گریس چیست؟ همه چیز درباره گریس و انواع آن

تفاوت گریس و روغن

گریس ها و روغن ها هر دو دارای هدف مشترکی هستند , هدف هر دو کاهش اصطکاک و فرسایش بین سطوح است. مزایای استفاده از آن نسبت به روغن ها :

• تعداد دفعات کمتر روانکاری نسبت به روغن ها
• سهولت بکارگیری
• منتفی شدن نشتی با استفاده از خاصیت آب بندی گریس ها
• کارایی بهتر در شرایط دما و فشار بالا
• قابلیت ماندگاری در محل روانکاری شده
• ساده شدن طراحی سیستم های روانکاری

با توجه به مزایای ذکر شده , گریس ها دارای دو نقطه ضعف می باشند که باعث محدودیت در بکارگیری از آنها شده است : ۱) عدم خنک کنندگی , ۲) نداشتن خاصیت پاک کنندگی

بیشتر بخوانید : گریس

اصطلاحاتی که درباره آن ها استفاده می شود

نفوذپذیری و قوام

نفوذپذیری معیاری نسبی از سفت بودن گریس ها می باشد. معمولا میزان نفوذپذیری آن در آزمایشگاه با وارد کردن ضربه آن توسط دستگاه های مخصوصی تعین می شود.

نقطه قطره ای شدن

به درجه حرارتی گفته می شود که الیاف گریس به تدریج ذوب شده و گریس از حالت نیمه جامد به حالت مایع تبدیل می شود.

پرکننده

پرکننده ها روانکار های جامد با اندازه خیلی ریز هستند که در برخی از گریس ها برای ایجاد کاربرد های ویژه بکار می روند : مانند گرافیت و دی سولفید مولیبدن

قابلیت پمپ شدن

اگر گریس در دمای پایین خیلی چسبنده و سفت شود , سیستم های روانکاری مرکزی که گریس را به ماشین آلات پمپ می کنند با مشکل مواجه می شوند.

برخی از کاربرد گریس ها

• مانع ورود گرد و خاک یا خروج برخی مواد از ماشین آلات می شود.
• تعداد دفعات روانکاری آن ، کمتر از روغن ها می باشد و این امر باعث کاهش هزینه و تعمیرات می شود.
• گریس مانند یک لایه نرم بین قطعات قرار می گیرد و باعث کاهش اصطکاک , صدا , ارتعاش در بین چرخ دنده های بزرگ می شود.
• بیشتر گریس ها قابلیت کارکرد در دماهای متغیر را دارند در صورتی که روغن ها دمای کارکرد معینی دارند.
• در دستگاه‌هایی که در فشار زیاد، دمای بالا، شرایط سخت عملیات، سرعت پایین و شوکهای مداوم کار می‌کنند و یاتاقان‌هایی که گردش محوری آن‌ها به‌طور مرتب معکوس می‌شود بهتر عمل می‌کند.
• در طراحی بوش ها و یاتاقان های ماشین آلات ، نسبت به روغن نقش مؤثر تری داشته و عناصر تشکیل دهنده آن را ساده می‌کند. به‌طور کلی استفاده از روغن برای این منظور هزینه بالایی را به خود اختصاص می‌دهد.

طبقه بندی گریس ها

تنوع در روغن ها و ماده تغلیظ کننده باعث شده تا انواع مختلفی از گریس ها با کارایی های گوناگون ساخته و به بازار عرضه شود. بطور کلی گریس ها را میتوان بر اساس نوع روغن بکار رفته در آنها به ۲ نوع سنتزی و معدنی تقسیم کرد و سپس هر دسته را می توان بر اساس نوع تغلیظ کننده به شرح زیر تقسیم کرد :

• انواع آن بر اساس تغلیظ کننده

پایه صابونی

• با صابون ساده: تغلیظ کننده این گریس ها عموما صابون های اسید چرب با پایه کلسیم , سدیم , لیتیم , آلمینیوم هستند. نوع صابون در این نوع ، اثر قابل توجهی در مشخصات دارد.
• با صابون مخلوط : تغلیظ کننده این گریس مخلوطی از صابون های ساده مختلف می باشد. استفاده از این مخلوط باعث ارتقای کارایی گریس ها می شود.
• با صابون کمپلکس : تغلیظ کننده گریس های کمپلکس عبارت است از یک صابون ساده و نمک یک اسید با وزن مولکولی کم تا متوسط , این کمپلکس باعث ایجاد برخی مشخصات بارز مانند مانند نقطه قطره ای شدن می گردد.

پایه غیر صابونی

به آن دسته از گریس هایی گفته می شود که تغلیظ کننده آنها از ترکیبات معدنی فعال شده مانند خاک فعال (بنتون) و یا مواد آلی (پلی اوره) بوجود آمده باشد.

* در ادامه مقاله شما را با چند نمونه گریس پایه صابونی و غیر صابونی آشنا می کنیم.

۲- تقسیم بندی گریس ها بر اساس گرید

درجه بندی آن بر مبنای قوام از سوی (NLGI) انیستیتوی ملی گریس های روانکار (امریکا) انجام شده است که با اعداد ۰۰۰ تا ۶ درجه بندی شده است.

در ادامه این مقاله قصد داریم شما را با گریس های پایه صابونی و غیر صابونی شرکت مارال آشنا کنیم

گریس سوپر کاپ شباهنگ و گریس سوپر شاسی شهبال

گریس پایه کلسیم مارال در دو نوع (گریس سوپر کاپ شباهنگ و گریس سوپر شاسی شهبال) تولید میشود و دارای پایداری عالی در محیط کار مرطوب و آغشته به آب میباشد ، اما حداکثر دمای کاربرد آن به ۷۰ – ۶۰ درجه سانتیگراد محدود میگردد ، زیرا در دمای بالاتر امکان جدا شدن روغن از گریس وجود دارد.این گریس موارد مصرف وسیعی در صنایع دارد و مخصوص روانکاری عمومی در سرعت و فشار مکانیکی کم تا متوسط میباشد و در محیط مرطوب و درجه حرارت کم به ویژه یاتاقان ها و اتصالات محوری مورد مصرف قرار میگیرد.

طبقه بندی سوپر کاپ شباهنگ و گریس سوپر شاسی شهبال

این نوع گریس در ۴ نمره طبقه بندی میشود.

نمره ۱ : این نوع گریس معمولا برای (روانکاری عمومی شاسی) بکار میرود

نمره ۲ و نمره ۳ : این نوع گریس معمولا برای (روانکاری یاتاقانهای ساده) مناسب است. که تحت عنوان گریس کاپ شناخته شده است.

نمره ۴ : این نوع گریس عموما برای پمپ های آب مناسب است.

ویژگی های سوپر کاپ شباهنگ و گریس سوپر شاسی شهبال

1. این گریس کاملا یکنواخت , نرم و فاقد بوی زننده و عاری از ذرات ساینده و زیان آور می باشد.
2. این نوع ، عاری از رزین , روغن رزین , رزیناتها , روغن قطران , ذرات جامد و انواع پرکننده ها می باشد.
3. مقاومت مکانیکی مناسب در دمای محیط
4. مقاوت در برابر آب
5. حداکثر دمای عملیاتی مجاز در دستگاه ۷۰ تا ۶۰ درجه سانتیگراد
6. قابلیت پمپ شدن سیستم های مرکزی

بیشتر بخوانید : گریس پایه سدیم

ترکیبات گریس کلسیم

1. در ساخت این گریس ها معمولا از صابون کلسیم عاری از صابون سدیم و پتاسیم استفاده می شود.
2. چسب دارکننده : مواد ایجاد کننده خاصیت چسبندگی در ساخت گریس نمره ۱ استفاده می شود.

توجه :

• تفاوت این ۲ در میزان چسبندگی و مقاومت می باشد . شهبال بیشتر از شباهنگ چسبندگی دارد و مقاومت کمتر
• تفاوت دیگر این دو محصول در رنگشان است رنگ شباهنگ خرمایی و رنگ شهبال سفید می باشد.

کاربرد گریس های پایه کلسیم

1. روانکاری کلیه اتصالات بخصوص شاسی خودرو
2. روانکاری لولا ها , قفل ها , پیچ ها , ریل ها , اتصالات
3. محل های مرطوب مثل پمپ های آب
4. جلو بندی و تعلیق
5. روانکاری یاتاقان ها , اتصالات محوری , بستر های کشویی , جهبه دنده های فرمان و دستگاه های صنعتی کاربرد دارد.

گریس فرسان

گریس پایه بنتون مارال با نام فرسان تولید می شود. ساختار فرسان پایه غیر صابونی دارد و مبتنی بر خاک رس می باشد. از این گریس فرسان معمولا به دلیل دارا بودن ویژگی های زیاد از جمله تحمل دمای بالای ۲۲۵ درجه سلسیوس برای روانکاری ماشین آلات صنعتی و بلبرینگ هایی که تحت فشار بار های سنگین و دمای بالا قرار دارند استفاده می شود. فرسان بر خلاف سایر گریس هایی که پایه صابونی دارند ساختار خود را در دمای بالا حفظ کرده و همچنین قابلیت ذخیره سازی دارد.

طبقه بندی گریس فرسان

فرسان در ۴ نمره طبقه بندی می شود.

ویژگی فرسان

• مقاومت مکانیکی مناسب در دمای بالا
• مقاومت در برابر آب
• حداکثر دمای عملیاتی مجاز در دستگاه ۲۰- تا ۲۰۰ درجه سانتیگراد
• قابلیت حفظ ساختار در برابر گرم و سرد شدن متوالی
• قابلیت پمپ شدن در سیستم های مرکزی
• مقاومت در برابر اکسیداسیون

بیشتر بخوانید : گریس پایه بنتون

کاربرد گریس فرسان

• قابل استفاده در بلبرینگ هایی که اندازه متوسط تا بزرگ دارند و با سرعت کم و زیاد کار می کنند
• برای مواردی که درجه حرارت بالا بوده و امکان گریس کاری دوباره به راحتی وجود داشته با شد پیشنهاد می شود نظیر یاتاقان کوره ها ، سنگ شکن‌ های فکی، کارخانه‌ های سیمان، صنایع لاستیک ، آلمینیوم و شیشه ، کارخانه‌های فولادی استفاده می شود.

توجه:

• این گریس بر خلاف سایر محصولات مشابه ، با بالا رفتن درجه حرارت به صورت کک درآمده و ذوب نمی شود اصطلاحاً (NON DROP) خوانده می شود .
• گریس بنتون بایستی در فواصل زمانی کوتاه و منظم سرویس شود.

گریس تکسان

تکسان (مارال) که در بازار به اسم والوالین شناخته شده یکی از انواع متنوع گریس ها می باشد که امروزه استفاده ی وسیعی از آن را در صنایع مختلف مشاهده می کنیم. این روانکار برای استفاده در انواع یاتاقان ها و انواع بلبرینگ ها با دمایی که کمتر از ۱۰۰ درجه سلسیوس باشد مناسب است.

والوالین تا حدودی نیمه مایع می باشد که البته بیشتر به جامد مایل است در نتیجه برای روانکاری مجدد قطعه ها مناسب نمی باشد. این گریس در مقابل آب غیر مقاوم است و در ۵ نمره طبقه بندی می شود . در ادامه قصد داریم تا بیشتر شما را با والوالین آشنا کنیم و اطلاعاتی از قبیل ویژگی های این محصول برای شما بازگو کنیم.

ویژگی تکسان

1. عمر سرویس بطور متوسط طولانی میباشد
2. مقاومت مکانیکی مناسب در دمای محیط
3. حداکثر دمای عملیاتی مجاز در دستگاه حداکثر تا ۱۰۰ درجه سانتیگراد
4. قابلیت حفظ ساختار در برابر گرم و سرد شدن متوالی.
5. چسبندگی عالی
6. مقاوم در برابر خوردگی و زنگ زدگی
7. قابل استفاده در محیط های دارای گرد و خاک
8. کارکرد در شرایط عملیاتی دمای بالا و فشلر نسبتا زیاد

کاربرد تکسان

1. مناسب برای روانکاری بلبرینگ‌های چرخ
2. یاتاقان های ضداصطکاک و مسطح
3. مناسب برای دستگاه TBM
4. اتصالات انعطاف پذیر
5. یاتاقان های چرخ خودرو
6. یاتاقان های توپی و غلتکی

حداکثر دمای کاربردی: ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد

نحوه تولید تکسان

برای تهیه گریس تکسان از صابون کلسیم , روغن معدنی و مواد افزودنی استفاده میشود

روغن معدنی مورد مصرف برای ساخت تکسان باید ویژگی زیر را داشته باشد.

گریس مهسان

لیتیم مارال (مهسان) به عنوان یک گریس چند منظوره با کیفیت مرغوب می باشد که از ترکیب روغن پایه مرغوب است , که از ترکیب روغن پایه معدنی با شاخص گرانروی بالا , تغلیظ کننده صابون لیتیم ۱۲- هیدروکسی استئارات و مواد افزودنی EP , ضد خوردگی , ضد زنگ و ضد اکسیداسیون تولید می گردد.

گریس های پایه لیتیم ترکیبی از روغن پایه بسیار مرغوب با شاخص گرانروی بالا می باشد ، که دارای مواد افزودنی مخصوص بالابرنده مقاومت در برابر فشار و بار به علاوه تغلیظ کننده لیتیمی بوده. لیتیوم رایج ترین گریس مورد استفاده در سراسر جهان است که ۷۵ درصد از روان کننده ها را در تمام صنایع تشکیل می دهد. در صنعت خودرو معمولاً به عنوان روان کننده بلبرینگ های چرخ هاو شاسی استفاده می شود. مقاومت عالی در برابر آب و مقاومت در برابر درجه حرارت بالا از ویژگی های خاص این نوع گریس است.

طبقه بندی گریس مهسان

گریس مهسان در ۴ نمره طبقه بندی می شود.

ویژگی مهسان

• مقاومت در برابر بارهای زیاد و ناگهانی به علت ئاشتن مواد افزودنی EP
• مقاومت خوب در برابر آب
• مقاومت مکانیکی بالا
• تحمل بار بالا
• قابل استفاده در سیستم های روانکاری مرکزی
• مقاومت در برابر اکسیداسیون
• مقاومت در برابر خوردگی و زنگ زدگی
• مقاومت در برابر سایش

کاربرد مهسان

• روانکاری یاتاقان های ضد اصطکاک و مسطح دنده ها
• کوپلینگ های موتور های الکتریکی
• پمپ ها و کمپرسور ها
• نوار های نقاله ماشین ابزار
• روانکاری قسمت های مختلف خودرو ( جلوبندی , سیستم تعلیق , سیبک ها , محور ها و چهار شاخ گاردان و یاتاقان های چرخ )
• مواردی که به گریسی با خاصیت ضد خوردگی , زنگ زدگی و ضداکسیداسیون و EP نیاز باشد.
• ماشین آلاتی که تحت فشار و دمای بالا کار می کنند.

شرکت مارال

شرکت تولیدی صنعتی تهران مارال در سال ۱۳۶۶ در جنوب غربی تهران , جهت تولید انواع گریس ها ,روان کننده ها , روغن دنده , مکمل روغن روغن ماشین کاری , روغن موتور و … تأسیس گردیده است . این واحد صنعتی از زمان شروع به کار تاکنون همواره تلاش نموده تا کیفیت محصولات تولیدی خود را ارتقاء داده و با رعایت روش های استاندارد تولید و کنترل کیفیت ضمن تولید و پس از آن , بهترین محصول را به بازار عرضه نماید . این شرکت در ضمن توانسته جهت تولید گریس ها و روغن موتورهای صنعتی مهر استاندارد ملی ایران را دریافت نماید . همچنین انواع روغن دنده , مکمل روغن تولیدی این شرکت مطابق استاندارد های داخلی (استاندارد ملی ایران) و استانداردهای بین المللی نظیر API , SAE و … تولید و عرضه می گردد . شرکت تهران مارال انواع محصولات تولیدی خود را با کیفیت بالا عرضه می نماید.

گریس پایه کلسیم

گریس های پایه کلسیم از اولین گریس های عرضه شده در صنعت، است. البته این روزها گریس های اولیه پایه کلسیم که به روش سرد تولید می شدند، تولید نمی شوند. گریس های اولیه جای خود را به گریس های پیچیده‌تر کلسیم کمپلکس داده اند. گریس های کلسیم کمپلکس به دلیل قیمت مناسب و ضد آب بودن جزو گریس های پر مصرف در صنعت هستند.

ویژگی های گریس پایه کلسیم :

1. مقاومت مکانیکی مناسب در دمای محیط
2. مقاوت در برابر آب
3. حداکثر دمای عملیاتی مجاز در دستگاه ۷۰ تا ۶۰ درجه سانتیگراد
4. قابلیت پمپ شدن سیستم های مرکزی.

کاربرد گریس پایه کلسیم :

برای روانکاری عمومی در مواردی که سرعت و فشار مکانیکی کم باشد و درجه حرارت سیستم بالاتر از c º ۶۰

نرود مانند : اتصالات ، لولا ها ، ریل ها ، قفل ها ، پیچ ها ، و … و در محیط های مرطوب نظیر پمپ آب .

توجه :

• گریس کلسیم باید در فواصل زمانی کوتاه و منظم سرویس شود.
• گریس کلسیم ساختار ضعیف و حساس دارد.
• تفاوت این ۲ گریس در میزان چسبندگی و مقاومت میباشد . گریس شهبال بیشتر از شیاهنگ چسبندگی دارد و مقاومت کمتر

گریس پایه سدیم

گریس های پایه سدیم که در بازار به اسم والوالین شناخته شده یکی از انواع متنوع گریس ها می باشد که امروزه استفاده ی وسیعی از آن را در صنایع مختلف مشاهده می کنیم. این روانکار برای استفاده در انواع یاتاقان ها و انواع بلبرینگ ها با دمایی که کمتر از ۱۰۰ درجه سلسیوس باشد مناسب است.

گریس والوالین تا حدودی نیمه مایع می باشد که البته بیشتر به جامد مایل است در نتیجه برای روانکاری مجدد قطعه ها مناسب نمی باشد. در ادامه قصد داریم تا بیشتر شما را با گریس والوالین آشنا کنیم و اطلاعاتی از قبیل نحوه ی استفاده و ویژگی های این محصول برای شما بازگو کنیم.

ویژگی های گریس های پایه سدیم :

1. عمر سرویس بطور متوسط طولانی میباشد
2. مقاومت مکانیکی مناسب در دمای محیط
3. حداکثر دمای عملیاتی مجاز در دستگاه ۱۳۰ تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد
4. قابلیت حفظ ساختار در برابر گرم و سرد شدن متوالی

کاربرد گریس پایه سدیم :

برای گریس کاری یاتاقان های باز در کلیه ماشین آلات و صنایع

توجه : گریس های پایه سدیم در برابر آب مقاوم نیست.

گریس پایه بنتون

گریس های پایه بنتون از گریس های غیر صابونی و نسوز است که از روغن های پایه ساخته میشود . بنتون نام نوعی خاک معدنی است که برای ساخت این گریس استفاده میشود به همین دلیل به آن گریس بنتون گفته میشود . از این گریس برای روانکاری بلبرینگ های ماشین آلات صنعتی که دارای بارهای سنگین هستند و در معرض دمای بالایی قرار دارند استفاده میشود .

ای گریس قابلیت خوبی برای ذخیره سازی دارد و قوام خود را در دماهای بالا حفظ می کند. علاوه بر این به سطحی که اعمال می شود، می چسبد و در برابر شستشو با آب مقاومت بالایی دارد.

ویژگی های گریس پایه بنتون

1. مقاومت مکانیکی مناسب در دمای محیط
2. مقاومت در برابر آب
3. حداکثر دمای عملیاتی مجاز در دستگاه ۱۴۰ تا ۱۲۰ درجه سانتیگراد
4. قابلیت حفظ ساختار در برابر گرم و سرد شدن متوالی
5. قابلیت پمپ شدن در سیستم های مرکزی

کاربرد گریس های پایه بنتون

برای مواردی که درجه حرارت بالا بوده و امکان گریس کاری دوباره به راحتی وجود داشته با شد پیشنهاد می شود (نظیریاتاقان کوره ها).

توجه:

• این گریس بر خلاف سایر گریس ها با بالا رفتن درجه حرارت به صورت کک درآمده و ذوب نمی شود اصطلاحاً (NON DROP) خوانده می شود.
• گریس بنتون بایستی در فواصل زمانی کوتاه و منظم سرویس شود.