چرا با تکنولوژی خودرو های دنیافاصله داریم؟

علی میرزایی؛ بازار: با پیشرفت جوامع تلاش برای افزایش پایداری زیست محیطی جدی تر و نیاز به ارزیابی مجدد کامل مصرف فناوری دارد. پیشرفت های فناوری مزایایی غیرقابل انکار برای انسان ها به همراه دارد، ولی اگر در رفتار مصرف گرانه بازنگری نشود، این مساله منجربه ناپایداری بیشتر در محیط زیست خواهد شد. در قلب این بازنگری باید ضرورت محدودیت مصرف سخت افزار به دلیل کاهش فشار به منابع جهت مهار تخریب محیط زیست ایجاد شود. این مساله مستلزم پذیرش مدل های اقتصادی متفاوت جهت تدوین استراتژی مدیریت تقاضا و کنترل رشد مصرف کننده است. پیگیری موضوع پایداری در صنعت و بازار حمل و نقل با گسترش خودروهای برقی نیازمند تحول سخت افزاری و سیستم های محاسباتی پیچیده در خودروها است. ادغام سیستم ها و نرم افزارها برای وسایل نقلیه برقی چالش ها و فرصت های متعددی را جهت افزایش تقاضا انرژی برای عملکرد خودرو و تولید باتری کارآمد ایجاد می کند. مدیریت عاقلانه چرخه تحولات حمل و نقل با محوریت کاهش اثرات منفی زیست محیطی در هر پیشرفت فناوری، یک وظیفه اجتماعی است.

علاوه بر این، همگرایی هوش مصنوعی و محاسبات در بخش خودرو نمایانگر چشم اندازهای سرمایه گذاری وسیع برای بخش خصوصی در بازارهای آزاد جهانی است. زیرساخت ‌های محاسباتی با کارایی بالا، مدیریت هوشمندانه داده‌ها و نوآوری به‌عنوان عرصه‌ های اصلی جهت سرمایه‌گذاری و استفاده از پتانسیل کامل هوش مصنوعی در حوزه خودرو ظاهر می شود. باید توجه داشت که دستیابی به پایداری در مثلث «سخت افزار، انرژی و نرم‌افزار» نیازمند رویکردی جامع است که به کاهش مصرف، تقویت نوآوری‌ های تکنولوژیکی و تشویق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی کمک می کند.

پیشرفت ‌های تکنولوژی نقش حیاتی در بهبود کارایی، کاهش ضایعات و ارائه جایگزین ‌های فناوری پاک ‌تر ایفا می کند، شاید این امر به تنهایی برای مقابله با چالش‌ های زیست‌ محیطی گسترده ‌تر کافی نباشد. اما کاهش مصرف صرفاً قربانی کردن یا محرومیت یک قشر جامعه از فناوری نیست. بلکه به این معنا است که مشتریان به مصرف کم تشویق و در عین حال به انتخاب وسیعی در استفاده از وسایل نقلیه عمومی برای سفرهای خود داشته باشد.

جایگزینی تمام خودروهای سوخت فسیلی با خودروهای برقی در جهان یک استراتژی پر هزینه است

جایگزینی تمام خودروهای سوخت فسیلی با خودروهای برقی در جهان یک استراتژی پر هزینه است که جذابیت بازار آن می تواند در دراز مدت برای کسانی که روی سخت افزار تمرکز می کنند، محدود باشد. آنچه تحولات دنیای دیجیتال در دهه اخیر به ما آموخته؛ این است که سرمایه گذاری روی فناوری های نرم افزار پیشرفت را تسریع و فروش سخت افزار را در بازار توجیه می کند. میزان فروش سخت افزار نسبت به نرم افزار در دنیا محدود است، اما نرم افزار ها جذابیت بیشتری برای مصرف کنندگان دارند. سخت افزارهای فیزیکی مانند رایانه ها، تلفن های هوشمند و سرورها خطر اشباع بازار و محدودیت های فیزیکی در تولید و توزیع را دارند. به نظر می رسد تقاضا برای قدرت محاسباتی که توسط پیشرفت های فناوری، تحول دیجیتال و تکثیر برنامه های مبتنی بر داده رشد روز افزون دارد. با ایجاد چنین فضای ابری، هوش مصنوعی می تواند اقدام به تجزیه و تحلیل داده های بزرگ مانند حرکت خودروها کند. اگر افزایش سرعت، کارایی و محاسبات منجربه مزیت های نوآوری رقابتی قابل توجه شود، افزایش تقاضا برای توان محاسباتی موضوع مصرف انرژی را در اولویت توجه قرار می دهد. اثرات زیست محیطی محاسبات یک نگرانی روبه رشد است؛ چرا که انجام این محاسبات نیازمند مقدار قابل توجه «مصرف برق» است. این انرژی مصرفی میزان «انتشار کربن» را افزایش می دهد، بنابراین استفاده از قدرت نرم افزارهای محاسباتی باید با ملاحظات مهمی در پایداری زیست محیطی انجام شود. پیشرفت‌ها در فناوری ریز تراشه ها، مانند توسعه پردازنده‌های کارآمدتر و استفاده از سخت‌افزار تخصصی برای محاسبات هوش مصنوعی، می‌تواند در کاهش مصرف انرژی و محاسبات اثر گذار باشد.

اما همه کشورها قادر به انجام چنین پیشرفت های فناوری نیستند، بهینه سازی نرم افزار از جمله الگوریتم ها می تواند کارایی و محاسبات هوش مصنوعی می تواند انرژی مصرفی پردازش داده ها را کاهش دهد. تغییر به سمت منابع انرژی تجدیدپذیر برای تامین انرژی مراکز داده، گامی مهم در کاهش اثرات زیست محیطی افزایش محاسبات است. شرکت ها به طور فزاینده ای در راه حل های انرژی سبز مانند انرژی خورشیدی و بادی جهت تاسیس مراکز داده سرمایه گذاری می کنند. ولی به نظر می آید سرعت استفاده از خودروی برقی (به علت شوق زیاد استفاده از فناوری های نو) به سرعت افزایش انرژی های جدید در این دهه نیست. به زبان ساده تر در بسیاری از کشورها ما شاهد آن خواهیم بود که انرژی مورد نیاز خودروهای برقی از طریق سوخت های فسیلی تامین شود، این امر خبر خوب زیست محیطی نیست، و لی شاید گسترش نرم افزارها حداقل به بهینه کردن مصرف انرژی در صنعت حمل و نقل کمک کند.

مثلث «سخت افزار، انرژی و نرم افزار» در صنعت حمل و نقل ایران وضعیت ناپایداری داشته و بسیار نگران کننده است

وضعیت نابسامان مثلث «سخت افزار، انرژی و نرم افزار» در حمل و نقل کشور

رشد مصرف بنزین به صورت بسیار نگران کننده ای در سال های اخیر افزایشی بوده است، در روز پایانی سال ۱۴۰۲ مقدار مصرف به ۱۵۲ میلیون لیتر رسید. این مقدار از مصرف بنزین با احتساب یارانه اختصاص یافته با پایداری در سطح ملی تضاد دارد. این در حالیست که تشویق به واردات خودرو هنوز ادامه دارد و ایران به عنوان غول انرژی در دنیا با پتانسیل بالای تولید برق خورشیدی و بادی، از سرمایه گذاری در این حوزه بهره جدی نبرده است.

در حوزه سخت افزار و تکنولوژی خودروی فاصله کشورمان با کشورهای پیشرو روز به روز افزایش یافته و راه های خلاقانه ای در رشد بهره وری طراحی و تولید و زنجیره تامین دیده نمی شود. در داخل کشور با داشتن بهترین فارغ التحصیلان رشته برق و نرم افزار هنوز وابسته به فناوری های قدیمی کشورهای شرق و غرب در تولید خودروهای سوخت فسیلی هستیم. البته فاصله ایران با کشورهای پیشرو در فناوری های نو مانند خودرو تمام برقی بسیار زیاد است. در زمینه گسترش خودروهای پاک به جز هیجان مقطعی بازار هنوز شاهد خلاقیت خاص سیاستگذاری کلان در سطح کشور نیستیم.

شکی نیست که مثلث «سخت افزار، انرژی و نرم افزار» در صنعت حمل و نقل ایران وضعیت ناپایداری داشته و بسیار نگران کننده است. البته این امر خود می تواند فرصت های زیادی برای نوآوری و رشد اقتصادی مشروط به برنامه ریزی آگاهانه به همراه داشته باشد. تا زمانی که راه حل های جدی برای تحول صنعت خودرو و حمل و نقل در کشور ارائه و اجرا نشود، تشویق به مصرف بهینه خودرو شخصی می تواند از هدر رفتن منابع ملی جلوگیری کند. در واقع این بازتعریف رابطه ما با منابع زیست محیطی کشور جهت ایجاد یک روش پایدار و عادلانه است. با شرایط فعلی اقتصادی و اجتماعی فعلی باید برنامه های کارآمد و پایدار در مصرف تعریف شود تا نیازهای نسل آینده با خطر مواجه نشود.