بازار؛ گروه کشاورزی: در حالی بازار جهانی انواع کودهای کشاورزی شیمیایی و غیر شیمیایی پویا و فعال است که غنی سازی خاک یکی از اصلی ترین دغدغه های فعالان بخش کشاورزی است. چرا که بحث افزایش بهره وری ها تا حدود زیادی به غنی بودن و حاصلخیز بودن خاک در کنار دیگر شرایط همچون دسترسی به امکانات و مکانیزاسیون بستگی دارد.
وب سایت World's Top Exports: ارزش فروش جهانی انواع کودهای کشاورزی در سال ۲۰۲۲-۲۰۲۳ از ۱۳۳ میلیارد دلار عبور کرده که نسبت به سال ۲۰۱۸ حدودا ۱۲۶ درصد رشد را نشان می دهد
در چنین شرایطی است که ارزش فروش جهانی انواع کودهای کشاورزی در سال ۲۰۲۲-۲۰۲۳ از ۱۳۳ میلیارد دلار عبور کرده است که بر اساس آنچه اخیرا World's Top Exports منتشر کرده، رشدی ۱۲۶ درصدی نسبت به سال ۲۰۱۸ را نشان می دهد. از سوی دیگر این گزارش حاکی از این است که از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ ارزش کودهای صادراتی حدود ۵۸ درصد رشد داشته است که بسیار قابل توجه است.
۶۰ درصد خاک کشاورزی کشور کمتر از نیم درصد ماده آلی دارد
نکته جالب توجه در خصوص کودهای کشاورزی اینکه به گفته کارشناسان بخش، اراضی کشاورزی کشور به طور قابل توجهی فقیر و عاری از مواد آلی است. به طوری که پیش از این کامبیز عباسی معاون سابق آب و خاک در گفتگو با بازار اذعان داشت که ۶۰ درصد خاک کشاورزی کشور کمتر از نیم درصد ماده آلی دارد و لذا خاکی فقیر محسوب می شود.
آسودار، فعال بخش کشاورزی: خاک کشاورزی کشور طی دهه های متمادی از طریق استفاده بی رویه و ناصحیح از کودهای شیمیایی و همچنین استفاده بیش از اندازه از شخم و دیسک به شدت تخریب شده و عاری از عناصر حیاتی شده و لذا خاک فقیری داریم
از سوی دیگر کارشناسان معتقدند فقیر بودن خاک کشاورزی کشور خود مانعی در مسیر تحقق اهدافی همچون تامین امنیت غذایی کشور و رسیدن به خودکفایی یا حداقل خود اتکایی در برخی محصولات مخصوصا محصولات استراتژیک است. در این زمینه نیز پیش از این محمد امین آسودار از فعالان حوزه کشاورزی در گفتگو با بازار گفت: تا زمانی که خاک زراعی کشور فقیر باشد حتی نمی توان روی اجرای درست الگوی کشت مانور داد. مساله اساسی در این مورد این است که خاک کشاورزی کشور طی دهه های متمادی از طریق استفاده بی رویه و ناصحیح از کودهای شیمیایی، عدم آگاهی کشاورزان در اهمیت باقی ماندن ته مانده محصولات همچون کاه و کلش گندم پس از برداشت روی خاک و همچنین استفاده بیش از اندازه از شخم و دیسک به شدت تخریب شده و عاری از عناصر حیاتی شده است. لذا برای تحقق یکسری طرح ها همچون الگوی کشت، کشت های قراردادی، خوداتکایی دانه های روغنی و غیره این عامل می تواند خود یک مانع جدی محسوب شود.
روسیه، کانادا و چین؛ سه کشور برتر در صادرات انواع کودهای کشاورزی در ۲۰۲۲
با این وجود در شرایطی که کودها محرک های مهم کشاورزی هستند که برای رشد محصولاتی که مردم را در سراسر جهان تغذیه می کنند ضروری است، کشورهایی همچون روسیه، کانادا، چین، ایالات متحده، مراکش و عربستان از اصلی ترین تامین کننده های انواع کودهای کشاورزی محسوب می شوند. در واقع بر اساس آنچه اخیرا World's Top Exports منتشر کرده است در سال ۲۰۲۲ این شش کشور نامبرده در مجموع بیش از نیمی از کودهای صادراتی جهان را تامین کرده اند. اگرچه سهم این کشورها در تامین بازار جهانی در سال قبل تر یعنی ۲۰۲۱ حدودا یک درصد بیشتر از این بوده است.
در حقیقت در این گزارش آمده است، ارزش صادراتی کودهای کشاورزی کشور روسیه در سال ۲۰۲۲ حدود ۲۱ میلیارد دلار بوده است و پس از آن نیز کانادا با رقم زدن صادراتی به ارزش حدود ۱۴ میلیارد دلار در جایگاه دوم قرار دارد. همچنین کشور چین با ۱۱ و نیم میلیارد دلار، ایالات متحده با ۸ و نیم میلیارد دلار و مراکش با رقم زدن صادراتی به ارزش حدود ۸ میلیارد دلار در جایگاه سوم تا پنجم دنیا جای دارند. این در حالی است که کشورهای عربستان، عمان، بلژیک، هلند و قطر نیز در جایگاه های بعدی ارزش صادراتی کودهای کشاورزی به بازارهای جهانی قرار دارند.
وب سایت World's Top Exports: در سال ۲۰۲۲ بیش از سه چهارم کو دهای صادراتی مربوط به کودهای کشاورزی مبتنی بر نیتروژن بوده و پس از آن نیز کودهای پتاسیم با سهمی ۲۰.۴ درصدی قرار دارد
نکته جالب توجه اینکه در بین ۳۰ کشور صادر کننده اول که در مجموع ۸۸ درصد از کل بازار را تامین می کنند، امارات بیشترین رشد صادراتی را دارد و پس از آن نیز عمان، کانادا، ترکیه، نیجریه و فرانسه قرار دارند. از آن طرف کشورهای لیتوانی و چین صادرات خود را در مدت نامبرده نسبت به سال ۲۰۲۱ کاهش داده اند.
تامین کنندگان اروپایی در صدر صادرات کودهای کشاورزی
در این گزارش همچنین آمده است، از نظر انواع مختلف کودهای صادراتی، بیش از سه چهارم از کالاهای صادراتی مربوط به کودهای کشاورزی مبتنی بر نیتروژن بوده است و پس از آن نیز کودهای پتاسیم با سهمی ۲۰.۴ درصدی قرار دارد. همچنین کودهای فسفاته ۲.۳ درصد کالاهای صادراتی در این حوزه را به خود اختصاص داده اند. نکته جالب توجه اینکه در این میان کودهای حیوانی یا گیاهی هم سهمی ۰.۹ درصدی دارند.
در این گزارش همچنین آمده است از منظر قاره ای، کشورهای اروپایی بالاترین ارزش دلاری کودهای صادراتی را به خود اختصاص داده اند و به این ترتیب صادراتی به ارزش ۴۸.۴ میلیار دلار که ۳۶ درصد از کل محموله های فروخته شده می شود را رقم زده اند. همچنین صادر کنندگان آسیایی با سهمی به میزان حدود ۳۲ درصد در رتبه دوم، آمریکای شمالی با سهمی حدود ۱۷ درصد و صادر کنندگان قاره آفریقا نیز با تخصیص سهمی به میزان بالغ بر ۱۲ درصد در جایگاه های بعدی جای دارند. گفتنی است تامین کنندگان آمریکای لاتین و اقیانوسیه هم در رده های بعدی قرار دارند.
نظر شما