بازار: نجمه جهان تیغ؛ یکی از مهمترین سوغات شهر گرگان نان های سنتی آن است که متاسفانه غیر از شهروندان گرگانی، در سایر شهرها و استان ها شناخته شده نیست. حتی گردشگرانی که به شهر گرگان می آیند نمی دانند سوغات این شهر چیست و باید از کجا تهیه کنند. کم کاری شهرداری، میراث فرهنگی و سایر دستگاه های مرتبط در این حوزه محسوس است. از طرفی شاید بتوان انگشت اشاره را به سمت صاحبان کسب و کار هم گرفت چراکه در سایر شهرهای ایران این فروشگاه ها و عرضه کنندگان محصولات غذایی بودند که با برند سازی محصول خود، سوغات شهر را برجسته کردند. این نکته ای است که «علی احمدی» مدیر گروه نونان (تولید کننده نان های حجیم و نیمه حجیم) هم بدان تاکید دارد. او معتقد است که کسب و کارها می توانند با کمک استارت آپ ها و روایت گری، به مرور سوغات گرگان را معرفی کنند. او براین باور است که نباید منتظر دستاوردی از دستگاه های دولتی در این خصوص باشیم. مشروح این گفتگو پیش روی شماست.
* درباره «نونان» توضیح دهید.
مجموعه نونان (تولید کننده انواع نان های حجیم و نیمه حجیم) در هفتمین سال فعالیت خود قرار دارد و امروز ۳۰ نفر در این مجموعه مشغول به کار هستند.
در ابتدای راه اندازی نونان نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها را در استان، بازار و حوزه شخصی بررسی کردیم و به شاخص های کلیدی دست یافتیم.
نان بخش عمده ای از سبد خانوار ایرانی را تشکیل می دهد اما به لحاظ کیفیت، تنوع و نیاز جامعه به شدت دچار فقر است.
هدف ما این بود کسب و کاری را خلق کنیم که حتی در شرایط جنگ هم پایدار بماند، زمانی که بیماری کرونا شیوع پیدا کرد شرایط بسیار دشواری پدید آمد و استقبال بسیاری از نان های صنعتی و نیمه صنعتی شد.
طبق تحقیقی متوجه شدیم که در گلستان بیماری های گوارشی از نوع سرطان و غیره بسیار شایع است. این سوال پیش می آید در استانی که بهترین آرد تولید می شود چرا باید شرایط بدین گونه باشد؟ متاسفانه نان های موجود به روش مناسب تولید نمی شوند و مواد اولیه ای که اجازه مصرف انسانی ندارد، برای تهیه نان مورد استفاده قرار می گیرد.
این کسب و کار را با حداقل امکانات آغاز کردیم و تلاش ما بر این بود از مزایای مالی که حاصل می شود، مجموعه را گسترش دهیم. نونان در آغاز فعالیت ۱۵ نوع محصول تولید می کرد و اکنون این عدد به ۱۷۰ نوع افزایش یافته است. تاکید ما روی سلامت نان است و در کنار این فاکتور مهم، تنوع و کیفیت را هم لحاظ کردیم.
اتفاقی مانند شیوع کرونا سبک زندگی را تغییر داد و باعث شد مردم در استفاده از محصولات غذایی هوشندانه تر رفتار کنند
* تغییر در ذائقه مردم و سبک بازار چه تغییراتی را در تولید نان های سنتی ایجاد کرده است؟
اتفاقی مانند شیوع کرونا سبک زندگی را تغییر داد و باعث شد مردم در استفاده از محصولات غذایی هوشندانه تر رفتار کنند و موجب تغییر در انتخاب آنان شد.
بازار به شدت گنجایش و ظرفیت محصولات جدید را دارد. به عنوان مثال نان های خمیر ترش که ارگانیک بوده و قابلیت ماندگاری دارند، علاقه مندان زیادی پیدا کرده است اما هزینه تولید این نان ها بالاست و باعث افزایش بهای تمام شده آنها می شود.
تنوع حضور رقبا می تواند روی کیفیت محصول اثر گذار باشد از طرفی تهیه مواد اولیه هم با حضور سایر تولید کنندگان راحت تر خواهد بود.
* در حوزه تولید نان های صنعتی با چه چالش هایی مواجه هستید؟
نان یک محصول استراتژیک است، حاکمیت بر روی آن تمرکز دارد و زنجیره تامین آن هم به عهده حاکمیت است.
ضوابط و مشکلات پیچیده رگولاتوری دستگاه های مرتبط در تامین آرد بسیار آزار دهنده است و تنها دغدغه ای که این دستگاه ها ندارند، سلامت و کیفیت محصول است. همکاران ما در سایر استان ها تصور می کنند به دلیل فعالیت ما در گلستان، دسترسی راحتی به بهترین آردها داریم اما در واقعیت تامین آرد باکیفیت برای ما سخت تر از سایر استان ها است.
اجازه نداریم آرد مورد نیاز خود را از شرکت هایی که آرد کیفی تولید می کنند خریداری کنیم. نوع آردی که به ما اختصاص می دهند صرفا مورد استفاده نان های سنتی است. بارها این چالش را از مسئولان مطالبه کرده ایم اما موفق به رفع آن نشدیم.
ما مجبوریم آرد مورد نیاز خود را از بازار آزاد و با فاکتور رسمی و با قیمت بسیار بیشتر تهیه کنیم و در نهایت محصول را با قیمت بالاتر به فروش برسانیم.
کسب و کارها، صنایع و استارت آپ ها برای برند سازی محصولات پای کار بیایند چراکه اگر بخواهیم به امید دستگاه های دولتی بمانیم این مهم محقق نخواهد شد
* یکی از سوغات گرگان نان های سنتی آن مانند نان عیدی، نان زنجبیلی و نان پادرازی است. اما اقدامی در جهت برندسازی این محصولات صورت نگرفته و خارج از گرگان شناخته شده نیست. شما چه پیشنهادی دارید؟
سکونت گذرای توریست ها در گرگان نوعی تهدید به حساب می آید. اما شاید محصولاتی نظیر نان عیدی، نان پادرازی و نان زنجبیلی فرصتی برای جذب توریست باشد. ما به عنوان یک کسب و کار تلاش کردیم با مستقر شدن شعبه مرکزی نونان در منطقه ناهارخوران که بسیاری از توریست ها آن را می شناسند به تبلیغ این نان های سنتی بپردازیم و همچنین در فضای مجازی تولید محتوا کرده ایم. از طرفی خلاقیت در ارائه محصول بسیار در جذب توریست اهمیت دارد.
مجموعه نونان تغییراتی در نان عیدی ایجاد و درجه سلامت آن را ارتقا داد و حتی نوع سبوسی نان پادرازی را هم عرضه کردیم که با استقبال بسیاری مواجه شد.
کسب و کارها، صنایع و استارت آپ ها برای برند سازی محصولات پای کار بیایند چراکه اگر بخواهیم به امید دستگاه های دولتی بمانیم این مهم محقق نخواهد شد.
* آیا کسب و کارها می توانند در جذب گردشگر موثر باشند؟
افراد بسیار خلاقی در انواع کسب و کارها داریم که می توانند با برند سازی محصولات در حوزه جذب گردشگر موثر باشند. در سایر استان ها این صاحبان کسب و کار بودند که به برند سازی سوغات یک شهر کمک کردند. بخش خصوصی حاضر است هزینه برندسازی و تبلیغات سوغات شهر گرگان را بپردازد اما این خلاقیت از سوی سازمان های دولتی وجود ندارد.
ارائه محصول با کیفیت و خلاق به خود شهروندان هم بسیار اهمیت دارد چراکه بومی ها می توانند این محصول را به عنوان سوغات برای آشنایان و اقوام خود در سایر شهرها ببرند اما اگر کیفیت و بسته بندی ضعیف باشد نمی توان آن را ارائه داد.
برندسازی یک شبه رخ نمی دهد. در شهری که مسافران برای استفاده از یک مکان تفریحی دچار مشکل هستند نمی توان صرفا سوغات را به آنها ارائه داد بلکه باید برای جذب توریست به همه ابعاد توجه کرد.
کسب و کارها باید بتوانند رضایتمندی قلبی برای مشتری را ایجاد کنند اما تا کنون اراده جدی برای این موضوع وجود نداشته یا روش ها اشتباه بوده است. در کسب و کارها روایت ها سخن می گویند و به فروش می رسند اما ما قصه ای برای سوغاتی های شهر گرگان نداشتیم. در واقع برند یعنی قصه. شاید بتوان گفت هنرمندان هم در این حوزه کم کاری کرده اند. هنرمندان می توانند قصه ها را به هنر و صاحبان کسب و کار گره بزنند و نتایج خوبی را خلق کنند.
نظر شما