محمد حسین عابدی، بازار؛ استان سمنان به واسطه اقلیم خشک و بیابانی و همچنین استقرار در جبهه جنوبی البرز، شرایط عجیبی را به لحاظ سرمازدگی در یک دهه اخیر تجربه کرده است حالا اما نگاه دقیق تر به این پدیده نشان می دهد که سال های مهمی در این میان به هدر رفته است سال هایی که می توانست به یک راهکار منطقی و عملی در مقابله با سرمازدگی منجر شود.
یک دهه است که سرمازدگی در استان سمنان خسارات به بار می آورد کافی است بدانیم که در سال ۹۷؛ ۱۱۸ میلیارد تومان خسارت به کشاورزی شهرستان شاهرود به تنهایی وارد آمده که ۳۰ میلیارد تومان آن در بخش بسطام بوده است شگفت آور اینکه خسارات سرمازدگی کماکان می آیند و می روند و در این بین هیچ اقدام عملی نیز در دستور کار قرار ندارد.
اجرای روند های مختلف و کم اثر
راه های مختلفی برای مقابله با سرما زدگی در سال های اخیر در استان سمنان به کارگیری شده اما وقتی هنوز شاهد هستیم که سرمازدگی خسارات انبوهی را به بار می آورد می توانیم بگوییم که این راهکارها یا کم اثر و یا دست کم ماندگار نبوده اند و در این بین کشاورزان هستند که در برابر سرمازدگی همچنان مجبور به روی آوردن به راهکارهای قدیمی مانند آتش زدن لاستیک می شوند.
مروج نمونه کشوری: در سال ۹۷ با هدفگذاری راهکارهای علمی و عملی و به خصوص پیشگیری از وقوع خسارات به باغات شهرستان شاهرود به عنوان پایلوت استان سمنان کارگروه سرمازدگی تشکیل شد اما پیگیری نشد
این روزها اگر در شاهرود از خانه بیرون بیاید به خصوص ابتدای صبح دود غلیظ و بوی دود چوبی را می توانید استشمام کنید که حاصل آتش زدن لاستیک و شاخ و برگ درختان در باغ ها است اولین و آخرین راهکاری که کشاورزان مجبور به دست زدن به آن هستند آن هم در صورتی که جهاد کشاورزی شاهرود معاونت جهاد کشاورزی استان سمنان است و مرکز تحقیقات کشاورزی استان هم در این شهرستان استقرار دارد!
سال ها بی توجهی
یک کارشناس جهاد کشاورزی در گفتگو با خبرنگار بازار، با بیان اینکه در سال ۹۷ با هدفگذاری راهکارهای علمی و عملی و به خصوص پیشگیری از وقوع خسارات به باغات شهرستان شاهرود به عنوان پایلوت استان سمنان کارگروه سرمازدگی تشکیل شد، گفت: متاسفانه این کارگروه مورد بی توجهی مدیران وقت جهاد کشاورزی شاهرود و استان قرار گرفت و مسکوت باقی ماند.
رضا خداوردی با بیان اینکه این کارگروه می کوشید تا چهار هدف اصلی را دنبال کند یعنی ایجاد هماهنگی و همکاری بین سازمانی با هواشناسی، جهاد، مرکز تحقیقات و بیمه کشاورزی و ...، تشکیل کارگروه تخصصی مطالعه و پژوهش و اجرای طرح های پایلوت، بیان کرد: اگر از آن زمان تا حالا هر دو سال یک مشکل کشاورزان حل می شد امروز وضعیت سرمازدگی این نبود.
یک کارشناس: دود سفید یکی از راهکاری مقابله با سرمازدگی است که توانسته جواب بدهد اما دردسرهای خود را هم دارد
وی با بیان اینکه در این طرح نوسانات دمایی یک دهه بخش بسطام به عنوان پایلوت محاسبه شده بود، افزود: در این طرح با شناخت نوع سرمازدگی یعنی انقالی یا تشعشعی راهکارهایی مانند دستگاه اتوپولار باغی، چاهک معکوس، مه پاش، مولد باد، دود و حرارت و سایبان باغی به عنوان روش های فعال و راهکارهای غیرفعال مانند انتخاب صحیح مکان کشت به لحاظ آفتابگیری، کشت در شیب، انتخاب ارقام مقاوم، هرس مناسب، مدیریت کف باغ و تغذیه گیاهان و ... دیده شده بود اما ابتر ماند.
دعوت از اساتید برتر!
این مروج نمونه کشوری با بیان اینکه در همان زمان مقرر شد تا دعوتی از اساتید برتر کشور صورت گیرد که مدیران وقت جهاد این کار را مناسب ندانسته و تاکید داشته اند که باید از ظرفیت های درون استان بهره گیری شود، گفت: متاسفانه همین اقدام هم صورت نگرفت تا هفت سال طلایی را از دست دهیم
خداوردی با اشاره به برخورد های سلیقه ای، بیان کرد: اگر آن طرح در سال ۹۷ اجرایی می شد که حتی جلسات دوره ای هم اندیشی و نشریه ای هم برای آن تدوین شد(عکس شماره ۱) دست کم تا امروز داده های لازم برای برنامه ریزی را داشته و حداقل یک طرح را به صورت پایلوت اجرا کرده و حالا مشکلات آن را می دانستیم اما هیچ حرکتی صورت نگرفت و ما همچنان در ابتدای مسیر هفت سال قبل هستیم.
وی با بیان اینکه حلقه مفقوده ای در این بین وجود دارد که نمی تواند بافته های علمی مانند ارقام دیرگل ده و مقاوم را به دست کشاورزان برساند، تاکید کرد: متاسفانه ما در استان سمنان در زمینه ترویج بسیار مشکل داریم و در این زمینه موفقیت های کسب نکرده ایم.
این کارشناس همچنین با بیان اینکه سرمازدگی دو نوع انتقالی و تشعشعی است، تاکید کرد: سرمازدگی انتقالی یا همان جبهه ای بیشترین میزان خسارت را به باغات ما می رساند و به عقیده کارشناسان هواشناسی، بلافاصله بعد از وقوع این نوع سرما زدگی شاهد وقوع سرمازدگی تشعشعی هستیم که در امتداد نوع اول حاکم می شود لذا برای مقابله ابتدا باید نوع سرما زدگی را بشناسیم.
انواع سرمازدگی
یک کارشناس کشاورزی دیگر در گفتگو با خبرنگار بازار، با بیان اینکه راهکارهای مختلفی در این سال ها در استان سمنان به خصوص شاهرود که بیشترین میزان مشکل را داریم تست شده است، تاکید کرد: هیچ کدام از این راهکارهای ماندگار نشده اند و امروز شاهد گستردگی آنها و یکپارچگی عمل نیستیم.
محمد تقی رضوانی با بیان اینکه اشتباهات همچنان پابرجا است و هرگز از آنها درس نگرفته ایم، تاکید کرد: متاسفانه در این یک دهه هرکس سلیقه ای یک کاری را صورت داده و عجیب اینکه مسئولیت آن را هم نپذیرفته است برای مثال طرحی را اجرا کرده، جواب گو نبوده و خسارات بیشتر هم شده اما به راحتی یا همچنان در کار ادامه می دهد و روی طرح اشتباه دیگری کار می کند و یا تودیع شده و جایگزین او، کسی دیگر شده است بدون اینکه کسی پاسخ گو باشد.
وی با بیان اینکه ما روش های مختلفی را از جمله ستون های ۲۰ متری دمنده را در استان سمنان داشتیم که می توانست جواب بدهد اما هم هزینه بالایی داشت و هم حمایت خوبی نشد، افزود: البته این موضوع و مسائلی که در بالا ذکر شد ابداً مختص شاهرود و استان سمنان هم نیست و در تمام کشورمان متاسفانه شاهد این امر هستیم.
دود سفید!
ین کارشناس با بیان اینکه سرمازدگی توده ای یا انتقالی با انتقال یک توده هوای بسیار سرد می آید اما سرمازدگی تشعشعی زمانی است که آسمان آفتابی است اما هوا سرد است، تاکید کرد: ما باید نوع این سرما زدگی را شناسایی و بعد برای درمان آنها اقدام کنیم.
مدیرکل هواشناسی استان سمنان: دمای هوا از امروز ۱۲ درجه کاهش پیدا خواهد کرد
رضوانی با بیان اینکه دود سفید یکی از راهکاری مقابله با سرمازدگی است که توانسته جواب بدهد اما دردسرهای خود را هم دارد، بیان کرد: دود سفید همان سوزاندن شاخه و چوب اما با ترکیب قدری آب به عنوان بخار است که نیاز به گازوئیل و حضور فیزیکی دارد و در این روزگار که فناوری وجود دارد اما مورد بی توجهی مسئولان ما قرار دارد یکی از راهکارها است.
وی با بیان اینکه یک رویه مشخص در استان سمنان برای مقابله با سرمازدگی وجود ندارد، افزود: بیمه کشاورزی نیز در یک دهه اخیر نتوانسته آنطور که باید و شاید به کشاورزان خدمات بدهد و در نتیجه بسیاری از کشاورزان دیگر اعتقادی به بیمه ندارند و این یعنی ما در زمینه پیشگیری و هم درمان مشکل داریم.
ورود سرمای شدید
هواشناسی استان سمنان اعلام کرده که از امروز شاهد ورود جبهه هوای سرد به استان سمنان هستیم و برای همین منظور هشدار نارنجی نیز صادر شده است مدیرکل هواشناسی استان سمنان در گفتگو با خبرنگار بازار، گفت: دمای هوا از امروز ۱۲ درجه کاهش پیدا خواهد کرد و در نتیجه کشاورزان باید بیش از هر قشر دیگری به این موضوع عنایت داشته باشند.
سید ایرج مصطفوی با بیان اینکه این توده هوای سرد تا پایان روز یکشنبه در استان سمنان حضور دارد، افزود: آبیاری نکردن باغ ها و کنترل استحکام سطوح پوششی سازه‌ها در کنار برداشت محصولات زراعی و باغی و انتقال آنها به فضاهای سرپوشیده از جمله بخش های هشدار نارنجی هواشناسی استان سمنان محسوب می شود.
وی با بیان اینکه خودداری از عملیات محلول پاشی و سمپاشی با توجه به پیش بینی بارندگی و وزش باد شدید از دیگر موضوعاتی است که در هشدار هواشناسی استان سمنان درج شده است، افزود: مهار سیستم‌های آبیاری بارانی و آماده سازی سامانه‌ها و روش‌های مقابله با تگرگ در مناطق مستعد دیگر توصیه هواشناسی به کشاورزان است.
جبهه هوای سرد از امروز وارد استان سمنان می شود استانی که سال ها است از همین بابت دچار خسارات زیادی شده و حالا باید دید که آیا امسال نیز سرمای پائیزه خساراتی را به باغداران استان سمنان وارد خواهد کرد یا خیر؟ از طرف دیگر پرسش مهم دیگر آن است که تا چه زمان باید شاهد وقوع این نوع سرمازدگیو خسارات در استان باشیم؟
نظر شما