بازار؛ گروه بین الملل: تنش بی‌سابقه‌ای وارد خاورمیانه شده و انصارالله یمن حملات موشکی و پهپادی به کشتی‌های دریای سرخ انجام و هر کشتی مرتبط با اسرائیل یا متحدانش را تهدید می‌کنند. این رویدادها مصادف با تشدید وضعیت بین اسرائیل و جنبش حماس در نوار غزه برای بیش از (۱۰۰) روز است، که باعث شد ایالات متحده و متحدانش اقداماتی را در رستای بازدارندگی انصارالله و گسترش درگیری در دریای سرخ انجام دهند، زیرا مهم‌ترین آبراهی است که اروپا را به آسیا و شرق آفریقا، متراکم‌ترین کانال کشتیرانی در جهان متصل می‌کند. بر اساس مطالعات اخیر، این تنش مستقیماً بر اقتصادهای بزرگ سراسر جهان تأثیر می گذارد و صلح و امنیت بین المللی را در حال حاضر تهدید می کند.
۸ حمله نظامی ایالات متحده علیه اهداف حوثی در یمن در بازه زمانی ۱۱ تا ۲۳ ژانویه ۲۰۲۴ صورت گرفت. این حملات توسط واشنگتن با هدف کاهش توانایی حوثی‌ها برای ادامه حملات علیه کشتی‌های نظامی و تجاری آمریکایی در دریای سرخ طراحی شد.
گزارش‌های مطبوعات آمریکا نشان می‌دهد که انصارالله، حدود ۸ ساعت قبل از اجرای آن مطلع شده‌اند که به آنها اجازه می‌دهد تا سایت‌ها را ترک کنند. در ۲۳ ژانویه ۲۰۲۳، ایالات متحده دومین حمله مشترک با بریتانیا را علیه حوثی‌ها انجام داد و یک انبار زیرزمینی، موشک‌ها و سایر قابلیت‌های نظامی را هدف قرار داد.
آینده تیره اقتصاد جهان
در ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳، ایالات متحده تشکیل نیروی «نگهبان رفاه» را اعلام کرد و طبق بیانیه واشنگتن، تا ۲۰ ژانویه ۲۰۲۴ تقریبا ۲۰ کشور ایالات متحده - بریتانیا - بحرین - کانادا. - فرانسه - ایتالیا - هلند - نروژ - اسپانیا - سیشل را شامل می‌شود که هدف آن حفاظت از امنیت دریای سرخ، تضمین آزادی دریانوردی و جلوگیری از هدف قرار دادن کشتی‌ها در دریای سرخ و خلیج عدن است.
به نقل از وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) آمده که این نیرو یک ابتکار امنیتی جدید و مأموریت چند ملیتی است که زیر چتر نیروهای دریایی ترکیبی و فرماندهی گروه ضربت ترکیبی آن (CTF ۱۵۳) تأسیس شده است و بر تامین امنیت دریای سرخ تمرکز دارد. همچنین عدم حضور کشورهای منطقه و سایر کشورها در ائتلاف نگهبان رفاه نشان‌دهنده عدم تمایل کشورهای مرکزی منطقه به تشدید مستقیم با انصارالله است.
اروپا معتقد است که نگهبان رفاه نباید جایگزین نیروهای خود در سواحل منطقه شود. برای نمونه فرانسه یک پایگاه نظامی در نزدیکی تنگه هرمز و ۱۵۰۰ سرباز در جیبوتی دارد. ناوچه فرانسوی (Languedoc) اکنون در دریای سرخ در حال فعالیت است و فرانسه علیرغم پیوستن به ائتلاف، اعلام کرد که از تلاش‌ها برای تضمین آزادی دریانوردی در دریای سرخ حمایت می‌کند و کشتی‌هایش تحت فرمان فرانسه باقی خواهند ماند. اما اشاره نکرد که آیا نیروهای بیشتری را مستقر خواهد کرد یا خیر.
وزارت دفاع اسپانیا اعلام کرد که تنها در مأموریت‌های ناتو یا عملیات‌های هماهنگ شده توسط اتحادیه اروپا شرکت خواهد کرد و به صورت انفرادی در عملیات دریای سرخ شرکت نخواهد کرد. هلند خود را به اعزام دو افسر ستادی و نروژ به اعزام ۱۰ افسر نیروی دریایی به بحرین، مقر نیروهای دریایی مشترک محدود کرد بسنده کرد و دانمارک اعلام کرد که در عملیات شرکت و تنها یک افسر به آن ارسال کرد.
ائتلاف نگهبان رفاه در حال حاضر به حضور نیروی دریایی ایالات متحده در دریای سرخ و خلیج عدن به همراه ناوشکن انگلیسی HMS Diamond متکی است. ناوهای جنگی متعلق به نیروی نگهبان رفاه توانایی ساقط کردن موشک‌ها را دارند و به نظر می‌رسد که کشتی‌های آمریکایی اکثر پهپادها و موشکهای پرتاب شده را رهگیری کرده‌اند. با ان وجود ضریب موفقیت موشکهای انصارالله از ابتدای ژانویه ۲۰۲۴ به ۸۰ درصد رسیده است.
در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۴، اتحادیه اروپا توافقی را برای انجام عملیات نظامی جهت تامین امنیت کشتیرانی تجاری دریایی در دریای سرخ اعلام کرد. این ماموریت در ۱۹ فوریه ۲۰۲۴ تشکیل می‌شود تا طی چند ماه کار خود را آغاز و از ائتلاف آمریکا جدا است. این اقدام پس از گفتگوهای بلوک اروپایی برای اعزام نیروی دریایی اروپایی برای بازدارندگی انصارالله انجام شد، به‌ویژه از زمانی که ایده گسترش عملیات «آتالانتا» با محوریت حفاظت از ناوبری دریایی در سواحل سومالی بود. این امر در سال ۲۰۲۲ پیشنهاد شد، در حالی که اسپانیا این موضوع را متوقف کرد.
این احتمال وجود دارد که تبدیل شدن حملات علیه یمن به معنای وارد کردن منطقه به یک جنگ منطقه‌ای گسترده بین طرف‌های مختلف است که صلح و امنیت بین‌المللی را تهدید می‌کند و اقتصاد جهانی را در مخمصه جدیدی قرار می‌دهد که ممکن است مقابله با آن دشوار باشد
صحنه دریای سرخ با توجه به هدف قرار دادن مداوم کشتی‌ها و تشدید حملات ایالات متحده و بریتانیا علیه مواضع انصارالله که در حرکت آن بازتاب می‌یابد، نوید تشدید بیشتر تنش‌ها را می‌دهد. این امر تجارت بین‌المللی و ناوبری تاثیر داشته و مستقیماً بر اقتصاد اروپا تأثیر می‌گذارد، که منجر به افزایش مأموریت‌های نظامی و استقرار ناوها و کشتی‌های نظامی جدید، چه توسط ائتلاف «نگهبان رفاه» و چه توسط مأموریت‌های نظامی اروپایی می‌شود.
توان نظامی آمریکا و انگلیس در دریای سرخ، بسیج بیشتر کشتی‌ها و ناوچه‌های نظامی و گرایش به مدرن‌سازی سامانه‌های دفاعی برای هدف قرار دادن اهداف دریای سرخ، نشان می‌دهد که این احتمال وجود دارد که تبدیل شدن حملات علیه یمن به معنای وارد کردن منطقه به یک جنگ منطقه‌ای گسترده بین طرف‌های مختلف است که صلح و امنیت بین‌المللی را تهدید می‌کند و اقتصاد جهانی را در مخمصه جدیدی قرار می‌دهد که ممکن است مقابله با آن دشوار باشد.
پیش‌دستی ایران
آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها تنش ایجاد شده در دریای سرخ علیه تجارت و کشتی‌های جنگی کشورهای غربی و اسرائیلی ناشی از عملکردشان را به ایران مرتبط می‌دانند. از همین روی، «خشم موشکی» ایران در اربیل عراق و ادلب سوریه هشدارها و سیگنال‌های واضحی را به اسرائیل درباره اجتناب‌ناپذیر بودن حملات ایران ارسال کرده است تا نسبت به هرگونه اقدام علیه تهران هوشیار باشند. در اربیل، ایران به مرکز منطقه‌ای «موساد» حمله کرد که براساس برخی اظهارات، اسرائیل فعالیت‌های خرابکارانه و تروریستی علیه ایران را مدیریت و هماهنگ می‌کرد.
تهران نیز به نوبه خود بارها و علناً نسبت به واقعیت مشارکت منطقه‌ای ضدایرانی و همکاری‌های نظامی-فنی بین اسرائیل و برخی از کشورهای منطقه ابراز نگرانی کرده و حتی آنها را متهم کرده که خاک خود را برای فعالیت‌های اطلاعاتی موساد علیه ایران فراهم کرده است.
حتی سردار امیرعلی حاجی زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه گفت: فاصله نقطه پرتاب موشک بالستیک از خوزستان تا ادلب سوریه ۱۲۰۰ کیلومتر بوده که دورترین حمله موشکی از خاک ایران است. این بدان معناست که ایرانی‌ها توانایی فنی و اراده سیاسی برای حمله مستقیم به خاک اسرائیل را دارند. در واقع، ایران در حملات ترکیبی موشکی و پهپادی خود علیه سایت‌های فوق در خاک عراق، سوریه و پاکستان، انتقام تمام اقدامات ضدایرانی مخالفان خود را از آغاز درگیری فلسطین و اسرائیل گرفت.
با این حال، ایران هیچ قصدی برای وارد شدن به درگیری نظامی مستقیم با اسرائیل و ایالات متحده ندارد. البته این بدان معنا نیست که تهران از اسرائیل یا واشنگتن می‌ترسد. صرفاً این است که مقامات جمهوری اسلامی ایران از میزان تهدیدات ناشی از بین المللی شدن درگیری آگاه هستند. اما تهران به هر اقدام ضد ایرانی با حملاتی در مدت زمان کوتاه پاسخ می‌دهد. تاکنون واکنش ایالات متحده به ایران ظاهراً نشان دهنده بی‌میلی واشنگتن برای وارد شدن به درگیری مستقیم با تهران و درگیر شدن در یک جنگ طولانی با پیامدهای نامعلوم است.
می‌توان اینگونه برداشت که غرب به رهبری ایالات متحده و بریتانیا و البته اسرائیل، با اقدامات نسنجیده خود علیه یمن و ایران منطقه را وارد تنش جدی کرده که می تواند پییامدهای جدی برای اقتصاد جهان به ویژه در حوزه انرژی داشته باشد
در همین حال، ایران، مانند سایر بازیگران جامعه بین‌المللی، حق دفاع از خود را دارد. اگر اسرائیل حملات وحشیانه خود در نوار غزه و جنوب لبنان را با اصل دفاع از خود پوشش می‌دهد، اگر ترکیه تحت عنوان مبارزه با جدایی طلبی کردها عملیات نظامی در مناطق مرزی سوریه و عراق مستقل انجام می‌دهد، چرا ایران به حمله تروریستی کرمان که توسط خود شورای امنیت سازمان ملل به رسمیت شناخته شد، با اقدامی تلافی جویانه پاسخ دهد؟
در مجموع، می‌توان اینگونه برداشت که غرب به رهبری ایالات متحده و بریتانیا و البته اسرائیل، با اقدامات نسنجیده خود علیه یمن و ایران منطقه را وارد تنش جدی کرده که می تواند پییامدهای جدی برای اقتصاد جهان به ویژه در حوزه انرژی داشته باشد.
باید توجه داشت که بیشتر صادرات LNG قطر به اروپاست که بخشی از آن به دلیل تنش ها متوقف شده و این امر می تواند اقتصاد اروپا را در زمستان و بهار با مشکل مواجه کند. در واقع دود اقدامات واشنگتن در غرب آسیا بدون تردید به چشم اقتصاد جهان به ویژه خود کشورهای غربی خواهد رفت.
نظر شما