گروه کشاورزی؛ بازار: محصولات لبنی پروبیوتیک حاوی گونه های خاصی از باکتریهای زنده هستند و پتانسیل ایجاد سلامتی مطلوب برای مصرف کنندگان را دارند. به طوری که بسیاری از مشکلات گوارشی را که برای سلامتی مصرف کننده مضر هستند بهبود می بخشد. فرآورده های لبنی که توسط اسیدهای لاکتیک به طور گسترده ای تخمیر می شوند شامل ماست، پنیر، کفیر و سایر مواد هستند.
جالب است بدانید فرآورده های لبنی پروبیوتیک سهم مهمی در رژیم غذایی انسانها در سراسر جهان دارند زیرا تخمیر یک فناوری ارزان قیمت محسوب می شود که به حفظ مواد غذایی، بهبود ارزش غذایی آن و تقویت خواص آن کمک می کند. به دلیل وجود این ویژگیهای مفید، مصرف کنندگان در سراسر دنیا به سمت استفاده از محصولات لبنی پروبیوتیک جذب می شوند.
بهترین محصول برای رساندن پروبیوتیک ها به بدن، محصولات لبنی بوده چرا که در این محیط بهتر رشد می کند، در نتیجه در دنیا اقبال به محصولات لبنی پروبیوتیک بیشتر بوده است
از سوی دیگر تولیدکنندگان محصولات لبنی پروبیوتیک سعی دارند با افزودن انواع مختلف طعم دهنده ها این محصولات را برای کودکان نیز جذاب کنند چون حضور کودکان بطور چشمگیری باعث رونق بازار محصولات لبنی پروبیوتیک است.
این در حالی است که وحید مفید، عضو هیئت مدیره انجمن علمی پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند معتقد است سهم صنایع لبنی پروبیوتیک در بازار ایران در خوشبینانه ترین حالت ۵ تا ۱۰ درصد است و جا انداختن مزایای استفاده از این نوع محصولات مستلزم فرهنگ سازی و اطلاع رسانی گسترده است.
تکنولوژی تولید استارتر صنایع لبنی پروبیوتیک را در داخل کشور داریم
این عضو هیئت مدیره انجمن علمی پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند میگوید: به طور کلی بر اساس تمام منابع مهم موجود در دنیا و اقداماتی که به صورت عملیاتی بر روی پروبیوتیک‌ها انجام شده بهترین محصول برای رساندن پروبیوتیک ها به بدن، محصولات لبنی بوده چرا که در این محیط بهتر رشد می کند، در نتیجه در دنیا اقبال به محصولات لبنی پروبیوتیک بیشتر بوده است.
مفید تصریح می کند: در ایران نیز محصولاتی مانند ماست و پنیر پروبیوتیک در ابتدا تولید شد و در ادامه نیز فرآورده های دیگر غذایی وارد چرخه تولید و مصرف شد.
با احتساب محصولات کفیر، می توان گفت بین ۵ تا ۱۰ درصد بازار را محصولات لبنی پروبیوتیک تشکیل می دهد
وی با بیان اینکه در حال حاضر وضعیت ما در صنایع لبنی پروبیوتیک خوب است اما به گستردگی کشورهای پیشرفته نیست، می افزاید: در واقع تحقیقات در رابطه با این صنایع در ایران از سال های ۷۸-۷۹ شروع و در سال ۸۲-۸۳ به نتایج مناسبی رسید ولیکن تولید محصولات از سال ۱۳۸۵ به بعد شروع شده است.
این عضو هیات علمی دانشکده تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در پاسخ به این سوال که چند درصد محصولات بازار، پروبیوتیک است، خاطرنشان می کند: در حال حاضر درصد زیادی نیست و شاید کمتر از ۵ درصد باشد البته با احتساب محصولات کفیر، می توان گفت بین ۵ تا ۱۰ درصد بازار را محصولات لبنی پروبیوتیک تشکیل می دهد.
مفید تصریح می کند: ما خوشبختانه در کشور تکنولوژی تولید این محصولات در صنایع داخلی را داریم به طوری که حتی استارترهای یا همان مواد اولیه این محصولات پروبیوتیک را نیز در داخل تولید می کنیم. اما تولید این محصولات به مهیا بودن شرایط خاصی بستگی دارد که ایجاد این شرایط خاص تا حدودی برای کارخانه ها هزینه بر است. به عنوان مثال نگهداری این مواد شرایط ویژه‌ای نیاز دارد و همچنین استارترهای پروبیوتیک گرانتر از استارترهای محصولات لبنی معمولی است، به همین دلیل قیمت تمام شده بالاتر است.
الزام وجود یک میزان مشخص از پروبیوتیک‌ها در محصولات لبنی برای تاثیر گذاری بر بدن
این عضو انجمن علمی پروبیوتیک و غذاهای فراسودمند در خصوص میزان تفاوت قیمتی این دسته از محصولات با محصولات لبنی دیگر می گوید: در ایران تفاوت قیمت محصولات لبنی پروبیوتیک با محصولات لبنی معمولی بیش از ۱۰ تا ۱۵ درصد نیست اما در برخی کشورهای پیشرفته این تفاوت قیمت به بیش از ۲۰ درصد هم می رسد. البته با توجه به تاثیری که محصولات پروبیوتیک در بهبود سلامت و پیشگیری از یکسری بیماری ها دارد این تفاوت قیمت در مجموع برای مصرف کنندگان از لحاظ اقتصادی می تواند مقرون به صرفه باشد.
نگهداری این مواد شرایط ویژه‌ای نیاز دارد و همچنین استارترهای پروبیوتیک گرانتر از استارترهای محصولات لبنی معمولی است، به همین دلیل قیمت تمام شده بالاتر است
وی ادامه می دهد: از جمله موارد درمانی و پیشگیرانه این محصولات می توان به بهبود بیماری های گوارشی و تقویت سیستمی ایمنی بدن، اشاره کرد. محصولات پروبیوتیک همچنین برای کاهش کلسترول خون و تنظیم میزان قند خون و نیز پیش گیری از عفونتهای کلیوی و مجاری ادراری کارایی دارند.
مفید اظهار می دارد: در حقیقت پروبیوتیک ها به زیرمجموعه های مختلفی تقسیم می شود که می توانند به طور تخصصی روی برخی ارگانهای خاص بدن کار کنند.
وی تاکید می کند: در مورد محصولات پروبیوتیک یک نکته کلیدی وجود دارد که از نظر علمی زمانی پروبیوتیک ها تاثیر خود را دارند و محصول فراسودمند محسوب می شوند که یک حداقل میزان از آن در محصول وجود داشته باشد؛ یعنی ۱۰ به توان ۷ باکتری پروبیوتیک در هر میلی لیتر محصول(حدود ۱۰ میلیون) باید وجود داشته باشد تا اثرگذاری خود را اعمال کند.
مفید در ادامه به مهمترین کشورهای تولیدکننده این نوع محصولات می پردازد و می گوید: در بحث محصولات پروبیوتیک بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی پیشرفت و توسعه خوبی داشته اند. از سوی دیگر کشور ژاپن نیز از سالهای بسیار دور در مراکز تحقیقاتی خود روی این محصولات کار کرده اند و متناسب با آن سهم مصرف این محصولات را توسعه داده اند و در کشورهای آسیای میانه و روسیه نیز با توجه به سابقه و قدمتی که در تولید و مصرف این محصولات داشته اند، وضعیت بسیار خوبی دارند. به طور کلی می توان گفت که کشورهای توسعه یافته طی چند دهه اخیر مصرف این دسته از محصولات را در وعده های غذایی خود گنجانده اند.
وی در خصوص جایگاه ایران در بازار محصولات لبنی پروبیوتیک نیز اظهار می دارد: ما در خاورمیانه وضعیت بدی نداریم اما نسبت به یکسری کشورهای پیشرفته نیاز به کار بیشتری داریم با این وجود چشم انداز خوبی نسبت به گسترش محصولات پروبیوتیک در کشور داریم و آینده خوبی برای این صنعت پیش بینی می کنیم. تنها بایستی برای مصرف این دسته از محصولات فرهنگ سازی شود و در خصوص مزایای استفاده از این محصولات اطلاع رسانی های لازم در بین متخصصین و نیز عموم مردم در کشور صورت بگیرد تا مصرف این محصولات در جایگاه واقعی خود قرار بگیرد.
نظر شما