آخرین ابعاد «حادثه انفجار رزمجاه» | بیمه مرکزی ورود کرد

بازار، گروه استان‌ها: در پی وقوع حادثه انفجار در معدن رزمجاه طزره دامغان از مجموعه معادن البرز شرقی، کارگروه کارشناسی شکل گرفت و در نهایت مسائل به صورت دقیق مورد بررسی قرار گرفته است حالا اما مشخص شده که علت انفجار چه بوده و حتی کارگران در لحظه آخر برای خروج هم اقدام کرده بودند چرا که پیکر سه تن از آنها ۶۰ متر پائین تر از سینه کار یافت شده است.

اما سوال اساسی اینجا است که آیا می شد از این حادثه جلوگیری کرد یا خیر؟ سوال مهمتر اما این است که اگر تجمع گاز متان و انفجار کیسه های گازی صورت گرفته، آیا راهکاری برای عدم تکرار این نوع حوادث وجود دارد یا نه؟

قبل از هر چیز باید به این موضوع بپردازیم که اصلا حادثه چطور رخ داد. در گزارش تجمیعی قبل به صورت مفصل به موضوع رزمجاه پرداختیم که آن را می توانید با تیتر بازخوانی حادثه «معدن رزمجاه» | فاجعه ای که برای بار سوم تکرار شد بخوانید حالا نیز می خواهیم به زوایای جدیدتری از این حادثه بپردازیم.

زوایای جدید حادثه

سید محمد علی حسینی مدیر ایمنی و محیط زیست البرز شرقی که در واقع مسئول مستقیم تهیه گزارش حادثه است در گفتگو با خبرنگار بازار، بیان می کند: در زمانی که طی میلیون ها سال زغال سنگ تحت فشار ایجاد می شود حفره هایی مانند کیسه مملو از گاز متان می شوند که تحت فشار این گاز حبس می شود که به آن کیسه گاری می گویند لذا وقتی ضربه ای به دیواره زغال وارد شود ممکن است این کیسه ها نازک شود و کم کم نشت گاز و سپس انفجار رخ دهد.

مسئول ایمنی البرز شرقی: تا ۲۰ دقیقه به تحویل شیفت همه چیز مناسب بوده است چرا که بازرس ایمنی و سرکارگر در داخل تونل بودند

حسینی با بیان اینکه حادثه روز یکشنبه در شیفت دوم رخ داده است، ابراز کرد: تا ۲۰ دقیقه به تحویل شیفت همه چیز مناسب بوده است چرا که بازرس ایمنی و سرکارگر در داخل تونل بودند و میزان گاز را هم اندازه گرفته بودند و همه چیز نرمال بود در این حین کارگران اعلام می کنند که سه واگن دیگر را بار بزنیم ما هم خارج می شویم در نتیجه خیال بازرس خط راحت شده و کم کم مکان را ترک می کند این بازرسان ۳۰۰ متر دور می شوند و وارد راهروی دیگری می شوند که ناگهان صدای انفجار می آید.

وی با بیان اینکه هر اتفاقی رخ داده باید در همان چند دقیقه ترک بازرس ایمنی و سرکارگر و لحظه انفجار رخ داده باشد چرا که تا قبل از آن میزان گاز اندازه گیری و کاملا نرمال بوده است، ابراز داشت: بلافاصله بدو انفجار عوامل امدادی وارد عمل می شوند اما میزان گاز co آنچنان بالا بوده که امکان پیشروی را نمی دهد.

تجمع گاز

مسئول ایمنی البرز شرقی با بیان اینکه میزان گاز به صورت حداکثر باید ۳۵ پی پی ام باشد در صورتی که گاز ۹۰۰ پی پی ام بوده است، ابراز کرد: نیروهای امدادی که ابتدا وارد معدن می شوند حتی پیکر یک معدنچی را هم پیدا می کنند اما نمی توانند آن را خارج کرده و خودشان بیرون می آیند.

حسینی با بیان اینکه بزرگترین چالش تهویه بود چرا که باید گازهای ابتدا خارج می شد، گفت: انفجار برزنت های مکنده و دمنده هوا که دو طرفه نیز بود را پاره و یا سوخته بود در نتیجه ده متر ده متر مجبور به پیشروی شدیم تا زمانی که به زیر کارگاه رسیدیم و آنجا پیکر یک کارگر پیدا و کار آواربرداری برای رسیدن به بقیه معدنچیان آغاز شد.

سه کارگر ۶۰ متر مسیر را پایین آمده و حتی خود را به بونکر رساندند و دو متری تونل پشت سر هم به حالت نشسته فوت کردند

وی افزود: دو الی سه تُن آواربرداری نیاز بود تا به بقیه پیکر ها برسیم لذا این کار پس از تهویه هوا آغاز شد و در نهایت توانستیم به کریدور اصلی ورود کنیم لذا حالا می توانستیم درباره شرایط اظهار نظر کنیم در نتیجه ما مدعی هستیم که کیسه گازی در همین فاصله ترکیده و باعث تزریق حجم عظیم گاز زیر دویل و بالاتر شده است.

علت انفجار

طبق نظر مسئولان البرز شرقی سه کارگر ۶۰ متر مسیر را پایین آمده و حتی خود را به بونکر رساندند و دو متری تونل پشت سر هم به حالت نشسته فوت کردند این نشان می دهد که تلاش کردند تا از شرایط خارج شوند اما نتوانسته اند و در دو متری تونل زمین گیر شدند. اما علت انفجار چه بوده است؟ برخی اعلام کردند که امکان دارد کارگران استعمال دخانیات می کردند در صورتی که رئیس ایمنی البرز شرقی این موضوع را قویاً رد می کند.

حسینی با بیان اینکه بازرس حق دارد که کارگران را مانند نیروی انتظامی جزء به جزء بازرسی بدنی کند ما حتی در همین ۴۰ روز اخیر دو کارگر را درباره همین دخانیات و مواد مخدر اخراج کردیم که یکی شان سیگار همراه داشت یعنی تا این اندازه ما نسبت به این موضوعات حساس هستیم از سوی دیگر کارگران فوت شده میانگین ۲۰ سال سابقه داشتند و می دانند که در چه شرایطی حضور دارند و هرگز چنین کاری را نمی کنند.

وی افزود: علت حادثه از چند حالت خارج نیست یا جرقه برخورد واگن ها بوده یا سنگی از سقف روی ریل افتاده یا دریل کارگر به سنگی برخورد کرده یا حتی لوکوموتیو می توانسته باعث این جرقه شده باشد که انفجار صورت گرفته و متاسفانه شش معدنچی جان خود را از دست دادند.

دستگاه ها فرسوده نبوده است

برخی از فرسودگی دستگاه ها خبر داده اند در صورتی که البرز شرقی هم این موضوع را رد کرده و اعلام می کند که دستگاه گاز سنجی که در معادن این شرکت وجود دارد نمونه آمریکایی است که بهترین مدل در سراسر کشور است و همین دستگاه در دیگر معادن دنیا هم کار می کند و دقت بسیار بالایی دارد. هرچند مدیر ایمنی البرز شرقی تلویحاً می پذیرد که شرایط معادن طزره به لحاظ امکانات آنچنان هم عالی نیست کما اینکه اعلام می کند: تمام تجهیزات اتکس های معدنی دارند اما منکر عیب و ایراد هم نیستیم.

حسینی همچنین بیان می‌کند: اینکه بیان می‌شود پیکور دست معدنچیان عامل بوده چنین نیست چرا که آنها متوجه گاز شده و به پایین آمده بودند یعنی اصلاً مشغول کار نبودند و همین امر هم سبب شد تا پیکر آنها سریع‌تر پیدا شود وگرنه زیر خروارها آوار شاید بیرون کشیدن پیکر معدنچیان به خصوص سه معدن چی دیگر، روزها ممکن بود طول بکشد.

ورود بیمه مرکزی به ماجرا

از آنجا که این سومین حادثه در طزره بود که به جان باختن کارگران منجر می شد حادثه ابعاد ملی نیز پیدا کرد علی استاد هاشمی مدیرعامل جدید بیمه مرکزی که خود اهل استان سمنان و شهرستان شاهرود است در نتیجه شناخت خوبی هم از طزره دارد دو روز بعد از انتصاب به این موضوع ورود کرد.

استاد هاشمی با بیان اینکه مدیریت ریسک باید با رویکرد کاهش میزان خطر و تبعات منفی در عرصه کار، طراحی شود و اگر صنایع بزرگ به سمت کنترل ریسک های خود حرکت کنند تلفات ناشی از کار به حداقل خواهد رسید، می گوید: کاهش آلام بازماندگان حادثه از جمله ماموریت های صنعت بیمه به شمار می رود لذا کارفرمای معدن یادشده پیش از وقوع حادثه نسبت به دریافت پوشش کافی مسئولیت خود اقدام کرده که با توجه به الحاقیه های خریداری شده تمامی خسارات از سوی شرکت بیمه ایران، پرداخت خواهد شد.

از آبان ۹۷ تا کنون ۹ کارگر در طزره جان خود را از دست دادند

وی از دستور پرداخت سریع دیه کامل شش قربانی حادثه خبر داد و افزود: صنعت بیمه برای ایفای تمامی تعهدات قانونی خود آمادگی دارد و در کنار آن موضوع مدیریت ریسک و کاهش حوادث و تلفات را با جدیت دنبال خواهد کرد همچنین از تشکیل کارگروه ویژه در شرکت بیمه ایران برای پیگیری این حادثه قدرانی می کنیم و عقیده داریم که پرداخت خسارت بر اساس میزان تعهدات صنعت بیمه صورت می گیرد و به محض تکمیل مستندات و تکمیل گزارش مقامات ذیصلاح، چک خسارت به زیاندیدگان تحویل خواهد شد.

عدم تکرار ماجراهایی از این دست

مدیرعامل بیمه مرکزی در پایان از تمامی مدیران بنگاه های اقتصادی و مجموعه های تولیدی، تجاری و خدماتی خواست تا علاوه بر تقویت واحدهای مدیریت ریسک، نسبت به تهیه بیمه نامه های کامل با پوشش های کافی، اقدام کنند.

یک سوال اساسی این است که وقتی این میزان تکرار حادثه را در یک منطقه معدنی شاهد هستیم چرا برخورد جدی با مسئولان آن صورت نمی گیرد هر چند معدن رزمجاه به دستور دادگستری استان سمنان فعلا تعطیل است اما باید ساز و کاری اندیشید تا دیگر این موضوعات تکرار نشود در خاتمه باید گفت از آبان ۹۷ تا کنون ۹ کارگر در طزره جان خود را از دست دادند.