قزاقستان، شریک بزرگ صادراتی اروپا است

بازار-مونا مشهدی رجبی: در ادامه بررسی فرصت­های صادراتی کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا به قزاقستان رسیدیم که در آسیای مرکزی واقع شده است ولی بیشتر تعاملات تجاری آن با کشورهای اروپایی است. این کشور یکی از کشورهای جدا شده از شوروی سابق است که از جنوب با روسیه مرز مشترک دارد. کشور قزاقستان یکی دیگر از کشورهای عضو اوراسیا است  که در سال 2018 میلادی بالغ بر 61 میلیارد دلار کالا به دیگر کشورهای دنیا صادر کرده است. ارزش دلاری کالاهای صادراتی این کشور در سال 2018 نسبت به سال قبل از آن 26.1 درصد رشد کرد ولی نسبت به سال 2014 با کاهش 23.3 درصدی همراه بود.با توجه به جمعیت 18.7 میلیون نفری این کشور، سرانه درآمد صادراتی قزاقستان برابر با 3300 دلار اعلام شده است.

این کشور یکی از شرکای بزرگ صادراتی اروپا است. در سال 2018 میلادی دو سوم یا معادل 66.1 درصد از درآمد صادراتی قزاقستان در نتیجه صادرات کالاهایش به کشورهای اروپایی تامین شد درحالیکه 31.4 درصد از این درآمد از فروش محصولاتش به کشورهای آسیایی کسب شد.امریکای شمالی و افریقا سهم کمی در درآمد صادراتی این کشور داشتند. در سال مورد مطالعه تنها 1.8 درصد از درآمد صادراتی قزاقستان از صادرات به امریکای شمالی تامین شد و سهم افریقا 0.6 درصد و سهم امریکای لاتین 0.1 درصد بود.

از بعد کلان اقتصادی، درآمد صادراتی سازنده 12 درصد تولید ناخالص داخلی کشور بود. این در حالیست که در سال 2014 سهم این بخش در اقتصاد به مرز 14.1 درصد رسیده بود.البته تنها صادرات کالا مد نظر قرار دارد و درآمدی که این کشور از صادرات خدمات دریافت می­کند در این آمار لحاظ نشده است.

اصلی­ترین کالاهای صادراتی قزاقستان چیست

طبق بررسی­های انجام شده اصلی­ترین کالاهای صادراتی قزاقستان به ده دسته تقسیم می­شوند که این ده دسته سازنده 93.9 درصد کل درآمد صادراتی قزاقستان است.در جایگاه اول سوخت­های معدنی از جمله نفت قرار دارد که 70.1 درصد از کل درآمد صادراتی را به خود اختصاص داده است و آهن و فولاد در دسته دوم  هستند. ارزش صادراتی اآن و فولاد در سال 2018 برابر با 4.2 میلیارد دلار بود که نسبت به سال قبل از آن 6.8 درصد افزایش داشت. سومین کالای صادراتی قزاقستان مس و چهارمین کالا موادشیمیایی است و در دسته پنجم انواع سنگ­های معدنی قرار دارد.ارزش صادرات مس در سال 2018 برابر با 2.5 میلیارد دلار و ارزش صادرات موادشیمیایی برابر با 2.1 میلیارد دلار اعلام شد. ششمین کالای صادراتی این کشور غلات و هفتمین کالا انواع نمک و سولفور و سیمان است .آلومینیوم در جایگاه هشتم است و الماس و فلزات گرانبها در رده نهم قرارگرفته است. دهمین کالای صادراتی انواع محصولات آسیاب شده و مالت و نشاسته است که سهمی معادل 0.8 درصد از کل درآمد صادراتی دارد.

 فرصت­های صادراتی به قزاقستان چیست

برای شناسایی فرصت­های صادراتی به این کشور باید کالاهایی که خالص صادراتی منفی دارند را شناسایی کنیم. خالص صادراتی منفی به این معنا است که درآمد قزاقستان از صادرات این کالاها کمتر از هزینه واردات است. اولین دسته از این کالاها ماشین­آلات از جمله کامپیوتر است.در سال 2018 خالص صادراتی این دسته از کالاها برای قزاقستان برابر با منفی 4.9 میلیارد دلار بود یعنی  درآمد حاصل از صادارات این کالاها 4.9 میلیارد دلار از هزینه وارداتشان بیشتر بود و این شاخص نسبت به سال قبل از آن 9.9 درصد رشد داشت.

دومین دسته از کالاها در این فهرست را ماشین­آلات الکترونیکی و تجهیزات برقی تشکیل می­دهند. خالص صادرات این دسته از کالاها برابر با منفی 3.6 میلیارد دلار است که نسبت به سال قبل از آن با افزایش 28 درصدی روبرو است. این دسته از کالاها فرصت صادراتی خوبی برای دیگر کشورها محسوب می­شوند زیرا نرخ رشد صادرات در مقایسه با هزینه واردات آنها بسیار زیاد است. سومین دسته از کالاهایی که در این فهرست قرار دارند، خودروها هستند و آهن و فولاد جایگاه چهارم را به خود اختصاص داده­اند.دارو در این رده­بندی جایگاه پنجم را دارد و خالص صادرات آن برابر با منفی 1.1 میلیارد دلار است و نسبت به سال قبل 7.2 درصد رشد داشت.

ششمین دسته از کالاهایی که بالاترین خالص صادراتی منفی را در قزاقستان دارند پلاستیک و محصولات پلاستیکی است و در رده بعدی تجهیزات چشم پزشکی  قرار دارد.

رزین و محصولاتی که از رزین ساخته می­شود در جایگاه هشتم قرار دارد و خالص صادرات این کالاها منفی 531.7 میلیون دلار است. دیگر فراورده­های شیمیایی در این فهرست جایگاه نهم را دارند و انواع مبلمان و تخت خواب و لوستر و آباژور جایگاه اخر را به خود اختصاص داده­اند.