موج انفجار در گاز اسرائیلی ها اقتصاد کل جهان را در بر می گیرد

بازار؛ گروه بین الملل: «آصف آیدینلی» در مقاله ای نوشت: در ۱ اکتبر ۲۰۲۴، ایران حمله موشکی گسترده ای را انجام داد که سایت‌های کلیدی در اسرائیل، از جمله سکوهای گاز دریایی در نزدیکی اشکلون را هدف قرار داد.
این رویداد نه تنها مرحله جدیدی را در تشدید درگیری های منطقه ای نشان داد، بلکه پیامدهای اقتصادی بالقوه قابل توجهی هم برای اسرائیل و هم برای بازار جهانی انرژی به همراه داشت. در اینجا قد داریم این مهم را بررسی کنیم که چگونه حمله ایران به اسرائیل می تواند بر جنبه های مختلف اقتصاد جهانی، امنیت انرژی و سیاست منطقه ای تأثیر بگذارد.

اهمیت استراتژیک زیرساخت های گازی اسرائیل

میادین گازی دریایی اسرائیل برای اقتصاد آن حیاتی است. دارایی های اصلی، تامار، لویاتان، کاریش و دالیت، نه تنها حدود ۷۰ درصد برق مورد نیاز این کشور را تامین می کنند، بلکه منابع اصلی درآمد حاصل از صادرات نیز هستند. در سال های اخیر، اسرائیل به یک بازیگر برجسته در بازار انرژی مدیترانه شرقی تبدیل شده است و گاز طبیعی را به کشورهایی مانند اردن، مصر و به طور غیرمستقیم از طریق مصر به ترکیه و اتحادیه اروپا صادر می کند.

تعلیق عملیات در دو میدان اصلی - تامار و لویاتان - به دلیل حمله موشکی در حال حاضر بر ثبات سیستم انرژی اسرائیل تأثیر گذاشته است. سکوی تامار که تنها در ۲۴ کیلومتری اشکلون قرار دارد، ممکن است مورد اصابت یکی از این موشک ها قرار گرفته باشد. لویاتان، دورتر از ساحل، نیز به عنوان یک اقدام احتیاطی تعطیل شده است. با تشدید درگیری و عدم وجود جدول زمانی مشخص برای بازگرداندن عملیات، اسرائیل با تهدیدی جدی برای امنیت انرژی خود مواجه است.

تاثیر بر بخش انرژی داخلی اسرائیل

طی دو دهه گذشته، اقتصاد اسرائیل به شدت به گاز طبیعی متکی شده است. در حالی که گاز نقش ناچیزی در تراز انرژی کشور در اوایل دهه ۲۰۰۰ ایفا کرد، امروزه حدود ۷۰ درصد از تولید انرژی اسرائیل را به خود اختصاص می دهد. با توجه به گستردگی حمله و احتمال اختلالات طولانی مدت، اسرائیل ممکن است با کمبود انرژی مواجه شود. منابع انرژی جایگزین مانند انرژی خورشیدی و بادی بعید است که منابع انرژی پایدار را در دراز مدت حفظ کنند.

علاوه بر این، کاهش یا توقف تولید گاز به ناچار منجر به افزایش قیمت‌های داخلی می‌شود که بر بخش‌های صنعتی و خانگی تأثیر منفی می‌گذارد. برای تثبیت وضعیت، دولت اسرائیل ممکن است مجبور شود به منابع انرژی ذخیره یا افزایش واردات هیدروکربن از کشورهای دیگر روی آورد.

جریان های صادراتی و ریسک های منطقه ای

اسرائیل مدتهاست که خود را به عنوان صادرکننده گاز طبیعی در منطقه تثبیت کرده است. از ژانویه ۲۰۱۷، گاز میدان تامار به اردن و از سال ۲۰۲۰ گاز لویاتان به مصر صادر شده است. این صادرات برای تامین انرژی اردن و مصر حیاتی است و مصر مقداری گاز را به صورت گاز طبیعی مایع (LNG) به ترکیه و اتحادیه اروپا صادر می کند.

تعلیق عملیات تامار و لویاتان ثبات این صادرات را تهدید می کند. اگر این توقف برای مدت طولانی ادامه داشته باشد، می تواند عرضه انرژی در اردن و مصر را مختل کند و ضربه ای به اقتصاد داخلی آنها وارد کند. مصر به ویژه آسیب پذیر است، زیرا برای انجام تعهدات گاز مایع بین المللی خود به صادرات گاز متکی است.

ناتوانی اسرائیل در حفظ عرضه منظم گاز به مصر می تواند برنامه های صادرات گاز مایع مصر را تضعیف کند که به نوبه خود می تواند امنیت انرژی ترکیه و اتحادیه اروپا را تحت تأثیر قرار دهد. این اختلال همچنین می‌تواند منجر به افزایش قیمت گاز در اروپا شود که در حال حاضر با کاهش عرضه گاز روسیه دست و پنجه نرم می‌کند.

پیامدهای جهانی برای بازارهای انرژی

این حمله به زیرساخت های اسرائیل خطرات جدیدی را متوجه سیستم انرژی جهانی می کند. با توجه به نقش اسرائیل به عنوان یک صادرکننده منطقه ای و اهمیت زیرساخت های گاز مدیترانه شرقی برای بازار بین المللی، تشدید بیشتر درگیری ها می تواند زنجیره تامین گاز جهانی را تحت تاثیر قرار دهد. انتقال گاز دریایی از طریق تنگه هرمز که مسیری حیاتی برای صادرات نفت و گاز از خلیج فارس به بازارهای جهانی است، به ویژه آسیب پذیر است.

اگر ایران به طور عمیق‌تر درگیر مناقشه شود، خطرات افزایش می‌یابد که به طور بالقوه منجر به اختلالات بیشتر در امنیت جهانی نفت و گاز خواهد شد. برای مثال، محاصره تنگه هرمز فشار زیادی بر قیمت‌های جهانی نفت و گاز وارد می‌کند و جرقه‌های افزایش قیمت‌ها را می‌زند که می‌تواند روندهای تورمی را تشدید کند و خطرات بیشتری را برای اقتصاد جهانی ایجاد کند.

درگیری ایران با اسرائیل نه تنها تنش های نظامی را تشدید می کند، بلکه بی ثباتی ژئوپلیتیکی در منطقه را نیز تشدید می کند. تهدید حملات تلافی جویانه به سایت های ایران مانند زیرساخت های هسته ای و نفتی، می تواند منجر به تشدید تنش گسترده تر شود و نه تنها خاورمیانه، بلکه جامعه بین المللی را به طور کلی تحت تأثیر قرار دهد

پیامدهای سیاسی و ژئوپلیتیکی

درگیری ایران با اسرائیل نه تنها تنش های نظامی را تشدید می کند، بلکه بی ثباتی ژئوپلیتیکی در منطقه را نیز تشدید می کند. تهدید حملات تلافی جویانه به سایت های ایران مانند زیرساخت های هسته ای و نفتی، می تواند منجر به تشدید تنش گسترده تر شود و نه تنها خاورمیانه، بلکه جامعه بین المللی را به طور کلی تحت تأثیر قرار دهد.

خطر تشدید بیشتر درگیری می تواند بر منافع استراتژیک بازیگران کلیدی جهانی از جمله ایالات متحده، اتحادیه اروپا، چین و روسیه تأثیر بگذارد. هر یک دارای منافع اقتصادی هستند که مستقیماً با ثبات انرژی منطقه مرتبط است. در شرایط تورم جهانی و بحران های انرژی، تشدید بیشتر می تواند تلاش ها برای ثبات اقتصاد جهانی را تضعیف کند.

چشم انداز و سناریوهای احتمالی

اگر میادین گازی تامار و لویاتان به زودی به بهره برداری نرسند، اسرائیل ممکن است با عواقب شدید انرژی و اقتصادی مواجه شود. در کوتاه مدت، اسرائیل می تواند با استفاده از ذخایر یا راه حل های موقتی مانند واردات هیدروکربن در برابر اختلالات مقاومت کند، اما تعطیلی طولانی مدت منجر به کمبود برق و افزایش شدید قیمت ها خواهد شد.

در صورت تشدید بیشتر درگیری، اسرائیل ممکن است با حمله نظامی به سایت های استراتژیک ایران پاسخ نظامی دهد. این امر بدون شک خطرات جدیدی را برای سیستم انرژی جهانی ایجاد می کند، به ویژه اگر ایران با محدود کردن صادرات نفت و گاز از طریق تنگه هرمز یا حمله به دارایی های انرژی کلیدی در منطقه مقابله به مثل کند.

نتیجه‌گیری حمله ایران به زیرساخت‌های گازی اسرائیل تهدیدی مهم برای ثبات سیستم انرژی مدیترانه شرقی و بازارهای جهانی انرژی است. تعلیق میدان‌های گازی کلیدی اسرائیل می‌تواند به پیامدهای منفی برای امنیت انرژی داخلی، صادرات گاز و زنجیره‌های تامین گاز مایع بین‌المللی منجر شود. در بحبوحه بی‌ثباتی ژئوپلیتیک جهانی و بحران‌های تورمی، تشدید بیشتر درگیری‌ها می‌تواند خطرات جدی را برای اقتصاد جهانی ایجاد کند و به طور بالقوه موج جدیدی از بحران‌های انرژی را ایجاد کند.