بازار؛ گروه بین الملل: با وجود اینکه امریکا بارها ادعا کرده است دیگر نیازی به نفت خاورمیانه ندارد ومی تواند با تولید نفت شیل نیاز مصرفی کشور را تامین کند، ولی سیاستهای اجرا شده توسط این کشور در قبال قطب های مهم نفت در خاورمیانه تصویر دیگری را به نمایش می گذارد. موسسه مطالعاتی lowy متعلق به کشور استرالیا در گزارش اخیر خود با عنوان «همیشه پای نفت خاورمیانه در میان است» به بررسی دلیل جنگ های اخیر امریکا با کشورهای خاورمیانه و حضور نیروهای نظامی در کشورهای مختلف اشاره کرد و حتی از دلیل اصلی تحریم های شدید اقتصادی علیه ایران و خروج امریکا از توافق هسته ای هم پرده برداشت.
این موسسه مطالعاتی در گزارش اخیرش نوشت: «بعد از حمله سپتامبر سال ۲۰۱۹ به تاسیسات نفتی کشور عربستان، دولت امریکا رسما اعلام کرد نیازی به نفت خاورمیانه ندارد و می تواند نفت مورد نیاز خود را تولید کند. ولی مشاهده تحولات در این منطقه و سیاستهای امریکا در قبال این منطقه نشان می دهد که نفت خاورمیانه اهمیت زیادی برای غرب به خصوص امریکا دارد. دلیل این اهمیت را از دو جنبه می توان بررسی کرد. از یک طرف هزینه تولید نفت خاورمیانه پایین تر از نفت شیل است و امریکا می تواند بخش زیادی از نیاز خود را از طریق نفت خاورمیانه تامین کند و از طرف دیگر نفت خاورمیانه و حجم تولید در این منطقه نقشی سازنده و تعیین کننده در قیمت نفت دارد و قیمت این منبع انرژی هم برای امریکا مهم است.»
دلیل جنگ های خاورمیانه، کنترل حوزه های نفتی خاورمیانه بود
نشریه اینترپرتر سیدنی هم تحلیلی بر گزارش این مرکز مطالعاتی نوشت. این نشریه در گزارش خود از نفت به عنوان عامل مهمی که باعث شروع جنگ ها در خاورمیانه شده است، نام برد و نوشت: «با وجود اینکه بهانه های مختلفی از طرف امریکا برای جنگ با عراق عنوان شد ولی واقعیت این است که اصلی ترین دلیل نفت عراق بود. البته دونالد ترامپ رییس جمهوری فعلی در اولین ماه های ریاست جمهوری اش رسما این مساله را اذعان کرد و گفت که ما باید کنترل حوزه های نفتی عراق را در دست داشته باشیم.»
البته برخی بر این باورند که حضور امریکا در سوریه به دلیل تلاش امریکا برای کنترل نفت خاورمیانه نیست زیرا این کشور دارای حجم کمی ذخیره نفتی است ولی نشریه اینترپرتر این دیدگاه را نمی پذیرد و در گزارش خود می نویسد: «دولت ترامپ حفاظت از حوزه های نفتی سوریه را بر عهده گرفته است و دلیل این سیاست را حفاظت از منابع انرژی این کشور در مقابله تهدید نیروهای داعش عنوان کرده است ولی بررسی سیاستهای این کشور نشان می دهد که هدف اصلی کنترل حوزه های نفتی این منطقه است و حفاظت از آنها در برابر داعش سرپوشی برای تصمیمات بزرگ امریکا در جهت کنترل حوزه های نفتی این منطقه است. از طرف دیگر حضور امریکا در بخشی از سوریه است که کمترین فاصله را با لیبی دارد و لیبی مالک نهمین ذخایر نفتی در دنیا است. امریکا تلاش می کند از حضور کشورهای دیگر در نفت لیبی ممانعت کند و بهترین موقعیت برای تحقق این هدف مناطق شمال شرق سوریه بود.»
تقابل با ایران هم با همین هدف است
موسسه مطالعاتی lowy به سیاستهای خصمانه امریکا در قبال ایران، تحریم های پی در پی اقتصادی و فشار به اقتصاد این کشور نفت خیز و در نهایت خروج امریکا از توافق هسته ای و بازگرداندن مکانیسم های تحریمی هم اشاره کرد و نوشت: «ایران سومین مالک ذخایر نفتی در دنیا است و بدون شک کنترل حوزه های نفتی این کشور برای امریکا اهمیت زیادی دارد ولی ویژگی های سیاسی این کشور اجازه و امکان چنین حضوری را به امریکا نمی دهد و امریکا نمی تواند با ایران مانند عربستان برخورد کند.»
در ادامه آمده است: «عربستان بزرگترین مالک ذخایره نفتی و بزرگترین صادر کننده نفت در اوپک است که ارتباط نزدیکی با امریکا دارد و سیاستهای خود را همسو با امریکا تنظیم می کند. دومین کشور مالک ذخایر نفتی، کشور عراق است و دلیل جنگ امریکا با عراق هم سلطه بر همین حوزه های نفتی بود. امریکا هم اکنون جایگاه مستحکمی در صنعت نفت عراق دارد و تلاش می کند تا بزرگترین پروژه های نفتی این کشور را دراختیار خود قرار دهد. ایران در این فهرست جایگاه سوم را دارد. ایران سالها است که در مقابل تحریم های امریکا مقاومت کرده است. امریکا در نظر دارد سیاست دیگری غیر از جنگ در مقابل ایران پیاده کند و از طریق افزایش فشار اقتصادی به ایران، زمینه را برای فروپاشی اقتصادی فراهم کند و رسما وارد صنعت نفت ایران شود ولی به گفته مقامات امریکا، این سیاست در مقابل ایران نتیجه نداشته است.»
اینترپرتر در انتهای گزارش تاکید کرد: «مساله امریکا در برخورد نظامی با سرمایه های نفتی دنیا این نیست که نگران کمبود عرضه نفت در دنیا است، بلکه مساله اصلی این است که نفت هیچ گاه به سرمایه ای قدیمی و بی ارزش تبدیل نمی شود و همیشه تسلط بر منابع نفتی به عنوان فاکتوری مهم در اقتدار اقتصادی و سیاسی یک کشور محسوب می شود. تلاش برای تصاحب نفت خاورمیانه توسط امریکا در شرایطی اتفاق می افتد که این کشور مدعی است به یک تولید کننده و صادر کننده عمده نفت در دنیا تبدیل شده است.»
نظر شما