دردسرهای بدحسابی پترو ایران برای شرکت های حفاری| در میدان آرش تنها شاخ و شانه می کشیم

بازار؛ گروه آب و انرژی: بدحسابی «شرکت پترو ایران» و «شرکت عملیات اکتشاف نفت» برای شرکت های حفاری حسابی دردسر ساز شده است. آنگونه که هدایت الله خادمی رئیس انجمن شرکت‌های حفاری نفت و گاز به بازار می گوید این دو شرکت بیشترین حجم از بدهی حدود ۵۰۰ میلیون دلاری شرکت های حفاری را به خود اختصاص داده اند و متاسفانه کاری هم برای پرداخت آن انجام نمی دهند.

اما حجم بالای بدهی های شرکت های دولتی تنها چالش این روزهای شرکت های حفاری نیست. طوری که عضو پیشین کمیسیون انرژی در مجلس شورای اسلامی می گوید : به دلیل مدیریت نامناسب در وزارت نفت تنها از ۲۵ درصد ظرفیت دستگاه های حفاری در کشور استفاده شده است.

به گفته او، با تعداد دستگاه های حفاری موجود در کشور، سالانه دست کم باید ۴۰۰ طرح توسعه ای و تعمیراتی در چاه های نفتی کشور صورت گیرد این در حالی است که اقدامات حفاری و تعمیراتی انجام شده در سال گذشته به ۱۰۰ حلقه چاه هم نرسیده است.

رئیس انجمن شرکت‌های حفاری نفت و گاز در بخش دیگری از سخنان خود به عقب ماندگی های ایران در توسعه میادین مشترک اشاره کرد و گفت: در میدان آرش هیچ کار خاصی صورت نگرفته و تنها مشغول شاخ و شانه کشیدن هستیم. در میدان های آذر و فرزاد A و B هم اتفاق خاصی رخ نداده است.

متن کامل گفتگوی بازار با دایت الله خادمی رئیس انجمن شرکت‌های حفاری نفت و گاز را در ادامه می خوانید:

*مهم ترین چالش فعالین صنعت حفاری در سال ۱۴۰۳ چه بوده است؟

بخش زیادی از مطالبات شرکت های حفاری در سال گذشته وصول نشده همین مساله فعالین این صنعت را با چالش های زیادی در زمینه های مختلف اعمم از تعمیر و نگهداری تجهیزات مواجه کرده است. از آنجاییکه در ماه های ابتدایی سال هم معمولا خبری از پرداخت بدهی ها نیست می توان گفت که این وضعیت تا خرداد ماه هم ادامه خواهد داشت.

*شرکت های حفاری چقدر طلب دارید و چه میزان از این طلب در سال گذشته پرداخت شده است؟

عدد دقیق هنوز محاسبه نشده اما بر اساس برآوردهای صورت گرفته رقم طلب فعالین این صنعت از بخش های مختلف چیزی حدود ۵۰۰ میلیون دلار است. از این رقم تنها ۱۵ درصد سود شرکت های حفاری بوده و ۸۵ درصد آن مربوط به هزینه هایی است که انجام شده یا باید انجام شود. با این وجود اما وصول مطالبات به سختی و خیلی کند انجام می شود. می توان گفت که در سال گذشته حدود ۴۰ درصد شرکت های حفاری چیزی بین ۳۰ الی ۴۰ درصد طلب های خود را دریافت کرده اند.

*بزرگترین بدهکاران شرکت های حفاری کدام شرکت ها هستند؟

شرکت پترو ایران و شرکت عملیات اکتشاف نفت بیشترین بدهی را به ما دارند. وضعیت پرداخت در این مجموعه ها به هیچ وجه خوب نیست. به عنوان مثال پترو ایران خود تنها به یکی از شرکت های حفاری ۴ میلیون دلار بدهکار است. این رقم خیلی بزرگی است. البته شرکت هایی هم هستند که در پرداخت بدهی های خود عملکرد قابل قبولی داشتند. به عنوان مثال شرکت مهندسی توسعه نفت و مناطق نفت خیز جنوب و پتروپارس در صورت تامین نقدینگی بدهی های خود را تسویه می کنند.

*در سال گذشته چه میزان حفاری در کشور انجام شده است؟ با توجه به سرعت رشد و توسعه در سایر کشورهای نفتی مقدار حفاری های انجام شده قابل قبول است؟

تعداد چاه های حفاری شده و چاه های تعمیراتی در سال گذشته به ۱۰۰ حلقه هم نرسید. این اعداد نشان می دهد که مقدار حفاری های انجام شده در کشور به هیچ وجه با ظرفیت و تعداد دستگاه های موجود در کشور هم خوانی ندارد.

*دست کم باید چقدر چاه جدید حفر و چه مقدار چاه تعیمر می شد؟

با توجه به ظرفیت و تعداد دستگاه های حفاری باید حدود ۴۰۰ طرح توسعه ای و تعمیراتی در چاه های کشور انجام می شد. به عبارت دیگر می توان گفت که ما تنها از ۲۵ درصد ظرفیت موجود استفاده کرده و از ۷۵ درصد آن هم عملا نتوانسته ایم نفع و بهره لازم را ببریم.

در میدان آرش هیچ کار خاصی صورت نگرفته و تنها مشغول شاخ و شانه کشیدن هستیم. در میدان های آذر و فرزاد A و B هم اتفاق خاصی رخ نداده است. در مجموع می توان گفت که در میادین مشترک وضعیت کشور به هیچ وجه خوب نبوده و حتی و می توان آن اسفناک توصیف کرد

*می توان گفت که شرکت های حفاری تمایلی برای انجام حفاری بیشتر ندارند؟

دلیل این عملکرد ضعیف نبود مدیریت درست در وزارت نفت است. بخشی هم مربوط به این است که در میادین مشترک کاری نکردیم. در میدان آرش هیچ کار خاصی صورت نگرفته و تنها مشغول شاخ و شانه کشیدن هستیم. در میدان های آذر و فرزاد A و B هم اتفاق خاصی رخ نداده است. در مجموع می توان گفت که در میادین مشترک وضعیت کشور به هیچ وجه خوب نبوده و حتی و می توان آن اسفناک توصیف کرد.

*اما در روزهای پایانی سال قراردادهای زیادی برای توسعه میادین به امضا رسید. آیا امضای این قراردادها می تواند به توسعه میادین نفتی کشور کمک کند؟

همه چیز بستگی به اجرا دارد. متاسفانه در طول سال های گذشته تعداد قراردادها و تفاهم نامه های امضا شده کم نبودند، اما مساله اصلی اجرایی شدن آنهاست. به عنوان مثال حدود ۲ سال پیش قراردادی به ارزش ۴۰ میلیارد دلار با روس ها امضا شد اما این قرارداد هیچ گاه اجرایی نشد و همچنان در حد همان کاغذ نوشته ها باقی مانده است.

متاسفانه میادینی که ضریب برداشت پایینی دارند رها شده و توسعه میادین با ضریب برداشت بالا در دستور کار شرکت های خارجی به خصوص روس ها قرار گرفته است. این رویکرد اشتباهی است. وزارت نفت حداقل می تواند میادینی که ضریب برداشت آنها پایین تر است را به خارجی ها واگذار کند

مساله دیگری که متاسفانه توجهی به آن نمی شود اجرای پروژه های با ضریب برداشت های بالاست. متاسفانه میادینی که ضریب برداشت پایینی دارند رها شده و توسعه میادین با ضریب برداشت بالا در دستور کار شرکت های خارجی به خصوص روس ها و داخلی ها قرار گرفته است. این رویکرد اشتباهی است. وزارت نفت حداقل می تواند میادینی که ضریب برداشت آنها پایین تر است را به خارجی ها واگذار کند.