مهم‌ترین علائم اختلال پانیک و نحوه درمان

به گزارش بازار، اختلال پانیک یکی از شایع‌ترین اختلال‌های اضطرابی است که با حملات ناگهانی ترس شدید و احساس فوریت برای فرار مشخص می‌شود، حتی اگر هیچ خطر واقعی‌ای وجود نداشته باشد. این حملات می‌توانند بدون هشدار قبلی رخ دهند و در موقعیت‌هایی که فرد احساس امنیت می‌کند نیز بروز پیدا کنند. افرادی که از اختلال پانیک رنج می‌برند ممکن است در ترس از حملات بعدی، به محدود کردن فعالیت‌های روزمره خود بپردازند.

گروه روانپزشکی و روان‌شناسی ویان که متخصص در درمان و پژوهش درزمینه اختلالات اضطرابی است، تأکید دارد که شناسایی زودهنگام نشانه‌ها و درمان مناسب می‌تواند به کاهش شدت و تکرار حملات پانیک کمک کند. درمان‌های رایج شامل روان‌درمانی، دارودرمانی و تکنیک‌های مدیریت استرس است. براساس تحقیقات این گروه، ترکیبی از این روش‌ها اغلب مؤثرترین راه برای مقابله با اختلال پانیک است.

مهم‌ترین علایم اختلال پانیک و نحوه درمان

اختلال پانیک با علائم متنوع و گاهی شدید همراه است که می‌توانند تجربه‌ای آشفته و ناخوشایند برای فرد مبتلا ایجاد کنند. در ادامه، مهم‌ترین علائم اختلال پانیک را بررسی می‌کنیم:

ترس شدید و غیرقابل‌کنترل

ترس شدید و غیرقابل‌کنترل یکی از مشخصه‌های اصلی حملات پانیک است. این ترس ناگهانی و افراطی، بدون هشدار قبلی و درغیاب خطر واقعی ظاهر می‌شود و می‌تواند بسیار فلج‌کننده باشد. افرادی که دچار حمله پانیک می‌شوند، اغلب احساس می‌کنند که درحال مرگ یا دیوانه‌ شدن هستند، حتی اگر به‌طور عینی هیچ تهدیدی وجود نداشته باشد.

دلایل ترس در حملات پانیک

ترس شدید در حملات پانیک می‌تواند ناشی از واکنش‌های زیستی و روانی به استرس باشد. سیستم عصبی اتونوم که مسئول واکنش‌های مبارزه یا گریز است، در این شرایط بیش‌فعال می‌شود. این واکنش می‌تواند شامل افزایش ضربان قلب، تنگی نفس، و افزایش تعریق باشد که همگی بر احساس ترس تأثیر می‌گذارند.

عواقب ترس غیرقابل‌کنترل

ترس شدید ممکن است باعث شود فرد از موقعیت‌هایی که ممکن است موجب بروز حمله پانیک شوند، اجتناب کند. این امر می‌تواند منجربه محدودیت‌های قابل‌توجهی در زندگی روزمره شود، مانند ترس از رانندگی، ترک خانه، یا حضور در مکان‌های شلوغ. این اجتناب می‌تواند به‌نوبه خود به اختلالات مرتبط دیگری مانند فوبیای اجتماعی یا اختلال وسواس فکری ـ عملی منجر شود.

راه‌های مقابله

درمان‌های مؤثر برای حملات پانیک و ترس شدید شامل روان‌درمانی، به‌خصوص روان‌درمانی شناختی ـ رفتاری (CBT)، و در برخی موارد، داروهای ضداضطراب یا ضدافسردگی است. این درمان‌ها می‌توانند به افراد کمک کنند تا بهتر با نشانه‌ها و علائم خود کنار بیایند، واکنش‌های ترس خود را کنترل کنند و کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشند.Top of Form

تپش قلب یا سرعت زدن قلب

تپش قلب یا افزایش سرعت زدن قلب ازجمله معمول‌ترین و برجسته‌ترین علائمی است که درطول حمله پانیک رخ می‌دهد. این حالت می‌تواند به‌شدت ترسناک باشد و اغلب باعث می‌شود که فرد فکر کند درحال تجربه یک حمله قلبی است یا حالتی فوری و خطرناک دیگری را تجربه می‌کند.

چرا تپش قلب در حمله پانیک رخ می‌دهد؟

درحالت پانیک، بدن به‌حالت "جنگ یا گریز" وارد می‌شود. این واکنش که به‌طور بیولوژیکی برای مقابله با تهدیدات فوری طراحی شده است، شامل آزادسازی آدرنالین و دیگر هورمون‌های استرس است. این هورمون‌ها باعث می‌شوند که قلب سریع‌تر و قوی‌تر بتپد تا اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به ماهیچه‌ها و اندام‌های حیاتی برسد. این فرایند، درحالی‌که برای واکنش‌های فیزیکی ضروری است، می‌تواند در یک موقعیت غیرتهدیدآمیز بسیار نگران‌کننده باشد.

تأثیرات تپش قلب

تپش قلب درطول یک حمله پانیک می‌تواند منجربه دیگر علائم فیزیکی شود؛ مانند سرگیجه، تنگی نفس و حتی احساس درد یا فشار در قفسه‌ سینه. این علائم ممکن است ترس فرد را از یک بیماری قلبی جدی تشدید کند که خود می‌تواند حمله پانیک را شدت بخشد و یک ‌چرخه معیوب ایجاد کند.

راهکارهای مدیریت تپش قلب

1. تکنیک‌های تنفس: یادگیری و تمرین تکنیک‌های تنفس عمیق می‌تواند به کاهش تپش قلب کمک کند و به فرد امکان می‌دهد تا درطول حملات پانیک آرامش بیشتری داشته باشد.

2. تمرینات آرام‌سازی: تمرینات مانند یوگا و مدیتیشن می‌توانند به کاهش سطح کلی استرس کمک کنند و ازشدت حملات پانیک بکاهند.

3. درمان شناختی ـ رفتاری (CBT): این نوع درمان می‌تواند به افراد کمک کند تا نگرش‌ها و واکنش‌های خود را نسبت‌به علائم جسمانی تغییر دهند که می‌تواند به کاهش فراوانی و شدت حملات پانیک کمک کند.

تنگی نفس یا خفگی

تنگی نفس یا احساس خفگی یکی از شایع‌ترین و مهیب‌ترین علائمی است که درحین حمله پانیک تجربه می‌شود. این علامت می‌تواند بسیار ترسناک باشد و اغلب به ‌اشتباه ممکن است تصور شود که ناشی از یک مشکل جدی پزشکی مانند حمله قلبی یا مشکلات تنفسی است.

علل تنگی نفس در حملات پانیک

تنگی نفس در حملات پانیک اغلب ناشی از واکنش بدن به استرس شدید است. این واکنش شامل افزایش تولید آدرنالین، افزایش ضربان قلب و تنفس سریع‌تر است. تنفس سریع می‌تواند منجربه اختلال در تعادل اکسیژن و دی‌اکسیدکربن در خون شود که به‌نوبه خود می‌تواند احساس تنگی نفس یا خفگی را تشدید کند.

علائم همراه

علاوه‌بر تنگی نفس، افراد ممکن است سایر علائمی مانند درد قفسه سینه، تپش قلب، تعریق، لرز، تهوع یا احساس سرگیجه را نیز تجربه کنند. این ترکیب از علائم می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی اضطراب فرد را افزایش دهد و احساس وحشت یا دستپاچگی را تشدید کند.

روش‌های مقابله

برای مقابله با تنگی نفس یا احساس خفگی ناشی از حملات پانیک، روش‌های زیر می‌توانند مفید باشند:

1. تکنیک‌های تنفس: آموزش نحوه تنفس عمیق و آرام می‌تواند به بازگرداندن تعادل تنفسی کمک کند و احساس خفگی را کاهش دهد.

2. آگاهی ذهنی و مراقبه: این تکنیک‌ها به فرد کمک می‌کنند تا به ‌حال‌حاضر توجه کند و از واکنش‌های بیش‌ازحد به ترس و اضطراب جلوگیری کند.

3. روان‌درمانی: درمان‌هایی مانند رفتاردرمانی شناختی (CBT) برای کمک به افراد در شناسایی و تغییر افکار و رفتارهایی که حملات پانیک را تحریک می‌کنند، مفید هستند.

لرزش یا رعشه

لرزش یا رعشه معمولاً ناشی از فعال ‌شدن سیستم عصبی سمپاتیک بدن در پاسخ به ترس است. این سیستم برای آماده‌سازی بدن به مبارزه یا گریز در موقعیت‌های تهدیدآمیز طراحی شده است. درنتیجه این واکنش، ماهیچه‌ها منقبض شده و منجربه لرز یا رعشه می‌شوند.

علائم همراه

لرز یا رعشه ممکن است همراه با دیگر علائم حمله پانیک مانند تپش قلب، تنگی نفس، تعریق و احساس وحشت یا ترس شدید از مرگ یا دیوانگی باشد. این علائم به‌طور مجموع می‌توانند حس بی‌کنترلی و اضطراب شدید را در فرد ایجاد کنند.

روش‌های مقابله

برای کاهش لرز یا رعشه ناشی از حملات پانیک، روش‌های زیر می‌توانند مفید باشند:

1. تکنیک‌های تنفس عمیق: تمرکز بر تنفس آهسته و عمیق می‌تواند به آرامش سیستم عصبی کمک کند و شدت لرز را کاهش دهد.

2. تمرینات آرام‌سازی عضلانی: آموزش ریلکسیشن تدریجی عضلات می‌تواند به کنترل تنش عضلانی و کاهش لرز کمک کند.

3. روان‌درمانی: روش‌های درمانی؛ مانند رفتاردرمانی شناختی (CBT) می‌توانند در شناسایی و مدیریت محرک‌های اضطراب و ترس که به حملات پانیک منجر می‌شوند، مفید باشند.

مراجعه به متخصص در تهران

برای کسانی که در تهران به‌دنبال درمان اختلال پانیک هستند، مراجعه به یک روانپزشک یا متخصص اعصاب و روان که تجربه کافی در درمان اختلالات اضطرابی دارد، مهم است. این متخصصین می‌توانند راهنمایی‌های لازم برای درمان و مدیریت حملات پانیک را فراهم آورند و به فرد کمک کنند تا روش‌های مقابله‌ای مؤثری را یاد بگیرد. یک روش درمانی صحیح می‌تواند به کاهش شدت و دفعات حملات پانیک افراد کمک کرده و عملکرد شما را در زندگی روزمره بهبود ببخشد.