بازار؛ گروه بانک و بیمه: پس از چپاول منابع ارزی کشور در قالب پرداخت ارز سهمیه ای به مردم در قبال ارایه کارت ملی، بازار دلالی و رانت ارزی در این بازار شکل گرفت، آنطورکه خیلی از افراد با اجاره کارت ملی و اجیر شدن آنها در دام دلالان ارزی در ازای ۷۰۰ یا ۸۰۰ هزار تومان، متاسفانه سهمیه سالانه ارز خود را به دلالان می فروختند و با تشکیل صفوف فشرده بر در صرافی ها به نفع سود جویان بازار این کالا ی مهم اقتصادی را آشفته می کردند.
این موضوع موجب شد تا خیلی از رانت خواران سودجو با سوء استفاده از سهمیه کارت ملی دیگران پولهای هنگفتی را به جیب زنند چرا که متقاضی ارز سهمیه ای امتیار خود را در عوض رقم ناچیزی به دلالان ارزی می فروختند و درچنین شرایطی این سودجویان بودند که با این شیوه علاوه بر خالی کردن منابع ارزی آن هم درشرایط سخت کمبود درآمدهای ارزی کشور، کلاه گشادی را بر سر فروشندگان ارز سهمیه ای می گذاشتند. فروشندگان امتیاز ارز سهمیه ای نیز غافل از تبعات چنین عملی در معرض حذف یارانه و سایر خدمات و حمایت های معیشتی قرار گرفته زیرا نام آنها به عنوان فعال بازار ارز، تجار، مسافر خارجی و...در لیست ارزبگیران ثبت می شد.
متقاضیان ارز سهمیه ای دیگر چون گذشته نمی تواند به راحتی اقدام به دریافت این نوع ارز با کارت ملی کنند چرا که براساس سیاست جدید ارزی بانک مرکزی از ۱۴ فروردین، سهمیه خرید ارز با کارت ملی از ۵ هزار یورو به ۲ هزار یورو کاهش یافته ضمن اینکه متقاضیان خرید ارز با کارت ملی باید حتماً حساب ارزی افتتاح کنند
دریافت ارز سهمیه ای محدود و سخت شد
تداوم چنین سیاست غلطی باعث شد تا پس از مدتها شرایط پرداخت فروش ارز سهمیه ای با کارت ملی از سوی بانک مرکزی محدود و البته سخت و مقرراتی شود. با این وجود این بانک پس از تعطیلات نوروزی، ضمن ابلاغ شرایط جدید فروش ارز با کارت ملی اعلام کرد: خریداران ارز با کارت ملی، دیگر چون گذشته نمی تواند به راحتی اقدام به دریافت ارز سهمیه ای با کارت ملی کنند. براساس سیاست جدید ارزی بانک مرکزی از ۱۴ فروردین، سهمیه خرید ارز با کارت ملی از ۵ هزار یورو به ۲ هزار یورو کاهش یافته است.
ضمن اینکه متقاضیان خرید ارز با کارت ملی باید حتماً حساب ارزی افتتاح کنند چراکه از این به بعد ارز سهمیه‌ای به حساب ارزی خریداران واریز می شود. با این وجود و در پی تصمیم بانک مرکزی از این پس، فروش دلار دولتی با کارت ملی از روش «پرداخت اسکناس به خریدار» به روش «واریز به حساب ارزی خریدار» تغییر کرده است تا راه رانت و دلالای در این بازار گرفته شود. زیرا متقاضیان خرید ارز سهمیه‌ای برای افتتاح حساب ارزی باید معادل ریالی ۱۰۰ دلار را به حساب خود واریز کنند و از طرفی در صورت برداشت آن، آن هم پس از گذشت ۵ روز از واریز ارز به حساب شخص، کارمزد نیز به آن تعلق می گیرد.
اقدام جدید بانک مرکزی در محدود کردن پرداخت ارز سهمیه ای به خریداران این نوع ارز را باید به فال نیک گرفت چرا که چنین رویکرد مطلوبی موجب می شود تا دست رانت خواران سود جو از این بازار قطع شود و دیگر چون گذشته ارز سهمیه ای با کارت ملی ارایه نشود
قطع دست رانت خواران سودجو سهمیه ارزی با کارت ملی
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره تصمیم اخیر بانک مرکزی نسبت به ساماندهی بازار ارز بخصوص ایجاد محدودیت در ارایه ارز سهمیه ای به متقاضیان با کارت ملی، گفت: هر چند سامان بخشی بازار ارز همچنان نیازمند سیاست گذاری درست با کارکارشناسی دقیق بخصوص توجه به شاخص های کلان اقتصادی نظیر مهار تورم و ممانعت از رشد قیمت ها در بازار است، تا نرخ ها نیز در این بازار به ثبات برسد، اما اقدام جدید بانک مرکزی در محدود کردن پرداخت ارز سهمیه ای به خریداران این نوع ارز را باید به فال نیک گرفت چرا که چنین رویکرد مطلوبی موجب می شود تا دست رانت خواران سود جو از این بازار قطع شود.
وی با بیان اینکه به نظرمی رسد مسئولان بانک مرکزی باید از مدت ها قبل به فکر اجرای چنین سیاستی بودند تا منابع ارزی به نفع برخی سودجو حیف و میل نشود، افزود: مسلما زمانی که مشخص شود ارزی که در قالب سهمیه به افراد متقاضی داده می شود نیاز ضروری آنهاست که او برای انجام کاری به آن نیاز دارد، از هدر رفت منابع ارزی به نفع دلالان ممانعت می شود و بساط رانت و سودجویی توسط برخی ها که کارت ملی را برای دریافت چنین ارزی اجاره می کنند برچیده می شود. اکنون بانک مرکزی فرایند دریافت ارز سهمیه ای را طولانی و پیچیده کرده است تا فقط آندسته از افرادی که نیازمند واقعی چنین اسکناسی هستند به چنین ارزی برسند، بی تردید این سیاست مانع چپاول منابع ارزی به نفع عده ای خاص خواهد شد.
شیوه جدید پرداخت ارز سهمیه ای میزان تقاضا به این نوع ارز را کم کرده و دیگر چون گذشته متقاضیان ارز سهمیه ای فقط با دردست داشتن کارت ملی به چنین ارزی نمی رسندبلکه باید حساب ارزی باز کنند. همچنین نیازی به حضور فیزیکی متقاضی برای دریافت ارز نیست
افتتاح حساب ارزی با موجودی ۴ تا ۵ میلیون برای دریافت ارز سهمیه ای
این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: در سیاست گذاری اخیر بانک مرکزی نسبت به پرداخت ارز سهمیه های با کارت ملی، دیگر همچون گذشته نیازی به حضور فیزیکی دریافت کننده ارز نیست چرا که متقاضیان واقعی چنین ارزی ابتدا باید حساب ارزی را در بانک ها افتتاح کنند و همانطور که اعلام شده است ۴ تا ۵ میلیون تومان نیزدر آن حساب داشته باشند. از طرفی نیز دریافت ارز پس از گذران مراحل مقرراتی تعریف شده به صورت آنی به دست متقاضی ارز سهمیه ای نمی رسد چنین فرایندی باعث خواهد شد تا اجاره دهندگان کارت ملی نتوانند از امتیازی که دارند به نفع عده ای دیگر از ارز سهمیه ای استفاده کنند.
بغزیان در ادامه افزود: با اصلاحاتی که در بازار ارز انجام شده است، این شیوه میزان تقاضا به ارز سهمیه های را کم کرده و دیگر چون گذشته متقاضیان ارز سهمیه ای فقط با دردست داشتن کارت ملی به چنین ارزی نمی رسند. از طرفی آندسته از افراد نیازمند ارز حالا چه ارز سهمیه ای و چه تجاری و ... در بازارهای تعریف شده چون سامانه نیما و بازار مبادلات ارز و طلا می توانند در خواست ارز کنند و به آن برسند. چنین اقدامی موجب خواهد شد که بازار دریافت و پرداخت ارز قانونمند و اصولی شود، هر چند بانک مرکزی باید علاوه بر ساماندهی چنین بازارهایی به فکر ثبات بخشی بازار آزاد ارز باشد زیرا ساماندهی ارز سهمیه ای به تنهایی تاثیر چندانی بر کاهش نرخ ارز در بازار آزاد برجای نمی گذارد.
بهترین راهکار برای کاهش نرخ دلار و ثبات بخشی قیمت ها در بازار ارز تلاش برای مهار نرخ تورم است و اینکه اکنون نرخ چنین کالایی در مواقعی بالا و پایین می شود ناشی از جو روانی بازار و هیجانی است که مردم دارند زیرا هیچ اتفاق اقتصادی خاصی رخ نمی دهد که دلار از ۵۵ هزار تومان به ۵۰ تومان و یا کمتر در بازار آزاد می رسد
دلاری که در محاسبات داد و ستدها جایگزین ریال شده است
این کارشناس اقتصادی درباره آینده قیمت ها در بازار ارز با توجه به نوساتی که در این بازار وجود دارد گفت: بی ثباتی اقتصاد و ترس از آینده باعث شده است که مردم همچنان اندوخته یا سرمایه ای که دارند را تبدیل به ارز و طلا کنند. مثلا وقتی می بینند قیمت خودرو خارجی بسیار بالاست و با محاسبات ارزی دلار بیش از قیمتی است که در بازار وجود دارد سعی می کنند سرمایه های خود را تبدیل به دلار و یا انواع ارز کنند به عبارتی ریال را به دلار تبدیل کنند چرا که اکنون اغلب کالاها بخصوص کالاهای وارداتی با نرخ دلار بالا در بازار به فروش می رود.
استاد اقتصاد دانشگاه تهران اظهارداشت: بهترین راه برای کاهش نرخ دلار و ثبات بخشی قیمت ها در بازارارز تلاش برای مهار نرخ تورم است و اینکه اکنون نرخ چنین کالایی در مواقعی بالا و پایین می شود ناشی از جو روانی بازار و هیجانی است که مردم دارند زیرا هیچ اتفاق اقتصادی خاصی رخ نمی دهد که دلار از ۵۵ هزار تومان به ۵۰ تومان و یا کمتر در بازار آزاد می رسد.
بنا به این گزارش، قیمت دلار طی دو سه روز اخیر روندی کاهشی را در پیش گرفته است. از طرفی با تصمیم اخیر بانک مرکزی امکان خرید ارز با کارت ملی به صورت نقدی متوقف و ارز به حساب ارزی بانکی متقاضی واریز می شود نتیجه چنین رویکردی کاهش میزان تقاضای ارز در بازار را رقم می زند. علاوه بر این با توجه به تلاش مسئولان در مهار نرخ تورم و انجام اقدامات لازم برای ساماندهی اقتصاد، این امکان وجود دارد که دیگر چون گذشته شاهد رشد جهشی قیمتها در بازار ارز نباشیم.
نظر شما