بازار؛ گروه راه و مسکن: درحالی قرار است در قالب نهضت ملی مسکن چهار میلیون مسکن در کشور ساخته شود که این طرح از ابتدا چند چالش اساسی این طرح را با کُندی مواجه کرده است.
با ادغام طرح ملی مسکن و نهضت ملی مسکن قرار شد تا سال ۱۴۰۴ بالغ بر چهار میلیون مسکن در کشور ساخته شود اما قانون جهش تولید و تامین مسکن(نهضت ملی مسکن) از ابتدا با برخی تنگناها و چالش روبه‌رو شده است.
بنابراین گزارش، از همان روزهای نخست طرح نهضت ملی مسکن با منابع کم در صندوق ملی مسکن، عدم پرداخت ۲۰ درصد تسهیلات توسط سیستم بانکی به بخش مسکن، ممانعت وزارتخانه های دولتی با اعطای زمین و بالا بودن هزینه آماده‌سازی اراضی الحاقی و نامشخص بودن محل تامین هزینه‌های فراهم کردن زیرساخت‌ها در اراضی ملی مواجه بود که این طرح را با چالش اساسی مواجه می کرد.
با گذشت زمان و تاکیدات صورت گرفته از سوی رئیس جمهور برخی موانع و مشکلات بر طرف شد و این طرح را در مسیر خود قرار داد.
اما یکی از موانعی که مقامات مسئول بارها و بارها به آن اشاره و تلاش کردند تا با اقدامات قانونی و حتی فرا قانونی آن را مرتفع کنند کاهش نرخ سود تسهیلات مسکن ملی است.
در اواخر سال گذشته بود که خبرهایی منتشر شد که نشان می داد نرخ سود تسهیلات مسکن ملی از ۱۸ درصد به ۲۳ درصد افزایش یافته است. این مطلب تا حدود زیادی برای طرح مسکن ملی می توانست مخرب باشد و از سوی دیگر متقاضیان مسکن ملی را که آورده خود را با مشکلات زیادی تهیه می کنند نگران کرد.
سعید رضا کوهی رئیس اداره کل اعتبارات بانک مسکن( در ۲۸ بهمن ماه سال گذشته) با اعلام اینکه نرخ تسهیلات طرح نهضت ملی از ۱۸ به ۲۳ درصد در قراردادهای جدید رسیده است، گفت: اقساط هر قراردادی که از هفته قبل منعقد شده باشد، با نرخ جدید سود بانکی تعیین میشود.
وی با بیان اینکه طرح نهضت ملی مسکن، چون حد اعتباری دیده نشده بود از منابع داخلی بانک پرداخت می‌شد و نرخ آن ۱۸ درصد بود. منتها درحال حاضر به ۲۳ درصد تغییر کرده است افزود: بانک مسکن شاید تنها بانکی بود که تمام قد حمایت کرد از این طرح نهضت ملی و حدود ۲۱۰ هزار واحد تا به امروز حدود ۷۱۷ هزار میلیارد ریال یعنی ۷۱ همت به این پروژه‌ها اختصاص داده شده، انعقاد قرارداد شده است و نزدیک به ۳۱۷ هزار میلیارد سهم الشرکه پرداخت شده است.
اگر نرخ سود تسهیلات مسکن ملی ۲۳ درصد باشد اقساط متقاضیانی که دارند تسهیلات پرداخت می‌کنند تقریباً به حدود ۸ و نیم الی ۹ میلیون تومان افزایش خواهد داشت
چند روز پیش برخی از مجلسی ها در جلسه کمیسیون عمران موضوع کاهش نرخ سود تسهیلات مسکن ملی را بررسی و بر بالا بودن اقساط آن اظهار نگرانی کردند. آنان در این جلسه تاکید کرده اند که اگر نرخ سود تسهیلات مسکن ملی ۲۳ درصد باشد اقساط متقاضیانی که دارند تسهیلات پرداخت می‌کنند تقریباً به حدود ۸ و نیم الی ۹ میلیون تومان افزایش خواهد داشت.
اگر چه مدت زمان پرداخت اقساط نهضت ملی مسکن ۲۰ سال خواهد بود اما پرداخت این اقساط به صورت پلکانی شود. چون نرخ سود بالا است فرمولش جواب نمی‌دهد یعنی طوری میشود که رِبح مرکب به وجود می‌آید و نمی‌توانند آن اقساطی که پرداخت می‌کنند، بدهی وام را تسویه کنند، ولی صحبت است که از طریق یارانه دولت بتواند کمک کند. این اقدام اگر چه در حوزه اختیارات دولت است و دولت باید برای تصمیم بگیرد اما مجلسی ها نیز درصدد هستند تا این موضوع را پیگیری و به سرانجام برسانند.
البته نیمه تمام ماندن برخی واحدهای مسکن مهر نیز مشکلی است که باعث شده تا دولت و سیستم بانکی در کاهش نرخ سود تسهیلات مسکن ملی مردد باشند. این فشار مالی از سوی طرح مسکن مهر بر مسکن ملی باعث شده تا دولت نتواند با راحتی بیشتری و سرعت بیشتر مسکن ملی را به سرانجام برساند.
علی عسکری سرپرست بانک مسکن نیز در این خصوص می گوید: از آنجاییکه سقف تسهیلات مسکن مهر پاسخگوی اتمام این پروژه‌ها نیست با برنامه‌ریزی‌های انجام شده توسط وزارت راه و شهرسازی این پروژه‌ها به نهضت ملی مسکن سوق داده و مقرر شد تا مالکان مابه‌التفاوت تسهیلات مسکن مهر را با دریافت تسهیلات نهضت ملی مسکن پرداخت کنند و بدین ترتیب پروژه‌های باقیمانده مسکن مهر در قالب نهضت ملی مسکن زودتر به سرانجام برسد و تکمیل شود.
به نظر می رسد بالا بودن بهای تمام شده مسکن ملی تا زمانی که بازپرداخت تسهیلات با شرایط متقاضیان تناسب نداشته باشد امکان پذیر نخواهد بود.
حال اقبال شاکری عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه دولت باید برای حل مشکل طرح مسکن ملی علاوه بر زمین باید اقساط وام مسکن متقاضیان طرح را قابل پرداخت و متناسب با درآمدهای آنها کند می گوید: بایستی بهای تمام شده واحدهای مسکنی با کسر تسهیلات با شرایط متقاضیان هدف تناسب داشته باشد.
اگر بهای تمام شده یک واحد مسکونی ۱۰۰ متری به عنوان مثال حدود یک میلیارد تومان باشد، با کسر تسهیلات بانکی طرح نهضت ملی مسکن که حدود ۴۰۰ میلیون تومان فرض می‌کنیم، حدود ۶۰۰ میلیون تومان آورده فرد متقاضی برای تحویل واحد مسکونی است که این رقم برای جامعه هدف سنگین است
او می گوید: اگر بهای تمام شده یک واحد مسکونی ۱۰۰ متری به عنوان مثال حدود یک میلیارد تومان باشد، با کسر تسهیلات بانکی طرح نهضت ملی مسکن که حدود ۴۰۰ میلیون تومان فرض می‌کنیم، حدود ۶۰۰ میلیون تومان آورده فرد متقاضی برای تحویل واحد مسکونی است که این رقم برای جامعه هدف ما که دهک‌های یک ۵ هستند، بسیار سنگین و غیرقابل تامین است.
وی یادآور شد: در زمان تدوین قانون جهش تولید مسکن آورده متقاضیان را حداکثر ۳۰۰ میلیون تومان پیش بینی کردیم، لذا اگر بهای تمام شده مساکن افزایش پیدا کرده، دولت باید تدابیری برای پرداخت ما به التفاوت این مبلغ بیاندیشد. این مبلغ به هیچ عنوان نباید بر دوش خریداران باشد.
عضو کمیسیون عمران مجلس اضافه کرد: متقاضیان در تسهیلات حدود ۴۰۰ میلیون تومانی حدود ۷ میلیون تومان اقساط پرداخت کنند که این مبلغ نیز بسیار سنگین است و امکان پرداخت اقساط دیگری هم ندارد؛ بی تردید اگر برای این امر هم تدبیری صورت نگیرد، متقاضیان به دلیل ناتوانی مالی امتیاز خود را در بازار می‌فروشند که به احتمال زیاد ملک به دست برخی دلالان و واسطه ها می‌افتد که در انتظار این فرصت هستند و در نهایت مافیای مسکن قلدرتر و معضل مسکن نیز شدیدتر میشود.
شاکری گفت: نرخ سود تسهیلات بانک ۲۳ درصد تعریف شده است در حالی که هنگام تصویب قانون جهش تولید نرخ سود تسهیلات مسکن را حدود ۱۰ درصد و با اقساط حدود ۵ میلیون تومان پیش بینی کردیم تا متقاضیان از عهده سایر مخارج زندگی خود برآیند.
اما نکته جالب این که مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی نیز بر کاهش نرخ سود تاکید کرده و حتی وعده کاهش آن را قبل از آغاز سال ۱۴۰۲ داده بود.
او گفته بود که به بانک مرکزی تاکید کردیم که ۲۳ درصد سود تسهیلات نهضت ملی مسکن اصلاً قابل قبول نیست و حتما قبل از سال جدید این درصد سود کاهش پیدا خواهد کرد.
موضوع درصد سود تسهیلات، در جلسه شورای اقتصاد که با حضور ریاست جمهور تشکیل شد تاکید رییس جمهور به بانک مرکزی هم همین بود که نرخ سود ۲۳ درصد اصلاً قابل قبول نیست و حتما قبل از سال جدید این درصد سود کاهش پیدا خواهد کرد
بذرپاش در پاسخ به این سئوال مبنی بر تصمیم دولت برای کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی طرح نهضت ملی مسکن و افزایش میزان تسهیلات اظهار داشت: موضوع درصد سود تسهیلات، در جلسه شورای اقتصاد که با حضور ریاست جمهور تشکیل شد بررسی شد، تاکید رییس جمهور به بانک مرکزی هم همین بود، طی جلسه‌ای که با حضور رئیس کل بانک مرکزی و اعضای شورای پول و اعتبار تشکیل شد ضمن بیان نظرات، تاکید کردیم که ۲۳ درصد اصلاً قابل قبول نیست و حتما قبل از سال جدید این درصد سود کاهش پیدا خواهد کرد و به میزان گذشته و حتی کمتر از آن باز خواهد گشت که بتوانیم بخشی از هزینه‌ها را جبران کنیم.
حال این اظهارات نشان می دهد که برای کاهش نرخ سود تسهیلات مسکن ملی نیاز است که رئیس جمهور مجددا تاکید جدیدی به بانک مرکزی در خصوص این اقدام داشته باشد. متقاضیان مسکن ملی معتقد هستند که بازپرداخت اقساط ۹ میلیون تومانی به مراتب سخت تر از بازپرداخت اقساط ۵ میلیون تومانی خواهد بود.
نظر شما