محمود نواصر؛ بازار: مردم شهرهای آبادان، اروندکنار و چوئبده از قدیم به امر کشاورزی مشغول بوده‌اند و حتی پس از ورود صنایع و پیشرفت علم در جهان، تفکر شغل دولتی نداشته‌اند.
با احداث پالایشگاه آبادان در استان خوزستان، آبادان به عنوان دروازه ورود مدرنیته در ایران مطرح شد و سیل عظیمی از مردم ایران و حتی دیگر نقاط جهان همچون انگلستان، هلند، یونان، آمریکا، فیلیپین، هند، میانمار و سایر نقاط جهان به این شهر مهاجرت کردند.
با اینکه برای اولین بار در خاورمیانه یک پالایشگاه عظیم در آبادان احداث شد اما یک اقتصاد غیر نفتی دیگر در این شهر وجود داشت و آن کشاورزی بود.
کشاورزی در آبادان بیش از یکصد سال قدمت دارد و در بین تمام گیاهان و درختان، نخل از همه معروف‌تر است و بسیاری از خرماها که در نخیلات آبادان به ثمر می‌آید شاید فقط در چند نقطه جهان وجود داشته باشد که همین امر نشان دهنده توانمندی کشاورزان آبادان به کشت این نوع محصول است.
پس از وقوع جنگ تحمیلی صنعت کشاورزی در آبادان آسیب جدی دید و بسیاری از نخیلات از بین رفتند و اقتصاد این شهر با یک چالش مواجه شد.
وقتی مردم آبادان که در حوزه کشاورزی فعالیت و امرار معاش می‌کردند بعد از پایان جنگ تحمیلی به این شهر بازگشتند، عملا کاری دشوار داشتند. زمین‌های کشاورزی، نخیلات و برخی محصولات در برخی از مناطق به صورت کامل نابود شده بودند. دستاوردی که از اجداد آنها به ارث رسید و به عنوان یک میراث ارزشمند بود، نابود شده بودند.
در حال حاضر بسیاری از محصولات کشاورزی آبادان خام فروشی می‌شود که بر خلاف تاکیدات مقام معظم رهبری است و استفاده از صنایع تبدیلی یک ضرورت است و انتظار می‌رود مسئولان به حوزه کشاورزی اهمیت دهند
در حال حاضر بسیاری از محصولات کشاورزی آبادان خام فروشی می‌شود که بر خلاف تاکیدات مقام معظم رهبری است و استفاده از صنایع تبدیلی یک ضرورت است و انتظار می‌رود مسئولان به حوزه کشاورزی اهمیت دهند.
اهمیت صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی را زمانی بیشتر می‌توان دریافت که توجه شود پس از صنایع سنگین، صنایع غذایی از نظر وسعت و گستردگی، دومین مقام را در جهان داراست. صنایع غذایی راهبردی، غلات، قند، لبنیات و روغن را نیز در بر می‌گیرد.
در ضمن با توجه به میزان ارزش افزوده در این صنایع که با ارزش افزوده در صنایع پتروشیمی برابری دارد با جایگزینی صدور این محصولات به جای صدور قسمتی از نفت، می‌توان به شکوفایی اقتصادی نزدیک‌تر شد که در حقیقت می‌توان گفت این یکی از اهداف اقتصاد مقاومتی است.
نظر به ضرورت توسعه روستاها و نیاز روز افزون جامعه به غذا با توجه به رشد جمعیت و کاهش منابع غذایی، یکی از مهم‌ترین مسائلی که توجه دولتمردان، اندیشمندان و محققان را در دنیای امروز به خود جلب کرده است لزوم گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی به خصوص در روستاها است.
در این زمینه صنایع تبدیلی با به کارگیری محصولات کشاورزی به عنوان مواد اولیه می‌توانند عاملی برای توسعه روستاها و استفاده بهتر از محصولات کشاورزی محسوب شوند.
بسیاری از محصولات کشاورزی دارای زمان تولید و مصرف محدودی هستند و تولید یا برداشت محصولات این بخش معمولا در یک زمان مشخص و کوتاه صورت می‌گیرد ولی مصرف در زمان طولانی‌تری صورت می‌گیرد و صنایع تبدیلی می‌توانند با حفظ و نگهداری محصولات، در آنها به گونه‌ای تغییر و تبدیل ایجاد کنند که امکان مصرفشان در طی سال میسر باشد.
با این ویژگی‌ها می‌توان گفت که صنایع تبدیلی در فرآیند توسعه کشور نقش کلیدی دارند و توجه بیشتر به این صنایع تسریع در رشد و توسعه کشاورزی و اقتصادی را موجب می‌شود.
صنایع تبدیلی در راستای ارزآوری و رهایی از اقتصاد تک محصولی نفت محور موثر است. رویکرد توجه به صنایع تبدیلی شهرستان آبادان باید رویکردی صادرات محور باشد تا به رشد اقتصادی و رونق اشتغال و ارز آوری دست یافت.
صنایع تبدیلی، تکمیلی و بازار فروش محصولات سه رکن اصلی اشتغال، توسعه اقتصادی و همچنین جلوگیری از خام فروشی و تبدیل شدن محصولات کشاورزی به ضایعات در شهرستان آبادان محسوب می‌شوند.
تسهیل فعالیت سالم، مولد، اشتغال آفرینی، جلوگیری از ضایعات کشاورزی و مهاجرت روستاییان به شهرها از جمله مزایای صنایع تبدیلی برای کمک به بخش کشاورزی و اقتصاد کشور است.
بار مشکلات بخش کشاورزی بر دوش صنایع تبدیلی قرار گرفته است به این معنا که محصولات کشاورزی در مورد میزان و نوع استفاده از کود و سم و ماندگاری دچار مشکلاتی هستند و وقتی این محصولات وارد کارخانه می‌شوند نمره استاندارد محصول منفی می‌شود از این رو باید به کشاورزان آگاهی لازم در این خصوص را داد.
صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی در جلوگیری از ضایعات محصولات کشاورزی، ایجاد ارزش افزوده، افزایش درآمد روستاییان و افزایش سهم اشتغال صنعتی در مناطق روستایی نقش بسیار مهمی دارد.
متاسفانه علیرغم اینکه کشاورزی یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی در حوزه روستاهای شهرستان آبادان است اما هر ساله مشکلات متعددی در فصل برداشت خرما ایجاد می‌شود که با توجه به این محصول مهم و صادراتی باید رویکرد اصولی اتخاذ شود.
در این راستا نشستی روز شنبه با محوریت بررسی زیرساخت‌های خرید خرما و همچنین رفع مشکلات کشاورزان در سالن جلسات اداره تعاون روستایی شهرستان آبادان برگزار شد.
ظرفیت تولید خرما افزایش یابد
نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی در این نشست اظهار کرد: پمپ‌های آب در روستاها یک موضوع مهم است و باید اقدامات اصولی انجام شود.
سیدمحمد مولوی با بیان اینکه در هر بخش کشاورزی یک زنجیره وجود دارد، افزود: اکنون کشاورز داریم ولی کشاورزی نداریم زیرا کشاورزی معنی دارد.
وی با تاکید بر اینکه باید ظرفیت کاشت و برداشت خرما در آبادان تقویت و افزایش یابد، عنوان کرد: کشاورزی و ظرفیت اقتصادی آن برای مردم منطقه بسیار مهم است.
نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به ظرفیت تعاون روستایی، توضیح داد: تعاون روستایی وظایف مشخص در سایستگذاری، هدایت، حمایت و نظارت دارد.
مولوی ادامه داد: تعاون روستایی در استان خوزستان به غیر از سیاستگذاری کشوری باید یک سیاستگذاری مرتبط با شرایط این استان نیز انجام دهد.
وی تصریح کرد: متاسفانه محصولات کشاورزی در خرما خلاصه شده و در همان خرما نیز به خرمای استعمران منتهی شده است.
از تعاون روستایی استان خوزستان انتظار داریم حتما یک سیاستگذاری اصولی را مشخص و برنامه‌ریزی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت و همچنین با نقشه راه مناسب را دربرنامه‌های خود قرار دهد
نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: از تعاون روستایی استان خوزستان انتظار داریم حتما یک سیاستگذاری اصولی را مشخص و برنامه‌ریزی کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت و همچنین با نقشه راه مناسب را دربرنامه‌های خود قرار دهد.
لزوم حضور شرکت‌های دانش بنیان
مولوی با بیان اینکه در بخش حمایتی باید یک اتفاق مطلوب رقم بخورد، اظهار کرد: تاکید داریم که شرایط برای حضور موثر شرکت‌های دانش بنیان در زمینه کشاورزی فراهم شود.
وی بیان کرد: اکنون برخی ساکنان روستای سادات در حال تولید سبد هستند و همین الگوی موفق باید در سایر روستاها اجرا شود.
نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه این شهر قطب تولید خرمای ایران است، عنوان کرد: در نزدیکی فصل برداشت خرما قیمت سبد افزایش پیدا می‌کند و باید از هم اکنون برنامه‌ریزی لازم صورت گیرد.
اکنون کشاورز داریم که از صفر تا ۱۰۰ خودش همه کارها را انجام می‌دهد که این موضوع نشان دهنده ضرورت پرهیز از تصدی‌گری دولت است
مولوی با اشاره به ضرورت عدم تصدی‌گری دولت در زمینه کشاورزی، تاکید کرد: اکنون کشاورز داریم که از صفر تا ۱۰۰ خود همه کارهای تولید، برداشت و فروش محصول کشاورزی را انجام می‌دهد که این موضوع نشان دهنده ضرورت پرهیز از تصدی‌گری دولت است.
بخش خصوصی تقویت شود
مدیر تعاون روستایی خوزستان در این نشست اظهار کرد: نخیلات می‌توانند اشتغالزایی زیادی ایجاد کنند که همین موضوع نشان دهنده اهمیت این محصول مهم است.
جمیل ضافی پور زرگانی افزود: در موضوع تعاونی و کارگزاری به دلیل اینکه منافع در اختیار بخش خصوصی قرار می‌گیرد بنابراین به هر اندازه بتوانیم آنها را تقویت کنیم نتایج بهتری حاصل می‌شود.
وی با بیان اینکه در موضوع ضایعات خرما، اقدامات فرآوری خرما در خارج از استان انجام می‌شود، توضیح داد: باید بر روی صنایع تبدیلی که می‌تواند ارزش افزوده ایجاد کند حرکت کنیم.
بهترین گندم خوزستان در اختیار آبادان است
مدیر اداره جهاد کشاورزی آبادان در این نشست اظهار کرد: امسال گندم آبادان بهترین گندم در استان خوزستان بود که نشان از تلاش کشاورزان منطقه برای ارائه محصولی با کیفیت است.
حسن دشتی با اشاره به توانمندی کشاورزی آبادان تاکید کرد: دانه‌های درشت و بدون آفت فقط بخشی از مزایا و کیفیت بالای گندم آبادان در برداشت امسال است.
ضرورت طراحی بخش گذار
معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع فرمانداری ویژه آبادان در این نشست اظهار کرد: بخش مردمی و بخش خصوصی با مشارکت خود کمک زیادی به دولت می‌کنند.
علی حنظل عیدانی افزود: باید بخش گذار طراحی شود که ابتد مشکلات فعلی اتحادیه رفع شود و سپس سایر برنامه‌ها اجرا شود.
کمبود انبار خرما
یک کشاورز نیز در گفتگو با خبرنگار بازار اظهار کرد: خرما یکی از دارایی‌های اصلی کشاورزان است که عمدتا از گذشتگان به ما ارث رسیده است.
جاسم سواعدی افزود: در فصل برداشت خرما، کمبود سبد و مشکلات انبار یک معضل است و انتظار داریم مسئولان برای امسال یک تصمیم جدی بگیرند.
بهبود کشاورزی از طریق تقویت کشاورزان
تقویت زمینه مشارکت کشاورزان باعث بهبود شرایط در حفظ منابع کشاورزی می‌شود. باید برنامه‌ریزی مؤثری در راستای رفع مشکلات کشاورزان به ویژه در فصل برداشته خرما انجام شود.
نظر شما