تهمینه غمخوار؛ بازار: در شرایط بحرانی کنونی مشاهده رشد مثبت اقتصادی در کشورهای منطقه یورو بیشتر به یک رویا تبدیل شده و در میان کشورهایی که در معرض رکود اقتصادی قرار گرفته و یا فاصله زیادی تا رسیدن به این شوک اقتصادی را ندارند، بیش از همه فرانسه و ایتالیا به دلیل نرخ بالای بیکاری و پیامدهای ناشی از سیاست‌های ریاضتی موجب نگرانی و تهدید بزرگی برای حوزه یورو محسوب می شوند زیرا پس از آلمان فرانسه به لحاظ قدرت اقتصادی رتبه دوم را به خود اختصاص داده و حدود یک پنجم تولید ناخالص داخلی اروپا متعلق به این کشور می باشد.
در اوایل هفته گذشته، برونو لو مایر، وزیر دارایی فرانسه هشدار داد که رکود اقتصادی این کشور به ۱۱ درصد خواهد رسید در حالی که این میزان پیشتر هشت درصد پیش‌بینی شده بود، بنابراین شوک اقتصادی ناشی از شیوع کرونا در فرانسه بسیار غیرمنتظره بوده است.
بر اساس اعلام یورونیوز، بانک مرکزی (Banque de France) در گزارشات خود اعلام کرده که اقتصاد این کشور از شروع بحران کرونا تا اواسط سال ۲۰۲۲ بهبود نخواهد یافت و در سال جاری انتظار افت بیش از ۱۰ درصدی رشد اقتصادی وجود دارد.
فرانس ۲۴ نیز در گزارشی نوشت: وزیر کار نیز از دست رفتن حدود یک میلیون شغل و جهش نرخ بیکاری در ماههای آینده و افزایش ۱۱.۸ درصدی تا سال آتی را اعلام کرده است زیرا برخی مشاغل از جمله صنعت گردشگری، هتلداری و حمل و نقل که بیشتر درگیر بحران کرونا بوده اند، از این افت و عقب افتادگی بهبود نخواهند یافت و وزارت کار مجبور است که به دستورالعمل های جدید ایمنی بیماری همه گیر سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری در رابطه با سفرهای هوایی عمل کند.
چندی پیش وزارت کار فرانسه نیز اعلام کرده بود که بسیاری از شرکت های فرانسوی در حال اخراج کارکنان خود هستند و فعالیت کسب و کارهای زیادی معلق یا محدود شده است.
علاوه بر مسائل ذکر شده، بر اساس گزارش روزنامه فرانسوی لوپاریزین، یکی از موضوعات مهم دیگری که این روزها در فرانسه به وضوح قابل مشاهده است، موج روانی این رکود و مشکلات جدی اقتصادی می باشد، نگرانی از بحران اقتصادی حاصل از قرنطینه خانگی و تعطیلی کسب و کارها در بین مردم فرانسه به مراتب بیشتر از نگرانی ابتلا به این بیماری همه گیر می باشد.
هراس مردم فرانسه از تشدید بحران اقتصادی در این کشور بیش از ویروس کرونا می باشد
به همین منظور و در راستای مسائل ذکر شده مبنی بر رکود اقتصادی فرانسه و انتقاد از سیاست های دولت مکرون در رابطه با مشکلات فاحش اقتصادی، خبرنگار بازار گفتگویی را با حمید رضا آصفی سفیر اسبق ایران در امارات، آلمان و فرانسه و سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه ترتیب داده که در ادامه مرور می کنیم:
* از زمان روی کار آمدن امانوئل مکرون به عنوان رییس جمهور، فرانسه چه تغییرات و چالشهای جدی را به خصوص در بخش اقتصادی مشاهده کرده است؟
مکرون جوان در سال ۲۰۱۷ با یک سیاست لیبرالی و نوآورانه در میان شگفتی مردم در فرانسه انتخاب شد. او نه وابسته به حزب سوسیالیست بود و نه وابستگی خاصی به حزب جناح گریزپای داشت، یعنی نه حزب جمهوری و نه حزب سوسیالیستی. به همین دلیل انتخابات سنتی فرانسه دچار تغییراتی گردید، زیرا همواره در فرانسه یک انتخابات سنتی وجود داشت که یا سوسیالیست ها یا از احزاب گریزپای انتخاب می‌شدند که این بار اتفاق دیگری رخ داد.
رییس جمهور فرانسه در ابتدا شعارهایی را در جهت حمایت از طبقه فرودست و نیازمندان مطرح کرد و توازن را به نفع اقشار محروم فرانسه به هم زد. او با طرح اختصاص یارانه از جمله یارانه های بیکاری و اجتماعی میان اقشار پایین جامعه محبوبیت زیادی کسب کرد اما همچنین با ارائه برخی سیاست‌های خود دچار چالش شد. اوج این چالش ها در رویکرد او نسبت به مالیات بر روی سوخت و بنزین بود که منجر به تظاهراتی به نام جنبش جلیقه زردها شد.
اوج چالش های فرانسه در رویکرد مکرون نسبت به مالیات بر روی سوخت و بنزین بود که منجر به تظاهراتی به نام جنبش جلیقه زردها شد
(جنبش خودجوش جلیقه زردها یک جنبش اعتراضی با مرکزیت پاریس فرانسه است که با مسدود کردن جاده‌ها و ایجاد هرج و مرج ترافیکی همراه بوده است. این تظاهرات در اعتراض به افزایش قیمت سوخت و مالیات‌ها و اعتراض به سیاست‌های کلی دولت مکرون بود که عده‌ای خواستار استعفا وی شدند زیرا کارمندان، کارگران و خانواده‌هایی که در حومه شهرهای بزرگ یا مناطق روستایی زندگی می‌کنند، برای رفت و آمد و زندگی روزمره به خودروی شخصی وابسته هستند)
مکرون در ابتدا تصور می کرد که این مسئله و تظاهرات تحت کنترل درخواهد آمد، اما از آنجایی که این تظاهرات رهبری نداشت و خودجوش بود، به بدنه جامعه منتقل شد و امکان کنترل تقریبا از میان رفت به طوری که هر شنبه مردم تظاهرات کرده و در نتیجه تنش ها و ناآرامی های اجتماعی گسترش یافته است.
رویکرد او راجع به قرار دادن مالیات بر سوخت کمک به محیط زیست و کاهش آلودگی زیست محیطی بود که شاید یک طرح جسورانه و خوبی هم مطرح شد، اما عملا در اجرا موفقیت آمیز نبود.
* صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی نه چندان خوبی از رشد اقتصادی فرانسه به عنوان دومین اقتصاد حوزه یورو اعلام کرده است. از دیدگاه شما، به عنوان نماینده پیشین ایران در این کشور، مشکل اصلی و عمده این کشور چیست که دولت را تحت انتقاد های گوناگون قرار داده است؟
فرانسه پس از آلمان دومین اقتصاد منطقه یورو به لحاظ قدرت اقتصادی بوده که به هر حال با چالشهای بسیار و انتقادات گوناگونی روبروست. یکی از مشکلات عمده فرانسه موضوع حاشیه نشینی می باشد که به شدت زیاد است و می تواند تحریک کننده و عاملی برای ایجاد ناآرامی‌های اجتماعی و شکل گیری جنبش های گوناگون شود. تبعیض در بین اقشار مختلف در فرانسه به حدی زیاد است که ۳۰ درصد مهاجرین خارجی فرانسه بیکار هستند، در حالی که این مسئله در آلمان کمتر از ۱۵ درصد و در متوسط اروپا حدود ۲۳ درصد می باشد.
موضوع تبعیض در بازار کار و اینکه مهاجرین غیر فرانسوی شرایط نابرابری دارند، موجب شده تا صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی نه چندان خوب و کاهش بیش از پیش را برای رشد اقتصادی فرانسه اعلام کند، به طوری که در سه سال گذشته این میزان ۲.۳ درصد بوده و هم اکنون در سال جاری با کمی افزایش به ۱.۵ درصد یعنی بیش از ۴۰ درصد کاهش خواهد رسید. بنابراین این مسئله برای فرانسه زنگ خطر جدی به شمار می‌رود که البته در سایر کشورهای اروپایی نیز به وضوح قابل مشاهده خواهد بود.
چالش دیگری که فرانسه با آن مواجه است، بدهی این کشور بوده که به بالاترین حد خود در چهار دهه گذشته رسیده و به نظر می رسد که بر اساس آمار، نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی در سال جاری از ۱۰۰ درصد نیز فراتر رود که این میزان در کنار چالش نرخ بیکاری که در سطح بالایی قرار دارد و تقریبا دو برابر نرخ بیکاری نسبت به آلمان بوده و از سایر کشورهای اروپایی بیشتر است، فرانسه را متحمل فشار بیشتری نموده است.
* بحران کرونا با اقتصاد فرانسه چه کرد؟
بدیهی است که موضوع کرونا مشکلات در فرانسه را تشدید کرد زیرا شرکتهای کوچک ورشکسته شده و شرکتهای بزرگتر مجبور شدند تا کارکنان خود را اخراج کنند. بنابراین نرخ بالای بیکاری نیز افزایش بیشتری پیدا کرد. مشکل بیکاری، کاهش رشد و فلج شدن شرکتهای خصوصی چالشهای جدی پیش روی این کشور پس از شیوع کرونا هستند به طوری که بعضی از گرایش‌های تند ملی‌گرایانه و نژادپرستانه روز به روز در این کشور در حال افزایش است. شرایط معیشتی مردم به لحاظ اقتصادی سخت خواهد بود، به خصوص اینکه فرانسه در کنار آلمان یا سایر کشورهای اروپایی مانند اسپانیا، ایتالیا و حتی یونان سرمایه‌گذاری‌های جدیدی انجام داده بودند که با توجه به کرونا امکان برگشت سرمایه برای این کشور مانند آلمان سخت تر شده و فشار را بر روی فرانسه بیشتر کرده است.
نظر شما