گشتی در بازار نهاده‌های دامی؛ مشکل ارز است نه عرضه

بازار؛ گروه اصناف: واردکنندگان به عنوان حلقه اول تامین نهاده های دام و طیور این روزها دغدغه از بین رفتن کالاهایی که وارد کرده و در بنادر و گمرکات رسوبی شده اند به علاوه پرداخت هزینه های سم پاشی، دموراژ، انبارداری و... و. را دارند اما از سوی برخی فعالان صنایع دام و طیور و نمایندگان مجلس به عنوان عوامل ایجاد انحصار در بازار نهاده های دامی معرفی می شوند.

میزان واردات نهاده های دامی از سوی بخش دولتی تعیین و به بخش خصوصی ابلاغ می شود و فعالان اقتصادی بر اساس نیاز کشور و پتانسیل و ظرفیت اقتصادی خود اقدام به ثبت سفارش و واردات این اقلام می کنند که در سال گذشته ۴۰۶ شرکت اقدام به ثبت سفارش نهاده های دامی کردند و هر کدام به میزان پتانسیل خود در این امر مشارکت کردند.

در دوران سخت تحریمها بدون تردید تامین کالاهای اساسی به مراتب با هزینه و سختی مضاعف تر انجام می شود اما با توجه به اینکه حفظ امنیت غذایی از اولویت های هر کشور است فعالان اقتصادی به این عرصه ورود می کنند اما بروکراسی اداری، عدم تامین و تخصیص ارز موجب می شود کالاهایی که از کشورهای مختلف دنیا به بنادر ایران آمده اند در گمرکات رسوبی شوند و پس از مدتی با تحمیل هزینه انبارداری، دموراژ و سم پاشی، حمل و نقل و... و. به واردکنندگان به دلیل فسادپذیری سریع این اقلام از بین رفته و یا بخاطر کیفیت پایین قابلیت عرضه در بازار حتی با نرخ مصوب را نداشته باشد.

خطر بیخ گوش صنعت پروتئین کشور
مدیرعامل شرکت بازرگانی تعاونی‌های کشاورزی نیز بر این باور است که عدم تسریع روند تامین نهاده ها و عرضه آن به تولیدکنندگان صنایع دام وطیور می تواند میلیاردها دلار سرمایه کشور را از بین ببرد.

امیر شالچیان می گوید: پیش از این سرپرست وزارت صمت از دپوی چهار میلیون تن کالای اساسی در گمرکات خبر داده بود که این روند از مرداد سال گذشته شروع شده است.

این مقام مسئول ادامه می دهد: از مدتها قبل نسبت به رسوب کالاهای اساسی هشدار دادیم اما به این امر هیچ توجهی نشد به همین دلیل میلیونها تن نهاده دامی در گمرکات رسوب کرد و پس از پرداخت هزینه‌های گزاف انبارداری و کاهش کیفیت در اختیار شبکه مصرف قرار می گیرد.

وی با اشاره به ضرورت تامین نهاده های دامی برای صنایع دام و طیور کشور خاطرنشان می کند: در حال حاضر تولیدکنندگان باید با پرداخت هزینه های گزاف نهاده های دامی را تامین کند که این امر قیمت تمام شده را افزایش می دهد ولی آنها به ناچار باید کالای خود را با قیمت مصوب عرضه کنند.

تنظیم بازار نهاده های دامی ارز می خواهد
بر هم خوردن تنظیم بازار نهاده های دامی که بر فعالیت واحدهای تولیدی در صنعت دام و طیور اثر گذاشته است موجب شده تا هر شاهد اظهارنظرهای متفاوت هستیم و دلایل مختلفی در این مسیر ارائه می شود از وجود انحصار در واردات نهاده های دام و طیور تا نحوه توزیع و مشکلاتی که در فرآیند  عرضه ایجاد می شود و... و. اما عضو هیات مدیره اتحادیه واردکنندگان نهاده های دام  و طیور ایران براین باور است که مشکل بازار نهاده های دامی کمبود ارز و عدم تامین و تخصیص ارز است.

داوود رنگی در گفتگو با خبرنگار بازار می گوید: ادعای انحصار در بازار نهاده های دامی در شرایطی مطرح می شود که سال گذشته ۴۰۶ شرکت برای واردات این کالا اقدام به ثبت سفارش کردند و برای دریافت ارز به وزارت صمت معرفی شده اند.

وی می افزاید: ادعای وجود انحصار در بازار نهاده های دامی زمانی درست بود که واردات نهاده های دامی توسط چند شرکت خاص دولتی و یا خصوصی انجام می شد اما در حال حاضر هم بخش خصوصی و هم دولتی در واردات نهاده های دامی مشارکت دارند.

رنگی ادامه می دهد : شرکت پشتیبانی امور دام سهم ۳۳ درصدی از واردات نهاده های دام و طیور را به خود اختصاص داده و این درحالیست که سهم هیچ کدام از واردکنندگان بخش خصوصی به تنهایی از این بازار بیش از ۱۵ تا ۱۶ درصد نیست.

 وی تصریح می کند: در سال گذشته سهم شرکت پشتیبانی امور دام از واردات نهاده های دام وطیور ۳۳ درصد بود و این شرکت در سال ۹۸ نیز به میزان سال ۹۷ ذرت وارد کشور کرد.

عضو هیات مدیره اتحادیه واردکنندگان نهاده های دام و طیور ایران با اشاره به کمبود نهاده های دامی در بازار و مشکلاتی که برای فعالان صنایع دام و طیور ایجاد شده است، خاطرنشان می کند: عمده ترین عامل ایجاد کمبود در بازار نهاده های دامی عدم تامین ارز مورد نیاز برای واردات نهاده های دامی ثبت سفارش شده است.

این فعال اقتصادی با اشاره به مشکلاتی که تحریم در مسیر تامین کالاها ایجاد کرده است، می گوید: تشدید تحریم های ظالمانه علیه ایران موجب شده تا آن میزان از ارزی که برای واردات کالا تخصیص داده شده است نیز به سهولت قابلیت نقل و انتقال را نداشته باشد و همین امر معضل واردکنندگان نهاده های دام و طیور را بیشتر کرده است.

نظرات کارشناسی تشکلها را نشنیدند
رنگی با تاکید بر ضرورت برنامه ریزی برای تامین نهاده های دامی و سایر کالاهای اساسی به کشور می افزاید: بدون تردید فعالان اقتصادی در این حوزه به دلیل لمس معضلات از نزدیک می توانند بهترین مشاورهها را به مسئولان برای برنامه ریزی و سیاست گذاری ارائه دهند.

عضو هیات مدیره اتحادیه واردکنندگان نهاده های دام و طیور ایران خاطرنشان می کند: متاسفانه از سوی مدیران نسبت به جایگاه تشکلها توجه چندانی نمی شود و همین امر موجب شده تا هشدارها و پیشنهادات فعالان بخش خصوصی از سوی مسئولان شنیده نشود.

رنگی یکی دیگر از دلایل ایجاد مشکل در بازار نهاده های دامی را اشکالات سامانه توزیع و عدم نظارت بر روند توزیع عنوان کرده و می گوید: عدم نظارت بر عرضه نهاده های دامی  در سامانه بازارگاه موجب شده تا این کالاها سر از بازار آزاد در آورده و با نرخ هایی بالاتر از نرخ مصوب به فروش برسد.

عضو هیات مدیره اتحادیه واردکنندگان نهاده های دام و طیور خاطرنشان می کند: تشدید نظارت بر روند توزیع نهاده های دامی و رفع ایرادات سامانه بازارگاه می تواند بخشی از مشکلات ایجاد شده در بازار نهاده های دامی را برطرف کند.

آمارهای رسمی ارائه شده از سوی مسئولان دولتی از جمله سرپرست سابق وزارت صمت میزان کالاهای رسوبی در بنادر بالای چهار میلیون تن و سهم نهاده های دامی بیش از دو میلیون تن است بنابراین نمی توان گفت که کالایی وارد کشور شده و به واسطه انحصارطلبی و زیاده خواهی واردکنندگان در بازار عرضه نمی شود تا با تشدید تقاضا اقدام به گرانفروشی کنند زیرا نگهداری کالاهای فسادپذیر به دور از منطق اقتصادی است.

بدون تردید نهاده های دامی که بیش از یکسال است در گمرکات کشور باقی مانده اند و در آستانه از بین رفتن هستند اگر ارز مورد نیاز جهت ترخیص را دریافت می کردند از یک سو تنظیم بازار نهاده ها و فعالیت صنایع دام و طیور مختل نمی شد و از سوی دیگر سرمایه واردکنندگان به عنوان حلقه اول تامین کالا به مخاطره نمی افتاد.