سمیه شوریابی؛ بازار: حسین تقی نژاد کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در بررسی که از وضعیت متغیرهای پولی کشور داشت تشریح کرد: طبق آخرین آمار منتشر شده بانک مرکزی از وضعیت پولی و بانکی کشور در مرداد ماه سال ۱۴۰۲، نقدینگی کشور به ۶۸۵۳ همت رسیده است که نسبت به ماه گذشته با ۲.۳۸ درصد رشد همراه بوده است، گفتنی می باشد این عدد در تیر ماه نیز ۱.۶۴ درصد رشد داشته است.
درصد تغییرات نقطه به نقطه نقدینگی
تقی نژاد ضمن بیان اینکه با بررسی روند درصد تغییرات نقطه به نقطه نقدینگی، کاهش سرعت رشد نقدینگی به وضوح مشاهده می‌شود، افزود: در مرداد ماه سال ۱۴۰۲ با ثبت رشد نقطه به نقطه ۲۶.۹ درصدی نقدینگی، اکنون در نقطه مشابه با مرداد ماه سال ۱۳۹۸ ایستاده‌ایم به بیانی دیگر رشد نقطه به نقطه ۲۶.۹ درصدی نقدینگی در مرداد ماه، کمترین میزان رشد نقدینگی در ۴۸ ماه گذشته بوده است، رشد نقطه به نقطه نقدینگی در تیر ماه سال ۱۴۰۲ برابر با ۲۷.۵ درصد بوده و در مرداد ماه، برای پنجمین ماه متوالی شاهد کاهش شتابان این متغیر هستیم اکنون فاصله نرخ تغییرات نسبت به نرخ هدف ۲۵ درصدی بانک مرکزی برای سال ۱۴۰۲ نزدیک‌تر از همیشه است.
مقایسه روند تغییرات نقطه به نقطه پایه پولی و نقدینگی
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه مقایسه هم‌زمان روند تغییرات نقطه به نقطه پایه پولی و نقدینگی می‌تواند نمایانگر تورم نهفته در اقتصاد کشور باشد، اظهار داشت: بانک مرکزی با سیاست‌های کنترلی خود می‌تواند رشد نقدینگی را کند کرده و تورم عمومی را به صورت موقت کاهش دهد اما بروز پیامد سیاست‌های انقباضی در قالب رکود در بازار کالا و خدمات، سبب ایجاد یک محدودیت نانوشته برای بانک مرکزی در ادامه سیاست پولی انقباضی می‌شود، ادامه روند افزایشی تغییرات پایه پولی که مجدداً از تیر ماه سال ۱۴۰۱ شتاب گرفته است، علیرغم کنترل آن در سال ۱۴۰۲، سبب فشرده شدن فنر تورم در سال اخیر و افزایش احتمال جهش‌های ارزی در سال‌های آینده شده است.
درصد تغییرات نقطه به نقطه پایه پولی و ضریب فزاینده
تقی نژاد همچنین در ادامه ابراز داشت: در نمودار زیر واگرایی میان درصد تغییرات نقطه به نقطه پایه پولی و ضریب فزاینده به وضوح قابل مشاهده است، در ده ماه گذشته ضریب فزاینده همواره روند کاهشی را در پیش گرفته اما در همین مدت پایه پولی با رشد همراه بوده است، پایه پولی در مرداد ماه سال ۱۴۰۲ نسبت به مرداد ماه سال گذشته ۴۲ درصد رشد و نسبت به تیر ماه سال ۱۴۰۲، ۱.۵ درصد رشد را نشان می‌دهد.
تغییر در سیاست‌های پولی انقباضی فعلی بانک مرکزی می‌تواند به رشد شتابان نقدینگی منجر شود ولذا اولین پالس‌های انبساطی سبب حرکت فعالین بازارهای مالی به سمت خرید دارایی‌های ایمن در برابر تورم می‌شود
وی می گوید: نتایج بررسی آخرین وضعیت نقدینگی کشور حاکی از آن است که تغییر در سیاست‌های پولی انقباضی فعلی بانک مرکزی می‌تواند به رشد شتابان نقدینگی منجر شود ولذا اولین پالس‌های انبساطی سبب حرکت فعالین بازارهای مالی به سمت خرید دارایی‌های ایمن در برابر تورم می‌شود.
تغییرات نسبت نقدینگی به دلار
این مدرس بازار سرمایه با توجه به تغییرات نسبت نقدینگی به دلار، بیان داشت: علیرغم تمام ایراداتی که از منظر تئوریک به این نسبت وارد است اما این نمودار می‌تواند به عنوان یک مکمل، چشم‌انداز مناسبی را از حرکات دلار و تورم انتظاری در اختیار ما قرار دهد، در بازه زمانی سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ با افزایش نقدینگی کشور به ۳۵۷ میلیارد دلار، نرخ دلار سرکوب شده و قدرت خرید مردم افزایش یافته بود با افزایش نرخ دلار در سال ۹۶ شاهد سقوط نقدینگی به حوالی ۱۱۶ میلیارد دلار بودیم.
رشد مقدار دلاری نقدینگی با افزایش نرخ دلار مجدداً کاهش یافته و در حال حاضر طبق اطلاعات منتشر شده تا مرداد ماه سال ۱۴۰۲، این نسبت در نزدیکی محدوده‌های تعادلی قرار دارد و انتظار رشد بالای دلار در ماه‌های آتی (صرفاً بر اساس این نمودار) را نداریم
تقی نژاد افزود: در پنج سال اخیر نقدینگی کشور در حوالی بازه ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیارد دلار قرار داشته است به عبارتی رشد مقدار دلاری نقدینگی با افزایش نرخ دلار مجدداً کاهش یافته و در حال حاضر طبق اطلاعات منتشر شده تا مرداد ماه سال ۱۴۰۲، این نسبت در نزدیکی محدوده‌های تعادلی قرار دارد و انتظار رشد بالای دلار در ماه‌های آتی (صرفاً بر اساس این نمودار) را نداریم.
آخرین وضعیت نسبت پول به شبه پول
این تحلیلگر بازار سرمایه در ادامه با توجه به اینکه پس از یک رالی افزایشی در نسبت پول به شبه پول، شاهد سومین ماه افت متوالی در این نسبت بوده ایم، عنوان کرد: اگرچه این کاهش را همچنان نمی‌توان خیلی جدی دانست و باید منتظر گزارش ماه‌های آینده بود اما حداقل در کوتاه‌مدت کاهش هیجان در بازارهای مالی قابل لمس است اگرچه آخرین اطلاعات مورد بررسی ما مربوط به مرداد ماه می‌باشد اما شواهد و سنتیمنتال بازار نشان از افزایش تمایل منابع برای حرکت به سمت سپرده‌ها و صندوق‌های با درآمد ثابت در ماه‌های اخیر دارد.
تقی نژاد ادامه داد: همانطور که در گزارش‌های قبل بیان شد انتظار کاهش این نسبت در مرداد و شهریور را داشتم و به نظر می‌رسد حداقل روند افزایشی در ماه‌های گذشته به خوبی کنترل شده است.
روند تغییرات نرخ بهره بین بانکی
حسین تقی نژاد در نهایت با اشاره به تغییرات نرخ بهره بین بانکی، خاطر نشان کرد: از ابتدای سال ۱۴۰۲ تا کنون نرخ بهره بین بانکی در راستای سیاست‌های بانک مرکزی در محدوده‌های بالاتر از ۲۳.۴ درصد قرار گرفته است که در سقف خود به ۲۳.۸ درصد در پنج مهر ماه سال جاری رسیده بود، آخرین نرخ بهره بین بانکی در تاریخ هشت آذر به ۲۳.۵۴ درصد رسیده که برای سومین هفته متوالی کاهش را تجربه کرده است.
نظر شما