به گزارش بازار، کابل خودنگهدار، یک راهکار مدرن و کارآمد برای انتقال و توزیع برق در خطوط هوایی است. این کابل‌ها که جایگزین مناسبی برای کابل‌های مسی سنتی محسوب می‌شوند، به دلیل مزایای فراوانی همچون وزن سبک‌تر، مقاومت در برابر خوردگی و قیمت مناسب‌تر، به طور گسترده‌ای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کابل خودنگهدار چیست؟
کابل خودنگهدار Aerial Bundled Cable یا (ABC) نوعی کابل برق هوایی است که معمولاً از سه رشته هادی اصلی تشکیل شده است. این رشته‌ها توسط یک پوشش عایق به هم متصل می‌شوند و به طور معمول روی دکل‌های برق نصب می‌شوند.
دو رشته از این هادی‌ها وظیفه انتقال جریان برق را بر عهده دارند و به همین دلیل از مقاومت بالاتری برخوردارند. رشته سوم به عنوان هادی خنثی شناخته می‌شود و برای ایجاد تعادل در جریان برق و جلوگیری از بروز مشکلات در شبکه استفاده می‌شود.
این هادی معمولاً استحکام کمتری نسبت به دو هادی دیگر دارد. تمام هادی‌ها توسط یک لایه عایق قوی مانند PVC یا XLPE پوشیده شده‌اند تا از آن‌ها در برابر عوامل محیطی و آسیب‌های فیزیکی محافظت کند.
مزایا و معایب کابل خودنگهدار
اولین بار در سال 1955 کشور فرانسه از کابل خودنگهدار برای شبکه‌های برق فشار ضعیف استفاده کرد. دلیل محبوبیت کابل‌های خودنگهدار، کارایی بسیار خوب، قیمت مناسب و ایمنی بالای آن‌ها بود.
به همین دلیل، استفاده از این کابل‌ها به سرعت در سراسر جهان گسترش یافت. برای شناخت بیشتر این کابل بهتر است مزایا و معایب آن را در ادامه بررسی کنید:
مزایا
-
روکش عایق استفاده شده در کابل خودنگهدار باعث کاهش میزان خطر برق گرفتگی و آتش‌سوزی می‌شود.
-
هزینه‌های تعمیر و نگهداری شبکه‌های خودنگهدار به دلیل مقاومت بیشتر آن‌ها در برابر عوامل محیطی، کمتر است.
-
زیبایی بصری از دیگر مزایای کابل خودنگهدار است. از این رو ظاهر مرتب و منظم این کابل‌ها به بهبود ظاهر شهری کمک می‌کند.
-
انعطاف‌پذیری کابل‌های خودنگهدار در شرایط مختلف بالاست. به همین دلیل این نوع کابل را می‌توان در شرایط مختلف آب و هوایی و توپوگرافی نصب کرد.
-
کابل‌های خودنگهدار از جمله محصولاتی هستند که تداخل کمتری با شبکه‌های مخابراتی ایجاد می‌کنند.
-
نصب کابل‌های خودنگهدار به دلیل وزن کمتر و انعطاف‌پذیری بیشتر، آسان‌تر است.
-
هزینه اجرای شبکه‌های برق با استفاده از کابل‌های خودنگهدار، بین 10 تا 60 درصد کمتر از روش سنتی استفاده از سیم‌های هوایی لخت است. همچنین هزینه‌های جانبی خطوط انتقال از جمله شاخه‌زنی درختان نیز کمتر است. بنابراین قیمت کابل برق خودنگهدار، هزینۀ اجرا و نگهداری آن در کل پایین است.
-
به دلیل نیاز به مفصل کششی تنها روی یک هادی، عملیات مفصل‌زنی در این کابل‌ها بسیار ساده و سریع انجام می‌شود.
-
نصب همزمان فیبر نوری و خطوط تلفن روی یک پایه از کابل خود نگهدارنده امکان‌پذیر است.
معایب
-
به دلیل بالا بودن قیمت کابل مسی حتی کابل خودنگهدار نیز با وجود استفاده از آلومینیوم همچنان با مشکل سرقت مواجه است. البته این سرقت به نسبت کابل مسی کمتر است. زیرا در شبکه‌های مسی، به دلیل محدودیت‌های فنی، تعداد پایه‌ها بیشتر است.
این مسئله باعث می‌شود سارقان بتوانند مقدار قابل توجهی کابل را در یک نوبت قطع کنند. در مقابل، در شبکه‌های خودنگهدار به دلیل افت ولتاژ، تعداد پایه‌ها کمتر است. این امر قطع مقدار زیادی کابل را در یک نقطه دشوارتر می‌کند و در نتیجه میزان سرقت را کاهش می‌دهد.
-
کابل‌های خودنگهدار به نسبت کابل‌های دیگر، تلفات فنی بیشتری دارند.
-
در بسیاری از مواقع خصوصاً نمونه‌های نامرغوب، روکش این کابل‌ها در برابر عوامل محیطی همچون سرما، گرما، نور خورشید و باران مقاومت لازم را نداشته و زودتر دچار آسیب دیدگی می‌شوند.
انواع کابل خودنگهدار
کابل‌های خودنگهدار، راهکاری ایمن و پایدار برای انتقال و توزیع برق در شبکه‌های هوایی هستند. این کابل‌ها که با روکشی مقاوم پوشیده شده‌اند، بر روی دکل‌ها و پایه‌های برق نصب می‌شوند و به لطف هادی‌های آلومینیومی و عایق پلی‌اتیلن شبکه‌ای (XLPE)، عملکرد بسیار خوبی از خود نشان می‌دهند.
در ادامه به دسته‌بندی‌های مختلف کابل خودنگهدار اشاره می‌کنیم:
انواع کابل خودنگهدار بر اساس فشار
یکی از دسته‌بندی این نوع کابل بر اساس نوع ولتاژ است که در ادامه آن را بررسی می‌کنیم:
کابل خودنگهدار فشار ضعیف
برای شبکه‌های با ولتاژ پایین‌تر از 1 کیلوولت مناسب است و معمولاً در توزیع برق شهری و صنعتی کاربرد دارد.
کابل خودنگهدار فشار متوسط
برای شبکه‌های با ولتاژ بالاتر از 1 کیلوولت تا 63 کیلوولت استفاده می‌شود و در انتقال برق در مسافت‌های طولانی‌تر به کار می‌رود.
انواع کابل بر اساس رشته‌های هادی
کابل‌های خودنگهدار بر اساس تعداد رشته‌های هادی نیز به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند. هر یک از این انواع، کاربرد و ویژگی‌های خاص خود را دارند و شامل موارد زیر هستند:
کابل خودنگهدار شش رشته‌ای
این نوع کابل شامل سه رشته فاز برای تامین برق مصرف‌کنندگان، یک رشته روشنایی برای روشنایی معابر، یک رشته نول برای تکمیل مدار الکتریکی و یک رشته نگهدارنده برای حفظ استحکام کابل است. هادی‌های این کابل معمولاً از جنس آلومینیوم با آلیاژ فولاد گالوانیزه برای رشته نگهدارنده ساخته می‌شوند.
کابل خودنگهدار پنج رشته‌ای
این کابل نیز مانند نوع شش رشته‌ای، شامل سه رشته فاز و یک رشته روشنایی است، اما به جای دو رشته نگهدارنده و نول، از یک رشته نول نگهدارنده استفاده می‌شود. تمام هادی‌های این کابل از جنس آلومینیوم بوده و مطابق با استاندارد ASTM B231 تولید می‌شوند.
کابل خودنگهدار سه رشته‌ای
این نوع کابل ساده‌تر بوده و شامل یک رشته فاز، یک رشته روشنایی و یک رشته نول نگهدارنده است. از این کابل معمولاً در مصارف کم‌ظرفیت‌تر استفاده می‌شود.
کابل خودنگهدار دو رشته‌ای
این کابل برای مصارف تک‌فاز و سرویس‌دهی به مشترکین طراحی شده است و تنها شامل یک رشته فاز و یک رشته نول است.
انواع کابل بر اساس نوع کاربرد یا طراحی
علاوه بر دسته‌بندی‌های فوق، کابل خودنگهدار بر اساس نوع طراحی و کاربرد نیز به چند مورد زیر تقسیم می‌شود:
کابل‌های خودنگهدار هوایی
این نوع کابل به دلیل عدم نیاز به سیم‌های نگهدارنده خارجی، نصب ساده‌تر و هزینه کمتری دارد. کابل هوایی خودنگهدار معمولاً در مناطق روستایی، حومه شهرها و مناطقی که شرایط جغرافیایی خاص دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کابل خودنگهدار مسی
این نوع کابل‌ها به دلیل رسانایی بالای مس، ظرفیت انتقال جریان بالاتری دارند و در مواردی که نیاز به جریان بالا و افت ولتاژ کم باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
کابل خودنگهدار زیرزمینی
این نوع کابل‌ها دارای روکش عایقی ضخیم‌تر و مقاوم‌تری هستند و معمولاً در مناطقی که امکان نصب هوایی وجود ندارد یا از نظر زیبایی‌شناسی مناسب نیست، استفاده می‌شوند.
کاربرد کابل خودنگهدار
استانداردهای کابل‌های خودنگهدار با توجه به کاربرد و نوع آن‌ها متفاوت است و توسط سازمان‌هایی مانند IEC ،ASTM ،BS و AS/NZS تعیین می‌شوند. این استانداردها مشخصاتی مانند جریان، ولتاژ و مقاومت را تعریف می‌کنند تا عملکرد و ایمنی کابل‌ها تضمین شود.
کابل‌های خودنگهدار (ABC) به طور گسترده در شبکه‌های توزیع برق هوایی، به ویژه در مناطقی که شرایط جغرافیایی یا اقتصادی نصب کابل‌های زیرزمینی را توجیه نمی‌کند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این کابل‌ها در مناطق روستایی، شهری و حتی صنعتی برای تأمین برق مشترکین و روشنایی معابر به کار می‌روند.
قیمت و خرید کابل خودنگهدار
قیمت کابل برق خودنگهدار به عوامل متعددی همچون نوع هادی، سطح مقطع هادی، طول کابل، نوع عایق، تعداد رشته‌ها، برند تولید کننده و نوسانات بازار بستگی دارد.
شما باید قبل از خرید به نکات مهم در این زمینه همچون تعیین مشخصات فنی مورد نیاز خود، کیفیت محصول و خرید از فروشگاه معتبر را مد نظر قرار دهید. به این منظور می‌توانید از متخصصان این حوزه مشورت دریافت کنید تا بهترین گزینه را برای پروژه خود سفارش دهید.
نظر شما