بازار؛ گروه بین الملل: مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی رافائل گروسی در مصاحبه با وبگاه «نشنالنیوز» گفته است که ایران به سرعت در حال غنیسازی اورانیوم است اما «ما نمیگوییم که سلاح دارد».
گروسی با متهم کردن ایران به ایجاد مانع در مسیر بازرسیهای آژانس گفت: «ایران تنها کشور غیرتسلیحات هستهای است که درسطح بسیار بسیار بالا در حال غنیسازی اورانیوم است که بسیار به سطح تسلیحات (هستهای) نزدیک است».
وی سپس تأکید کرد: «میگویم این کار حساسی است...باید از قوانین پیروی کنید».
اوایل ماه جاری میلادی، آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارش محرمانه خود به اعضای این سازمان گفته بود که ایران تولید اورانیوم با غنای بالای خود را افزایش داده؛ و تصمیم خود برای کاهش غنی سازی که از اواسط سال ۲۰۲۳ آغاز شده بود را معکوس کرده است.
گروسی به نشنال نیوز گفت: «ایران بخشی از پیمان منع گسترش تسلیحات هستهای است آنها باید به این تعهد خود پایبند باشند و ایران باید اقدامات بیشتری در مقایسه با آنچه انجام میدهد، انجام دهد».
پیش از این، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ناصر کنعانی در واکنش اظهارات رافائل گروسی گفته بود که از مدیرکل انتظار میرود با رعایت بیطرفی و حفظ حرفهایگری، در مصاحبههای خود به نحوی صحبت کند که بیطرفی او و جایگاه مستقل مدیرکل آژانس زیر سؤال نرود.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه تأکید کرد که مسیر گفتوگوها با ایران همچنان باز است اما در ادامه در خصوص ادعای مانعتراشی ایران در مسیر بازرسیها گفت: «این قطعاً در تضاد با روح کار ما است. بسیار بسیار غیرسازنده است».
علیرغم آنکه گروسی میگوید ایران در مسیر بازرسیها مانعتراشی میکند که وی در ماه گذشته در خصوص بازرسیها از تأسیسات هستهای ایران گفته بود که نظارت بر تأسیسات هستهای ایران علیرغم لغو مجوز بازرسهای این نهاد بینالمللی ادامه دارد.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور شیرین هانتر عضو شورای روابط خارجی آمریکا انجام داده است که در ادامه می آید.
هانتر متخصص مسائل سیاسی ایران، خاورمیانه و اسلام سیاسی است. تا پیش از انقلاب ۵۷ ایران، هانتر عضو وزارت امور خارجه ایران بودهاست و پس از آن به ایالات متحده مهاجرت نمود. وی به زبانهای فارسی، انگلیسی، فرانسه و ترکی مسلط است. وی همچنین عضو شورای روابط خارجی امریکاست. کتاب «روابط ایرانی-عربی، فرایندهای تنش و سازگاری» از جمله کتابهای متأخر هانتر است. این کتاب تلاشی برای فهم و درک بهتر تاثیرات رقابتهای فرهنگی، مدرنیزاسیون (نوگرایی)، اختلافات قومی و مذهبی، دولتسازی، نقش قدرتهای بزرگ و سیستم سیاسی بینالمللی بر روابط ایرانیان و اعراب طی هفت دهۀ گذشته است.
* رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی اخیراً گفته است که ایران به سرعت در حال غنی سازی اورانیوم است، اما ما نمی گوییم که سلاح دارد. وی همچنین اعلام کرده است که راه مذاکره با ایران همچنان باز است. ارزیابی شما از سخنان او چیست؟
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در زمینه از سرگیری مذاکرات هستهای با ایران نقش محدودی دارد. تنها کشورهایی که می توانند این مذاکرات را احیا کنند ایران و آمریکا هستند. در حال حاضر، من هیچ احتمالی نمی بینم که واشنگتن به مذاکره با ایران علاقه مند باشد. تنها راهی که میتوانست انجام شود این است که ایران مایل به بحث در مورد موضوعات دیگری مانند حمایت از حماس و حوثیها باشد. اما ایران حاضر به کنار گذاشتن متحدان منطقه ای خود نخواهد بود.
درست است که خروج آمریکا از برجام یک اشتباه بود، اما بایدن به راحتی می توانست به توافق برگردد اما او از انجام این کار خودداری کرد
* پس از اظهارات گروسی، آنتونی بلینکن نیز اعلام کرد که خروج آمریکا از برجام اشتباه بزرگی بوده و برنامه هسته ای ایران از این محدودیت رها شده است و اکنون در شرایطی هستیم که نمی خواستیم در آن قرار بگیریم. ارزیابی شما از سخنان او چیست؟
درست است که خروج آمریکا از برجام یک اشتباه بود، اما بایدن به راحتی می توانست به توافق برگردد. اما او از انجام این کار خودداری کرد. بلینکن و دیگر مشاورانش هیچ کاری برای متقاعد کردن او برای بازگشت به برجام انجام ندادند. بنابراین، من این بیانیه را نشان دهنده تمایل جدی برای بازگشت به مذاکرات درباره پرونده هسته ای ایران نمی دانم.
به طور کلی، در شرایط کنونی، نه ایران و نه آمریکا تمایلی به از سرگیری هر نوع گفت وگویی ندارند و مخالفت با تعامل با ایران در کنگره بسیار شدید است
*حسین امیرعبداللهیان در دیدار با وزیر امور خارجه سوئیس در بیانیه ای موازی با اظهارات گروسی و بلینکن اعلام کرد: ابتکار عمل سلطان عمان همچنان روی میز است و جمهوری اسلامی ایران به مسیر مذاکره پایبند است. آیا این مواضع را می توان دلیلی برای شروع مذاکرات دانست؟
به طور کلی، در شرایط کنونی، نه ایران و نه آمریکا تمایلی به از سرگیری هر نوع گفت وگویی ندارند. مخالفت با تعامل با ایران در کنگره بسیار شدید است. آمریکا حتی دارایی های ایران را مجددا مسدود کرده است. سیاستمداران ایالات متحده به شدت با دادن هرگونه تسهیلاتی به ایران حتی در شرایط توافق کمتر برای کمتر مخالف خواهند بود.
* در مجموع منظور از این مواضع مطرح شده از سوی مقامات آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران و آمریکا در بحبوحه جنگ غزه و جنگ در دریای سرخ چیست؟
به سختی می توان گفت که هدف آژانس از انتشار این نظرات چیست. اینها می تواند مقدمه ای برای فشارهای بیشتر بر ایران به این بهانه باشد که تهران از شرکت در بحث های سازنده خودداری کرده است. گام بعدی می تواند احیای مجدد اتهامات ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای باشد. فاجعه این است که فشار بیشتر بر ایران می تواند آن را مجبور کند از گزینه دستیابی به سلاح هسته ای پیروی کند.
نظر شما