محمد حسین عابدی، بازار؛ مسئولان دولتی طی سال های اخیر چندان علاقه‌ای به ارائه آمارهای تطبیقی و مقایسه‌ای بین میزان زاد و ولد فرزندان در استان سمنان طی دهه ۶۰ و ۷۰ و همچنین ۸۰ ندارند و به عقیده کارشناسان این موضوع به کاهش چشمگیر میزان زاد و ولد باز می‌گردد به نحوی که دولتی‌ها کمتر تمایل دارند درباره آن صحبت کنند.
آمارهای اتخاذ شده از مرکز آمار ایران هم نشان می‌دهد که رشد جمعیت تازه متولد شده ایران آنچنان که باید باشد نیست و فاصله زیادی با شرایط استاندارد و ایده‌آل دارد نرخ رشد جمعیت در واقع مقایسه تعداد فرزندان به دنیا آمده در دو مقطع زمانی است و در کشورمان شاهد کاهش زاد و ولد هستیم.
آمارهای عجیب
به سختی می توان آمارهای تطبیقی و مقایسه ای از فرزندآوری در استان سمنان را پیدا کرد اما در آرشیو اخبار چند موردی وجود دارد که بسیار قابل ملاحظه و توجه است برای مثال خبری وجود دارد که اعلام می کند در ۱۰ ماهه اول سال ۹۳ هشت هزار و ۹۳۸ ولادت در استان سمنان به ثبت رسیده است. روزنامه جوان سال بعد از آن می نویسد: «بیش از ۱۰ هزار نوزاد سال ۹۴ در استان سمنان متولد شدند که از این تعداد پنج هزار و ۴۳۲ نفر پسر و پنج هزار و ۱۹۲ نفر دختر بودند»
یک کارشناس: ناامیدی از آینده تامین شده فرزندان چه به لحاظ اقتصادی و چه فرهنگی یکی دیگر از عواملی است که خانواده‌ها نسبت به عدم فرزندآوری بیان می‌کند
عباس قندالی مدیرکل ثبت احوال استان سمنان در پنجم دیماه سال ۹۵ اعلام کرده بود که در ۹ ماهه سال جاری هفت هزار تولد در استان ثبت شده است باید دقت داشت که در آن زمان جمعیت استان سمنان هم ۷۰۳ هزار نفر بود. حال آنکه در سال ۱۴۰۲ که پیش بینی می شود جمعیت استان سمنان به بیش از ۸۵۰ الی ۹۰۰ هزار نفر رسیده باشد تمام تولد های ثبت شده در ثبت احوال شش هزار و ۹۰۰ مورد بوده است! نکته جالب اینکه بنا به اعلام غیر رسمی میزان تولد در ابتدای دهه ۸۰ در استان سمنان از ۱۱ هزار نوزاد در سال نیز عبور می کرده که در قیاس با آمار شش هزار و ۹۰۰ نوزاد سال ۱۴۰۲ گویای همه چیز است!
بی توجهی مسئولان به اقتصاد
از آنجا که برای تهیه این گزارش موفق به اخذ آمار تطبیقی نشدیم به سراغ کارشناسان رفتیم تا علت کاهش نرخ زادآوری را در استان سمنان و مشخصاً شرق استان که به لحاظ صنعتی نیز توسعه ای ندارد و بیکاری و مشکلات اقتصادی و معیشتی به مراتب بیشتر از غرب است، بپردازیم.
برای مثال نرخ زادآوری در شاهرود به نسبت دهه ۶۰ و ۷۰ که جمعیت نیمی از مقدار کنونی بود به مراتب کمتر شده یا دست کم باید گفت آنطور که باید همپای جمعیت رشد نکرده است به خصوص اینکه تاکیدات مسئولان کشورمان نیز در دو دهه اخیر به مقوله فرزندآوری بوده است اما چرا خانواده‌ها تمایل کمتری به فرزندآوری دارند و شاهد رواج تک فرزندی بیش از هر زمان دیگری در این استان هستیم.
باید به این نکته توجه کرد که مسائل اقتصادی قطعاً در صدر عوامل کاهش فرزندآوری در بین خانواده‌های استان سمنان به شمار می‌آید کافی است به این موضوع دقت کنیم که در ماه گذشته دولت اعلام کرد که به کارمندان دولت سه میلیون و ۷۰۰ هزار تومان عیدی خواهد داد و این زمانی بود که دلار قیمتی معادل ۶۵ هزار تومان داشت نکته قابل توجه این است که هنوز عیدی کارمندان پرداخت نشده دلار به ۹۴ هزار تومان افزایش پیدا کرده و این یعنی ارزش عیدی کارمندان هنوز پرداخت نشده نصف شده است.
اقتصاد عامل اصلی
علی رضوانی کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بازار، می‌گوید: یکی از مهمترین عوامل عدم تمایل افراد به فرزندآوری و تعدد فرزندها بیش از یک الی دو فرزند مشخصاً مسائل مالی و اقتصادی است که از میانه دهه ۸۰ قشر متوسط جامعه را تحت فشار قرار داده است.
یک جامعه شناس: چیزی به نام پوشش‌های بیمه‌ای و درمان رایگان عملاً وجود ندارد و مردم برای هر بیماری کوچک باید میلیون‌ها تومان هزینه کنند که با درآمدها سازگار نیست
رضوانی با بیان اینکه از دست دادن ارزش پول ملی تورم و افزایش هزینه‌های زندگی و همچنین عدم رشد درآمدها همپای افزایش هزینه‌ها از جمله مهمترین عوامل ترس خانواده‌ها از فرزندآوری است، بیان کرد: حاکمیت در صورتی انتظار فرزندآوری از خانواده یک کارگر را دارد که هر سال هزینه‌های زندگی او بین ۴۰ تا ۸۰ درصد بیشتر می‌شود ما حقوق او تنها ۲۰ درصد رشد می‌کند همچنین شاهد هستیم که روز به روز سفره مردم کوچک‌تر شده و ارزش دارایی‌هایشان کاهش پیدا می‌کند.
وی با بیان اینکه سیاست‌های دولتی در دو دهه اخیر مشخصاً جواب نداده تاسفانه تغییر رویه‌ای نیز در این سیاست‌ها داده نمی‌شود افزود: با حقوق ۱۰ الی ۱۲ میلیون تومانی اگر قرار باشد یک خانواده ۴ نفره در استان سمنان بتوانند خاته‌دار شوند دست کم باید ۱۰۰ سال پس‌انداز کنند. و این موضوع قطعاً در عدم تمایل خانواده‌ها به فرزندآوری دخیل است.
این کارشناس اقتصادی همچنین با بیان اینکه هزینه تامین پوشک یک نوزاد در ماه بیش از یک میلیون تومان است، گفت: به نظر می رسد که دولتی ها اگر به دنبال مقصری برای کاهش فرزند آوری در بین خانواده های استان می گردند باید نگاهی به آئینه بیاندازند.
کاهش نرخ فرزندآوری و مقوله مهاجرت
یک کارشناس جامعه شناسی و رشد و تحول نیز در گفتگو با خبرنگار بازار می‌گوید: عوامل زیادی در کاهش نرخ فرزندآوری در بین خانواده‌ها وجود دارد ه از جمله آنها می‌توان به مسائل اقتصادی اشاره کرد اما موضوعات دیگری نیز در این امر دخیل هستند ای مثال تحقیقات نشان داده که افزایش سطح سواد و آگاهی‌ها در خانواده‌ها به کاهش تعداد فرزندان منجر شده است به عبارت دیگر تمایل قشری که تحصیلات چندانی ندارند به تعداد بالای فرزندان به مراتب بیشتر از اقشار دارای تحصیلات آکادمیک است. یکی از دلایل این موضوع تغییر اولویت‌های زندگی افراد با وضعیت‌های اقتصادی متفاوت است.
محمد مهدی صالحی ضمن بیان اینکه ناامیدی از آینده تامین شده فرزندان چه به لحاظ اقتصادی و چه فرهنگی یکی دیگر از عواملی است که خانواده‌ها نسبت به عدم فرزندآوری بیان می‌کند، می افزاید: برخی از خانواده‌هایی که معمولاً با آنها گفتگو می‌کنیم اظهار می‌کنند که در برابر پاسخ «چرایی فرزندآوری» می‌توانند ۱۰ دلیل منطقی را به زعم خودشان بیاورد زیرا بر این عقیده هستند که امیدوار به بهبود شرایط نیستند.
وی با بیان اینکه می‌توان به مهاجرت هم به عنوان دیگر دلیل عدم فرزندآوری اشاره کرد ین مهاجرت هم می‌تواند از روستا به شهر و هم از شهرها به شهرهای بزرگتر و یا از شهرهای بزرگتر به کشورهای خارجی باشد، افزود: بسیاری از خانواده‌ها هستند که در بدو مهاجرت به شهر یا شهرهای بزرگتر با تغییر سبک زندگی روبرو می‌شوند و در نتیجه دیگر آزادی که در محل زندگی قبلی خود داشتند را ندارند برای مثال اگر در خانه‌های روستایی ی‌توانستند صاحب ۵ فرزند شوند در آپارتمان‌های ۶۰ متری شهر بیش از یک فرزند نمی‌توانند داشته باشند و این مانع فرزندآوری است
خدمت دولتی انتظار مردم است
این کارشناس جامعه شناسی با بیان اینکه سطح بهداشت روانی و ارتقای خدمات دیگر موضوعی است که خانواده‌ها در برابر فرزندآوری آن را مطرح می‌کنند می گوید: برای مثال خانواده‌ها بر این عقیده هستند که در شرایط اقتصادی و فرهنگی کنونی نمی‌توان محیط مناسبی را برای رشد فرزندان مهیا کرد در نتیجه فرزندآوری را به تاخیر می‌اندازند تا شاید شرایط فراهم شود همچنین خانواده‌ها به دریافت خدمات از دولتی‌ها اشاره می‌کنند.
صالحی ضمن بیان اینکه بیمه و مسائل درمانی یکی از بزرگترین موضوعات مردم است، ابراز کرد: امروز قریب به اتفاق پزشکان بدون دریافت هزینه وارد اتاق عمل نمی‌شوند این در حالی است که در سال‌های قبل در شهری مثلا مانند شاهرود یک عده معدود از پزشکان ( شاید در نهایت دو نفر) این شرایط را داشتند و تا پول نمی گرفتند عمل نمی کردند اما امروز اینطور نیست در نتیجه چیزی به نام پوشش‌های بیمه‌ای و درمان رایگان عملاً وجود ندارد و مردم برای هر بیماری کوچک باید میلیون‌ها تومان هزینه کنند که با درآمدها سازگار نیست. همین موضوع را می‌توان در دیگر خدمات هم شاهده کرد برای مثال هیچ مدرسه‌ای دیگر امروز رایگان نیست و هزینه‌های تحصیل سر به فلک می‌گذارد در صورتی که در قانون ما تحصیل و درمان برای عامه مردم رایگان است ولی در عمل چنین اتفاقی رخ نمی‌دهد.
وی با بیان اینکه امروز بسیاری درمانگاه ها و داروخانه ها هستند که دیگر با تامین اجتماعی طرفیت قرار داد ندارند زیرا عقیده دارند که این نهاد دولتی نتوانسته آنطور که باید و شاید بدهی هایش را بپردازد، افزود: به نظر می رسد که دولت نتوانسته آنطور که باید و شاید خدمات مورد نیاز و توقع مردم را ارائه کند و در ازای آن از مردم می خواهد که فرزندآوری کنند لذا باید گفت ابتدا دولت باید دو قدم بردارد و بعد از مردم بخواهد که ده قدم بردارند.
دولت باید چه کند که نکرده است؟
یک کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار بازار، اما عقیده دیگری دارد او با بیان اینکه دولت باید چه کاری می کرده که تاکنون نکرده است، می گوید: درست است که در کشورمان مشکلاتی داریم اما گشایش های بسیاری هم صورت گرفته برای مثال امروز درمان ناباروری و مشاوره های رایگان فرزندآوری و ... را شاهد هستیم همچنین دولت تلاش دارد نرخ بیکاری را نیز کاهش دهد لذا فرزندآوری بیشتر به نظر می رسد که درگیر و دار ژست های روشن فکر مآبانه فضای مجازی شده است.
یک کارشناس اقتصادی: مشکل به نظر می رسد نسل جوان امروزمان باشد وگرنه پدران ما در اوج سختی ها و گرفتاری های نفت و فقدان بهداشت و درمان و ... در دوران پهلوی شش فرزند می آوردند
حسین نیک نظر با بیان اینکه تمام مراحل درمان و زایمان یک خانم در همه جای استان سمنان رایگان است و در کنار آن تسهیلات و ارائه زمین جوانی جمعیت و خانه و ... نیز وجود دارد لذا باید دانست که در همه کشورهای دنیا مشکلات اقتصادی وجود دارد چرا دیگران اینطور نیستند تاکید کرد: مشکلات اقتصادی وجود دارد اما اینطور هم نیست که انسان آینده خودش و خانواده خودش را با نداشتن فرزند تباه کند لیکن ما کافی است قدری از این فضای مجازی و مسائل القائی فاصله بگیریم و خواهیم دید که می توان با حقوق ۱۲ میلیون تومانی یک زن و شوهر، یک فرزند هم داشت و حتی به فکر دومی هم بود و هیچ مشکلی هم پیش نمی آید.
وی با بیان اینکه مشکل به نظر می رسد نسل جوان امروزمان باشد وگرنه پدران ما در اوج سختی ها و گرفتاری های نفت و فقدان بهداشت و درمان و ... در دوران پهلوی شش فرزند می آوردند در همین دوران جنگ که هیچی پیدا نمی شد شش فرزند می آوردند و همه را هم به سرانجام می رساندند، افزود: هر کس بگوید مشکلات امروز مان از زمان جنگ و پهلوی بیشتر است، یا آن دوران را ندیده و یا مشکل را نمی داند.
نظر شما