بازار، سمیه محمدی: آب مایه حیات بوده که در روستاها علاوه بر مصارف زندگی، آب یکی از نیازهای اصلی برای فعالیت های کشاورزی و دامداری روستائیان است.
احیا و مرمت قنوات بحث مهمی در رونق کشاورزی و مهاجرت معکوس روستائیان دارد. تامین آب شرب در بخش کشاورزی و به ویژه در حوزه عشایری یکی از دغدغه های آنها بوده که در حوزه روستایی بار اصلی بر دوش قنوات است.
رهبر معظم انقلاب در سیاست های کلی برنامه ششم به توسعه روستایی کشور براساس تثبیت جمعیت و تشویق مهاجرت به مناطق روستایی و عشایری تاکید ویژه ای داشته اند.
رهبری می فرمایند«با ایجاد اشتغال مناسب می توان به معیشت و ماندگاری روستائیان کمک کرد».
همچنان که آمار ها نشان می دهد بیش از ۳ میلیارد نفر از جمعیت دنیا در مناطق روستایی ساکن می باشند که در عرصه های تولید، اقتصاد، فرهنگی و کشاورزی کشور بسیار نقش بسزایی دارند و می توانند به ضرب آهنگ توسعه کشور شتاب فزاینده تری بخشند.
بدون شک ایجاد زیرساخت ها و ارائه خدمات در روستاها از مهاجرت روستائیان به شهرها جلوگیری و در نتیجه گام بلندی در تحقق اقتصاد مقاومتی است.
غلامحسین صفایی از روستائیان خراسان جنوبی در گفتگو با بازار اظهارکرد: شغل ما کشاورزی بوده و بدون شک روستائیان نقش مهمی در کشاورزی دارند که بدون آب این فعالیت امکان‌پذیر نیست.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از روستاهای اطراف از سال های گذشته با استمرار خشکسالی نه تنها برای تامین آب کشاورزی بلکه برای آب شرب نیز دچار تنش و مشکل هستند، یادآور شد: هر چند در حال حاضر دولت با لوله گذاری های جدید آب شرب را برای روستایمان تامین کرد ولی متاسفانه بازهم در تابستان با مشکل جدی آب مواجه می شویم و برخی از اوقات آب از طریق آبرسانی سیار به روستاها ارسال می شود.
وضعیت احیای قنوات در روستاهای استان
مهدی جعفری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی در این خصوص در گفتگو با خبرنگار بازار، با اشاره به اهمیت قنوات در روستاها اظهارداشت: در روستاها اگر انواع زیرساخت‌ها وجود داشته اما قنات آن نباشد و آبی به آنها نرسد و منبع معیشتی قطع شود اسکان در آن مقدور نبوده و تخلیه می شود.
وی یادآور شد: اقدامات بسیار ارزشمندی در روستاهای استان در راستای مرمت قنوات صورت گرفته است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی به آمار مقایسه ای اقدامات صورت گرفته در حوزه قنوات در استان در طی سال های ۹۹، ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ اشاره کرد و افزود: در حوزه قنوات در سال ۹۹ میزان ۲۱ کیلومتر کار شده در سال ۱۴۰۰ به ۸۹ کیلومتر که بیش از ۴ برابر افزایش یافته و در سال زراعی ۱۴۰۱ که تا پایان شهریورماه ادامه دارد تاکنون ۸۰ کیلومتر کار شده که عدد قابل توجهی است.
جعفری گفت: همچنین میزان اعتبار هزینه شده در حوزه قنوات در استان در سال ۹۹ به میزان ۲۰ میلیارد تومان، در سال ۱۴۰۱به میزان ۶۹ میلیارد تومان و از ابتدای سال زراعی جاری تاکنون ۶۲ میلیارد تومان بوده است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی: اعتبار خوبی در راستای اجرای سامانه های نوین آبیاری به استان تعلق گرفته به طوری که یک بیستم از کل این اعتبارات به خراسان جنوبی اختصاص یافته است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی ادامه داد: این اقدامات باعث شده که در برخی از قنوات دو تا سه و برخی از جاها تا پنج برابر افزایش دبی آب وجود داشته باشد.
جعفری با اشاره به اینکه احیای قنوات در استان قبل از سال ۹۹ تنها در ۹۹ رشته قنات در استان صورت گرفته است، بیان کرد: در سال ۱۴۰۰ تعداد ۳۶۰ رشته قنات در استان احیا شد.
وی با بیان اینکه براساس آنچه که تاکنون ثبت شده حجم قنوات در استان ۷ هزار و ۵۰۰ رشته می باشد، یادآور شد: اما آنچه که برای استان توسط سازمان مدیریت لحاظ شده ۶ هزار و ۹۹۳ رشته قنات است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به اینکه موضوع دیگری که در حوزه آب در روستاها دارای اهمیت بوده، سامانه های نوین آبیاری است، گفت: سال ۹۹ رتبه استان در این بخش، رتبه هفتم بوده و در سال ۱۴۰۰ به رتبه سوم و در سال ۱۴۰۱ به رتبه دوم رسیده است.
جعفری ادامه داد: خوشبختانه اعتبار خوبی در راستای اجرای سامانه های نوین آبیاری به استان تعلق گرفته به طوری یک بیستم از کل این اعتبارات به خراسان جنوبی اختصاص یافته است.
وی بیان کرد: قرار بود میزان۱۰ میلیارد تومان اعتبار در این حوزه به استان اختصاص یابد که با پیگیری های صورت گرفته این اعتبار به ۷۵ میلیارد تومان افزایش یافته است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر خراسان جنوبی در اجرای سامانه های نوین آبیاری رتبه اول کشور و همچنین در حوزه احیای قنوات نیز رتبه اول کشور را دارد.
جبران کسری مخازن تامین آب استان با حفر و تجهیز ۱۸ حلقه چاه جدید
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه روستاها در طرح آبرسانی سیار براساس سرانه آب دریافت می کنند به طوری که برخی از روستا روزانه و برخی دیگر به نسبت جمعیت ممکن است هر چند روز یکبار آبرسانی سیار به آنها انجام شود، تصریح کرد: در مجموع در سال جاری در حوزه آبرسانی سیار روستایی۳۱ درصد خدمات را نسبت به سال گذشته افزایش داده ایم.
به گفته علی دوستی ۱۳۲ روستا نسبت به سال گذشته برای استفاده از این خدمات اضافه شده است.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از چشمه ها و قنوات خشک شده بنابراین بسیاری از مصارف آب در روستاها از طریق آبرسانی سیار تامین می‌شود که امیداست خدمات پایداری تا پایان فصل گرما به روستائیان ارائه دهیم، اضافه کرد: به دلیل استمرار خشکسالی های ۲۲ ساله در استان بسیاری از منابع آبی از دست رفته است و همچنین سبب کاهش کیفیت آب های زیرزمینی به سبب افت شدید این آب ها در استان شده است.
دوستی: به دلیل استمرار خشکسالی های ۲۲ ساله در استان بسیاری از منابع آبی از دست رفته است و همچنین سبب کاهش کیفیت آب های زیرزمینی به سبب افت شدید این آب ها در استان شده است
دوستی تصریح کرد: در یک اقدام هدفمند از ابتدای سال جاری ۱۲ حلقه چاه برای تامین آب شهرهای استان حفر و تجهیز و مورد بهره‌برداری قرار گرفته و همچنین تعداد۶ حلقه چاه برای روستاها حفر و در مجموع ۱۸ حلقه چاه حفر و تجهیز شد که عملا ظرفیت کسری را جبران کردیم.
وی ادامه داد: با حفر و تجهیز این تعداد چاه در استان کاهش ۲۴ درصدی کسری مخازن آب استان جبران شده است.
۵۸ هزار نفر از جمعیت روستایی استان تحت پوشش آبرسانی سیار قرار دارند
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان‌جنوبی بیان داشت: در حال حاضر برای شهرهای استان شش حلقه چاه در حال حفاری بوده که در چند ماه آینده به بهره برداری می رسد و همچنین چنین برنامه‌ای برای روستاهای استان نیز وجود دارد.
دوستی با بیان اینکه تا زمان تکمیل این زیرساخت ها ناوگان آبرسانی سیار با بالاترین ظرفیت خود در استان در اختیار بوده و این خدمت را به روستائیان انجام می‌دهد، یادآور شد: در مجموع ۴۴۸ روستای استان با جمعیت ۵۸ هزار نفر تحت پوشش آبرسانی سیار قرار دارند که امیداست با ایجاد زیرساخت ها ناوگان سیار آبرسانی حذف شود.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان‌جنوبی با اشاره به اینکه خوشبختانه در برنامه های هیات دولت برای استان به حوزه آب توجه ویژه ای صورت گرفته و این حوزه جزو اولویت‌های دولت قرار دارد، بیان کرد: در همین راستا اعتبارات خوبی پیش بینی شده به طوری که شاهد افزایش ۷۰ درصدی اعتبارات ملی و ۱۰۰ درصدی اعتبارات استانی بوده ایم که با این اعتبارات قسمتی از زیرساخت ها را می توانیم اصلاح کنیم.
دوستی گفت: اعتباراتی در قالب جهاد آبرسانی با انعقاد قرارداد با قرارگاه امام حسن مجتبی برای تامین زیرساخت ها و آبرسانی به روستاهای محروم استان پیش بینی شده است.
وی تصریح کرد: در قرارداد اول ۲۵۶ میلیارد تومان برای آبرسانی به ۱۰۸ روستا در سال ۱۴۰۰ منعقد شد که در حال حاضر ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان جنوبی با بیان اینکه براساس قرارداد دوم هزار میلیارد تومان برای آبرسانی به ۳۵۰ روستای استان در نظر گرفته شده است، ادامه داد: این قرارداد تا سال ۱۴۰۴ بوده که با اجرای کامل آن جمعیت روستاهای بالای ۲۰ خانوار استان اکثراً آبرسانی می شوند.
دوستی افزود: خوشبختانه در تفاهم نامه ای که اخیراً با استان و دبیر قرارگاه امام حسن منعقد شده میزان ۲۷۰۰ میلیارد تومان برای آبرسانی به ۵۰۲ روستای استان افزوده شد که در مجموع این سه قرارداد تا پایان ۱۴۰۴ کل روستاهای بالای ۲۰ خانوار و روستاهای بین ۱۵ تا ۲۰ خانوار استات آبرسانی پایدار می شوند.
مصارف غیرشرب عاملی در تنش آبی در روستاها
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان‌جنوبی گفت: در مقایسه کشوری وضعیت آبرسانی به شهرهای استان نسبتاً وضعیت خوب و پایداری است.
دوستی با اشاره به اینکه در روستاها چون شاخص برخورداری روستایی در استان از شاخص برخورداری روستایی کشور بالاتر بوده باید مصارف کنترل شود، تصریح کرد: باد توجه به اسنکه در روستاها بیشتر مصارف غیرشرب بوده و این مصارف به شبکه تحمیل می‌گردد بنابراین شاهد کسری آب و تنش آبی هستیم.
وی خاطرنشان کرد: در تولید آب کسری در استان وجود ندارد اما چون مصارف بالا رفته تنش وجود بنابراین تقاضا داریم مردم خودشان مصارف را مدیریت کنند.
سخن پایانی: هر چند اقدامات دولت سیزدهم و دولت های گذشته بعد از انقلاب اسلامی در حوزه آبرسانی به روستاهای استان قابل تقدیر و غیر قابل انکار می باشد اما هنوز بسیاری از روستاها وجود دارند که با مشکل بی آبی مواجه بوده و هر سال با توجه به خشکسالی های متوالی و چندین ساله بر این مشکل افزوده می شود حتی در روستاهایی که لوله گذاری برای آبرسانی پایدار شده اند متاسفانه در فصل ها و ایام خاصی از سال دچار تنش آبی هستند.
نظر شما