بازار؛ گروه آب و انرژی: موسسه مطالعات انرژی آکسفورد مطالعه ای را توسط متخصص انرژی عرب، همکار و محقق ارشد این موسسه، دکتر عدنان شهاب الدین، در مورد «وضعیت فعلی و امکانات آینده صنایع انرژی پایدار» منتشر کرد. این مطالعه پیشرفت ها و سرمایه گذاری های کنونی در انرژی های جایگزین پاک و رشد سریع از سال ۲۰۲۳ تا دهه ۲۰۳۰ را بررسی می کند، چالش هایی که احتمالاً با سیاست های توسعه جایگزین مواجه هستند.
در نهایت، او به آنچه که به عنوان «عوامل غیر منتظره» در انتقال انرژی توصیف کرده، پرداخته است. این تحقیق بر اساس مطالعات گروهی از مهم ترین مؤسسات انرژی جهانی صورت گرفته است. تا پایان سال ۲۰۲۴ سرمایه گذاری در زمینه انتقال انرژی به دو تریلیون دلار افزایش یافت و این بخش شاهد فعالیت خودروهای برقی و بهره ور بیشتری خواهد بود، به طوری که در سال ۲۰۲۳ حدود ۶۳۴ میلیارد دلار در این بخش سرمایه گذاری شد که نسبت به سال قبل از آن حدود ۳۶ درصد افزایش سالانه را نشان می دهد. از سوی دیگر، شاخص ها نشان می دهند که رشد سرمایه گذاری ها در بقیه گزینه ها در همین دوره کاهش یافته است.
چین با مبلغ ۶۷۶ دلار رتبه اول را در سرمایه گذاری در بخش جایگزینی انرژی را به خود اختصاص داده که معادل ۳۸ درصد از کل سرمایه گذاری های جهانی است. سرمایه گذاری های آمریکا به حدود ۳۰۳ میلیارد دلار افزایش یافت، در حالی که کل سرمایه گذاری های اروپایی به حدود ۳۴۰ میلیارد دلار رسید
همانطور که انتظار می رود در صنعت گسترده ای مانند جایگزین های انرژی، برخی از صنایع همچون هیدروژن، جداسازی کربن، جمع آوری و ذخیره سازی، و مخازن بیش از سایرین گسترش یافته اند. در این میان چین با مبلغ ۶۷۶ دلار رتبه اول را برای مرحله سرمایه گذاری در این بخش را به خود اختصاص داده که معادل ۳۸ درصد از کل سرمایه گذاری های جهانی است. سرمایه گذاری های آمریکا به حدود ۳۰۳ میلیارد دلار افزایش یافت، در حالی که کل سرمایه گذاری های اروپایی به حدود ۳۴۰ میلیارد دلار رسید. در این میان سرمایه گذاری در بخش انرژی خورشیدی از ارزش سرمایه گذاری در هر بخش دیگری که انرژی الکتریکی تولید می کند بیشتر است.
چین چقدر سرمایه گذاری در انرژی خورشیدی و بادی داشته است؟
رشد انرژی خورشیدی و بادی در سال ۲۰۲۳ سریع بوده است. در سال ۲۰۲۲ حدود ۶۷ درصد ودر سال ۲۰۲۳، ۷۵ درصد از انرژی های پایداری که در سطح جهانی اضافه شده در چین بوده که به نوبه خود یک چهارم افزایش جهانی را تشکیل می داد، اروپا توانست در سال ۲۰۲۳ حدود ۵۶ گیگاوات انرژی خورشیدی اضافه کند یا به عبارت دیگر انرژی خورشیدی را حدود ۱۶ درصد نسبت به پتانسیل قبلی خود در اروپا افزایش دهد. در بخش انرژی بادی، ۱۱۵ گیگاوات به انرژی الکتریکی در دنیا افزوده شده است. سهم چین از این افزایش حدود ۶۶ درصد بوده است. لازم به یادآوری است که انرژی بادی در چین با انرژی بادی موجود در ایالات متحده و کشورهای بازار اروپا برابری می کند.
اگرچه اروپا بیشترین سهم را از نیروگاه های بادی فراساحلی در جهان دارد (حدود ۱۲ درصد)، اما بخش انرژی بادی اروپا ۳۲ گیگاوات تولید می کند، حال آنکه تولید نیروگاه های بادی در چین که به ۳۷ گیگاوات می رسد. اطلاعات و مطالعات سال ۲۰۲۴ حاکی از آن است که می توان انتظار افزایش سریع در ساخت و ساز انرژی الکتریکی با سوخت جایگزین در دوره آینده ۲۰۳۰-۲۰۵۰ را داشت
اطلاعات نشان می دهد که اگرچه اروپا بیشترین سهم را از نیروگاه های بادی فراساحلی در جهان دارد (حدود ۱۲ درصد)، اما بخش انرژی بادی اروپا ۳۲ گیگاوات تولید می کند، حال آنکه تولید نیروگاه های بادی در چین که به ۳۷ گیگاوات می رسد. اطلاعات و مطالعات سال ۲۰۲۴ حاکی از آن است که می توان انتظار افزایش سریع در ساخت و ساز انرژی الکتریکی با سوخت جایگزین در دوره آینده ۲۰۳۰-۲۰۵۰ را داشت.
احتمال کاهش ۷۵ درصدی تقاضای نفت!
از طرفی با توجه به سناریوهای انتشار کربن صفر، انتظار دارند تقاضای نفت حدود ۷۵ درصد کاهش یابد. با این حال، اشاره شده که سناریوهای انتشار صفر تا سال ۲۰۵۰ شامل تعداد زیادی از عوامل "عدم قطعیت" است که نباید آنها را فراموش کرد. از جمله این عوامل مرموز می توان به عدم تمایل برخی کشورها به اجرای برنامه های جایگزین چندگانه در زمان هایی که برای آنها تعیین شده است و با ظرفیت هایی که برای آنها در نظر گرفته شده بود، متغیرهای سیاسی در برخی کشورها، تعهد برخی از طرف ها به سیاست های جایگزین اشاره کرد. انتشار صفر تا اواسط قرن یا نه و اعتراض به گروه های ذی نفوذ در برخی از کشورها سیاستی در خصوص صفر شدن انتشار گازهای گلخانه ای و بار اقتصادی آن بر برخی از اقشار جامعه دارد، همانطور که در مورد کشاورزان اروپایی طی ماه های گذشته اتفاق افتاد. حمایت احزاب راست افراطی از کشاورزان در تظاهرات و تحصن‌ها و اختلاف قیمت و قیمت مواد و سازوکارهای جایگزین بین کشورهای تولیدکننده آنها و اختلافات تجاری بین کشورهای صنعتی با توسل به سیاست گمرکی. حفاظت» با افزایش مالیات بر تجهیزات خارجی، و این همان چیزی است که اخیراً در کشورهای اتحادیه اروپا و ایالات متحده در مورد خودروهای برقی و تجهیزات انرژی خورشیدی چین رخ داده است التزام به سیاست عدم انتشار و افزایش یا ادامه موانع ذکر شده در بالا؟
دکتر شهاب الدین انتظار دارد که گسترش صنایع انرژی جایگزین ادامه یابد، اما در عین حال نسبت به مشکلات پیش روی فاز گذار انرژی که منجر به تأخیر در اجرای پروژه ها در زمان های تعیین شده و با ظرفیت های پیش بینی شده است، هشدار می دهد انتظار می رود که انرژی خورشیدی تا سال ۲۰۵۰ بر تولید برق غالب شود. تحقیقات فنی در این زمینه به شدت در حال انجام است، به طوری که پیشرفت فنی در زمینه انرژی خورشیدی طبق برنامه ریزی ها و زمان بندی برنامه ریزی شده در حال انجام بوده و در زمینه انتظار می رود انرژی بادی به ویژه از طریق ایستگاه های دریایی در آینده به طور گسترده ای افزایش می یابد.
چالش های انتقال انرژی
البته انتقال انرژی با چالش هایی هم مواجه است. به عنوان مثال انرژی خورشیدی (و باد به میزان کمتر) هر از گاهی - بسته به متغیرهای طبیعی - نیاز به حمایت و تکیه بر سوخت های فسیلی دارد. البته تکرار دوباره اتکا به سوخت های فسیلی به معنای کاهش امکان دستیابی به آلاینده های صفر است. ضمن اینکه ذخیره انرژی در باتری‌ها همچنان بسیار پرهزینه بوده و این صنعت همچنان با چالش‌های فراوانی مواجه است که اثرات منفی زیست محیطی یکی از آنهاست. هزینه بالای سوخت های هیدروژنی یکی دیگر از این چالش هاست.
با این اوصاف می توان ادعا کرد که توسعه سریع جایگزین ها تا حد زیادی به کشورهای اقتصادی پیشرفته بستگی دارد. همچنین استفاده از «سبد انرژی پاک چند گانه» که شامل انرژی هسته‌ای، سوخت‌های کم انتشار و غیره ضروری است.
نظر شما