بازار؛ گروه آب و انرژی: ناترازی بین هزینه ها و درآمدهای وزارت نیرو هر روز بیشتر و بیشتر می شود. ناترازی که باعث شده این وزارتخانه به بزرگترین بدهکار در مجموعه دولت تبدیل شود. آمارهای متفاوتی از میزان بدهی وزارت نیرو به پیمانکاران منتشر شده برخی آن را ۴۰ هزار میلیارد و برخی دیگر آن را ۶۰ هزار میلیارد اعلام می کنند. در این میان برخی از افزایش رقم بدهی ها به بیش از ۸۰ هزار میلیارد تومان هم خبر می دهند. بسیاری دلیل اصلی بدهی وزارت نیرو را عرضه برق به قیمت غیر واقعی می دانند.
هر کیلو وات برق هم اکنون به طور متوسط حدود ۱۰۰ تومان در اختیار مشترکین خانگی فروخته می شود، حال آنکه هزینه تولید آن حدود ۲۵۰۰ تومان(با احتساب هزینه سوخت) تمام می‌شود. کار به جایی رسیده که کلاهی رییس اسبق سندیکای برق پیش بینی می کند که ناترازی بین درآمد و هزینه های وزارت نیرو امسال به بیش از ۱۰۰ همت برسد
محسن طرز طلب مدیرعامل سابق شرکت برق حرارتی در اینباره پیشتر به بازار گفته بود که هر کیلو وات برق هم اکنون به طور متوسط حدود ۱۰۰ تومان در اختیار مشترکین خانگی قرار می‌گیرد. این در حالی است که هزینه تولید آن حدود ۲۵۰۰ تومان(با احتساب هزینه سوخت) تمام می‌شود.
کار به جایی رسیده که علیرضا کلاهی رییس اسبق سندیکای برق پیش بینی می کند که ناترازی بین درآمد و هزینه های وزارت نیرو امسال به بیش از ۱۰۰ همت برسد.
هاشم اورعی کارشناس انرژی که مخالف پرداخت یارانه پنهان در حوزه انرژی است، به بازار می گوید: قیمت حامل های انرژی هم باید متناسب با نرخ تورم افزایش پیدا کند. به عنوان مثال تورم در کشور ما حدود ۵۰ درصد اعلام می شود، به همین اندازه هم باید قیمت انرژی گران شود. وقتی این میزان تغییر نمی کند، به این معناست که ما سالانه ۵۰ درصد قیمت انرژی را در کشور ارزان می کنیم.
او همچنین با اشاره به شدت بالای مصرف انرژی در ایران گفت: مهم ترین عامل مصرف انرژی در کشور ما غیر واقعی بودن قیمت هاست. البته پیش از اینکه قیمت ها را واقعی کنیم باید شرایط را برای مدیریت مصرف فراهم کرده و ابزارهای کاهش مصرف را در اختیار جامعه قرار دهیم.
آمارهای موجود نشان می دهد که در بین کشورهای با مصرف غیربهینه شاگرد اول هستیم ما دائم ظرفیت نیروگاهی را زیاد می‌کنیم ولی مصرف را بهینه نمی‌کنیم یعنی تولید می‌کنیم تا به هدر دهیم. البته برای بهینه سازی مصرف اولین گام واقعی کردن قیمت انرژی است
این استاد دانشگاه صنعتی شریف که به نوعی مخالف نیروگاه سازی در کشور است، می گوید: آمارهای موجود نشان می دهد که در بین کشورهای با مصرف غیربهینه شاگرد اول هستیم. به همین دلیل است که می گوییم ما نباید روی تولید برق تمرکز کنیم. ما دائم ظرفیت نیروگاهی را زیاد می‌کنیم ولی مصرف را بهینه نمی‌کنیم یعنی تولید می‌کنیم تا به هدر دهیم، باید بیشتر از وقت و پولی که روی افزایش ظرفیت تولید برق می‌گذاریم روی بهینه‌سازی مصرف انرژی بگذاریم. البته باید تاکید کنم مادامی که قیمت انرژی در ایران اصلاح نشود، از بهنینه سازی مصرف هم خبرنخواهد بود.
دردسرهای رشد قیمت دلار برای صنعت برق
اما در حالی بهای حامل های انرژی در ایران به صورت دستوری پایین نگه داشته شده که قیمت سایر کالا و تورم سایر بخش ها هر روز در حال افزایش است. قیمت دلار در سال گذشته حتی رکورد ۶۰ دلار را هم شکست. هر چند که اخبار مثبت برقراری ارتباط دوباره بین ایران و عربستان و سفر رافائل گروسی توانست تا حدودی قیمت دلار را کاهش دهد اما اسکناس آمریکایی در نهایی سال را با قیمت حدود ۴۸ هزار تومان به پایان رساند. قیمتی که نسبت به ابتدای سال ۱۴۰۱ که بهای هر دلار حدود ۲۷ هزار تومان بود، حدود ۸۰ درصد رشد را نشان می دهد. همین رشد قیمت بسیاری از فعالین صنعتی را دچار چالش کرده است. صنعتی زیر ساختی که رشد و توسعه سایر بخش ها هم به نوعی به آن گره خورده است، بی ثباتی های اخیر شرایط سختی را برای آن ایجاد کرده است.
درست است که ۹۵ درصد صنعت برق بومی است اما وابستگی جدی این صنعت به فلزات اساسی و وابستگی فلزات اساسی به دلار باعث شده که محصولاتی همچون مثل فولاد و آلومینوم و مس حتی جلوتر از نرخ ارز گرانی و جهش قیمت ها را تجربه کنند
کلاهی رییس کمیسیون صنایع ایران و رییس اسبق صنعت برق ایران در گفتگو با بازار درباره تاثیر نوسانات قیمت دلار بر صنعت برق می گوید: درست است که ۹۵ درصد این صنعت بومی است اما وابستگی جدی این صنعت به فلزات اساسی و وابستگی فلزات اساسی به دلار باعث شده که محصولاتی همچون مثل فولاد و آلومینوم و مس حتی جلوتر از نرخ ارز گرانی و جهش قیمت ها را تجربه کنند. به طوری که دلار آلومینیوم در هفته های اخیر حتی به ۶۰ هزار تومان هم رسید. همین مساله موجب ناپایداری عرضه شده و بسیاری از صنایع وابسته از جمله صنعت برق را با مشکل مواجه می کند.
او با اشاره به تاثیر رشد قیمت فلزات اساسی بر بهای سیم و کابل های مصرف در صنعت برق، ادامه داد: در هفته های گذشته تصمیم های متفاوت درباره عرضه مس در کشور گرفته شده و هر بار این تصمیمات ملغی شد. در عمل شاهد این هستیم که یک سری در قسمت هایی از زنجیره فلزات اساسی با یک ویژه خواری باعث ایجاد تورم و رشد قیمت پروژه های عمرانی می شوند، آنها در واقع هزینه مضاعفی را به دولتی که خود با بحران منابع مالی مواجه است، وارد می کنند.
به گفته او، سرچشمه درآمدهای وزارت نیرو از محل فروش برق به صورت ریالی است. بنابر این وقتی قیمت ارز و به تبع آن تمامی نهاده های تولیدی افزایش پیدا می کند، ناترازی برق عمیق و عمیق تر خواهد شد.
در شرایطی هر روز بر هزینه های تولید و برق افزوده می شود که متناسب با بهای نرخ تورم قیمت انرژی در ایران افزایش پیدا نمی کند. البته مسئولین توانیر مدعی اند که امکان رشد یکباره قیمت ها را نداشته و نسبت به تبعات اجتماعی و سیاسی هر گونه تصمیم در این حوزه هشدر می ذهند. هرچند که از سال گذشته مشترکین پر مصرف پول بیشتری پرداخت کرده و یارانه کمتری دریافت می کنند، اما همچنان فاصله قیمتی بین تولید و توزیع برق بسیار زیاد است.
نظر شما