بازار، گروه آب و انرژی: نگرانی ها در مورد خاورمیانه همچنان ادامه دارد. اشلی کلتی، تحلیلگر موسسه پنمور گوردون، می‌گوید؛ احتمال دارد اسرائیل به زیرساخت‌های نفتی ایران حمله کند و باعث درگیری‌های بیشتر و کشاندن کشورهای همسایه به این بحران شود. این شرایط ناپایدار باعث‌شده بازار نفت و سرمایه‌گذاران نگران پیامدهای احتمالی آن باشند. از طرفی تحلیلگران گلدمن ساکس طی یادداشتی هشدار دادند در صورت مختل‌شدن تولید نفت ایران، قیمت نفت بین ۱۰ تا ۲۰ دلار در هر بشکه افزایش می‌یابد.
در سال های جنگ تحمیلی رژیم صدام بارها و بارها تاسیسات نفتی، تلمبه خانه ها و کشتی های نفتی را مورد هدف قرار داد و بمباران کرد. با این وجود در تمام آن سال ها حتی یک روز مهم صادرات نفت ما متوقف نشد و متخصصان ایرانی بلافاصله تاسیسات آسیب دیده را راه اندازی و وارد مدار می کردند
صادراتی که هیچ وقت متوقف نشد
ایران که در حال حاضر سهم حدود ۳درصدی از تولید نفت جهانی داشته و روزانه ۳.۲ میلیون بشکه در روز تولید دارد، در ۸ سال دفاع مقدس بارها و بارها تاسیسات نفتیش مورد حمله دشمن قرار گرفت. محمد علی خطیبی کارشناس انرژی و نماینده سابق ایران در اوپک در اینباره به بازار می گوید: در سال های جنگ تحمیلی رژیم صدام بارها و بارها تاسیسات نفتی، تلمبه خانه ها و کشتی های نفتی را مورد هدف قرار داد و بمباران کرد. با این وجود در تمام آن سال ها حتی یک روز مهم صادرات نفت ما متوقف نشد و متخصصان ایرانی بلافاصله تاسیسات آسیب دیده را راه اندازی و وارد مدار می کردند.
او می گوید: حالا شرایط ایران نسبت به آن روزها خیلی بهتر شده و به دانش و تجهیزات روز دست یافته و تعداد متخصصان این صنعت خیلی بیشتر شده است. به همین دلیل در صورتی که حمله ای به تاسیسات نفتی صورت گیرد، متخصصان ایران خیلی زود فرآیند تولید را دوباره آغاز کرده و اجازه نمی دهند که دشمن بتواند به صنعت نفت ایران را متوقف کند. البته امیدوارم که هیچ گاه چنین اتفاقی در کشور رخ ندهد.
پیامدهای حذف ایران از بازار نفت برای بازار جهانی
نگرانی از کمبود احتمالی طلای‌سیاه به دلیل تشدید تنش‌ها بین اسرائیل و ایران قیمت نفت را صعودی کرده است.
قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال دیروز با ۴۳ سنت معادل ۰.۵۵ درصد افزایش به ۷۸ دلار و ۵ سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با ۶۷ سنت معادل ۰.۹۱ درصد افزایش ۷۴ دلار و ۳۸ سنت معامله می‌شود. جهش بهای نفت در نتیجه وضعیت پیـــچـــیــده در خاورمیانه به وجود آمد. به گزارش رویترز، بانک سرمایه‌گذاری گلدمن ساکس در روز جمعه اعلام کرد در صورت مختل شدن تولید نفت ایران، قیمت نفت بین ۱۰ تا ۲۰ دلار در هر بشکه در ۲۰۲۵ افزایش می‌یابد.
تحلیلگران گلدمن ساکس طی یادداشتی اعلام کردند: «در صورتی که عرضه نفت ایران ۲ میلیون بشکه در روز طی ۶ ماه کاهش یابد، اگر اوپک بتواند بلافاصله این کاهش تولید را جبران کند قیمت نفت تا ۹۰ دلار در هر بشکه بالا می‌رود و اگر اوپک نتواند این کار را انجام دهد، قیمت نفت در ۲۰۲۵ بیش از ۹۰ دلار افزایش خواهد یافت».
در گزارش این بانک آمده است: «در صورت کاهش یک میلیون بشکه‌ای عرضه نفت ایران به‌صورت دائم، مثلاً با سخت‌تر شدن تحریم‌ها، قیمت نفت برنت در صورت افزایش تدریجی تولید اوپک برای جبران این کمبود تا ۸۵ دلار در هر بشکه بالا می‌رود».
مقدار افزایش قیمت ها در صورت توقف صادرات نفت ایران به مقدار عرضه سایر اعضای اوپک و اوپک پلاس مربوط می شود. چرا که در حال حاضر اعضای اوپک پلاس مقدار تولید خود را طبق توافقات به شدت کاهش داده اند. حتی برخی از کشورها بیش از مقدار مورد توافق کمتر تولید و روانه بازار می کنند. به همین دلیل امکان جایگزینی نفت ایران از سایر کشورها در میان مدت وجود دارد
در این میان تحلیلگران انرژی اسپکتس اعلام کردند از نظر تئوری اگر تولید نفت ایران از دست برود اوپک پلاس ذخایر مازاد کافی برای جبران آن دارد.
خطیبی کارشناس انرژی هم وضعیت قیمت ها در صورت توقف عرضه نفت را به مقدار عرضه سایر تولیدکنندگان اوپک می داند. او می گوید که مقدار افزایش قیمت ها به مقدار عرضه سایر اعضای اوپک و اوپک پلاس مربوط می شود. چرا که در حال حاضر اعضای اوپک پلاس مقدار تولید خود را طبق توافقات به شدت کاهش داده اند. حتی برخی از کشورها بیش از مقدار مورد توافق کمتر تولید و روانه بازار می کنند. به همین دلیل امکان جایگزینی نفت ایران از سایر کشورها در میان مدت وجود دارد.
لازم به یادآوری است که صادرات نفت ایران در سال جاری میلادی علی رغم تحریم‌های آمریکا تا ۱.۷ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است. پالایشگاه‌های چین بزرگترین خریداران نفت ایران هستند. پکن تحریم‌های یکطرفه آمریکا را به رسمیت نمی‌شناسد.
ائتلاف اوپک پلاس که از سازمان کشورهای صادر کننده نفت و متحدانش از جمله روسیه و قزاقستان تشکیل شده سال‌هاست تولید نفت خود را در بحبوحه ضعف تقاضای دنیا پایین آورده است. بنابراین این گروه میلیون‌ها بشکه ظرفیت مازاد تولید در اختیار دارد.
کاهش تولید اوپک پلاس در حال حاضر به ۵.۸۶ میلیون بشکه در روز می‌رسد. تحلیلگران تخمین می‌زنند عربستان می‌تواند تولید خود را ۳ میلیون بشکه در روز و امارات ۱.۴ میلیون بشکه در روز افزایش دهد. ائتلاف اوپک پلاس در روز چهارشنبه اجلاسی برای بحث در مورد طرح کاهش تولید برگزار کرد. اما طبق گفته منابع این گروه، هیچ صحبتی در مورد درگیری بین رژیم صهیونیستی و ایران نشده است.
تحلیلگران یوبی‌اس عقیده دارند علی رغم اینکه اوپک ظرفیت مازاد کافی برای جبران نبود نفت ایران در اختیار دارد اما بیشتر این ظرفیت در خاورمیانه است که به شدت نسبت به تشدید درگیری‌ها حساس است.
تقاضای ضعیف در بازار جهانی نفت
نفت طی چند سال گذشته علی رغم جنگ روسیه و اوکراین و درگیری در خاورمیانه بین ۷۰ تا ۹۰ دلار در هر بشکه معامله شده است. افزایش تولید نفت آمریکا تا حدی مانع بالا رفتن بیش از حد قیمت نفت شده است. این کشور ۱۳ درصد از تولید نفت دنیا را در اختیار دارد. این رقم برای اوپک ۲۵ درصد و برای اوپک پلاس ۴۰ درصد است.
در حال حاضر تقاضا در بازار جهانی به شدت ضعیف شده و وضعیت قیمت ها در ماه های آینده به مقدار تقاضا بستگی دارد. در صورتی که زمستان سختی را پیش رو داشته باشیم، تقاضا در بازار جهانی تقویت شده و قیمت ها بیشتر خواهد شد و به کانال ۸۰ دلار بازخواهد گشت. اما چنانچه زمستان ملایم داشته باشیم تقاضا در همین مقدار و قیمت ها در کانال ۷۰ دلار باقی خواهند ماند. به همین دلیل پیش بینی در مورد قیمت نفت کاملا به شرایط جوی و مقدار کاهش دما بستگی دارد
خطیبی کارشناس انرژی درباره آینده قیمت نفت می گوید: در حال حاضر تقاضا در بازار جهانی به شدت ضعیف شده و وضعیت قیمت ها در ماه های آینده به مقدار تقاضا بستگی دارد.
او می گوید در صورتی که زمستان سختی را پیش رو داشته باشیم، تقاضا در بازار جهانی تقویت شده و قیمت ها بیشتر خواهد شد و به کانال ۸۰ دلار بازخواهد گشت. اما چنانچه زمستان ملایم داشته باشیم تقاضا در همین مقدار و قیمت ها در کانال ۷۰ دلار باقی خواهند ماند. به همین دلیل پیش بینی در مورد قیمت نفت کاملا به شرایط جوی و مقدار کاهش دما بستگی دارد.
نماینده سابق ایران در اوپک در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این نکته که قیمت نفت در بازار جهانی تحت تاثیر دو فاکتور اقتصادی و سیاسی و ژیوپلتیکی است، اظهار داشت: تاثیر عوامل سیاسی بر قیمت ها با عدد و رقم قابل محاسبه نیست. حداقل در کوتاه مدت بازار نفت تحت تاثیر این عوامل خواهد بود. اما در میان مدت عوامل اقتصادی است که وضعیت قیمت ها را مشخص می کند.
نظر شما