بازار؛ گروه استانها: این روزها مردم قم با توجه به نوسانات بازار و افزایش لحظه‌ای قیمت‌های مواد غذایی حال خوشی ندارند؛ از یک طرف بحران کرونا و آسیب‌هایی که به وضعیت معیشتی آن‌ها وارد کرد و از طرفی هم افزایش لحظه‌ای مواد غذایی و التهاب بازار باعث کوچک‌تر شدن سفره‌های آن‌ها شد.
در این روزهای بحرانی و کرونایی شاهد کم شدن سبد غذایی و کوچک شدن سفره مردم هستیم، مردم باید هر روز شاهد افزایش قیمت کالاهایی باشند که جزو مایحتاج آن‌ها است که نباید از سبد غذایی آن‌ها حذف شود؛ با یک گذر اجمالی از بازارهای مختلف قم و گزارش‌های میدانی از مردم در سطح شهر به میزان آسیب و تأثیر منفی آن بر زندگی مردم پی خواهیم برد.
در این آشفته بازار که تا دیروز مواد پروتئینی مهم از قبیل گوشت قرمز و گوشت سفید از سفره مردم جدا شد، اکنون نوبت به شیر و مواد لبنی رسید در این میان وجود یک نظارت جدی و مستمر برای کنترل حباب افزایش قیمت‌ها ضروری است.
مردم در شرایطی که تحریم و کرونا ضربات سنگینی را بر اقتصاد و معیشت آنان وارد ساخته از مسئولان خود در چنین شرایط سخت و دشواری انتظار بهترین خدمت و نگاه ویژه دارند، انتظار دارند با واسطه‌ها برخورد و نظارت جدی بر بازار باشد و اگر جلوی این افزایش قیمت‌ها گرفته نشود سفره مردم روز به روز کوچک‌تر و هر روز مواد غذایی مهمی از سبد غذایی آن‌ها حذف می‌شود.
کاهش مصرف سرانه شیر با افزایش قیمت
با گذر از چند مغازه و سوپر مارکت در سطح شهر قم فروشندگان از کاهش تقاضا و فروش خود می‌گویند، به این معنی که طی چند روز گذشته و حتی از ۳ ماه گذشته مصرف شیر کاهش یافته است و این نکته به لحاظ تغذیه‌ای در شرایطی که دست اندرکاران بهداشت در شرایط کرونایی بر افزایش مواد لبنی اصرار دارند کاهش سرانه آن نتوانست سلامت مردم را تحت الشعاع قرار دهد.
علی شیرمحمدی، صاحب یکی از سوپرمارکت‌های سطح شهر قم به خبرنگار بازار می‌گوید: از فروردین‌ماه به دلیل بحران کرونا مصرف شیر کاهش یافت ولی از اردیبهشت‌ماه قیمت شیر با افزایش ۳۰ درصدی روبرو شد که این افزایش باعث شد تا سرانه خرید شیر و فرآورده‌های لبنی هم کاهش یابد.
به گفته وی، وقتی قیمت شیر افزایش یافت به طبع آن قیمت فرآورده‌های لبنی دیگر مانند انواع پنیر، خامه، کشک و ماست هم با افزایش قیمت روبرو شد و افزایش قیمت باعث شد تا این مواد از سبد غذایی مردم حذف شود و کنترل و نظارتی هم بر بازار نمی‌شود.
حذف مواد لبنی از سبد غذایی مردم
یک بانوی خانه دار قمی که در یک فروشگاه مواد غذایی سرگرم خرید است در گفت‌وگو با خبرنگار بازار عنوان می‌کند: قیمت شیر و انواع لبنیات افزایش یافته است و خانواده‌هایی که کودک و یا نوجوانانی در سن رشد دارند با این افزایش قیمت این مواد لبنی را از سبد مصرفی خود حذف می‌کنند در حالی که باید یک کودک در حال رشد روزانه دو لیوان شیر مصرف کند.
تولیدکننده شیر هیچ بهره‌ای از این آشفته بازار ندارد چرا که این افزایش قیمت فقط به واسطه گرانی نهاده‌های دامی و وجود واسطه‌ها است
حمیده سالاری می‌افزاید: در این وضعیت سخت کرونایی که اقتصاد و معیشت مردم ضربه خورده است این افزایش قیمت‌ها واقعاً دیگر مردم را نگران کرده، مگر می‌شود مواد لبنی را حذف کرد؟ چرا مسئولان برای کنترل بازار اقدام جدی نمی‌کنند؟
یک شهروند دیگر قمی نیز عنوان می‌کند: به نظر می‌رسد تولیدکننده شیر و بهره‌بردار هیچ بهره‌ای از این آشفته بازار ندارد چرا که این افزایش قیمت تنها به واسطه گرانی نهاده‌های دامی و وجود واسطه‌ها است در کشور ما واسطه‌ها حکمرانی می‌کنند اگر مسئولان این بازار را کنترل نکنند مردم آسیب جدی‌تری به آن‌ها وارد می‌شود گروه‌های پرخطر مانند کودکان، نوجوانان و سالمندان و زنان باردار مصرف شیر و مواد لبنی باید در سبد غذایی آن‌ها باشد آیا دولت در کوتاه کردن این واسطه‌ها توانایی ندارد؟
افزایش قیمت‌ها از سوی شرکت‌های بزرگ و معتبر لبنیاتی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی قم در گفت‌وگو با خبرنگار بازار می‌گوید: دلیل افزایش قیمت فرآورده‌های لبنی و خود شیر افزایش قیمت نهاده‌های دامی، خود دام و تأمین علوفه آن و هم‌چنین واکسن‌ها و مواد افزودنی است، هم‌چنین هزینه‌های کارگری هم افزایش یافته است؛ شیر و مواد لبنی مواد مهم و مایحتاج مردم هستند و همیشه در کف قیمت‌ها قرار دارند.
عباس پورمیدانی می‌افزاید: عوامل مهم دیگری هم در افزایش قیمت شیر و فرآورده‌های آن تأثیر گذاشته است از جمله وجود واسطه‌ها که دامداران شیر را با قرارداد به فروش می‌رسانند و به طور عمده به افرادی که از پیش خریداری و قیمتی را توافق کردند می‌فروشند و این واسطه‌ها در افزایش قیمت‌ها نقش مهمی دارند.
به گفته وی، از دیگر عوامل افزایش قیمت شرکت‌های بزرگ و معتبر و صاحب برند هستند که قیمت‌ها را افزایش داده و نسبت به دستورالعمل‌ها هم مقاوم هستند؛ به طبع آن دیگر فروشندگان هم اقدام به افزایش قیمت کرده و این عوامل همگی بر التهاب بازار لبنیات تأثیر دارد.
وی عنوان می‌کند: در یک جمله باید گفت با افزایش هزینه‌ها قیمت شیر هم افزایش یافت در حالی که قیمت رسمی آن افزایش نیافته است همه فرآورده‌های دیگر هم چون برنج و روغن و شکر هم افزایش چشمگیری داشته است و این افزایش هزینه بر قیمت شیر بی‌تأثیر نیست.
جایگاه نامطلوب قم در زمینه تولید شیر
رئیس جهاد کشاورزی استان قم در بخش دیگری از سخنان خود در پاسخ به این سؤال که قم در زمینه تولید شیر و فرآورده‌های دامی در کشور چه جایگاهی دارد بیان می‌کند: قم به دلیل این که با کمبود علوفه دامی روبرو است در زمینه تولید شیر و فرآورده دامی جایگاه خوبی در کشور ندارد در حالی که تولید سالانه شیر در قم ۱۴۰ هزار کیلوگرم بود اکنون به ۱۳۰ هزار کیلوگرم کاهش یافته است.
پورمیدانی در پایان می‌گوید: کرونا هم در کاهش مصرف سرانه شیر تأثیر منفی گذاشت اما قبل از بحران کرونا بر اثر یک دلیل غیر اصولی و علمی که در فضای مجازی تولیدات شیر کشور را آلوده فرض کرده بود مصرف شیر ۲۰ درصد کاهش یافت که با اطلاع‌رسانی خوب رسانه‌ها مبنی بر ضرورت تغذیه با شیر این مشکل برطرف شد.
افزایش قیمت شیر طبق مصوبات کارگروه تنظیم بازار کشور
اما معاون بازرگانی داخلی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت قم در توجیه افزایش قیمت شیر و فرآورده‌های آن در بازار می‌گوید: افزایش قیمت محصولات لبنی کشوری است و کارگروه تنظیم بازار استانها هیچ دخالتی در این افزایش قیمت ندارند در حالی که قیمت هر کیلو شیر طبق مصوبه دولت ۲۹۰۰ تومان بود کارگروه کشوری تنظیم بازار ۳ هزار تومان تصویب کرده است.
امیرحسین پروان می‌افزاید: این تغییر بر روی قیمت تمام شده شیر و فرآورده‌های آن و حتی کالاهای دیگر هم تأثیر داشته و باعث افزایش قیمت در بازار شده است.
در هر صورت در تعین قیمت شیر و لبنیات باید هم شرایط و مشکلات دامدار و تولید کننده در نظر گرفته شود و هم شرایط مصرف کننده که در این زمینه به نظر تأمین نهاده‌های دامی به قیمت مناسب، حمایت از دامدار و قطع دست واسطه‌ها می‌تواند تا حدودی باعث کاهش قیمت محصولات لبنی شود.
کاهش مصرف شیر در خانواده‌ها به خصوص کودکان و نوجوانان می‌تواند در آینده صدمات جبران ناپذیری به همراه داشته باشد و شاید در آینده مجبور شویم هزینه‌ای چندین برابر قیمت لبنیات و نهاده‌های دامی صرف درمان عوارض کاهش مصرف لبنیات کنیم.
نظر شما