شمش فولاد صادراتی ارزانتر از قیمت ها در بورس کالا| خام فروشی ایران کشورهای اطراف را میلگرد ساز کرد

بازار؛ گروه صنعت: صنعت فولاد یکی از بزرگترین صنایع جهان است و ۱۰ کشور برتر صادراتی شامل چین، ژاپن، هند، ایالات متحده، روسیه، کره جنوبی، آلمان، ترکیه، برزیل و اوکراین هستند. جهش های تکنولوژیکی، افزایش سطح درآمد، پویایی های ژئوپلیتیکی و سیاسی و اقتصادی در افزایش تقاضا نقش داشته و کشورها را مجبور به افزایش تولید کرده است که در برخی موارد باعث ایجاد مازاد تولید شده است.

هند، ایران و اندونزی؛ ۳ کشوری که تولید فولاد خود را افزایش دادند

این در شرایطی است که بر اساس آمارهای منتشر شده، تولید جهانی فولاد در سال ۲۰۲۲ به ۱۸۷۸ میلیون تن رسید که به سختی از تولید ۱۸۷۵ میلیون تنی قبل از همه گیری در سال ۲۰۱۹ فراتر رفت.

تولید فولاد در سال ۲۰۲۲ کاهش قابل توجهی را در مقایسه با افزایش ۱۹۶۰ میلیون تنی پس از همه‌ گیری کرونا در سال ۲۰۲۱ نشان داد، با کاهش سالانه ۴.۲ درصدی که بزرگترین کاهش از سال ۲۰۰۹ و قبل از آن، ۱۹۹۱ است.

بر اساس گزارش منتشر شده در سایت آماری تحلیلی www.visualcapitalist.com این کاهش در بسیاری از تولیدکنندگان برتر فولاد جهان پخش شد و تنها سه کشور از پانزده کشور برتر یعنی «هند، ایران و اندونزی» تولید سالانه خود را افزایش دادند. به این ترتیب و بر اساس این گزارش در حال حاضر ایران در جایگاه دهم تولید فولاد در دنیا قرار دارد.

در صنایع بالا دستی و پایین دستی اشباع هستیم

احمد رضوی نیک فعال صنعت فولاد و رییس هیات مدیره مجتمع فولاد نیک صدرای توس معتقد است در حال حاضر منعی در خصوص تولید مواد اولیه مثل سنگ آهن، کنستانتره گنداله و اسفنجی نداریم و همچنین ذوب اشباع است؛ یعنی بیش از نیاز داخلی است. ضمن اینکه با توجه به افق ۱۴۰۴ که پیش بینی ۵۵ میلیون تن تولید فولادی را داریم در صنایع بالا دستی همچون «سنگ آهن و گنداله و ذوب» الان اشباع هستیم.

رضوی نیک فعال صنعت: صنعت فولاد کشور الان باید در جایگاه هفتم تولید جهانی باشد چون گاز، سنگ آهن فراوان و نیروی کار ارزان داریم اما به دلیل اینکه در وسط زنجیره خود دولت رقیب بخش خصوصی شده و این صنعت متاسفانه متولی ندارد به این رتبه نرسیدیم

رضوی نیک در خصوص شرایط حاکم بر صنعت فولاد به خبرنگار بازار می گوید: در پایین دستی ها و محصولات نهایی مثل مقاطع طویل، انواع میلگرد، تیرآهن و نبشی نیز اشباع هستیم. به این معنا که در حالی که ۳۴میلیون تن ظرفیت تولید کشور است، تنها ۱۸ میلیون تن تولید می کنیم یعنی نزدیک به نصف ظرفیت را تولید داریم. از این میزان متاسفانه حدود ۲ میلیون و ۸۰۰ تا ۳ میلیون تن صادرات شده و ۹ و نیم میلیون تن مصرف داخلی و حدود ۴-۵ میلیون تن هم انباشت کالا در داخل انبارها است.

وی همچنین در خصوص جایگاه صنعت فولاد در بازارهای جهانی نیز می گوید: صنعت فولاد کشور باید الان رتبه ۷ دنیا را می گرفت با توجه به اینکه ما گاز فراوان داریم، سنگ آهن در کشور فراوان داریم نیروی ارزان کاری داریم و تمام حمایت ها از بالا دستی انجام شده است. اما متاسفانه به دلیل اینکه در وسط زنجیره خود، دولت رقیب بخش خصوصی شده و صنعت فولاد به نوعی می توان گفت متاسفانه متولی ندارد به این رتبه نرسیدیم و به نظر بنده به تدریج یکسری بی تدبیری ها صنعت فولاد کشور را زمین گیر می کند.

این فعال صنعت فولاد با اشاره به اینکه در بالا دستی و تولید مواد اولیه بی نیاز شدیم گفت: تقریبا می شود گفت ۱۰ تا ۱۵ درصد بیشتر نیاز ارز آوری در بالا دستی ها یعنی معادن تا تولید شمش نداریم و در پایین دستی هم تولیدات همه داخلی است و بومی سازی شده است. با این وجود به دلیل نبود یک مدیریت واحد و متاسفانه نداشتن یک متولی در صنعت فولاد و بخش نامه های خلق الساعه، عرضه های قطره چکانی در بورس کالا، مهندسی قیمت در بالا دستی به منظور خام فروشی شرایط آنطور که باید باشد نیست.

رضوی نیک، فعال صنعت فولاد: متاسفانه با مهندسی قیمت به جهت فقط خام فروشی، شمش فولادی گران تر از قیمت صادراتی در بورس کالا به تولید کننده داخلی فروخته می شود

وی ادامه داد: طبق آمارها نزدیک به ۱۲ تا ۱۴ میلیون تن مواد خام مثل «شمش بیلت، بلوم و اسلب» مازاد داریم و صادرات کشور نشان می دهد که حدود ۱۲ میلیون تن مواد خام ارزان و با کیفیت بالا در منطقه صادر شده است. در حالی که کشورهای رقیب ما در محصولات نهایی که روزی وارد کننده محصولات ما بودند امروز باعث شده تعرفه های سنگین بر روی محصولات ایران بگذارند.

شمش در بورس کالا با نرخی گران تر از قیمت صادراتی عرضه می شود!

رضوی نیک تصریح کرد: به عبارت دیگر این خام فروشی باعث شده کشورهای رقیب خود مثل عمان، قطر و کویت که یک روزی خریداران محصولات نهایی و طویل ایران (مثل میلگرد) بودند امروز میلگرد ساز شده اند. مساله مهم اینجا است که شمش متاسفانه با مهندسی قیمت به جهت فقط خام فروشی، گران تر از قیمت صادراتی در بورس کالا به تولید کننده داخلی فروخته می شود.

وی با تاکید مجدد بر اینکه در قسمت مقاطع طویل (محصولاتی همچون میلگرد، نبشی، تیرآهن و غیره) نیز کشور بی نیاز و اشباع است گفت: در این شرایط متاسفانه رقابت منفی می شود و هزینه های تولید در بورس کالا حتی نوردکاران نمی توانند اخذ کنند؛ یعنی قیمتی که می فروشند و عمدتا ۳۰ درصد از ظرفیت را پُر می کنند اشباع است و رقابتی انجام نمی شود و به اصطلاح کف قیمت است.

رئیس سابق انجمن نوردکاران فولادی ایران، همچنین اظهار داشت: امروز شمش با احتساب ۹ درصد ارزش افزوده و کرایه حمل با قیمت حدود ۲۲۵۰۰ تومان تحویل کارخانه نوردی می شود و هزینه یک کیلوگرم شمش به میلگرد در سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۱۱ و نیم درصد است. در حالی که در بورس کالا بین ۸ تا ۱۱ درصد مارجین بین شمش و میلگرد قیمت گذاری می شود. این امر عملا به معنای ضرر نوردکاران است و می توان گفت به نحوی فقط دلالان در بورس این کالا را عرضه می کنند آن هم به صورت اعتباری اسنادی که زیان به اصطلاح کارخانه و نوردکاران، توسط اعتبار اسنادی که دلالان و واسطه ها انجام می دهد با نرخ کارمزدی که می گیرند آن را منتفی می کند.