بازار گروه استان ها: با اجرای طرح «دارویار» از اواخر تیر ماه ۱۴۰۱ و حذف ارز ترجیحی لذا داروخانه‌ها مجبور شدند دارو را با قیمت بیشتری و البته نقدی خریداری کنند.طبیعی است که با افزایش قیمت دارو برای شرکت‌های تولیدی، حجم نقدینگی مورد نیاز داروخانه‌ها نیز می‌بایست افزایش می یافت اما اغلب داروخانه‌ها به خصوص داروخانه‌های کوچک از توانایی مالی برای خریدهای نقدی برخوردار نبودند.در عین حال، تأخیر بیمه‌ها در پرداخت یارانه دارو به داروخانه‌ها، باعث تشدید بحران مالی داروخانه‌ها شد و این روند هم چنان ادامه دارد.
به همین منظور و با هدف بررسی وضعیت اقتصادی داروخانه ها با دکتر سید علی جعفری نژاد رئیس انجمن دارو سازان خراسان رضوی ساعتی را به گفت وگو نشستیم که ماحصل گفت و گوی بازار را با وی در ذیل می خوانید:
* افزایش قیمت دارو چه تبعاتی داشته است است ؟
افزایش قیمت دارو با توجه به کاهش قدرت خرید مردم افزایش زیادی به خصوص برای دهک های پایین جامعه به همراه داشته است و قاعدتا افزایش قیمت دارو سبب کاهش مراجعه وخرید مردم به داروخانه ها شده است .
این موضوع موجب شده تا نقدینگی داروخانه ها نیز تحت تاثیر قرار گیرد و لذا قدرت خرید داروخانه ها را کاهش می دهد و در واقع داروخانه در تهیه داروهای مورد نیاز با مشکل مواجه شود.
* در حال حاضر مهم ترین مشکلات داروخانه ها چیست ؟
کاهش سود داروها یکی از مشکلات اقتصادی داروخانههاست یعنی پس از افزایش قیمت داروها در سال گذشته سود داروها کاهش پیدا کرد لذا این موضوع سبب مشکلات زیادی برای داروخانه ها شد.
یکی دیگر از مشکلات پیش روی داروخانه ها طرح نسخه پیچی الکترونیکی بود که اگر چه هزینه های اضافی مانند مصرف کاغذ و دفترچه بیمه را در دولت کاهش داد ولی از سوی دیگر داروخانه دارها مجبور شدند تا یک نفر را به پرسنل خود به منظور رسیدگی به امور بیمه اضافه کنند و لذا هزینه های جانبی هم چون مصرف کاغذ، سیستم و حقوق بیمه را به هزینه داروخانه دار ها تحمیل کرد در حالی که هیچ منبعی هم برای تامین هزینه های این بخش از مجموعه های بالا اندیشیده نشد.
* پیاده سازی طرح دارویار چه تبعاتی برای شما به همراه داشت؟
در طرح دارویار دولت مجبور شد دارو را همانند کالاهای اساسی گران کند از طرفی برای آنکه فشار کم تری به بیمار و مردم وارد شود بیمه ها بالای ۹۰ درصد حق دارو را پرداخت کنند و سهم بیمار کم تر باشد.
متاسفانه داروخانه های ما به خصوص بخش خصوصی وضعیت خوبی ندارند زیرا دارو با بهترین حالت ۱۰ درصد سود دارد و با حاشیه سود پایین سه ماه بعد پول آن از بیمه دریافت می شود و بخاطر همین دکتر های دارو ساز بدنبال اخذ وام و برگشت نخوردن چک هایشان هستند و اقتصاد داروخانه بیمار شده است و توجیه اقتصادی ندارد
از آن طرف سرمایه داروخانه ها در اختیار شرکت های بیمه قرار گرفت و پرداخت پول بیمه به داروخانه ها بصورت معوقات سه ماهه موجب شد تا داروخانه ها برای خرید دارو از شرکت های پخش دچار مشکل شوند. متاسفانه در این پروسه داروخانه های بخش خصوصی فشار بیشتری را متحمل شدند که در نهایت ادامه این روند منجر به ورشکستگی و تعطیلی داروخانه ها خواهد شد.
* وضعیت داروخانه ها در حال حاضر چگونه است؟
متاسفانه داروخانه های ما به ویژه بخش خصوصی وضعیت خوبی ندارند زیرا دارو با بهترین حالت ۱۰ درصد سود دارد و با حاشیه سود پایین سه ماه بعد پول آن از بیمه دریافت می شود و به همین دلیل دکتر های دارو ساز به دنبال اخذ وام و برگشت نخوردن چک هایشان هستند و اقتصاد داروخانه بیمار شده است و توجیه اقتصادی ندارد.
میزان سود دارو در کشورهای دیگر ۳۵ درصد است اما این در حالی است که میزان سود دارو در کشور ایران زیر ۱۰ درصد با حاشیه سود پایین است و در کنار آن با اجرای طرح دارویار معوقات بیمه ها که ۳ ماه است به داروخانه ها پرداخت نشده است و هم چنین اخذ ۸ درصد مالیات موجب شده تا بسیاری از داروخانه ها به فکر اخذ وام و فروش برخی از وسایل برای پرداخت بدهی ها افتاده و یا به تعطیلی داروخانه و مهاجرت دست بزنند.
* برای حل این مشکلات چه راهکاری را پیشنهاد می کنید؟
در این رابطه تقاضا داریم تا دولت دست از تصدی گری بردارد و نظارت را پیشه کند چون صفر تا صد کالاهای ما با دولت است و بجای آن باید نظارت ها را بیش تر کند.
یک زمانی در دوران جنگ نیاز داشتیم تا دولت تامین و توزیع آن را در دست داشته باشد ولی در حال حاضر با وجود ۸۰۰ داروخانه در سطح استان چه اصراری به وجود بخش دولتی و توزیع دارو توسط بخش دولتی است؟
اگر می خواهیم به بخش خصوصی کمک کنیم نیاز است مشکلات اقتصاد داروخانه را حل کنیم نه این که با وجود داروخانه دولتی فشار به بخش خصوصی وارد کنیم.
* در خصوص بحث گرانی دارو علت چیست؟
گرانی دارو مانند بقیه اقلام و کالاهای دیگر است و در خصوص دارو فقط مواد اولیه نیست و در کنار آن مواد جانبی دیگر نیز در این افزایش قیمت تاثیر گذار است به گونه ای که وقتی اقلام مورد مصرف در بسته بندی دارو مانند شیشه و آلومینیوم گران می شود قیمت دارو نیز افزایش پیدا می کند.
اما بخش دیگری مربوط به سیاست های دولتی مانند همین اجرای طرح دارویار است که به جای اینکه سبب کاهش هزینه ها شود باعث شد اقتصاد داروخانه ها به مشکل برخورد و برخی داروخانه های خصوصی به تعطیلی کشانده شوند.
* مطالبات داروخانه از بیمه ها چه عددی است؟
عدد دقیقی موجود نیست ولی در حال حاضر افزون بر ۳ ماه است که پول بیمه ها پرداخت نشده و این رقم حداقل ماهیانه حدود ۳۰۰ میلیارد تومان در استان خراسان رضوی برآورد می شود.
در هر حال هر طرحی که برای دارو اجرا می شود متاسفانه انتهای طرح دیده نمی شود همان طور که در طرح های دارویار، نسخه پیچی الکترونیکی، کمبود شیرخشک و سایر مشکلاتی که در حال حاضر مشاهده می کنید چون متولی و پاسخگویی وجود ندارد! متاسفانه در این میان فشار به سمت داروخانه و بخش خصوصی است و داروخانه باید پاسخگو باشد در حالی که داروخانه دار ها نقشی در این مشکلات ندارند.
* آیا عدالت در توزیع داروها بین داروخانه ها رعایت می شود؟
در مورد داروخانه های عمومی معتقدیم توزیع عادلانه صورت نمی گیرد و مشکل اصلی ما توزیع خارج از شبکه داروخانه است که برخی از دارو ها سر از کلینیک های زیبایی، عطاری و فضای مجازی در آورده و بدون بدون هیچ گونه نظارتی دارو تجویز می شود و لذا قرار است با نظام پزشکی و کمیته مداخله گران موضوه را به جد دنبال کنیم.
* آیا کیفیت داروهای داخلی با داروهای خارجی یکسان است؟
ممکن است یک داروی خارجی اثرات بهتری داشته باشد و مردم نیز به دنبال یک دارو از شرکت خاص باشند ولی این بدین معنی نیست که کیفیت داروهای داخلی پایین باشد بهرحال در کشورهای منطقه خود از نظر دارو سازی حرف اول را می زنیم و حتی کشورهای همسایه از ما دارو را خریداری می کنند.
به جای اینکه دولت نقش نظارتی را ایفا کند به سایر بخش ها نیر ورود داشته و تعداد داروخانه های شبانه روزی دولتی را افزایش داده است لذا این موضوع سبب می شود دارویی که به بازار می آید ابتدا به سمت داروخانه دولتی سرازیر شود
جهت بالا بردن کیفیت دارو داخلی می توان از تحت لیسانس کشورهای خارجی انتقال تکنولوژی صورت بگیرد ولی یکی از مشکلات وزارت بهداشت است که با داروسازی وارد تعامل می شود.
طبق اصل ۴۴ قانون اساسی باید بسیاری از خدمات دولتی به بخش خصوصی واگذار شود از همین رو یکی از مشکلات فعالیت داروخانه های دولتی است چون به جای اینکه دولت نقش نظارتی را ایفا کند به سایر بخش ها نیر ورود داشته و تعداد داروخانه های شبانه روزی دولتی را افزایش داده است لذا این موضوع سبب می شود دارویی که به بازار می آید ابتدا به سمت داروخانه دولتی سرازیر شود.
* راه حل این موضوع چیست؟
دولت می تواند به جای مداخله در تمامی حوزه ها در قالب تعاونی ها دارو را به سمت دارو سازان جوان در قالب تعاونی ها برساند و مشوقی برای بخش خصوصی باشد و از آن طرف بحث بازرسی و نظارت خود را به صورت جدی اعمال کند.
از آنجا که شهر مشهد مقدس به دلیل زائر پذیر بودن و حضور مسافران و گردشگران به خصوص ایام پایانی ماه صفر، عید نوروز با حجم زیادی مراجعه کننده همراه است لذا درخواست داریم تا سهمیه ویژه برای این شهر و جدا از استان برای دارو در نظر گرفته شود که ضمن رفع مشکل کمبود دارو در برخی ایام زمینه خدمت رسانی بهتر میسر شود .
* آیا کمبودی در خصوص دارو در بازار داریم؟
تا حدودی کمبود دارویی برطرف شده است ولی هنوز با کمبود شیر خشک مواجه هستیم البته در مورد کمبود سایر اقلام دارویی نیز باید اذعان کرد شاید آن دارو مورد نظر پزشک در بازار نباشد ولی داروی مشابه آن موجود است.
نظر شما