وحید پورتجریشی؛ بازار: اظهارات مقام های رسمی و بلند پایه کشورها معمولا در کانون توجه رسانه های بین المللی قرار دارند. به ویژه اینکه موقعیت حساس کشوری چون ایران که درگیر پرتنش ترین روابط با غرب طی سال های اخیر بوده، میزان تمرکز و حساسیت رسانه های بین المللی را افزایش خواهد داد.
مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی ایران عصر روز دوشنبه با شرکت در نخستین نشست خبری دوران ریاست جمهوری خود، سخنانی در خصوص موارد بسیار مهم همچون روابط با روسیه و چین، مساله تحریم ها و FATF، روابط با کشورهای همسایه و نهایتا روابط با آمریکا مطرح کرد که مورد توجه و استقبال رسانه های بین المللی قرار گرفت.
خبرگزاری رویترز، بخش چشم انداز روابط میان ایران و ایالات متحده را به عنوان تیتر خود انتخاب کرده و به این سخن رئیس جمهوری اشاره کرد که مذاکرات مستقیم با آمریکا در صورت رفع تخاصم از سوی طرف مقابل امکانپذیر است. رویترز همچنین در متن گزارش خود به خروج یکجانبه دونالد ترامپ از برجام و تحمیل تحریم هایی خارج از چارچوب توافق هسته ای میان تهران و ۱+۵ اشاره کرده و آن را به عنوان نقطه آغازین تشدید تنش ها میان ایران و غرب دانست.
نشریه گاردین نیز به توضیحات رئیس جمهور در خصوص مساله ترور اسماعیل هنیه در تهران اشاره کرده و و از قول وی نوشت که ایران در خصوص قتل رهبر حماس به دست اسرائیل، از خود خویشتنداری نشان داده است. نکته ای که از سوی گاردین مثبت تلقی شده است.
مواضع منطقی پزشکیان در خصوص مواردی چون خروج یک جانبه آمریکا از برجام یا ترور اسماعیل هنیه در تهران مورد استقبال رسانه های غربی قرار گرفته و حتی ادبیات رسانه ای چون گاردین را نیز تغییر داد.
گاردین همچنین در متن گزارش خود، بارها از عبارت «ترور هنیه» یاد کرده و به عنوان یکی از محافظه کار ترین نشریات بریتانیا، از عملیات رژیم صهیونیستی با عنوان ترور یاد کرد.
نشریه المانیتور، بخش روابط میان ترهان و عربستان سعودی در سخنان پزشکیان را به عنوان سوژه تیتر خود انتخاب کرده و از قول وی نوشت که هیچ تخاصمی میان تهران و ریاض وجود نداشته و محمد بن سلمان قرار است به زودی به تهران سفر کند.
نشریه های ترکیه نیز از سخنان دیروز مسعود پزشکیان استقبال کردند و نشریه «ینی شفق»، با اشاره به سخنان رئیس جمهور در خصوص روابط با ترکیه، از قول وی تصریح کرد که روابط میان دو کشور، دوستانه و برادرانه بوده و رئیس جمهوری ایران به زودی به ترکیه سفر خواهد کرد. دیگر نشریه های ترکیه همچون ریلی صباح، آناتولی و ترکیه تودی نیز از این سخنان رئیس جمهور به گرمی استقبال کردند.
دیپلماسی عمومی پزشکیان و روابط با غرب
ممکن است این سوال مطرح شود که اساسا مواضع رسانه های خارجی چه اهمیتی بر ساختار روابط میان تهران و غرب خواهد داشت؟ در پاسخ باید به این نکته اشاره کرد که در جهان امروز، رسانه ها از تاثیرگذاری بالایی بر افکار عمومی و حتی ساختار تفکر سیاستمداران برخوردار هستند. رئیس جمهور محترم در جریان نشست خبری خود تاکید کرد که در جریان سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد به صورت رسمی اعلام خواهد کرد که ایران قصد ایجاد روابطی سازنده و مبتنی بر احترام متقابل با همه جهان را دارد. مواضع منطقی پزشکیان در خصوص مواردی چون خروج یک جانبه آمریکا از برجام یا ترور اسماعیل هنیه در تهران مورد استقبال رسانه های غربی قرار گرفته و حتی ادبیات رسانه ای چون گاردین را نیز تغییر داد. به نظر می رسد پزشکیان نخستین گام در دیپلماسی عمومی خود را بسیار محکم و هدفمند برداشته و موفق به رساندن پیام واضح و شفاف ایران به جهان شد.
در صورت ادامه فضای ایجاد شده، به نظر می رسد دونالد ترامپ که این روزها سخت درگیر کمپین های انتخاباتی خود است، مورد فشار دموکرات ها و فضای عمومی در آمریکا قرار بگیرد. اظهارات پزشکیان در خصوص خروج یکجانبه ایالات متحده از برجام در حالی مطرح می شود که ترامپ اخیرا مدعی شده بود که عمده مشکلات با تهران را از طریق تلفن حل و فصل خواهد کرد؛ حال اینکه بازتاب سخنان پزشکیان در رسانه های خارجی نشان داد که وی موفق به تنویر افکار عمومی و رسانه های غربی شده و اکنون، رسانه های غربی ترامپ را به عنوان عامل افزایش تنش میان ایران و غرب شناسایی کرده و معتقدند، بخش عمده ای از تنش هایی که دونالد ترامپ مدعی حل و فصل آنها از طریق تماس تلفنی است، توسط خود وی ایجاد شده است. سیگنال بعدی پزشکیان به رسانه های غربی این بود که وی آمادگی کامل خود برای از سرگیری مذاکرات بر اساس احترام متقابل را اعلام کرده و اکنون، توپ در زمین آمریکا است. اگرچه دولت آمریکا در آستانه انتخابات قادر به آغاز فرآیندهای بزرگ و زمانبر همچون مذاکرات هسته ای نیست، اما دولت بعد از هر طیفی که باشد، با فضای ایجاد شده فعلی که قطعا در سخنان رئیس جمهور محترم در مجمع عمومی سازمان ملل نیز ادامه خواهد یافت، مجبور به واکنش خواهد شد.
با ایجاد تشنج و اضطراب در بازار، سرمایه گذاران معمولا از بازارهای پر ریسک همچون بورس متواری شده و به سمت بازارهای کم ریسک تری همچون ارز و طلا خواهند رفت.
اما سخنان رئیس جمهور از کارکرد داخلی نیز برخوردار خواهد بود. اساسا زمانی که عالی ترین مقام ارشد دولت در خصوص روابط خارجی لب به سخن می گشاد، بازارها به سرعت به این سخنان واکنش نشان می دهند. بدیهی است که ایراد سخنان ستیزه جویانه که بوی ایجاد تنش میان ایران و غرب از آن بر آید، منجر به ایجاد استرس در بازار داخل و در نتیجه تاثیر منفی روی قیمت ارز و طلا خواهد شد. چنین سخنانی اغلب بورس را نیز درگیر خود خواهد کرد و ضربات مهلکی به بدنه شاخص آن وارد خواهد آورد. البته این قاعده مختص ایران نبوده و می توان گفت که مکانیزم بازار در تمام جهان به همین شکل عمل می کند. چراکه با ایجاد تشنج و اضطراب در بازار، سرمایه گذاران معمولا از بازارهای پر ریسک همچون بورس متواری شده و به سمت بازارهای کم ریسک تری همچون ارز و طلا خواهند رفت. چنین پدیده ای نهایتا منجر به ایجاد نوسان و افزایش قیمت در بازار ارز و طلا خواهد شد. لذا، می توان گفت که نشست خبری رئیس جمهور هم به لحاظ داخلی و هم خارجی، از کارکرد مثبتی برخوردار بوده و انتظار می رود طی ساعات آتی، تاثیر خود را روی بازارهای داخلی نشان دهد.
نظر شما