بازار؛ گروه استانها: الهام قنبری، مدرس اقتصاد و متخصص کارآفرینی، در یادداشتی رویکردی نوین به توسعه اقتصادی در سطح محلی را تشریح کرد و تاکید نمود که مفهوم تولید باید از چارچوب صرف ایجاد کالا در واحدهای صنعتی فراتر رفته و به فرآیندی چندلایه از خلق ارزش، طراحی مدل‌های کسب‌وکار بومی، تربیت نیروی انسانی ماهر و فعال‌سازی ظرفیت‌های اجتماعی و طبیعی هر منطقه تسری یابد.
وی با اشاره به جایگاه ویژه مفهوم توسعه اقتصاد محلی با رویکرد تولیدمحور در ادبیات اقتصادی کشورهای در حال توسعه، اظهار داشت: برخلاف تصور سنتی، تولید در نگاه امروز، فرآیندی درهم‌تنیده از خلق ارزش، طراحی مدل‌های کسب‌وکار بومی، تربیت نیروی انسانی ماهر و فعال‌سازی ظرفیت‌های اجتماعی و طبیعی هر منطقه است و شکوفایی اقتصاد محلی زمانی محقق می‌شود که فعالیت‌های اقتصادی از مرحله‌ی صرفاً تولید فیزیکی عبور کرده و به خلق ارزش افزوده منجر شوند.
این مدرس اقتصاد، خلق ارزش افزوده را قلب تپنده اقتصاد محلی دانست و تصریح کرد: این ارزش می‌تواند در قالب ارتقای کیفیت، تمایز در محصول یا حتی در برندسازی بر پایه‌ی فرهنگ و هویت محلی نمود یابد. برای مثال، یک واحد تولیدی صنایع دستی با خلق طراحی‌های منحصربه‌فرد و معرفی داستان برند خود، قادر است ارزش محصولاتش را به طور چشمگیری افزایش داده و بازارهای جدیدی را به دست آورد.
وی، بومی‌سازی مدل‌های کسب‌وکار را راهکاری اساسی برای دستیابی به توسعه پایدار در سطح محلی برشمرد و افزود: توسعه‌ی اقتصادی در سطح محلی نیازمند الگوهای کسب‌وکاری است که ریشه در نیازها، منابع و فرهنگ همان منطقه داشته باشند. الگوبرداری صرف از مدل‌های خارجی بدون توجه به بستر بومی، اغلب با شکست مواجه می‌شود. در مقابل، طراحی بیزینس‌مدل‌های متناسب با ساختار اجتماعی، اقلیم و فرصت‌های محلی، به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهد که با هزینه‌ی کمتر، بهره‌وری بیشتری داشته باشند و هم‌افزایی اجتماعی و اقتصادی پایدارتری را ایجاد کنند.
تولید سرمایه انسانی را مهم‌ترین سرمایه نامشهود در مسیر توسعه پایدار است
این متخصص کارآفرینی، تولید سرمایه انسانی را مهم‌ترین سرمایه نامشهود در مسیر توسعه پایدار ارزیابی کرد و تاکید نمود: توسعه پایدار بدون تولید سرمایه انسانی میسر نیست. مهارت‌آموزی، آموزش کارآفرینی و توسعه‌ی ذهنیت تولیدمحور در جوانان و دانش‌آموزان باید به عنوان یک استراتژی اصلی در توسعه اقتصاد محلی مدنظر قرار گیرد. آموزش‌های کاربردی و مبتنی بر فرصت‌های محلی، نه تنها نیروی انسانی توانمند برای کسب‌وکارهای بومی فراهم می‌آورد، بلکه از مهاجرت بی‌رویه به کلان‌شهرها و کاهش سرمایه اجتماعی در مناطق کوچک‌تر نیز جلوگیری می‌کند.
قنبری، تولید شبکه‌های مشارکتی را یکی از ارکان مغفول‌مانده در توسعه اقتصاد محلی دانست و اظهار داشت: پیوند منسجم میان بخش خصوصی، دانشگاه‌ها، دولت محلی، نهادهای حمایتی و مردم می‌تواند زمینه‌ساز راه‌اندازی زنجیره‌های تأمین کوتاه، فروشگاه‌های تعاونی و گردش مالی درون‌منطقه‌ای شود. این نوع شبکه‌سازی، نه تنها مانع خروج منابع از منطقه می‌شود، بلکه مزیت رقابتی پایداری را نیز ایجاد می‌کند.
وی در ادامه افزود: توسعه اقتصاد محلی نیازمند ایجاد و تقویت زیرساخت‌های نرم همچون شبکه‌های همکاری است. تعامل سازنده میان عوامل مختلف اقتصادی و اجتماعی در یک منطقه، بستر لازم برای رشد و شکوفایی کسب‌وکارها و در نهایت توسعه پایدار را فراهم می‌آورد.
این مدرس اقتصاد با تاکید بر اهمیت نقش دولت‌های محلی در تسهیل و تقویت این شبکه‌ها، خاطرنشان کرد: ادارت دولتی در استان ها می‌توانند با ایجاد بسترهای مناسب برای تعامل و همکاری میان فعالان اقتصادی، برگزاری دوره‌های آموزشی مشترک و حمایت از طرح‌های نوآورانه، نقش بسزایی در توسعه اقتصاد محلی ایفا کنند.
نقش نهادهای مدنی و سازمان‌های مردم‌نهاد را نیز در فرآیند توسعه اقتصاد محلی
وی، نقش نهادهای مدنی و سازمان‌های مردم‌نهاد را نیز در فرآیند توسعه اقتصاد محلی حائز اهمیت دانست و گفت: این نهادها می‌توانند با ایجاد ارتباط موثر میان مردم و سایر ذی‌نفعان، نقش مهمی در شناسایی نیازهای محلی و بسیج منابع برای رفع آن‌ها ایفا کنند.
قنبری به نقش فناوری‌های نوین در توسعه اقتصاد محلی اشاره کرد و افزود: بهره‌گیری از فناوری‌های دیجیتال و تجارت الکترونیک می‌تواند به کسب‌وکارهای محلی در دسترسی به بازارهای گسترده‌تر و کاهش هزینه‌های بازاریابی کمک شایانی نماید.
وی، خاطر نشان کرد: زمان آن فرارسیده است که مفهوم تولید در اقتصاد محلی را از قالب صرفاً فیزیکی آن خارج کرده و به آن به چشم یک فرآیند پیچیده‌ی ارزش‌آفرینی نگاه کنیم. توسعه‌ی اقتصاد محلی تنها زمانی اتفاق می‌افتد که تولید در همه‌ی سطوح ـ از اندیشه و آموزش تا کالا و خدمات ـ مورد توجه قرار گیرد و مناطقی با پیشینه‌ی غنی می‌توانند با اتخاذ این رویکرد، پیشگام توسعه پایدار در سطح محلی باشند.
نظر شما