس می چرخانند و من می توانم داخل کلاس را ببینم چراکه در این کشور امکانات به اندازه کافی وجود داشته و جامعه زیرساخت های مورد نیاز را فراهم کرده است اما در ایران امکانات و زیرساخت ها موجود نیست.
او افزود: مشکل کار اینجاست که دولت برنامه ریزی مناسبی ندارد و برروی امکانات و مشکلات سخت افزاری دانش آموزان اشراف مدیریتی ندارد.
از آموزش های مکتوب فاصله گرفته ایم
ابی زاده با اشاره به این که از آموزش های مکتوب فاصله گرفته ایم بیان کرد: دانشگاه پیام نور سال هاست آثار مکتوبی تولید می کند که خودآموز است. به جای اینکه خودآموز آنلاین طراحی کنیم می توانیم از خودآموزهای مکتوب و کتاب های خودآموز استفاده کرده و این ظرفیت را تقویت کنیم. این امر کمک می کند که دانش آموزان در خانه مطالعه کنند.
کمبود منابع مالی
او افزود: یکی از مشکلات اصلی جامعه مشکل اقتصادی است؛ کمبود منابع مالی این اجازه را نمی دهد که وزارت آموزش و پرورش با فراغ بال عمل کند و تقویت این سامانه ها و سیستم های مختلف آموزشی نیاز به بودجه هنگفتی دارد.
ابی زاده گفت: در زمینه ارتباطات مجازی معلم با دانش آموزان نیز تبعات منفی به همراه خواهد داشت. جامعه ما محدودیت های خاص خود را دارد. از سویی دیگر باید به معلمان آموزش می دادند و در این چندماه آن ها را آماده آموزش های مجازی می کردند.
او افزود: یکی از راهکارهایی که من به کار گرفته ام، ضبط کلاس ها و انتشار آن ها در گروه های دانشجویان است تا اگر در زمان برگزاری کلاس آنلاین نتوانستند به اینترنت وصل شوند از کلاس عقب نمانند.
ابی زاده گفت: یکی از مواردی که در نظر گرفته نشده است، این حقیقت است که رفتار دانش آموزان در خانه با رفتار آن ها در مدرسه تفاوت دارد و معلمان این تفاوت ها را در نظر نمی گیرند.
نظر شما