بازار؛ گروه صنعت: دونالد ترامپ پس از چهار سال تمام مسائل تجاری و صنعتی دنیا را از طریق کارشناس ارزیابی کرده و اخیر قوانین و مقررات جدیدی را وضع کرده که تمام منافع آن برای آمریکا خواهد بود. درواقع دومین دوره ریاست جمهوری ترامپ با وعده بازسازی اقتصاد آمریکا، آغاز شد هرچند برخی تصور می کردند که این سیاست با تقویت نقش آمریکا در سیاست جهانی همراه خواهد بود اما در عمل این اتفاق نیفتاده و حتی برعکس شد. به طوری که رویکردهای اساسی ترامپ در دوره جدید کاهش واردات و افزایش صادرات است. بر همین مبنا تعرفه کالاهای پایه همچون فولاد و آلومینیوم را ۲۵ درصد افزایش داده است اقدامی که به تبع آن بازار اروپا و چین را که از بزرگترین تولیدکنندگان فلزات اساسی هستند تضعیف می کند. اما این مسأله تنها غول های بزرگ را از پای در نمی‌آورد بلکه تولیدکنندگان کوچکتر را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.
درواقع وقتی چین و اروپا نتوانند محصولات فلزی خود را به آمریکا صادرات کنند وارد بازارهای دیگر همچون آسیا می‌شوند. در منطقه خاورمیانه نیز رقبای بزرگی مانند ترکیه و هند وجود دارند. حال با تو اینکه اقتصاد برخی کشورهای آسیایی همچون چین در رکود به سر می‌برد رقابت در سایر بازارها بیشتر میشود.
معاون معدنی خانه صنعت، معدن و تجارت در گفتگو با بازار گفت: «به طور قطع تغییر تعرفه واردات بازارهای بزرگ مانند آمریکا باعث میشود صادرکنندگان بزرگ مانند چین به دنبال بازارهای جدید بگردند از آنجایی که چینی ها دامپینگ می کنند به راحتی می‌توانند بازارهای جدید را تصاحب کنند. بنابراین صادرکنندگان فولاد ایران نیز تحت تأثیر قرار خواهند گرفت.»
بیژن پناهی زاده افزود: «تحریم‌ها باعث شده ایران نتواند رقابت بسیار سنگینی با کشورهای رقبا تولیدکننده محصولات صنایع معدنی داشته باشد. به عبارت دیگر تولیدکنندگان صنایع معدنی کشورهای دیگر به دلیل دسترسی به فناوری های روز، ماشین آلات و تجهیزات خود را به روز کرده‌اند همین مسأله منجر شده تا تولیدات آنها رقابتی تر باشد.»
وی تصریح کرد: «در مقابل شرکتهای ایرانی برای تامین تجهیزات خود از چین محدودیت های دارند درواقع ایران باید منابع حاصل از صادرات حتما در بانک‌های چین داشته باشد بعد هر نوع تجهیزاتی را نمی‌تواند واردات کند.»
پناهی زاده تصریح کرد: «اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران در بستر ایجاد تنگناهای بیشتر در حوزه درآمدهای نفتی و اتخاذ سیاستی مبتنی بر افزایش تعرفه برای چین را می‌توان از جمله موارد حائز اهمیت فعالان اقتصادی و صنعتی در نظر گرفت. به طور قطع بخشی از مواد اولیه معدنی ایران در زنجیره فولاد توسط چین خریداری میشود حالا اگر میزان تولید این کشور کاهش یابد تقاضا برای مواد اولیه نیز افت خواهد کرد. به همین دلیل همه سیاست های که در تجارت جهانی وضع میشود روی اقتصاد ایران تأثیر گذار است. در چنین شرایطی باید به دنبال راهکارهای کلان بود تا ارتباط تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی با بازارهای جهانی قطع نشود.»
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: «اساسا افزایش عدم اطمینان در حوزه اقتصادی و تشدید ریسک‌های ژئوپولیتیکی می‌توانند باعث ایجاد نگرانی در تولیدکنندگان و صادرکنندگان شود و تغییراتی را بازارها به وجود بیاورد. هر چند به صورت مقطعی در قیمت‌ها و بازارها این تغییرات ایجاد میشود اما می‌تواند روی سرمایه گذاری تاثیر بگذارد. به عبارت دیگر سرمایه گذاری در حوزه فلزات هزینه بالایی دارد به همین دلیل در صورتی که نوسانات در بازار جهانی زیاد میشود و اقتصادهای بزرگ نیز درگیر رکود می‌شوند پروژه‌های سرمایه‌گذاری نیز معلق می‌شوند البته نباید فراموش کرد که علاوه بر چالش‌های جهانی، مشکلاتی مانند قطعی برق و سهمیه بندی گاز روی تولید اثر می‌گذارد.»
افزایش رقابت فولادی ها در بازار آسیا
حال در صورتی که ترامپ عزمی جدی بر سیاست‌های حمایتی از اقتصاد، کاهش مالیات‌ها، یا تقویت بازار کار داشته باشد طبعا این نوع سیاست‌ها می‌تواند به رشد اقتصادی و سودآوری شرکتهای آمریکایی کمک کند. به همین دلیل رقابت برای شرکتهای چینی و اروپایی سخت تر میشود به همین دلیل آنها با سمت بازارهای آسیایی سرازیر می‌شوند.
هر چند نباید نادیده گرفت که همزمان با اقدامات ایالات متحده به طور مجدد سرمایه‌گذاران وارد فاز احتیاطی شده‌اند و به طور مجدد در بخش های مولد ورود نکرده و شناسایی سود را در بازارهای دلالی در دستور کار معاملاتی خود قرار داده‌اند اما آن طور کلی به نظر می‌رسد این قبیل از واکنش‌ها در جریان سرمایه‌گذاری کاملا طبیعی بوده و طبعا نشان از ریسک اقتصاد وابسته به تکنولوژی است. چراکه کشورهای دیگر نیز امروز تحت تاثیر سیاست‌های ترامپ دچار چالش شده‌اند.
در ۹ ماهه سال جاری میزان تولید فلزات در ایران به دلیل قطعی برق و سهمیه بندی گاز کاهش داشته است. در چنین شرایطی احتمال اینکه هزینه سرباز تولید نیز افزایش یابد وجود دارد. درواقع به نسبت میزان تولید هزینه‌های ثابتی توسط شرکت انجام میشود بنابراین اگر شرکت کمتر تولید کند نسبت هزینه به تولید بالا می‌رود این مسأله روی رقابت‌پذیری تولید اثرگذار خواهد بود. در چنین شرایطی تنها موضوع نرخ ارز است که می‌تواند روی بازار تاثیر بگذارد. با توجه به اینکه قیمت ارز رشد قابل توجهی در چند وقت اخیر داشته ارزش ریالی درآمد ارزی صادرکنندگان محصولات فلزی بیشتر شده‌است. به همین دلیل آنها می‌توانند با قیمت دلاری پایینتری محصولات خود را عرضه کنند این مسأله کمک میکند تا محصولات ایران در بازارهای خارجی رقابت بهتری داشته باشد. حالا باید دید که رویکرد کشورهای تولیدکننده فولاد و آلومینیوم بعد از تغییر تعرفه ها چگونه خواهد شد.
نظر شما