گلایه کشاورزان از ساختار خرید تضمینی گندم | قوانین بیمه اصلاح شود

بازار، گروه استان‌ها: گندم محصول استراتژیکی است که هر سال کاشته می شود تا نیاز کشورمان را از آرد تامین کند اما چند سالی است که تولید این محصول با دشواری هایی روبرو شده است. از یک سو کشاورزان اعتقاد دارند که خرید تضمینی آنطور که باید و شاید نیست و از سوی دیگر دولت اعتقاد دارد که شرایط را باید خودش در دست بگیرد.

کارشناسان اعتقاد دارند که قیمت خرید تضمینی گندم باید حداقل ۲۰ هزار تومان باشد یا دست کم دولت آنا را آزاد بگذارند تا گندم شان را به هر کس می خواهند با هر قیمتی که برایشان می صرفد بفروشند. برای بررسی بیشتر موضوع خرید تضمینی و به خصوص محصول گندم با دبیر خانه کشاورز استان سمنان، رئیس خانه کشاورز شاهرود و عضو بنیاد ملی گندم‌کاران به گفتگو نشستیم. محمد حسین خنکال در این گفتگوی تفصیلی به سوالات بازار پاسخ می دهد.

* صحبت کشاورزان درباره خرید تضمینی چیست؟

مفهوم خرید تضمینی این است که چنانچه کشاورزان مازاد بر محصول خود داشتند به دولت می توانند تحویل دهند و اجباری در کار نیست.دولت قیمت می گذارد اگر کشاورزان مایل بودند محصول خود را به آن قیمت به دولت تحویل دهند و اگر کسی به قیمت بالاتری خواست گندم را به او می فروشند اما متاسفانه تا کنون این اتفاق رخ نداده است.

قیمت محصول کشاورز ثابت است اما قیمت نهاده ها هر روز در حال افزایش است

به محض اینکه نزدیک برداشت گندم می‌شود جلسات متعددی گذارده می شود و استانداران و فرمانداران اعلام می‌کنند که گندم از این شهر به شهر دیگری نرود و دلالان نخرند و دانه ای از محصول تولیدی کشاورز، سه مت دام نروند. در صورتی که تعریف خرید تضمینی همین طور که در رابطه با گندم است، می بایست در رابطه با چغندر و برنج هم باشد حال آنکه مثلا در محصول برنج، این طور سخت گیری نمی کنند.

این سخت گیری دولت غیر قانونی و دستوری است درخواست ما در خانه کشاورز این است که به جای دستور و اجبار برخوردهایی که با کشاورزان می کنند، چرخه را اصلاح کنند تا کشاورزان خود به خود مشتاق تحویل گندم به دولت شوند برای مثال سال گذشته چغندر را یک هزار و ۴۱۰ تومان خریدند امسال یک هزار و ۷۱۰ تومان خریداری شد در حالی که تفاله آن هشت هزار تومان قیمت دارد این حمایت از تولید نیست و باید اصلاح شود.

* و پیرامون قیمت گذاری؟

طبق قانون دولت موظف است اواخر شهریور تا مهرماه قیمت خرید محصولات تضمینی را اعلام کند و هر چند که تاخیر در اعلام قیمت نهایی محصولات داشته اند اما در همین حد که کاری را انجام دادند ما قدردانی می کنیم لیکن بحث قیمت گذاری محصولات استراتژیک از شورای اقتصاد به شورای قیمت گذاری است اما ایراد اینجا است همان طور که شورای قیمت گذاری مثلاً در ایران خودرو و محصولات صنعتی آزاد است باید در بخش کشاورزی هم آزاد باشد. اگر دولت بودجه ندارد چرا برای صنعت و خودرو بودجه دارد و فقط در بخش کشاورزی ندارد؟

چرا یک پراید ۱۲۰میلیون تومانی باید ۳۵۰ میلیون شود؟ اما کشت گندم ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام شد حال آنکه کود اوره ۱۲۰ درصد و کود پتانس ۱۳۰درصد گران شد. یعنی در بعضی از نهاده ها هفت برابر افزایش قیمت شاهد بودیم. در اوایل کشت قیمت را اعلام می‌کنند و این قیمت ثابت می ماند مثال سال گذشته ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان بوده امسال اعلام کردند که با یارانه این قیمت ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان خواهد بود که یک منت هم باشد.

ما در خانه کشاورز و بنیاد گندم کاران اعلام کردیم درصورتی این قیمت را بگذارید که نهاده ها از اول تا آخر فصل برداشت ما قیمت ثابت داشته باشند و گران نشوند. قیمت محصول کشاورز ثابت است اما قیمت نهاده ها هر روز در حال افزایش است. این با اساس کشاورزی همخوانی ندارد. ما تقاضا کردیم که حتماً قیمت گندم حداقل ۲۰ هزار تومان باشد زیرا کشاورزان همه دغدغه دارند و اینکه اگر این اتفاق نیافتد ما محصول و دام را تحویل دولت نمی دهیم و به دلالان می دهیم لذا ما تقاضا داریم که حتما در بحث گندم تجدید نظر کنند و اگر که گندم را به قیمت واقعی خودش نخرند بعید می دانم که کشاورزان گندم خود را تحویل دهند و منحرف خواهد شد.

* پیرامون تولید سال ۱۴۰۱ توضیح دهید؟

در مورد تولیدات ۱۴۰۱ در طول این ۴۳سال انقلاب بدترین سال در بخش کشاورزی بدترین سال بود و تولیدات بخش کشاورزی نابود شد در بخش دام سبک تمام و یا اکثر گوسفندان و دام های مولد با مشکل روبرو شدند. اتفاقی که امروز افتاده این است که گوشت کیلویی ۱۲۰ هزار تومان به ۳۵۰هزار تومان رسیده علت آن هم سر بریدن دام مولد با جنین در شکم است دولتی ها تنها می‌گفتند این کار ممنوع است و تولید کننده می‌گفت علوفه و نهاده در اختیار ما بگذار تا دام خود را نگه داریم.

در بخش طیور جوجه یک روزه به قدری افزایش پیدا کرده که دیگر قادر به تولید آن نیستند یا آن مرغداری در حد کم تولید دارد و جوجه نگهداری نمی‌کند یا زیر بار بدهکاری نمی رود. درباره دام های سنگین هم باید گفت تولید کننده اظهار داشته جو هر کیلو دو هزار تومان از سوی دولت داده می شد امروز ۱۲ هزار تومان شده است و لذا توان تولید ندارند چرا که شیر از هفت هزار تومان به ۱۲ هزار تومان افزایش داشته است که بازهم همخوانی ندارد.

دولت‌ها هیچ تصمیمی برای اینکه قیمت ثابت برای محصولات سر درختی بذارند نداشتند

در بخش زراعت نیز، ماشین آلات بسیار گران شده و سمومی که به ما می دهند همه بی کیفیت است. نهادهایی که ما از آنها کود می گیریم اعلام کردند که طبق پهنه بندی شهرستان و استان سمنان هر هکتار گندم ۳۰۰کیلوگرم کود اختصاص می یابد حال آنکه زمینی که فقر است و باید ۸۰۰کیلوگرم تا یک تن کود دریافت کند چطور می بایست سهمیه خود را تامین نماید؟ آیا کشاورز نمی بایست این موضوع را از بازار آزاد پیگیری کند؟ این خود افزایش هزینه تولید نیست؟ حالت دوم این است که کشاورز مجبور می شود تناژ محصولش را پایین بیاورد

دررابطه با باغات هم درسال های گذشته که محصولی داشتیم دولت‌ها هیچ تصمیمی برای اینکه قیمت ثابت برای محصولات سر درختی بذارند نداشتند. پرتقال روی درخت را۳۵۰۰می خریدند ولی الان بهترین سیب درختی مجن را چهار هزار تومان می‌خرند ولی در بازار ۳۰هزار تومان به دست مصرف کننده می رسانند.

* در خصوص بحران آب چه نظری دارید؟

در بحث آب ما بالاتر از بحران داریم‌ و چاه های غیر مجازی که در سطح کشور زدند و دز دولت نهم و دهم مجوز دادند چاه های غیر مجاز را پروانه دار کردند و چاه های مجازی که ۶۰ سال است دارند را محدود کردند و خیانت به چاه های صنعتی مجوز دار شد لذا خیانت در بخش تولید کشاورزی بود در شورای عالی آب کشور مصوباتی گذاشتند مبنی بر اینکه باید بر روی چاه های کشاورزی کنتور هوشمند نصب شود و ما تلاش کردیم و با دولت همکاری کردیم تا آب کنترل شود و مسئولان گفتند پروانه ها باید بهینه شود باید ساعت کارکرد موتورها متعارف شود و ضریب تعدیل هم انجام شود.

با تمام این احوال اما ضریب تعدیل در چند نقطه شهرستان شاهرود تفاوت دارد مثلا در پشت بسطام ۲۱درصد در بخش مرکزی ۱۴ درصد است در همین مصوبات شورای آب کشور گفته شده که ضمن صرفه جویی در آب وزارت جهاد کشاورزی موظف است که زمین های باقی و آبی را سیستم های آبیاری نوین نصب کند اما آنجایی که باید به بخش تولید کمک شود انجام نمی پذیرد.

* چالش‌های آبیاری نوین چیست؟

وقتی من به عنوان کشاورز سیستم آبیاری نوین با ۲۰۰میلیون تومان هزینه اجرایی می کنم اما ۵۰میلیون تومان می دهند در واقع ۸۵درصد هزینه را خودم باید بدهم و این دشوار است از سوی دیگر مشکل آبیاری نوین این است که نمی توانیم مستقیم از چاه آب بهره مند شویم حتما باید جایی آب ذخیره باشد لذا می بایست زیرساخت هایش آماده شود.

بیمه ها تعرفه هارا بالا می گیرد و پرداختی و میزان خسارت را پایین محاسبه می کنند

اولاً استخر که خیلی هزینه دارد و می‌گویند نباید استخر بزنیم و دیگ اینکه برق ثانویه احتیاج است که آب را پمپاژ کند و اگر دستور می‌دهند که هرچاهی یک استخر بزنند استخر مشاء و شریکی به هیچ عنوان جواب نداده به این علت که ساعات آبیاری متغیر است و امکان این نوع آبداری نیست زیرا آبی که توی استخر می‌ماند ۳۰درصد آن تبخیر می‌شود.

* می‌دانیم که سرمازدگی بخشی از محصولات را از بین می‌برد، چرا دیگر اقبالی به بیمه نیست؟

در رابطه با سرمازدگی ما نامه به رئیس صندوق بیمه کشاورزی استان سمنان ارسال کردیم که با توجه به نوساناتی که در بخش کشاورزی در آب و هوای استان اتفاق افتاد ما دچار سرمازدگی شدیم تقاضا کردیم که هرچه سریع‌تر اکیپ کارگروه تشخیص خسارت و میزان خسارت را تعیین کنند و نماینده خانه کشاورز حضور داشته باشد تا ما کمک کنیم و میزان خسارت راتعیبن کنند و کشاورزان ناراضی نباشند.

بابت باغاتی که بیمه نشدند، سابقاً صندوقی به نام صندوق بحران بود که خسارات را جبران می‌کرد اما چند سالی ست که حذف شده و مسئولان اعلام کردند که باید باغات را بیمه کنید و بیمه باتوجه به عملکرد بدی که داشته که البته کارگزاران بیمه شهرستان و استان ما کار خود را به خوبی انجام می دهند و این نقص قانونی است، نتوانسته رضایتمندی ایجاد کند.

از یک سو بیمه ها تعرفه ها را بالا می‌گیرد و پرداختی و میزان خسارت را پایین محاسبه می کنند که با هم هم‌خوانی ندارد لذا باید درصندوق بیمه بازنگری شود و کشاورزان به بیمه کردن مشتاق شوند مثلا به خاطر اینکه زردآلو آسیب پذیرتر است و هرسال خسارت داده صندوق رغبت ندارد پس زردآلو را حذف و دیگر بیمه نمی شود لیکن مسولان باید پیگیری کنند و اگر می‌خواهند از بخش تولید مخصوصا زردآلو حمایت کنند خسارت و تعرفه آن را نیز باید واقعی کنند.