وحید پورتجریشی؛ بازار: با گذشت بیش از یک سال از ریزش بازار مسکن در چین و شکل گیری رکود گسترده در این بازار به ویژه پس از ورشکستگی شرکت بزرگ اورگرین، همچنان شاهد عدم ریزش چشمگیر قیمت سنگ آهن در این کشور و البته بازارهای جهانی هستیم. هرچند، بازار مسکن یکی از بزرگترین مولفه های تاثیرگذار بر قیمت آهن و سنگ آهن در جهان محسوب می شود، اما نکته عجیب این است که با وجود قرار گرفتن بزرگترین بازار مسکن جهان در چین، چرا ریزش این بازار تاثیر چندانی بر قیمت سنگ آهن بر جای نگذاشته است.
از سوی دیگر، حال این روزهای بازار خودرو چین به عنوان دومین صنعت مصرف کننده آهن در این کشور نیز به دلیل کاهش تقاضای جهانی برای خودرو، چندان خوش نیست. آمارهای منتشر شده از سوی دولت چین نیز نشان دهنده کاهش چشمگیر آهن در بازار داخلی این کشور است که تمامی این موارد، اساسا باید منجر به ریزش قیمت آهن در بازار چین و پیرو آن، در بازارهای جهان شود.
استراتژی جدید چین برای گسترش بازار صادرات فولاد
یکی از دلایل عمده عهدم کاهش تقاضای چشمگیر برای سنگ آهن در چین، استراتژی دولت این کشور برای توسعه صادرات فولاد در سطح جهانی است. همین موضوع باعث شده تا کارخانه های بزرگ فولاسازی استرالیا مانند «بلوسکوپ استیل» در پورت کمبلا و کارخانه فولاد وایلا نیز برای صادرات خود با مشکل مواجه شده و بازار صادراتی آنها نیز تحت فشار قرار گیرد.
به ازای ریزش ۱۰ دلاری از قیمت جهانی فولاد، بودجه دولت استرالیا، ۲.۵ میلیارد دلار آسیب خواهد دید
کارخانه های تولید فولاد چین در سال گذشته ۹۰ میلیون تن فولاد را به بازارهای صادراتی ارسال کردند که افزایش ۳۶ درصدی نسبت به سال قبل را شاهد بوده و بالاترین میزان از سال ۲۰۱۶ به این سو محسوب می شود. همچنین در همین سال، صادرات فولاد چین معادل کل تولید فولاد ژاپن شد.
سازمان همکاریهای اقتصادی و توسعه (OECD) در تازه ترین گزارش خود آورده است: «بحران جاری ظرفیت مازاد فولاد در حال حاضر رو به تشدید است. ۵۷ میلیون تن ظرفیت جدید اضافه شده در سال گذشته با وجود کاهش ۲.۵ درصدی فروش واقعی فولاد، بالاترین میزان مازاد را در یک دهه گذشته ایجاد نموده است. چین کمتر از نیمی از ظرفیت جدید را به خود تخصیص داده و این در حالیست که کارخانه های چینی سرمایه گذاری زیادی برای ایجاد ظرفیت های جدید در کشورهای «آسه آن» داشته اند».
سازمان OECD همچنین در گزارش خود هشدار داده که سیاست جدید چین برای توسعه بازار صادراتی خود، با توجه به وضعیت نه چندان مطلوب اقتصاد و تقاضای جهانی، می تواند منجر به ریزش قیمت ها در بازار جهانی شود. این موضوع، همچنین کشورهای وابسته به صنعت تولید فولاد در جهان را نیز تا حد زیادی تحت فشار قرار خواهد داد. به عنوان مثال، به ازای ریزش ۱۰ دلاری از قیمت جهانی فولاد، بودجه دولت استرالیا، ۲.۵ میلیارد دلار آسیب خواهد دید.
در صورت ادامه وضعیت فعلی، میزان صادرات فولاد ایران نیز می بایست کاهش پیدا کند
اگرچه از ماه نوامبر ۲۰۲۳ تاکنون، قیمت هرتن سنگ آهن در بازارهای جهانی همچنان در محدوده بالای ۱۳۰ دلار قرار دارد؛ اما تحلیلگران این بازار هشدار داده اند که با توجه به وضعیت تقاضای ضعیف بازارهای جهانی و سیاست جدید توسعه صادرات آهن در چین، قیمت آهن می تواند طی سه ماهه نخست سال جاری میلادی دچار ریزشی قابل توجه شود.
تکلیف بازار صادراتی آهن ایران چه خواهد شد؟
اکنون سوال مهم اینجاست که با توجه به موارد یاد شده، تکلیف بازار صادرات آهن ایران چه خواهد شد؟ آیا وضعیت فعلی می تواند منجر به ریزش قیمت جهانی فولاد و در نتیجه، کاهش سود صادرات فولاد ایران شود؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که بازار فولاد صادراتی ایران نیز درست مانند مابقی بازارهای جهانی، تحت تاثیر تحولات بازارهای جهانی قرار خواهد گرفت. یعنی در صورت ادامه وضعیت فعلی، میزان صادرات فولاد ایران نیز احتمالا کاهش پیدا کند. اما در صورت انتقال منابع مالی حاصل از محل فروش به داخل، به دلیل افزایش قیمت دلار طی ماه های اخیر، میزان کاهش صادرات به احتمال زیاد به اندازه دیگر کشورهای صادر کننده فولاد، برای ایران مساله ساز نخواهد بود. اما اگر قصد داشته باشیم از محل این درآمد برای تهاتر کالا استفاده کنیم، البته که ریزش میزان صادرات یا قیمت، تاثیر منفی بزرگی برروی اقتصاد فولاد کشور بر جای خواهد گذاشت.
اما مساله دیگری نیز در این میان وجود دارد و آن اینکه هیچ کشوری به دلیل وجود فناوری تولید انبوه و کارگر ارزان قیمت در چین، توانایی رقابت در قیمت تمام شده را با کارخانه های این کشور ندارد. یعنی در صورت ادامه رویه فعلی دولت چین، به احتمال زیاد، فولاد وارداتی چینی در بازارهای داخلی یک کشور مانند ایران، ارزان تر از فولاد تولید داخل تمام خواهد شد. حال باید دید که آیا درهای کشور برای کنترل تورم و کاهش قیمت تمام شده مسکن به روی فولاد ارزان قیمت چین باز خواهد شد؟
نظر شما