خبرگزاری بازار: با توجه به تغییرات اقلیمی اصفهان، بسیاری افراد معتقدند که کشت پسته می تواند کارشناسی ترین کشت برای کشاورزی در استانی باشد که با خشکسالی روبرو است، به خصوص در شهر اصفهان که با رودخانه ای فصلی دست و پنجه نرم می کند، پسته می تواند کام کشاورزان را شیرین و در این شرایط ارزش صادراتی خود را هم حفظ کند.
به گفته کارشناس معاونت باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان سال گذشته با وجود حوادث طبیعی که با آن روبرو بودیم باز هم شاهد افزایش ۹۰ درصدی برداشت پسته بودیم که این می تواند پتانسیل خوبی برای کشاورزی اصفهان به ارمغان بیاورد.
مصطفی طیاری با بیان اینکه ۳ هزار و ۴۵۰ تن پسته از باغات استان اصفهان برداشت شده است، معتقد است که با وجود اینکه در اصفهان در مجموع هشت هزار و ۵۲۵ هکتار سطح زیر کشت پسته داریم که از این مقدار پنج هزار و ۸۲۹ هکتار از سطح زیرکشت باغات پسته استان اصفهان هنوز در مرحله پیش باروری بوده و به همین خاطر برای عرضه به بازار برداشت نشده است.
تاثیر تغییرات اقلیمی بر صادارت پسته
اینها همه در حالی است که در کنار تغییرات کشت در اصفهان و کاشت محصولی که می تواند به اقتصاد نصف جهان کمک کند، برخی ابراز نگرانی می کنند، نگرانی از اینکه پسته خندان ایران شاید دیگر نخندد و کام صادرکنندگان تلخ شود، تغییرات اقلیمی در حالی اتفاق افتاده که ایران اگر دیر بجنبد، در بازارهای جهانی صادرات پسته را از دست خواهد داد.
اما چالش بر سر صادرات پسته کرسی نشینان وزارت جهاد کشاورزی را نگران نکرده است، به اعتقاد آنها با وجود خسارت های زیادی که در سالجاری به این محصول وارد شده است، اما باز هم پسته مانند همیشه می خندد.در کنار این موضوع وقتی به شواهد نگاه می کنیم، خسارت های وارد شده بر این محصول زیاد است به طوری که در سال جاری تولید پسته ۵ هزار میلیارد خسارت دید. خسارتی که باعث می شود بازارهای صادراتی از رقابت در زمینه پسته باز بمانند.
وقتی پسته خندان ایرانی گریان می کند
ایران و آمریکا دو ابرقدرت در زمینه تولید پسته هستند که همواره در تولید این محصول بر سر کسب رتبه برتر رقابت می کنند، اما در گرما و سرمای اقلیمی ایران سال گذشته پسته خندان ایرنی گریان شد و خسارت هایی که سرمای بهار به این محصول زد، نگرانی های زیادی را ایجاد کرد . حالا محصولی که همواره برای ما ارزآوری داشته با چالش های زیادی روبرو شده است، گرچه مسئولان وزارت جهاد کشاورزی وعده داده اند که نگرانی ها جایز نیست، اما باز هم خسارات است که تعیین می کند وضعیت این محصول ارز آور به چه سمتی سوق پیدا می کند.
در همین زمینه محمود صادقی، مدیرعامل اتحادیه سراسری پسته چندی پیش با بیان اینکه سال گذشته در تولید پسته با شرایط خاصی مواجه بودیم، گفت: ٨٠ تا ٩٠ درصد تولید این محصول در استان کرمان از بین رفت. با توجه به اینکه در سال زراعی گذشته ٢٨٠ هزارتن پسته در کشور تولید شده بود و١٣٠ هزارتن از این میزان صادر و مقداری نیز مصرف داخل شد، بخشی نیز در انبارها ذخیره شد که از این میزان در سال جاری برای تنظیم بازار داخل و صادرات می توانیم بهره ببریم.
از دست دادن بازارهای داخلی و به دنبال آن بازارهای صادراتی مساله مهمی است که در این شرایط تنها با ارایه راهکارهای مناسب انجام پذیر است. راهکارهایی برای جلوگیری از اینکه دهان پسته خندان ایرانی بسته نشود.
نوسانات هوا و گرمای بیش از حد در زمستان ٩٦ و گرمای زودتر از موعد و در کنار آن سرمای شدید در فروردین خسارت شدیدی به محصولات پسته وارد کرد، از سویی دیگر به این علت که تولید پسته یکسال آور و یکسال ناآور است، متاسفانه امسال با روی دیگرش هم روبرو بودیم و سال ناآور پسته نیز هست.
اصفهان رتبه نهم کشور در زمینه کشت پسته را دارد
اما در اصفهان وضعیت کشت پسته به مراتب بهتر از بقیه استان ها است، هم اکنون اصفهان در رتبه نهم کشور در زمینه کشت پسته به شمار می رود و عمده تولید پسته اصفهان در شهرستان‌های آران و بیدگل، کاشان، نائین، اردستان و شاهین‌شهر بوده و به گفته احمدرضا رئیس زاده، مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان ،استان‌های زیادی در کشور تولیدکننده پسته هستند و خوشبختانه استان اصفهان هم در زمینه تولید این محصول ارزشمند کشاورزی، فعالیت خوبی دارد.
هم اکنون شهرستان آران و بیدگل ۳۵ درصد از سطح زیر کشت پسته استان اصفهان را به خود اختصاص داده و نطنز از جمله شهرستان هایی است که بیشترین کشت پسته را در استان به خود اختصاص می دهد و دارای رتبه نخست در این زمینه است، اما با وجود اینکه پسته می تواند به عنوان بهترین محصول در تغییر الگوی کشت به کار برود، با مشکلاتی هم روبرو است. عبدالله قربانی، کشاورز با سابقه ای است که در آران و بیدگل به کشت تخصصی پسته می پردازد.
وی در مورد کشت این محصول در این منطقه عمده مشکل در این زمینه را گران بودن مواد اولیه از جمله کود و سم که عمدتا وارداتی هستند، دانسته و می گوید: هوای منطقه آران و بیدگل گرم و آب این منطقه هم شور است و با اینکه سرماهای بی موقع هم داریم، اما درخت پسته بسیار مقاوم بوده و به همین سبب می تواند دوام بیاورد.
روش کشاورز آرانی برای کمک به به بار نشستن پسته دو سال زودتر از موعد
قربانی مهمترین خصیصه درختان پسته را آبیاری زیرسطحی آن می داند و تاکید می کند: این موضوع باعث می شود که باغ های پسته کمترین آب را لازم داشته باشند و بیشترین بازدهی آب را داشته باشیم.
به گفته این کشاورز با سابقه درختان مسن پسته هر ۴۰ روز یکبار آب می خواهند و با وجود کم آبی که در اصفهان وجود دارد می توانند کمک موثری در تغییر الگوی کشت کشاورزان باشد.
هرساله بین ۶ تا ۷ هزار تن پسته از باغات اصفهان برداشت می شود و البته این میزان برداشت بسته به آب و هوا و شرایط جوی هم هست که در مجموع می توان گفت رقم قابل قبولی برای باغات استان اصفهان به شمار می رود. اما آنچه که مهم است این است که صادرات این محصول به شکل مستقیم از اصفهان صورت نگرفته و پسته اصفهان ابتدا به کرمان سفر می کند و از آنجا صادر می شود.
به گفته مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان توسعه سطح کشت ، افزایش عملکرد در واحد سطح، بهبود مدیریت باغ و آموزش به باغداران از عوامل موثر در افزایش تولید پسته است و عمده ارقام پسته تولیدی شامل احمد آقایی ، اکبری ، کله‌قوچی ، اوحدی و فندقی است.
کشت پسته نمی تواند دردی را از کشاورزان اصفهانی درمان کند؟!
در کنار کسانی که از کشت پسته در اصفهان به عنوان یک محصول جایگزین و مطابق با شرایط خشکسالی در این استان ابراز خشنودی می کنند، برخی از کسانی هم در این عرصه دستی بر آتش دارند از این موضوع نگرانند و معتقدند که« کشت پسته نمی تواند دردی را از کشاورزان اصفهانی درمان کند».
رئیس انجمن حمایت از کشاورزان شهرستان اصفهان هم با انتقاد از اینکه کشت پسته نمی تواند دردی از کشاورز را درمان کند می گوید: این محصول تا به بار بنشیند نیازمند ۵ تا ۱۰ سال است ولی کشاورز ما اکنون نیازمند مسکن است .
به اعتقاد حسین محمد رضایی تنها چاره و راه حل برای موضوع کم آبی استان این است که جهاد کشاورزی با کمک دولت اقدام به راه اندازی سایت های گلخانه ای کند چرا که محصولاتی که در این مکان ها پرورش می یابند با آب لوله کشی بوده و نیاز به آب بسیار کمی دارند و کشاورز می تواند به راحتی محصولاتش را پرورش دهد و بعد از درآمدزایی کشاورز می تواند اقساطی هزینه ها را تقبل کند.این موضوع در حاشیه زاینده رود یا در شرق اصفهان که کشاورزی دچار بحران شده است می تواند بهترین راهکار باشد.
محمد رضایی اضافه می کند: اگر کشاورز ۴ هزار متر گلخانه داشته باشد معادل این است که ۴۰ هزار مترزمین را کشت کرده است و به این ترتیب یک محیط کوچک می تواند زندگی یک کشاورز را متحول کند ودولت باید در حمایت از جهاد کشاورزی زیرساخت های این موضوع را ایجاد کند چون به نظر من این موضوع تنها راهکاری است که در وضعیت فعلی می تواند موثر واقع شود.
با توجه به شرایط موجود، صادرات پسته ایرانی که همواره مورد استقبال دیگر کشورهای جهان بوده است می تواند کمک شایان توجهی به ارتقای وضعیت اقتصادیکشور داشته باشد اما باقی ماندن ایران در بورس مورد تقاضای جهانی برای صادرات پسته نیازمند فراهم سازی زیرساختها، رفع مشکلات آبی در استانهایی مانند اصفهان و رفع معضلات این عرصه است و این امر توجه ویژه مسئولان به این محصول استراتژیک صادراتی را می طلبد.
دریا قدرتی پور
نظر شما