بازار؛ گروه استان ها: فرسایش خاک که موجب کاهش کیفیت خاک و کاهش توانایی آن در حمایت از رشد گیاهان می‌شود، فرآیندی است که طی آن لایه‌های سطحی خاک به دلیل عوامل طبیعی یا فعالیت‌های انسانی از بین رفته و خاک جابجا می‌شود.
به گفته کارشناسان فرسایش خاک یکی از مهم ترین مسائل زیست محیطی است که امروز در اکثر نقاط کشور به یک معضل تبدیل شده و چالش های بسیاری مانند از بین رفتن مواد مغذی موجود در خاک، کاهش حاصلخیزی خاک، تخریب زیست‌بوم‌ها، کاهش کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی، افزایش خطر سیل و آلودگی آب‌ها به همراه دارد.
فرسایش خاک در استان ایلام نیز به دلیل عوامل مختلفی از جمله شرایط طبیعی و فعالیت‌های انسانی در مناطق مختلف شدت یافته و پیامدهای اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی بسیاری به همراه داشته است.
بررسی ها نشان داده بروز فرسایش خاک در استان ایلام که بیشتر ناشی از عوامل انسانی همچون چرایی بی رویه دام ها، کشاورزی نامناسب، تخریب پوشش گیاهی، فعالیت های صنعتی و استفاده نامناسب از منابع آبی می باشد؛ یک موضوع و زنگ خطری جدی در این استان محسوب می شود.
لازم به ذکر است، فرسایش خاک در استان ایلام به رغم اینکه از اهمیت بالایی برخوردار بوده، چندان مورد توجه مسئولان مربوطه و عموم مردم استان به ویژه کشاورزان و دامداران واقع نشده، به عبارتی دیگر تاکنون اقدام جدی در خصوص جلوگیری و کاهش سرعت فرسایش خاک در این منطقه اندیشیده نشده است.
عوامل موثر بر افزایش فرسایش خاک در ایلام
سمیرا رحمان زاده، کارشناس کشاورزی در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: متاسفانه به دلیل فقر پوشش گیاهی در استان، چرای بی‌رویه دام، شخم زدن در جهت شیب زمین، تبدیل مراتع به دیم‌زارهای کم بازده و ساخت‌وسازهای غیر اصولی در حاشیه رودخانه‌ها، فرسایش خاک در اقصی نقاط استان ایلام افزایش چشمگیری داشته است.
وی با بیان اینکه پیامدهای فرسایش خاک بسیار گسترده است، افزود: از جمله این پیامدها می‌توان به کاهش حاصلخیزی خاک، کاهش تولیدات کشاورزی، تخریب زیست‌بوم‌ها، افزایش خطر سیل، آلودگی منابع آبی و کاهش کیفیت آب اشاره کرد.
رحمان زاده تصریح کرد: فرسایش خاک یک مسئله جدی زیست‌محیطی است که نیاز به توجه و اخذ اقدامات جدی همچون کاشت درختان و گیاهان جهت حفظ پوشش گیاهی، استفاده بهینه از آب و جلوگیری از جریان‌های آب ناگهانی، استفاده از تناوب زراعی، کاهش شخم‌زنی و استفاده از کودهای ارگانیک، تراس‌بندی و ساخت دیوارهای سنگی برای کاهش جریان‌های سطحی و حفظ خاک، جلوگیری از چرای بی‌رویه‌دام، جلوگیری از بروز حریق در مراتع، کنترل کاربری اراضی و سیلاب دارد.
مدیرکل منابع طبیعی استان ایلام: با همکاری مردم اقدامات مشارکتی مطلوبی در زمینه پروژه‌های آبخیزداری برای کنترل فرسایش خاک و جلوگیری از سیلاب انجام شده است
وی در ادامه گفت: احداث چاله‌های فلسی برای جلوگیری از هدررفت آب باران در قالب روان‌آب، کاشت بذور مرتعی، نهال‌کاری، بانکت بندی، اجرای عملیات خشکه‌پین و گابیون، احداث بند خاکی و جلوگیری از پخش سیلاب و عملیات بند سنگ و ملات از دیگر راهکارهایی هستند که می توانند کمک شایانی در جهت جلوگیری از فرسایش خاک کنند.
جلوگیری از فرسایش خاک در ایلام
یاسم خانمحمدیان مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری ایلام، در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: فرسایش خاک در استان ایلام به دلیل ترکیب عوامل طبیعی مانند بارش‌های سنگین، کوهستانی بودن اراضی و زمین‌های شیب‌دار و همچنین عوامل انسانی نظیر چرای بی‌رویه دام‌ها، کشاورزی نامناسب و تخریب پوشش گیاهی تشدید شده است.
وی با بیان اینکه این پدیده موجب کاهش حاصلخیزی خاک، کاهش تولیدات کشاورزی، تخریب زیست‌بوم‌ها، افزایش خطر سیل و آلودگی منابع آبی شده، افزود: در مجموع، فرسایش خاک تأثیرات گسترده‌ای بر کشاورزی، محیط‌زیست و زندگی مردم استان ایلام دارد؛ بنابراین، اجرای راهکارهای موثر برای کنترل و کاهش فرسایش خاک در این استان از اهمیت زیادی برخوردار است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری ایلام گفت: از این رو با همکاری مردم اقدامات مشارکتی مطلوبی در زمینه پروژه‌های آبخیزداری برای کنترل فرسایش خاک و جلوگیری از سیلاب انجام شده است.
وی در پایان گفت: از سوی دیگر، برای جلوگیری از سیل و کنترل فرسایش خاک تاکنون بالغ بر ۲۰۰ هزار متر مکعب اقدام و فعالیت مکانیکی از جمله پروژه‌های سنگی، پروژه‌های خشکه چینی و پروژه‌های گابیون بندی در سطح استان انجام داده است.
جلوگیری از فرسایش خاک یک ضرورت حیاتی است که برای حفظ منابع طبیعی، افزایش پایداری زیست‌محیطی و ارتقای امنیت غذایی نیاز به توجه دارد و باید مورد توجه مردم و مسئولان مربوطه قرار گیرد.
نظر شما