بازار؛ گروه بین الملل: «حسین امیرعبداللهیان» وزیر خارجه ایران در سفر اخیر خود به عمان از دریافت ایده‌هایی درباره احیای برجام خبر داد و از نقش سازنده و نیات صادقانه سلطان عمان در این خصوص تشکر کرد. جزئیاتی از این پیشنهادات منتشر نشده است. از سوی دیگر سلطان عمان قرار است سفری به ایران داشته باشد.
همچنین رسانه های غربی از پیشنهاد امریکا در خصوص توافق موقت خبر داده بودند که ایران هر گونه توافق موقت درباره مذاکرات احیای برجام را رد کرد.
همچنین در جدیدترین تحول، آژانس بین المللی انرژی اتمی دوربینهای جدید که در سفر رافائل گروسی مدیر کل آژانس مورد تفاهم ایران و آژانس قرار گرفته بود را در برخی سایتهای هسته ای مورد توافق با ایران نصب کرده است.
در این خصوص خبرنگار بازار گفتگویی با «رابرت شاپیرو» استاد دانشگاه کلمبیا آمریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در سفر اخیر خود به عمان از دریافت برنامه هایی برای احیای برجام خبر داد. از سوی دیگر قرار است سلطان عمان به ایران سفر کند. به نظر می رسد سفر سلطان عمان به ایران می تواند زمینه را برای آغاز مذاکرات هسته ای فراهم کند. ارزیابی شما چیست؟
به نظر من آغاز مذاکرات هسته ای ایران به تلاشی بیشتر از این نیاز دارد و با توجه به شرایط بین المللی، اکنون طرفین آمادگی لازم جهت آغاز مذاکرات را ندارد. بحران اوکراین کشورهای اروپایی را به احیای برجام بدبین نموده و این مهم مسئله هسته ای ایران را پیچیده تر کرده است.
*جزئیات طرحی که عمان به امیرعبداللهیان اطلاع داده منتشر نمی شود. اما پیش از آن اعلام شده بود که آمریکا خواهان توافق موقت است که ایران آن را رد کرد. به نظر می رسد طرح مسقط مربوط به این پیشنهاد باشد. ارزیابی شما چیست؟
توافق موقت شاید بتواند منجر به توافق دائم هسته ای میان ایران و کشورهای ۱+۵ شود اما مهم این است که آیا طرفین خواهان توافق موقت هستند یا خیر. با توجه به اظهارات مقامات کشورهای طرف در توافق هسته ای ایران، هیچ نشانه ای از پذیرش توافق موقت میان طرفین وجود ندارد.
* اخیراً اعلام شد که کشورهای اروپایی با برخی از اعضای غیردائم شورای امنیت سازمان ملل متحد به منظور بررسی فعال شدن مکانیسم ماشه علیه ایران جلسه داشته اند. به نظر شما این موضوع بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد یا خیر؟
بحران اوکراین باعث پیچیده تر شدن مسائل بین المللی از جمله مسئله هسته ای ایران شده و کشورهای اروپایی را تحت فشار قرار داده است. بنابراین این کشورها از طریق فعال کردن مکانیسم ماشه می خواهند ایران را به عنوان متحد روسیه تحت فشار قرار دهند. باید گفت فعال کردن مکانیسم ماشه اقدامی دشوار بوده و چین و روسیه با آن مخالفت خواهند کرد.
* برخی تحریم های مربوط به برنامه موشکی و پهپادی ایران (تحت بندهای غروب آفتاب) در اکتبر امسال برداشته می شود. این موضوع تا چه اندازه می تواند طرف مقابل برجام را به آغاز گفت و گو ترغیب کند؟
من فکر نمی کنم رفع تحریم های مربوط به برنامه موشکی ایران بتواند مسیر را برای احیای برجام هموار کند. در دوره ریاست جمهوری ترامپ، ایالات متحده آمریکا از برجام خارج شد و دولت بایدن تلاش چندانی جهت احیای آن انجام نداد. بنابراین برجام از بین رفته و باید مسئله هسته ای ایران با توافقی جدید حل شود.
* با توجه به تحولات اخیر، آغاز مذاکرات را تا چه حد محتمل می دانید؟
همانطور که گفتم بحران اوکراین مسائل بین المللی را پیچیده تر نموده و مسئله هسته ای ایران نیز بدون تاثیر از آن نبوده است. آغاز مذاکرات هسته ای ایران در طی ماههای آینده بعید به نظر می رسد اما در آینده ای دور می توان به آن امیدوار بود.
نظر شما